• No results found

Thununna Leh A Kenkawh Dan

In document Naupang Kaihhruaina (Page 86-107)

1. Signs of the Times, Mar. 11, 1886.

2. Testimonies for the Church, vol. 5, pp. 319, 320.

3. Review and Herald, Mar. 13, 1894.

4. Pacific Health Journal, June, 1890.

5. Review and Herald, June 27, 1899.

6. Manuscript 127, 1898.

7. Manuscript 43, 1900.

8. Letter 75, 1898.

9. Signs of the Times, Apr. 10, 1884.

10. Good Health, January, 1880.

11. Testimonies for the Church, vol. 4, p. 40.

12. Education, p. 259.

13. Review and Herald, Mar. 31, 1891.

14. Manuscript 97, 1909. Letter 28, 1890.

15. Letter 28, 1890.

16. Letter 8a, 1896.

17. Pacific Health Journal, June, 1890.

18. Signs of the Times, May 25, 1882.

|HEN - X

Thununna Leh A Kenkawh Dan

BUNG 41

THUNUNNAIN A TUMTE

A Tum Ber Chu Mahni Inenkawl—Thununnain a tum ber chu mahni inenkawl thei tura naupangte zirtîr a ni. Mahni inthunun thei tur leh inchawm zo tura zirtîr ni sela. Tichuan thil hre thiam rual a lo nih veleh a nungchang chu thu âwihho ziahna lamah ziah tel ve a ni ang. Amah dawrtute reng reng pawhin thu âwihna hi a dikin a finthlâk a ni tih entir sela. Thil zawng zawng hi dân hnuaia awm niin thu âwih lohnain a tâwpah chhiatna leh tawrhna a thlen tihte hre

Published by Mizo Conference of Seventh-day Adventist Church

turin \anpui rawh se. Pathianin “In ti tur a ni lo,” a tih khan hmangaihnain thu âwih lohna rah pumpelh a, natna leh boralna a\anga min humhim nân min vaukhan a lo ni.1

Rilru Chakna Chhawrin.—Fate zilhhauhnain a tum ber chu a tisualtu ngeia kha a thil tihsual entir a, a duh thlanna siam \ha tura tih a nih chauhin thlen theih a ni. Hei hi in tih zawh chuan ngaihdamna leh thiltihtheihna hnâr chu kawhhmuh rawh u.2

Mahni zirlaite hnena nutling patling zahawm tak tak leh thiltithei tak an ni thei tih leh chutiang ni thei tura chakna an neihzia hriattir theite hlawhtlinna chuan chuai tih a nei tawh lo vang.3

Rilru Sûkthlêk , Sual Lam Awnnate leh Chin |ha Lote Siam |hat.—Nu leh pate hna chu naupangte khap a, kaihhruai a, thunun a ni. Duh duha an fate an naupang duhzawng leh hisâp ang hrikthlâktir phalsak a, an rilru thlêk lam lam zui tura hnutchhiah tluka sual nasa an ti thei lo va; an duh ang anga intihlim thei tur emaw inti tur leh anmahni kawng zawh a, an nuam

tihzawng leh kawm duh zawng apiang ûm tur emaw intihna rilru neihtir tluka thil dik lo an tihsak nasat theih a awm hek lo. |halaite hian anmahni zirtîra thununtu, an thil chin \ha lo leh rilru \ha lo bansantir a, an sual tihchâkna paihsak thei nu leh Pa an mamawh hle a ni.4

Setana Kulhpui Chu Tihchim —Nute u, in fate hmabâk chu engemaw chenah in kuta awm a ni. In mawhphurhna in tih loh chuan Setana pâwlah telhin midangte thlarau tiboral tura a thawhpuiah in chhuah mai ang. Anih loh pawhin in thununna rinawm tak leh entawn tlâk tak mai chuan Krista hnenah a hruai thei a, an nin midang an hneh veleh chhawng ang a, tichuan in hmanrua (in fate) hmang chuan thlarau bo tam tak chhandam an ni thei a ni.5

Uluk taka zawngin kan hmanraw thlauh chu i chhar leh ang u. Hmêlma pâ kulh chu chhu chhia ila. Kan hmangaih kan fate chu khawngaihna nena siam \hain hmêlma thiltihtheihna lak ata vawnghim ila. Beidawng reng reng suh u.6

Nu leh Pate leh Pathian Thuneihna Zah Turin Zirtîr Rawh U—Naupangte chu an nu leh pate thu an âwih a, an chunga thuneitute zahna châng an hriat thlenga zirtîr a, hrual a, thunun tur an ni. Hetiang kawng hian an thinlungah van thuneihna zahna chu nemkâi a ni ang a, chhûngkaw inzirtîrna chu van chhûngkaw zinga tel tura inzirtîrna hmun a lo ni ang. Naupang leh tleirawlte zirtîrna chu sakhuana lama an mawhphurhna hlen thei tur zâwnga kalpui ni sela.

Tichuan chunglam rorelnaa ding tlâk an lo ni ang.7

Hriatna zawng zawng hnâr chuan vanrama kan luh theihna tur chu hetiang hian a sawi, “A thupêk zawmtute chu an nihlawh e, Nunna Thing kal pawh theihna leh kawngkâte kal tlanga khawpui luh theihna an nei dâwn si a,” tiin (Thupuan 22:14). Pathian thupêk zawm hi vanram luh theihna a ni a, naupangte tân LALPAA nu leh pate thu âwih hi zirlai pawimawh ber a ni.8

Tih Luih Vang Ni Lo,Chêt Dân Dik Avang Zâwka Thu Awihna.—In fate chu an lak a\angin engnge in duh chiah hrilh rawh u. In thu chu zawm ngei ngei tur dân a ni tih hre thiam rawh se. Tichuan chiang taka “Ti rawh.” “Ti suh” tih min hrilhtu Pathian thupêk zah dân in zirtîr a lo a ni ang. In fapaten an mahni nun phung pângngai ve reng a\anga thu an âwih chu tihluihna vanga an âwih âi chuan a \ha fê zâwk a ni.9

Inrintawkna Thûk Tak Pakhata Zirlai.—Isaka chu Pathianin ti tura A tih avangin a pa hmangaihna kut khur hlawk hlawk chuan a phuar hlawm reng a. A pa rinawmzia a hriat avang chauhin Isaka chuan halral thil hlana inhlantir a inphal a ni.

He rinnaa Abrahama thiltih hi kan tâna ziah a ni. Pathian thil phût chu hrehawmin harsa mahse rin tur a nihzia zirlai ropui tak min pe a; naupangte chu an nu leh pate leh Pathian laka intulût hmiah turin a zirtîr bawk. Abrahama chanchin a\ang hian Pathian pêk atân engmah hi hlu lutuk a awm lo tih zirtîr kan ni.10

Published by Mizo Conference of Seventh-day Adventist Church

|halaite Chu Ring Tâwk Ila, An Rinawm Ve Mai.—|halaite chu an rilru-ah rin tâwk an hlawh tih tuh tur a ni. Zahawm ve tâwka inhriatna an nei a, zah pawh an phût a, chu chu an chanvo a ni reng a ni. Naupang chuan lût chhuak thei lo, an mahni pindanah takngial pawh vên loha \hu sawn thei lo, hêk tuma lo mitmei reng awm anga an inhriat chuan an rilru a beidawng a, an hun kal tawh ngaihna reng an nei lo vang. Hetianga in enthlâk rengna ang chi hi nu leh pate enkawlna pângngai piah lam, chu âi pawha chhe zâwk daih chu a ni; nu leh pa fing chuan remhre takin pawn langa thil lan dân piah lam chu an hre thiam a, \halaite châk zawng emaw thlêmna thahrui emaw phena an mahni tur et ettu chu an hmu pha bawk a, tichuan sualna do turin rem an ruat \hin. Mahse hetianga invên khur reng mai hi tihdan phung pângngai a ni lo va, a vên tum ber sualna chu a siam chhuak zâwk a ni. |halaite hriselna chuan insawizawi te, hlim taka nun te, leh anmahni hual veltu boruak nuam takte a mamawh a; chûngte chu taksa hrisel nân leh nungchang fel leh inhmeh tak insiamna tur an ni.11

Mahni Inenkawlna Nge, Thuneihna Pumhmawmna Zawk.—Chhûngkaw tam taka naupang

\henkhat chu thununna hnuaia an awm laia fel awm tak an awm a; mahse an mahni phuartu thununna a kian veleh mahnia engmah tithei lo, ngaihtuah thei lo leh thutlûkna siam thei lo ang maiin an awm si a ni. Heng naupangte hi enkawlna khauh tak hnuaiah an mahnia an tihve awm ngawih ngawihah pawh mahni thua engmah an tih ngam lohnaah an awm rei lutuk a, mahnia thutlukna siam turin an inring tâwk tawh lo va, an mahni ringawt chuan ngaih dân pawh an nei ngam lo. An nu leh pate hmuh phâk loh, anmahnia thutlûkna siam \ulna hmuna an awmin hruai sual an awl em em mai a ni. Nungchang nghet an nei lo va. A rang thei ang ber leh a \ulna apianga mahnia ngaih dân siam ngam tura enkawl an ni lo va, chuvangin an rilru chu a nih dân tur ang taka tihngheh a ni lo. An nu leh pate thu hnuaiah an kûn rei lutuk bâkah an chungah an innghat rei a; an nu leh pate rilru leh ngaih dân chu an \awmpui duam zel ringawt mai a ni.

Hemi kan sawi rual hian tleirawlte chu an nu leh pate leh zirtîrtute râwn lova thutlûkna lo siam ve zung zung tura dah mai mai tur chu an ni hauh lo. Naupangte chu mi thil chinchâng hre tawhte ngaih dân zah thiam a, an nu leh pate leh zirtîrtute kaihhruainaa awm turin zirtîr tur an ni. An nu leh pate leh zirtîrtu rilru ang an lo put theih nân zirtîr ni sela, an thurawn ngaihthlâk

\hatzia te pawh zirtîr ni rawh se. Tichuan an nu leh pate leh zirtîrtute lak a\anga an tal hran hnûah pawh an nungchang chu luang thli chhêm nghin ang mai mai chu a ni lo vang.

Naupang zirtîrna khauh tak, an phâk tâwk ang leh rilru chim phâk tâwk anga an mahnia ngaihtuah leh thilti tura kaihhruaina awm leh mumal si lo chuan rilru leh nungchang lama mi chak rual a siam chhuak \euh dâwn a ni mai a. Khawvel zau zâwkah mahnia thiltih a lo \ulin ransa ang leka zirtîr, lehkha thiam tak tak lo an ni tih an tilang ang. An duh thlanna pawh chu kaihhruaia awm lovin an nu leh pate leh zirtîrtute thununna khauh tak mai hnuaiah tihluihnaa awmtir a ni. Mahse mahnia ngaihtuah a, mahnia thilti thei tura zirtîrna chuan ngaihtuahna lamah hma sawn tirin, mahni indahsanna an nei ang a, thil tive thei tawka inngaihna leh inrintawkna an nei ang.12

Mi Pakhat Rilruin Midang A Thunun |hat Lohnate.—Nu leh pate leh zirtîrtute zingah an enkawlna hnuaia awm naupangte rilru leh duh thlanna an thunun hnehzia uanpuitute chuan tihluihna leh hlauhna avanga an thunun theih naupangte hma lam hun chu hmu thei se an uang zawm lo chiang ngawt ang. Heng naupangte hi hring nun mawhphurhna tak tak phur tura buatsaih an ni lo va. An nu leh pate leh zirtîrtute thu hnuaia an awm loh hnu, anmahnia ngaihtuah a, thil tak tak ti tura tihluih an nihin kawng dik lo an zawh deuh zel a, thlêmna chak tak mai hmâah chuan an tlâwm leh mai \hin. Mihring nun hi an hlawhtlin pui lo va, chu an chak lohna chu an sakhuana nunah pawh hmuh theih a ni. Naupang leh \halai zirtîrtute chuan an thununna \ha lo tak maiin a rah chhuah tur chu an hma-ah ziaka dah ni se chuan an zirtîr dân kalhmang chu an thlâk ngei ang. Mahni naupangte rilru leh duh thlan theihna thunun hneh intih vanga lâwm tak zirtîrtute chu a hun laiin fak hlawh hle mah se zirtîrtu hlawhtling ber berte an ni chuang lo.

Pathian chuan mi pakhat rilru chu midangin thunun tlat se tiin rem A ruat ngai lo. Mi, an hnuaia zirlaite rilru leh duh thlanna leh chhia leh \ha hriatnate an mahni ang anga awm a,

Published by Mizo Conference of Seventh-day Adventist Church

thunun tlat tumtute chuan mawhphurhna hlauhawm tak an inbel tihna a ni. Hetiang thununna hnuaia inzir chhuak mi thiamte chu engemaw thilah chuan sipai \ha tak angin an lang ang a.

Mahse khuahkhirhna lâk kian a nih veleh anmahnia nun ze nghet awm ve chuan mahnia thiltih theihna an tlachham tih hmuh a ni ang.13

Thiam Tak leh Dawh Thei Taka Beihna A\angin.--|halaite nungchang siam \ha tur chuan thiam tak leh dawhthei taka beih a ngâi a ni. A bikin thlahtute a\anga sualnain a delh chunga lo piang leh nu leh pate sualna rah seng saa piangte chuan an rilru leh an finna pêng hrang hrangte siam \haa tichak turin enkawl nasat an mamawh zual bik hle. Nu leh pate mawhphurhna chu a dik tak chuan a rit hle a ni. Sual lam âwn tlatna rilru chu fimkhur taka khuahkhirh a, zâidam taka zilh bawk a, an rilru chu kawng dik lam hawi tura chawh phur tur a ni. Naupang chu mahnia inenkawl theih tum tura fuih ni sela. Heng zawng zawng hi hmangchâng hre taka tih a nih loh chuan kan thil tum ber chu a tlawlh palh ang e.14

————

1. Education, p. 287 2. Ibid., p. 291.

3. Fundamentals of Christian Education, p. 58.

4. Manuscript 12, 1898.

5. Signs of the Times, February. 9, 1882.

6. Review and Herald, July 16, 1895.

7. Review and Herald,, Mar. 13, 1894.

8. Manuscript 12a, 1896.

9. Review and Herald, Sept. 15, 1904.

10. Testimonies for the Church, vol. 3, p. 368.

11. Fundamentals of Christian Education, p. 114.

12. Testimonies for the Church, vol. 3, pp. 132, 133.

13. Ibid., pp. 133, 134.

14.Christian Temperance and Bible Hygiene, p. 138.

BUNG 42

THUNUNNA LEK |AN HUN TUR

Naupang Thu Awih Lote Hi Hun Hnuhnung Chhinchhiahna An Ni.—“Ni Hnuhnung’

chhinchhiahna pakhat chu naupangin an nu leh pate thu an âwih lo hi a ni. Nu leh paten an mawhphurhna an hria em le? Tam tak chuan an fate vêng uluk hle tur an nihna hi an hmuh\helh a, sual châkna ûma an thu awih loh pawh an phal a ni.1

Naupangte hi LALPA ro an ni a, chuvangin nu leh pate hian LALPA kawng zawh tura an zirtîr loh chuan an mawhphurhna urhsun tak chu an ngaihthah tihna a ni ang. Tin, naupangte chu mi satliah, thu âwih lo, hawihhawm lo, mi buluk, lawmna châng hre lo, thianghlim lo, mi ti thawt thawt, rilru pir, Pathian hmangaih âia tisa nawmna ngaina zâwk nise tih hi Pathian tum dân leh duhdân a ni hauh lo. Bible chuan hetiang vantlâng nun hi ni hnuhnung chhinchhiahna a ni ang a ti.2

Nu leh Pa Inthlahdahte Vanrama Awm Tlâk An Ni Lo.—Vanramah chuan engkim mai hi a fel thlap a, an inrem em em vek mai a ni. Nu leh paten leia an fate hi thuneihna famkim hnuaia dah dân an ngaihsak tâwk loh chuan engtin nge muanna leh inremna khawvela vantirhkoh thianghlimte zingah chuan awm ve tlâk ni tura an beisei theih ang?3

He lei hring nun inthununna leh mumal taka khawsak hona ngainêptute chuan vanrama thil fel thlap maite chu an zah chuang hauh lo vang. Chuta lût tlâka ngaihte chuan inthununna zahin mumal taka thiltihte an ngainat dâwn avangin chutiang ngai thei lote chu luhtir an ni dâwn lo. He leia kan nungchang hian kan hmalam hun a hril dâwn a. Krista lo kal chuan tû nungchang mah hi a rawn tidanglam dâwn lo. Nu leh pate hian an fate \hatna tura an

mawhphurhna reng reng engmah ngaihthah suh se. Khawtlâng tâna malsawmna an nih theih nân leh chatuan nunna an chan theih nân enkawl rawh se.4

Published by Mizo Conference of Seventh-day Adventist Church

Thununna Lek |an Hun Tur Chu.—Naupangin duhzawng leh kawng zawhtur a thlan theih

\antirh a\angin thununna chu lek nghal tur a ni. Hei hi zirna inthup te pawh a tih theih ang.

Chuta \ang chuan hna chak zâwk leh langsar zâwk chu \an leh theih a ni. Heta mawhphurhna lian ber chu nu chungah a innghat a. Nausên enkawl hmasa bertu a ni a, a fain nun ze mâwi tak leh chak tak mai a neih theihna tura puitu tur zirna lungphum chu ama phûm tur a ni.

Nausên mai nia langte chu an ngên ngawl fû mai \hin a. Hei hi thuneitu fing zâwkte thununna hnuaia dah a nih loh a, naupang duh dân \ha lo zâwk chu a lal a nih chuan Setanan an rilru a thunun a, a duhzawng rem turin nausên nungchang chu a duang \hin.5

Naupangin mize kawi deuh mai an neih thlenga thununna leh zirtîrna ngaihthah chu mahni hmasial tak, thil phût tina tak leh nelawm lo tak maia an \hanlen dâwn avangin an chunga thil tihsualna nasa tak a ni. Mi tân kawm an nawm loh em avang leh miin an kawm \hat peih loh avangin nuam tih tak tak an nei lo. Chuvangin nû hna chu an fate la têt hle laiin in\an sela, Setanan an fate rilru leh mizia a thunun theih nân hun chhe tê pawh pe suh se.6

Sual Chu A Lo Lan Veleh Namkir Zêl Rawh U.—Nu leh pate u, in fate chunga thunnuna chu in malchunga in pawm lâi a\ang khan lek \an tawh rawh u. An duhzawng pawh in duh anga awm turin zirtîr ula. Hei hi duhsak bik nei miah lo leh in ti mai mai lo tih lantir chunga tih theih a ni. Nu leh pate chuan an rilru chu in thunun hneh hle tur a ni a; nêm tak si, titakzêt siin

naupang rilru chu an nu leh pate duhzawng ni lo thil dang an beisei ngam loh thlenga kawih her ni rawh se.

Nu leh pate chuan a hun takah an \an \hin lo. Naupang lung âwih lohna lang hmasa ber chu hneh a ni lo va, tichuan naupang chu a lo luhlul a, chu chu an \hanlen pui a, an taksa a chak poh leh an luhlulna chu a chak ve zel \hin.7

“Hrem Tham An La Ni Lo.”—Elia khan chhûngkaw inawpna tura Pathian dân zam angin a chhûngkua kha a awp lo va. Ama duh dân dânin a ti mai mai a ni. Pa zâidam tak chuan a fapate sualna leh dik lohna chu an naupan lâi ata a haider a, an rilru \ha lo tak chu an upat hunah an la sim ve mai ang tiin a inhnem chawp \hin. Hetiang hian mi tam takin an tisual ve mêk a ni.

Bible-a Pathianin naupang enkawl dân tur A sawi aia \ha hi hriain an inhre tlat mai a. An rilru sûk thlêk dik lo tak mai chu chawm lianin tihian chhuanlam an siam a, “Hrem tham an la ni lo.

An len deuh hnu, thil chhia \ha hrilh rual an nih hun nghâk rawh,” tiin. Tichuan thil chin dân

\ha lo tak mai chu nunphung nghet a lo nih thlenga khawingamin a lo awm ta \hin a ni.

Naupangte chu khuahkhirhna awm miah lo, anmahni tâna an damchhunga anchhia ni thei leh midangte kai theih nungchang \ha lo neiin an lo \hang lian ta \hin a ni.

Nu leh paten an fate duh apiang an zah sak a, an kawng hriat apiang an zawhtîr \hin hi an

\hatna tur a ni lo; naupangte chuan nu leh pa an zahna te, Pathian leh mihring an zahna zawng zawngte an hloh a, Setana salah man ngheh an lo ni mai \hin.8

In Chhûnga Inthununna Chu Thil Danga Inzirna Aiin Ngaipawimawh Rawh—Mi tam tak chuan rawngbawltute, zirtîrtute leh mi hmingthang ho fate chu entawn tlâk an ni em tiin an thlir a, heng mi fel, fate enkawl \ha thei zâwk awma langte pawh hi chhûngkaw enkawlna kawnga an hlawhchham chuan dinhmun chhe zâwka dingte tân phei chuan fate enkawl \hat chu beisei loh law law mai chi a ni an ti a. Thil chin fel ngai ta ber chu—Heng mite hian an fate chu an chanvo—entawn tur \ha te, zirtîrna rintlak te, leh khuahkhirhna \ha te an pe em? tih hi a ni.

Heng thil ngaihthahna avang hian nu leh pate chuan vantlâng hnenah naupang rilru kim chiah lo, khuahkhirhna ngai thei lo leh thil tak tak tih nachang hre miah lo an pe a. Hetiang hian an thil tih \hat zawng zawng a hliah ta \hin a ni. Chung naupangte chuan tum renga an sualna chu an thlahte thlengin an chhawmtir a, chumi rualin an nun dân \ha lo tak leh mi an hneh theihna boruak chuan khawtlâng nun a tibawlhhlawh a, kohhran a tibuai bawk. Mi chu eng anga ropui leh \angkai pawh nise fate ngaihthaha thil dang ûmtu chu Pathian tân emaw, khawvel tân emawa thawk \ha-ah kan ngai thei lo.9

Published by Mizo Conference of Seventh-day Adventist Church

Van |anpuina Tiam A Ni—Pathian chuan inthununna dik leh \ha chu mal a sawm ang.

Mahse “keimah lovin engmah inti thei lo” Kristan a ti. Van mite chuan mahni fate zirtîrna ngaihthah a, nausên rilru Setana pe phal a, Thlarau Thianghlim hnathawh do nâna \halaite rilru hmantir phaltute chu an thawhpui thei lo.10

Mahse “keimah lovin engmah inti thei lo” Kristan a ti. Van mite chuan mahni fate zirtîrna ngaihthah a, nausên rilru Setana pe phal a, Thlarau Thianghlim hnathawh do nâna \halaite rilru hmantir phaltute chu an thawhpui thei lo.10

In document Naupang Kaihhruaina (Page 86-107)

Related documents