• No results found

بررسی تأثیر مخارج مصرفی و سرمایه ای دولت بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایران (1350 84)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2020

Share "بررسی تأثیر مخارج مصرفی و سرمایه ای دولت بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایران (1350 84)"

Copied!
25
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

Munich Personal RePEc Archive

The Effect Of Government Consumption

Expenditure And Investment

Expenditure On Private Investment In

Iran (1971-2005)

KAZEROUNI, A and EBGHAEI, FELOR

Tabriz University, Azad University Tabriz Branch

2008

Online at https://mpra.ub.uni-muenchen.de/76842/

(2)

یصًصخ شخب یراذگ ٍیامزس زب تليد یا ٍیامزس ي یفزصم جراخم زیثأت یسرزب ( نازیا رد

88 -0531 )

یويرساک اضزیلع زتکد

یئاقبا رًلـف 

ٌذیکچ

یبِٟبػ یع ،یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث تِٚد دسبخٔ شیحأت ،ِٝبمٔ ٗیا سد 84

-1350 .تػا ٜذؿ یػسشث ،

ٜسٚد یع ٝو تػا ٖآ شٍ٘بیث ٜذٔآ تػذث ٗؼ٘بٞٛر یئاشٍٕٞ ٖٛٔصآ ؽٚس صا ٝو یٍتؿبج٘ا ٓٞ سادشث صا ُكبح ذیبت٘

یتثبلس ٝجٙر تِٚد یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ ٚ یمیٛـت ٚ یّٕىٔ ٝجٙر تِٚد یا ٝیبٔشػ یبٞ ٝٙیضٞ ،یػسشث دسٛٔ ی٘بٔص

.دساد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ بث

ذیلک اَ ٌژاي

ٓٞ / یتِٚد ؾخث یا ٝیبٔشػ یبٞ ٝٙیضٞ / یتِٚد ؾخث یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ /یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ

یٍتؿبج٘ا

JEL Classification: E21, E62

1

-ٍمذقم

تبجح ْذف ترٛٔ ٖآ تب٘بػٛ٘ ٝو تػا یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ،ٖلاو دبلتلا سد ُو یبضبمت ٟٓٔ ءاضرا صا یىی

دٛؿ یٔ دبلتلا ُو جحبجٔ سٛحٔ سد شیخا ٝٞد ذٙچ سد ٝو تػا یفٛضٛٔ ،یكٛلخ ؾخث یدبلتلا یبٟتیِبقف .

ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث تِٚد دسبخٔ شیحأت ٝغثاس ٗیا سد .تػا ٝتفشٌ ساشل ٝقػٛت َبح سد یبٞسٛـو یدبلتلا

یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ تیٕٞا ٝث ٝرٛت بث .تػا ٜدٛث ٗیممحٔ ٝرٛت دسٛٔ یبٞ ٝجٙر صا یىی ،یكٛلخ سد

ٝتؿاد یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ سبتفس ٗییجت ٝث ی٘اٚاشف ٝللاف یدبلتلا ٖاسازٍتػبیػ ٝو تؼی٘ تزقت یبر ،دبلتلا

هی صا .تػا ٝتفشٌ ساشل ٖب٘اد دبلتلا َبجمتػا ٚ ٝرٛت دسٛٔ ،شیخا یبِٟبػ سد تّف ٚد ٝث ًبتذٕف جحث ٗیا .ذٙؿبث

ٝٞد صا ًبجیشمت ٛػ 80

زپ شث یٙجٔ ی٘بٟر شؾ٘ قبفتا هی ، یكٛلخ ؾخث یشجٞس شث ذیوبت بث ذؿس یظتاشتػا ؽشی

E-mail:kazerooni@tabrizu.ac.ir ضیشجت ٜبٍـ٘اد دبلتلا ٜٚشٌ سبیـ٘اد

 ضیشجت یٔلاػا داصآ ٜبٍـ٘اد عسذٔ

(3)

دبلتلا سد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ؾم٘ ٖذؿ حشغٔ ضی٘ هیٔدبوآ یبضف سد ،شٍید یٛػ صا ٚ ذٔآ دٛرٛث

.تفبی ی٘اساذفشع ٖب٘اددبلتلا صا یخشث ظػٛت ،ٖلاو

د ٚد ٝث یتِٚد دسبخٔ ،ٖاشیا دبلتلا ّٕٝر صا ٚ بٞدبلتلا شخوا سد َٕٛقٔ سٛع ٝث یىی ٝو دٛؿ یٔ هیىفت ضیبٕتٔ ٝتػ

یبٞ ٝٙیضٞ ٚ یسبر یبٞ ٝٙیضٞ ،تِٚد ٝردٛث ٝجػبحٔ سد ٝو ؛دساد یا ٝیبٔشػ تّلخ یشٍید ٚ یفشلٔ تّلخ

ذٔآسد ٝجػبحٔ سد ٚ ی٘اشٕف .دٛؿ یٔ ٜذیٔب٘ یسازٌ ٝیبٔشػ یبٞ ٝٙیضٞ ٚ یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ ،ٝٙیضٞ ؽٚس صا یّٔ

یحأت ،شضبح كیمحت سٛحٔ ،عبػا ٗیا شث یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث تِٚد یا ٝیبٔشػ ٚ یفشلٔ دسبخٔ ش

ظیاشؿ ٝث ٝرٛت بث ،ؿٛضٛٔ ٝث هیدض٘ یثشزت تبقِبغٔ ٚ یشؾ٘ ی٘بجٔ ٖذؿ حشغٔ صا غپ ،سٛؾٙٔ ٗیا ٝث ٝو تػا

ٖاشیا یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ یاشث یئٍِٛا ،ٜذؿ ْبز٘ا تبقِبغٔ شیبػ صا یشیٌ ٜشٟث ضی٘ ٚ ٖاشیا دبلتلا

یحاشع .تػا ٝتفشٌ ساشل ٖٛٔصآ دسٛٔ ٚ ٜذؿ

2 -یزظو یوابم

ٝث طٛثشٔ ،ٝتفشٌ تسٛك یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ یبٍِٞٛا ٚ بٞ ٝیشؾ٘ ٝٙیٔص سد ٝو یدذقتٔ یبٟـٞٚظپ

دبلتلا ٝو تػا یِبح سد ٗیا ،تػبٟ٘آ صسبث یبٟیٌظیٚ صا ،ساصبث دبلتلا ٝث بٟ٘آ ءبىتا ٝو تػا یا ٝتفشـیپ یبٞدبلتلا

َبح سد یبٞسٛـو ،بٞسٛـو ٗیا .دصبػ یٔ ضیبٕتٔ ٝتفشـیپ یبٞدبلتلا صا اس ٖآ ٝو تػا ییبٟیٌظیٚ یاساد ٝقػٛت

ُىـٔ بث اس یدبلتلا هیػلاو یبٞ ٝیشؾ٘ دشثسبو شٔا ٗیا ٝو ذٙتؼٞ یدبلتلا یسبتخبػ تلاىـٔ یاساد أتذٕف

شیزپ فبغق٘ا ةبتؿ یٍِٛا ٝو یغیاشؿ دٛرٚ ٓغشیّف .دصبػ یٔ ٚشثٚس

1

یبٞسٛـو یاشث اس ُثبل شیغ ٝقػٛت َبح سد

یاشث ْبلسا ٚ سبٔآ دٛرٚ ْذف ،یتِٚد ضیچب٘ یسازٌ ٝیبٔشػ ٚ ُٔبو ٝیبٔشػ ساصبث مٚشف دٛرٚ( دصبػ یٔ قبجغ٘ا

یبٞ ؾٞٚظپ شتـیث ،)... ٚ یقلاٚ یبٞدضٕتػد ،ٝیبٔشػ یدٛرٛٔ ُیجل صا ٍِٛا ٗیا سد دٛرٛٔ یبٞشیغتٔ صا یخشث

ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ دسٛٔ سد ٝتفشٌ ْبز٘ا فبغق٘ا ةبتؿ یٍِٛا ٝتفبی ُیذقت یفٛ٘ ٝث بٞسٛـو ٗیا سد یكٛلخ

ٝث َذٔ یبٞشیغتٔ تػا ٜذؿ یقػ ٝقػٛت َبح سد یبٞسٛـو سد ٜذؿ ْبز٘ا تبمیمحت سد ،عبػا ٗیا شث .تػا شیزپ

،یِبٔ ٚ یِٛپ یبٞشیغتٔ ُیجل صا یدذقتٔ ُٔاٛف .ددشٍ٘ دساٚ یّّخ ٍِٛا ةٛچسبچ ٝث ٝو دٛؿ ُیذقت یا ٌٝ٘ٛ

1

(4)

یػبیػ َبح سد یبٞسٛـو سد یّو سٛع ٝث ،دساد شیحأت سٛـو شٞ یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ذٙیآشف شث یسبتخبػ ٚ

:دشیٌ یٔ ساشل شیص یبٞشیغتٔ شیحأت تحت یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ،ٖاشیا ّٕٝر صا ٚ ٝقػٛت

ٝیبٔشػ ٝث طٛثشٔ یثشزت تبقِبغٔ سد :فِا یتقٙك یبٞسٛـو سد یكٛلخ ؾخث یسازٌ

ٝقػٛت َبح سد ٚ ،

ٝغثاس

یسازٌ ٝیبٔشػ یكٛلخ

بث ... ٚ ٝ٘اشػ ذٔآسد ،یّٔ ذٔآسد ،یّٔ ٚ یّخاد قِبخب٘ ذیِٛت صا ٝو ٝتفشٌ ساشل ذییأت دسٛٔ

یسازٌ ٝیبٔشػ ٝغثاس ،تػا ذیوأت دسٛٔ ٕٝٞ صا ؾیث ٝو ٝچ٘آ .تػا ٜذؿ ُكبح یسازٌ ٝیبٔشػ هیسٛئت جحبجٔ

یكٛلخ بر ةبتؿ ُكا ٝیشؾ٘ تِبل سد ٝو تػا ُو یبضبمت ٚ

.دشیٌ یٔ ی

ٗیا .تػا یى٘بث ْبؾ٘ تاسبجتفا ،دساد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث یٕٟٔ شیحبت هؿ ٖٚذث ٝو یٕٟٔ شیغتٔ :ة

.ذٞد یٔ ٖبـ٘ یسبجتفا ٚ یِبٔ ـثبٙٔ ٝث اس یكٛلخ ؾخث یػشتػد شیغتٔ

صبث ،ٝتفبی ٝقػٛت یبٞسٛـو سد ٝیبٔشػ ٚ َٛپ ساصبث( یِبٔ یبٞسا

عسٛث ساصبث ضی٘ ٚ ٜدشتؼٌ ) توشؿ ٚ ٝتفشـیپ

یبٞ

ٚ َٛپ ساصبث ؾم٘ ٚ ذٙٙو یٔ یِبٔ ٗیٔبت اس یسازٌ ٝیبٔشػ یبٞ ٜطٚشپ ٝو ذ٘ساد دٛرٚ ضی٘ ی٘اٚاشف یسازٌ ٝیبٔشػ

شیحأت شیغتٔ هی ٖاٛٙف ٝث ذ٘اٛت یٕ٘ یى٘بث تاسبجتفا ٚ ْاٚ ٝىیسٛغث ،ذ٘صبػ یٔ شت ً٘شٕو ،شٔا ٗیا سد اس بٞ ه٘بث

یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث سازٌ ساصبث ٗتفبی٘ ؽشتؼٌ ضی٘ ٚ ٝیبٔشػ ساصبث دٛجٕو ٝث ٝرٛت بث بٔا .دٛؿ حشغٔ

یاشث یسازٌ ٝیبٔشػ ـثبٙٔ ٗیٔأت ٖبىٔا ،ٝقػٛت َبح سد یبٞسٛـو سد یدبلتلا تبؼػٛٔ ٚ بٞ توشؿ ،ْبٟػ

،دساذ٘ دٛرٚ یِٛجل ُثبل سٛع ٝث توسبـٔ قاسٚا ٚ ْبٟػ سبـت٘ا ضی٘ ٚ ٝیبٔشػ ساصبث صا یدبلتلا تبؼػٛٔ ٗیٙچٕٞ

ّٕٝر صا ٚ ٝقػٛت َبح سد یبٞسٛـو سد ،ٝتفبی ٝقػٛت یبٞسٛـو سد ٝیبٔشػ ٚ َٛپ ساصبث ُٔبو یٙیـ٘بر فلاخشث

ٗیٔأت ٚ )ٓیؼمت ُثبل دٛػ( ٜبٍٙث یّخاد ـثبٙٔ صا بٞ ٜطٚشپ یِبٔ ٗیٔأت یٙقی .ذ٘شٍیذىی ُٕىٔ ٝیبٔشػ ٚ َٛپ ،ٖاشیا

٘بر )تاسبجتفا ٚ ْبٟػ قاسٚا( دسبخ ـثبٙٔ صا یِبٔ ،دٛخ ،ٜبٍٙث صا دسبخ ـثبٙٔ ٚ ذٙتؼی٘ شٍیذىی یاشث یّٔبو ٗیـ

اشزٔ دٛث ذٞاٛخ ٝیبٔشػ تؿبج٘ا یاشث یی

. 2

(5)

یٔ ٓٞاشف یى٘بث یبٟٔاٚ كیشع صا یكٛلخ ؾخث يسضث ـیبٙك ٝیبٔشػ ٓؾفا تٕؼل ،ةلام٘ا صا ُجل بت ،ٖاشیا سد

یبِٟبػ سد .ذؿ ُیجل صا ییبٞ تیدٚذحٔ دٛرٚ ٚ یّیٕحت ًٙر صا یؿب٘ تلاىـٔ ُیِد ٝث ،ةلام٘ا صا ذقث

َبػ صا .تػا ٜدٛث دٚذحٔ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ... ٚ یتادساٚ یبٞ ٝیٕٟػ ،یصسا تیدٚذحٔ 1368

ضی٘

ؾیاضفا سد یدبیص ذح بت ٝو ٝتفشٌ تسٛك یكٛلخ ؾخث ٝث سبجتفا ٚ ْاٚ یسازٌاٚ یاشث ؽلات ًادذزٔ ٝیبٔشػ

.تػا ٜدٛث شحٛٔ یسازٌ

یبٞ ٝٙیضٞ ٚ یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ شیحأت یػسشث ُٔبؿ ،یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث تِٚد یبٞ ٝٙیضٞ شیحأت :د

:تػا تِٚد یا ٝیبٔشػ

بٟ٘آ ذ٘اٛت یٔ ضی٘ یكٛلخ ؾخث ٝو هچٛو ـیبٙك ٚ نبؿٛپ تقٙك شیؾ٘ یذیِٛت یبٞ تیِبقف سد سد تِٚد شٌا

ٔشػ ،ذٞد ْبز٘ا اس ،ٜدشو ُٕف یكٛلخ ؾخث ٗیـ٘بر ٖاٛٙف ٝث ،ذٙو یسازٌ ٝیب

3

ٝیبٔشػ یٞدصبث ؾٞبو تجػ

یسازٌ ٝیبٔشػ شٌا یِٚ .ذٞد یٔ ساشل ٝیؿبح سد اس یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ٚ ٜذؿ یكٛلخ ؾخث یسازٌ

،دشیٌ تسٛك ... ٚ بٟٞاس ،سدبٙث ،بٟٞاشٌسضث ،بٟٞبٌدٚشف ثاذحا ذٙ٘بٔ یٕٔٛف یبٞلابو ٝغیح سد تِٚد ٝیبٔشػ ُٕىٔ

ؾٞبو اس یكٛلخ ؾخث یبٞ تیِبقف ٜاس شػ شث دٛرٛٔ تلاىـٔ ٚ ذیآ یٔ ةبؼح ٝث یكٛلخ ؾخث یسازٌ

ْبز٘ا یكٛلخ ؾخث یدبلتلا یبٟتیِبقف صا یسبیؼث ،ذٙى٘ ُجمت تِٚد اس یرسبخٔ ٗیٙچ شٌا ـلاٚ سد .ذٞد یٔ

ْبز٘ا ٚ تؿاد ذٞاٛخ یئلابث سبیؼث ٝٙیضٞ ،ْبز٘ا تسٛك سد ٚ دٛؿ یٕ٘ ؾخث ذیِٛت ٝٙیضٞ ،تِٚد ظػٛت ٖآ

یٔ ؾٞبو اس یكٛلخ .ذٞد

شٌا ٝو دٛؿ یٔ ساصبث دساٚ تبٔذخ ٚ لابو یاشث بضبمت تِبل سد فّتخٔ سٛك ٝث تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ ٗیٙچٕٞ

یٔ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ٚ ذٔآسد ،ذیِٛت ؾیاضفا تجػ ،ذؿبث ٝتؿاذ٘ دٛرٚ ذیِٛت سد یسبتخبػ یبٞبٍٙٙت

.دٛؿ

3

ضٞ ،یِبٔ تاسبجتفا ٚ ٝیِٚا داٛٔ ،قلختٔ سبو یٚشی٘ ُیجل صا ٝقٔبر ـثبٙٔ دٛجٕو ُیِد ٝث تِٚد یفشلٔ یبٞ ٝٙی

،ذٞد فبلتخا دٛخ ٝث اس ی٘بؼ٘ا یٚشی٘ ٚ ٝیبٔشػ شیؾ٘ ،ذیِٛت ُٔاٛف تِٚد ٜبٌ شٞ اشیص تػا یفٙٔ شیحأت یاساد

3

،یلاشف یّیّخ 1376

(6)

ٗتفس لابث تجػ ٚ ٝتفبی ؾیاضفا ذیِٛت ُٔاٛف ساصبث یٚس شث سبـف ٚ ٜذیدشٌ یكٛلخ ؾخث سد ذیِٛت یبٞ ٝٙیضٞ

.دشث یٔ ُیّحت ٝث ٚس اس یسازٌ ٝیبٔشػ ٜضیٍ٘ا

4

:د دسٛٔ سد یٔ ،ذـؿبث یٔ یسازٌ ٝیبٔشـػ تكشف ٝٙیضٞ بی ٝیبٔشػ صا ٜدبفتػا ٝٙیضٞ ٜذٙٞد ٖبـ٘ ٝو ییبٞشیغتٔ

ٜشٟث خش٘ ٝث ٖاٛت ْسٛت خش٘ ٚ

یأت ٓغشیّف ٜذؿ ْبز٘ا تبقِبغٔ سد .دٕٛ٘ ٜسبؿا ٝیبٔشػ شث ٜشٟث خش٘ ساد یٙقٔ شیحأت ذی

ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ یٚس اشف یّكا تیدٚذحٔ ٝو تػا ٜذؿ حشغٔ ؿٛضٛٔ ٗیا ضی٘ یدساٛٔ سد ،یكٛلخ یسازٌ

ٝث یػشتػد ٚ یِبٔ ـثبٙٔ ساذمٔ ،ٝىّث تؼی٘ ٜشٟث خش٘ ٚ ٝیبٔشػ ٝٙیضٞ ،ٝقػٛت َبح سد یبٞسٛـو سد یكٛلخ

ذؿبث یٔ تاسبجتفا .

5

ٖاشیا دسٛٔ سد صا ،یسازٌ ٝیبٔشػ سبتفس ٜذٙٙو ٝیرٛت ُٔبف هی ٖاٛٙف هی ٝث ،ٜشٟث خش٘ ضی٘

تؼی٘ سادسٛخشث ی٘اذٙچ تیٕٞا

6

تحت ،یى٘بث ٓتؼیػ ٜشٟث خش٘ ،ٝقػٛت َبح سد یبٞسٛـو یخشث ٚ ٖاشیا سد اشیص

اذ٘ یعبجتسا ساصبث یاٛل بث ٚ ٜذؿ ٗییقت هیتاشوٚسٛث تسٛك ٝث ٚ ٜدٛث یػبیػ ْبؾ٘ ٚ تِٚد َشتٙو صا ٖاٛت یٕ٘ ٚ دس

یبر ٝث ،ٖاشیا سد ٜذؿ ْبز٘ا تبقِبغٔ ٝث ٝرٛت بث ،دشو ٜدبفتػا یسازٌ ٝیبٔشػ تكشف ٝٙیضٞ ٖاٛٙف ٝث ٜشٟث خش٘

،دٛؿ یٔ ٜدبفتػا ْسٛت خش٘ صا ٜشٟث خش٘ قخبؿ

7

ٝٙیٔص ٗیا سد یجػبٙٔ قخبؿ ْسٛت خش٘ ذػس یٔ شؾ٘ ٝث ٝو

ذؿبث .

5 قیقحت ٍىیشیپ

سبخٔ شیحأت ٝٙیٔص سد یدذقتٔ یثشزت تبقِبغٔ ،یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث تِٚد یا ٝیبٔشػ ٚ یفشلٔ د

.تػا ٜذؿ ٝتخادشپ ٖاشیا ٚ بٞسٛـو شیبػ سد بٟ٘آ یػسشث ٝث ؾخث ٗیا سد ٝو ٝتفشٌ ْبز٘ا

ٜسبثسد ٝیِٚا تبقِبغٔ ٗیث ٝغثاس

یّــیث ٝیِٚا یبٞسبو ٝث یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشـػ ٚ یتِٚد دسبخٔ

8

شــتبث ٚ

9

شث

ٜذیدب٘ ی٘لاٛع ی٘بٔص یاشث یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث یتِٚد دسبخٔ تیٕٞا ٝو ذػس یٔ شؾ٘ ٝث .ددشٌ یٔ

سد .ذــؿ ٚشثٚس ٖب٘اددبلتلا ت٘بر صا ٜدشتؼٌ ُٕقِا غىف بث ذؿ حشغٔ ؿٛضٛٔ ٗیا یتلٚ ٚ دٛث ٜذؿ ٝتؿبٍ٘ا

4

Green and Villanueva, 1997

5

Blejer and khan, 1984

6

،ٖبیجیجع 1370

7

،یتػٛیپ ٖبیصسٚبـو 1383

8

Baily, 1971

9

(7)

ٚد دسبخٔ ٚ یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ٗیث یٙیضٍیبر تیّثبل ٝیشؾ٘ ٝىیِبح ٚسبث ظػٛت یتِ

،

10

یٕزٙٔ ،یّیث ،

11

شئٛؿآ ظػٛت تذؿ ٝث ٖدٛث ُٕىٔ ٝیشؾ٘ ،تػا ٜذؿ ذییأت ،

12

يشج٘سا

13

عاسبو ٚ

14

.تػا ٝتفشٌاشل ذییأت دسٛٔ

شوبت ٚ ٖبراسذ٘بػ

15

( 1980 ً٘ٚ ٚ یاٚ ٖبت ،)

16

( 1982 )، ٝیبٔشػ شیزپ فبغق٘ا ةبتؿ َذٔ صا ٜدبفتػا بث

یِٕٛقٔ تبقثشٔ ُلاذح ؽٚس ٚ یسازٌ (

OLS

) یاشث یكٛلخ ٚ یتِٚد یسازٌ ٝیبٔشػ ٝغثاس یػسشث ٝث

ذمتقٔ بٟ٘آ .ذ٘صادشپ یٔ ذّٙیبت ٚ هیضىٔ ،یضِبٔ ،ٜشو ،ٖب٘ٛی ،ٜشو ،ذٙٞ یبٞسٛـو ذٙٙتؼٞ

صا ٓٞ یشجر یٙیـ٘بر ٝو

صا ٓٞ ٚ ددشٌ یٔ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ؾٞبو ٚ ٜشٟث خش٘ ؾیاضفا جفبث ٝو تِٚد دسبخٔ ؾیاضفا كیشع

ث كیشع .ذتفیث قبفتا ذ٘اٛت یٔ یذٙث ٝیٕٟػ ٚ ـثبٙٔ قیلخت یبٟٔضی٘بىٔ یخش ٗیٙچٕٞ

یسازٌ ٝیبٔشػ یّٕىٔ شحا

.تػا ٝتؿاد دٛرٚ ٖآ یِبٔ ؿٛ٘ صا بٟٙت ضی٘ یٙیضٍیبر شحا ٚ ٜذؿ ذییأت ٝقِبغٔ دسٛٔ یبٞسٛـو دسٛٔ سد یتِٚد

ٖبخ ٚ شزّث

17

( 1984 ) ، ػ صا شحأتٔ اس یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ یسبزت تب٘بػٛ٘ ُٔبف ٝ

، یِبٔ ٗیٔأت ٚ

تِٚد ی٘اشٕف دسبخٔ دسٛٔ سد ٖٛٔصآ صا ُكبح ذیبت٘ .ذ٘دشو یفشقٔ

24 ٝقػٛت َبح سد سٛـو ،

یجیوشت صا ٜدبفتػا بث

ٜداد صا ذیمٔ یِٕٛقٔ تبقثشٔ ُلاذح ؽٚس ٝث ٝو یقغمٔ ٚ ی٘بٔص یشػ یبٞ

18

ذؿ ٜدص ٗیٕخت ٜ

ذییأت صا یوبح ،

ٝیبٔشػ دسبخٔ یّٕىٔ شحا .تػا یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث تِٚد یا

دساٚ ٚ ْاشیبث ٗیوسا

19

( 1993 )، یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث تِٚد دسبخٔ ؾیاضفا یػسشث ٝث سد

یبٞسٛـو

OECD

صا ٜدبفتػا بث غوبث ُیذجت

-غوبو

20

ٚ ذ٘صادشپ یٔ یقثبت اس یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ

ِٚد دسبخٔ ٚ یّٔ قِبخب٘ ذیِٛت صا شث یٙیضٍیبر شحا تِٚد دسبخٔ ؾیاضفا ٝو ذ٘شیٌ یٔ ٝزیت٘ ٚ ٜدشو یفشقٔ ت

اد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ .دس

10

Barro, 1981

11

Monadjeme , 1993

12

Aschauer, 1989

13

Erenburg, 1993

14

Karras, 1994

15

Sundarajan and Thankur, 1980

16

Tun Wai and Wong, 1982

17

Blejer and Khan, 1984

18

Restricted Least Squares Method

19

Bairam and Ward, 1993

20

(8)

( يشج٘سا 1993

) ، شحأتٔ اس یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ،ییلامف تاسبؾت٘ا یسٛئت ٜدبػ یٍِٛا صا ٜدبفتػا بث

سد یذیِٛت تیفشؽ ٚ ٝردٛث یشؼو ،یتِٚد ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ صا تفشٌ شؾ٘

ٚ شخواذح ؽٚس صا ٜدبفتػا بث

ُٔبو تبفلاعا بث ییبٕ٘ تػسد

21

یغخ شیغ یبٟتیدٚذحٔ بث ٚ ٝو داد ٖبـ٘

تاشحا تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ شث

یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ سادبٙقٔ ٚ تجخٔ یسبٔآ شؾ٘ صا بىیشٔآ سٛـو سد

.تػا

غیواضتبٔبٔ

22

( 1996 )، ؽٚس صا ٜدبفتػا بث

VAR

ذیمٔ شث تِٚد دسبخٔ شیحأت یػسشث ٝث یسازٌ ٝیبٔشػ

یكٛلخ یٚ .دصادشپ یٔ ٖب٘ٛی سد

یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ صا شحأتٔ اس

،بٟتوشؿ دٛػ ،یّخاد قِبخب٘ ذیِٛت

تِٚد یفشلٔ دسبخٔ ،تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ عبػا شث .دشیٌ یٔ شؾ٘ سد

یبٞ ٝتفبی یٚ

یا ٝیبٔشػ دسبخٔ

یفشلٔ دسبخٔ ٚ تجخٔ شیحبت تِٚد تِٚد

یفٙٔ شیحأت .دساد یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ شث

عٚشتػا

23

( 1999 ) یاشث اس تِٚد یِبٔ ٗیٔأت ٚ یا ٝٙیضٞ ٝجٙر ،یا ٝقِبغٔ سد ، 64

َبح سد ٚ یتقٙك سٛـو

( ی٘صٚ تبقثشٔ ُلاذح ؽٚس صا ٜدبفتػا بث ،ٝقػٛت

GLS

.ذٞد یٔ ساشل یػسشث دسٛٔ ،) ،یٚ دسٚآشث ذیبت٘ عبػا شث

ٝیبٔشػ دسبخٔ ٝیبٔشػ شث یفٙٔ شحا ،یتقٙك یبٞسٛـو سد ٚ تجخٔ شحا ،ٝقػٛت َبح سد یبٞسٛـو سد تِٚد یا

.ذ٘ساد یكٛلخ یسازٌ

سبٙرٛػ ٚ َاضیِ

24

( 2002 صا ٜدبفتػا بث ،یمیمحت سد ،) ؽٚس

OLS

بٟٞبٍٙث دٛػ ٚ یّخاد قِبخب٘ ذیِٛت شیحأت

.ذٙٙو یٔ یػسشث هچ سٛـو یاشث ،یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ شث اس قِبخب٘ ذیِٛت شحا ٝو تػا ٖآ ٜذٙٞد ٖبـ٘ ذیبت٘

.دساد ةبتؿ ُكا بث تمثبغٔ یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ شث یّخاد

یر ٖبػ

25

( 2005 شث تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ شیحأت ،) یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ

ٜدشو یػسشث ٜشو سد اس

.تػا ،یٚ دسٚآشث ذیبت٘ عبػا شث ث تجخٔ شحا تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ

.دساد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ش

:دشو ٜسبؿا شیص دساٛٔ ٝث ٖاٛت یٔ ،ٜذؿ ْبز٘ا یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ٝٙیٔص سد ٖاشیا سد ٝو یتبقِبغٔ ّٕٝر صا

21

FIML

22

Mamatzakis, 1996

23

Strauss, 1999

24

Lizal and Svejnar, 2002

25

(9)

یّؼف ( 1375 ) هی دٛخ ٝقِبغٔ سد ، ٖاشیا یكٛـلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ یاشث یٕتیسبٍِ َذٔ

یبِٟبـػ سد

17 -7537 ( ؽٚس صا ٜدبفتػا بث

2SLS

تػا ٜدص ٗیٕخت ،) ٖآ سد ٝو

ذٔآسد صا یقثبت یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ

سد یكٛلخ ؾخث ٝث یى٘بث تاسبجتفا ٓزح ٚ یتِٚد یسازٌ ٝیبٔشػ ،ُجل ٜسٚد سد دٛرٛٔ ٝیبٔشػ ٜشیخر ُو ،یّٔ

.تػا ٜذؿ ٝتفشٌ شؾ٘ سد ،ُجل ٜسٚد شث تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ تجخٔ شیحأت صا یوبح كیمحت صا ُكبح ذیبت٘

ػ یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔش .تػا شیخأت ٝفلٚ هی بث

( یلاشف یّیّخ 7511

یا ٝقِبغٔ سد ،) یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ

حغػ صا یقثبت اس تلاآ ٗیؿبٔ ٝٙیٔص سد

یسازٌ ٝیبٔشػ ٝو دشیٌ یٔ ٝزیت٘ ٚ ٜدشو یفشقٔ یصسا ٚ یِبٔ ـثبٙٔ ،یسازٌ ٝیبٔشػ تكشف ٝٙیضٞ ، ُو یبضبمت

تلاآ ٗیؿبٔ ٝٙیٔص سد تِٚد شث یّیٕىت ٝجٙر

یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ .دساد

عسدبیشف (

1378 ) ، یشؼو ،تِٚد یسبجتفا یسازٌ ٝیبٔشػ شیحبت یػسشث ٝث دٛخ ذـؿسا یػبٙؿسبو ٝٔب٘ ٖبیبپ سد

یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث صسا یقلاٚ خش٘ ،یكٛلخ ؾخث ٝث ییبغفا تاسبجتفا ،یتِٚد ٝردٛث صا ٜدبفتػا بث

ؽٚس

2SLS

سٚد سد ٜ ی٘بٔص 76 -1350 ٝتخادشپ .تػا

ذیبت٘ تػا ٖآ صا یوبح ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شحا ٝو

ٜسٚد هی شٌا ٚ تػا تجخٔ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث یِبٔ تػبیػ یبٞساضثا صا یىی ٖاٛٙف ٝث یـتِٚد

.تػا تجخٔ صٛٙٞ ٝغثاس ٗیا دٛؿ دبزیا یتِٚد ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ سد شیخأت

( یِذجف 1380

سد ،) ،یِبٔ ـثبٙٔ تیدٚذحٔ ،اس یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ شث شحؤٔ ُٔاٛف ٗیشتٕٟٔ یا ٝقِبغٔ

ؽٚس بث ٝو یٚ َذٔ ذیبت٘ .ذ٘اد یٔ تِٚد ی٘اشٕف یبٞ ٝٙیضٞ ٚ یرسبخ یسازٌ ٝیبٔشػ دٚسٚ

OLS

ٜدص ٗیٕخت

بٔشػ شث ٖآ شییغت یِٚ ،تجخٔ شحا ،حغػ سد ،تِٚد ی٘اشٕف یبٞ ٝٙیضٞ ٝو تػا ٖآ ٜذٙٞد ٖبـ٘ ،ذـؿ ؾخث یسازٌ ٝی

.دساد یفٙٔ شحا یكٛلخ

8 قیقحت یًگلا یفزعم

تجؼ٘ ٝیبٔشػ ٝٙیضٞ ُیجل صا ییبٞشیغتٔ ،ذؿ ٜسبؿا بٟ٘آ صا یخشث ٝث ٝو یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ دساذ٘بتػا ـثاٛت سد

(10)

بث بت تػا ٜذؿ یقػ شضبح كیمحت سد .دساذ٘ دٛرٚ ٖاشیا ّٕٝر صا ٚ ٝقػٛت َبح سد یبٞسٛـو صا یسبیؼث سد بٟ٘آ

ٝى٘آ ٕٗض بت ،دٛؿ ُیذقت یا ٌٝ٘ٛ ٝث یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ دساذ٘بتػا َذٔ ،غیواضتبٔبٔ َذٔ صا ٗتفشٌ هٕو

اشیا دبلتلا سد یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ شث سازٌ شیحأت یبٞشیغتٔ ؼفح ٍِٛا یّكا ةٛچسبچ ،ذ٘ٛؿ یٔ ٍِٛا دساٚ ٖ

:ذؿبث یٔ شیص تسٛك ٝث سٛوزٔ َذٔ .دٛؿ

59 7 57 6 5

4 3

2 1

0 BLGDP B LBC B LGI B LGC B LP B D B D

B

LPI        

:ذ٘ا ٜذؿ ٝتفشٌ شؾ٘ سد شیص تسٛك ٝث جحث دسٛٔ یبٞشیغتٔ شضبح َذٔ سد

LPI : َبػ تثبح یبٟتٕیل ٝث )قِبخب٘( یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ٓتیسبٍِ 1376

LGDP

َبػ تثبح یبٟتٕیل ٝث یّخاد قِبخب٘ ذیِٛت ٓتیسبٍِ : 1376

LBC

َبػ تثبح یبٟتٕیل ٝث یكٛلخ ؾخث ٝث یى٘بث ٝىجؿ ییبغفا تلایٟؼت خش٘ ٓتیسبٍِ : 1376

LGI

ح یبٟتٕیل ٝث یتِٚد ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ یبٞ ٝٙیضٞ ٓتیسبٍِ : َبػ تثب

1376

LGC

َبػ تثبح یبٟتٕیل ٝث یتِٚد ؾخث یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ ٓتیسبٍِ : 1376

LP ْسٛت خش٘ ٓتیسبٍِ :

57

D

هی ةلام٘ا صا ذقث ٚ شفك ةلام٘ا صا ُجل یبِٟبػ یاشث ٖآ تیٕو ٝو ٖاشیا یٔلاػا ةلام٘ا یصبزٔ شیغتٔ : یٔ

.ذؿبث

59

D

یٔ شفك بِٟبػ ٝیمث ٚ هی ًٙر یبِٟبػ یاشث ٖآ تیٕو ٝو ،قاشف ٚ ٖاشیا ًٙر یصبزٔ شیغتٔ : .ذؿبث

یبِٟبػ یاشث ،یٔلاػا یسٟٕٛر یضوشٔ ه٘بث یبٞسبٔآ ی٘بٔص یشػ یسبٔآ ٝفٕٛزٔ صا شضبح كیمحت ی٘بٔص یبٟیشػ

(11)

8 -0 هیمخت

یتٙػ یبٟؿٚس صا ٜدبفتػا .دٛؿ یٔ ٜدبفتػا ٗؼ٘بٞٛر یٍتؿبج٘ا ٓٞ ٖٛٔصآ ؽٚس صا بٞشیغتٔ ٗیث ٝغثاس ٗیٕخت یاشث

ییبیبپ مشف شث یٙتجٔ ،یزٙػ دبلتلا سد

26

سد ٝو ذٞد یٔ ٖبـ٘ ،ٝٙیٔص ٗیا سد ٜذؿ ْبز٘ا یبٟیػسشث .تػبٞشیغتٔ

ٖلاو ی٘بٔص یبٟیشػ صا یسبیؼث دسٛٔ بـیبـپب٘ بٞشیغتٔ ٗیا تّغا ٚ ٜدٛث تػسدب٘ مشف ٗیا ،یدبلتلا

27

.ذٙتؼٞ

یّقر ٖٛیػشٌس ُىـٔ صا ةبٙترا یاشث تػا یسٚشض ،ٗیٛ٘ یزٙػ دبلتلا سد یٍتؿبج٘ا ٓٞ ٝیشؾ٘ كجع ،ٗیاشـثبٙث

یشػ یبٞشیغتٔ ،سٛؾٙٔ ٗیذث .دشو ُكبح ٖبٙیٕعا بٟ٘آ ییبیبپب٘ بی ییبیبپ ٝث تجؼ٘ ،ٖٛیػشٌس ُیّحت سد سد ٝو ی٘بٔص

ّٝیػٛث اذتثا ،ذ٘شیٌ یٔ ساشل ٜدبفتػا دسٛٔ َذٔ دسٚآشث ( ٜدٚشفا شِٛف یىید ذحاٚ ٝـیس ٖٛٔصآ

ADF

ٖٛٔصآ دسٛٔ )

ٚ ٝتفشٌ ساشل تػا ٜذؿ قخـٔ بٟ٘آ یٍتؿبج٘ا ٝجتس

سد ٖٛٔصآ ٗیا یئبٟ٘ ذیبت٘( یبِٟٚذر

1 ٚ 2 ٝث یاشث تیتشت

بفت ٚ بٞ ٜداد حغػ ؿ غىقٙٔ بٟ٘آ َٚا ٝجتشٔ ُض

تػا ٜذ ).

ٜدٛث ٗوبػ شیغ بٞ ٜداد حغػ سد َذٔ یبٞشیغتٔ یٔبٕت

ٜسإٛٞ ٚ )ی٘بٔص ذ٘ٚس ٖٚذث ٚ ی٘بٔص ذ٘ٚس بث( شیدبمٔ صا ٝتفبی ٓیٕقت شِٛف یىید ٜذؿ ٝجػبحٔ ٜسبٔآ كّغٔ سذل

حغػ سد ذحاٚ ٝـیس ٗتؿاد شث یٙجٔ شفك ٝیضشف بٞشیغتٔ یٔبٕت دسٛٔ سد ازِ ذؿبث یٔ شتىچٛو ٖٛٙیو هٔ ی٘اشحث

ٖبٙیٕعا 95

یٔبٕت ٝو دٛؿ یٔ قخـٔ بٞ ٜداد ُضبفت دسٛٔ سد ٖٛٔصآ ٗیا ساشىت بث .تؼی٘ ٖدشو دس ُثبل ذكسد

ییبیبپب٘ ٚ بٞ ٜداد ُضبفت ذحاٚ ٝـیس ٗتؿاد شث یٙجٔ شفك ٝیضشف ٚ ٜذؿ ٗوبػ یشیٌ ُضبفت سبث هی صا غپ بٞشیغتٔ

حغػ سد ،ییبیبپ شث یٙجٔ ُثبمٔ ٝیضشف ٚ ٜذؿ دس ٖبٙیٕعا

95 سد دٛؿ یٔ ٝتفشیزپ ذك (

ذ٘ٚس ٖٚذث ٚ ی٘بٔص ذ٘ٚس بث

)ی٘بٔص . ( ،هی ٝرسد صا ٝتؿبج٘ا ،َذٔ سد ٜذؿ ػبحِ یبٞشیغتٔ یٔبٕت ٖٛٔصآ ٗیا كثبغٔ 1

)

I

.ذٙتؼٞ

26

Stationary

27

(12)

َٚذر 1 - ٖٛٔصآ ذیبت٘

ADF

بٞشیغتٔ حغػ یٚس

َذٔ ذ٘ٚس ٚ اذجٔ صا مشف یاساد

ذ٘ٚس ٖٚذث اذجٔ صا مشف یاساد

شیغتٔ ٜسبٔآ ٔ ی٘اشحث ساذم ٝفلٚ ٜسبٔآ ی٘اشحث ساذمٔ ٝفلٚ LPI 89 / 2 --3/57 1 78 / 2 -96 / 2 -1 LGDP 58 / 2 --3/57 1 2/ 0 -96 / 2 -1 LBC 33 / 1 --3/57 0 68 / 0 -96 / 2 -0 LGI 91 / 1 --3/57 0 85 / 1 -96 / 2 -0 LGC 76 / 0 --3/57 0 51 / 0 -96 / 2 -0 LP 47 / 3 --3/57 0 52 / 2 -96 / 2 -0 َٚذر 2 - صآ ذیبت٘ ٖٛٔ ADF

بٞشیغتٔ َٚا ٝجتشٔ ُضبفت یٚس

َذٔ ذ٘ٚس ٚ اذجٔ صا مشف یاساد

ذ٘ٚس ٖٚذث اذجٔ صا مشف یاساد

شیغتٔ ٜسبٔآ ی٘اشحث ساذمٔ ٝفلٚ ٜسبٔآ ی٘اشحث ساذمٔ ٝفلٚ DLPI 18 / 5 -57 / 3 -1 95 / 4 -97 / 2 -1 DLGDP 62 / 4 -57 / 3 -2 74 / 4 -97 / 2 -2 DLBC 86 / 4 -57 / 3 -0 67 / 4 -97 / 2 -0 DLGI 47 / 5 -57 / 3 -0 53 / 5 -97 / 2 -0 DLGC 12 / 6 -57 / 3 -0 38 / 5 -97 / 2 -0 DLP 11 / 6 -57 / 3 -1 13 / 6 -97 / 2 -1

َذٔ ٝٙیٟث ٝفلٚ ٗییقت یذقث ّٝحشٔ

VAR

عبػا شث یٍتؿبج٘ا ٓٞ َذٔ ٗیٕخت سد یّكا ُحاشٔ صا یىی ٝو تػا

َذٔ

VAR

د .ذٙو ٗیٕضت اس ٜذؿ ٗییقت یٍِٛا ٖدٛث ساد یٙقٔ بت ذؿبث یٔ سبیقٔ صا كیمحت ٗیا س

ضتساٛؿ -ٗیضیث

َذٔ ٝٙیٟث ٝرسد ٗییقت ٝث طٛثشٔ یرٚشخ صا ٝو سٛغ٘بٕٞ .تػا ٜذؿ ٜدبفتػا ٝٙیٟث ٝفلٚ داذقت ٗییقت یاشث

VAR

ٝو َٚذر سد 3

یٔ ٜذٞبـٔ ،تػا دٛرٛٔ ٕٝیٕض ضتساٛؿ سبیقٔ ساذمٔ ٗیشتـیث دٛؿ

ٗیضیث 8381 / 76 ٝو تػا

.ذؿبث یٔ هی ٝرسد ٜذٙٞذ٘بـ٘

28

28

سبىث ی٘بٔص یشػ ٓزح ػبحِ صا ٝو بز٘آ صا ٚ ذٙو یٔ ٝئاسا اس یشت ٗیئبپ ٝجتس هیئبوآ ٜسبٔآ بث ٝؼیبمٔ سد ٗیضیث ضتساٛؿ ٜسبٔآ لإٔٛقٔ ٝتفس

تـیث یداصآ تبرسد ٖداذ٘ تػد صا سٛؾٙٔ ٝث ،ٓیساد تیدٚذحٔ .ٓیٙو یٔ ةبخت٘ا اس هی ٝجتس ،ش

(13)

8 -2 -بساىم یًگلا هییعت

غیشتبٔ ٝجتس ٗییقت بث ،بٞسادشث سد ذ٘ٚس ٚ أذجٔ صا مشف ذٙ٘بٔ یقغل یبٞشیغتٔ ٖدشو دساٚ ْٚضِ ٗؼ٘بٞٛر ؽٚس سد

ٖٛٔصآ ٝو یجػبٙٔ یٍِٛا ٗییقت یاشث .دٛؿ یٔ قخـٔ ٖٛٔصآ دسٛٔ تذٔ ذّٙث تیاشض ٍِٛا ٖآ بث ذیبث یٍتؿبج٘ا ٓٞ

ذح ٜسبٔآ صا ،دٛؿ ْبز٘ا ٔ شخوا

تػا ٜذؿ ٜدبفتػا ٜظیٚ ساذم (

َٚذـر سد ٖٛـٔصآ ٗیا یئبٟ٘ ذیبت٘ 4

غىقٙـٔ ٕٝیٕـض

تػا ٜذؿ ).

شخواذح ٜسبٔآ تیٕو ،ْٛػ یٍِٛا سد ،ٜظیٚ ساذمٔ

07 / 27 اذمٔ صا ٝو تػا حغػ سد ی٘اشحث س

95 ذـكسد ( 64 / 33 ) ٚ ٜذؿ ٝتفشیزپ ْٛػ یٍِٛا سد شفك ٝیضشف ٗیاشثبٙث .ذؿبث یٔ شتىچٛو ٖٛٔصآ

ٍتـؿبج٘ا ٓـٞ یٛـٍِا بـث ی

.دشیٌ یٔ ْبز٘ا )ذ٘ٚس ٖٚذث ٚ ذیمٔب٘ أذجٔ صا مشف( سٛوزٔ

8 -5 یگتشابوا مَ یاَرادزب

ٗتفبی یاشث ( ٜظیٚ ساذمٔ شخواذح ٜسبٔآ ٚد صا ٖاٛت یٔ یٍتؿبج٘ا ٓٞ یبٞسادشث داذقت

max

( شحا ٜسبٔآ ٚ )

trace

)

سد ٝو دشو ٜدبفتػا ذح ٜسبٔآ صا كیمحت ٗیا

تػا ٜذؿ ٜدبفتػا ٜظیٚ ساذمٔ شخوا َٚذر سد ذیبت٘(

5 تػا ٜذؿ ٝئاسا .)

ذٙو یٔ ذییأت اس ٝتؿبج٘ا ٓٞ سادشث هی دٛرٚ سٛوزٔ ٜسبٔآ (

7 =

r

) ٜسبٔآ تیٕو اشیص 71

/ 71 =

max

صا ٝو تػا

حغػ سد ی٘اشحث شیدبمٔ 95

ٚ ذكسد 90

،تػا شـتىچٛو ذكسد شیغتٔ صا یغخ تیوشت هی شٍید تسبجف ٝث

یبٞ

.ذٙتؼٞ بیبپ ٝو دساد دٛرٚ َذٔ

َٚذر 5 - ٜظیٚ شیدبمٔ شخواذح ٜسبٔآ ٖٛٔصآ عبػاشث یٍتؿبج٘ا ٓٞ ٖٛٔصآ

(14)

،تػا یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ شث تِٚد دسبخٔ شیحأت یػسشث فذٞ ٖٛچ سادشث یٚس ٖدشو َبٔش٘ ُٕف ٗیاشثبٙث

خ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ عبـػا شث ،ٜذٔآ تػذث ٔش٘ ٚ ٜذـ٘ َبٔش٘ یقٕزٕٞ یبٞسادشث .دٛؿ یٔ ْبز٘ا یكٛل

َب

َٚذر سد ٜذؿ 6

تػا ٜذؿ ٝئاسا .

َٚذر 6 - ٜذؿ َبٔش٘ ٚ ٜذـ٘ َبٔش٘ یٍتؿبج٘ا ٓٞ یبٞسادشث

LP IGC LGI LBC LGDP LPI شیغتٔ سادشث 21922 / 0 -82293 / 0 -40697 / 0 44307 / 0 0654 / 1 47645 / 0 ٜذـ٘ َبٔش٘ سادشث

46012 / 0 7272 / 1 85417 / 0 -92995 / 0 -2361 / 2 -1

ٜذؿ َبٔش٘ سادشث

:ددشٌ یٔ ٝئاسا شیص تسٛك ٝث ٜذؿ َبٔش٘ سادشث ٗیاشثبٙث

LPI = 2/2361 LGDP +0/92995 LBC +0/85417 LGI - /17272 LGC - 0/46012 LP

( 15986 / 0 ) ( 74325 /0 ) ( 48498 /0 ) ( 52222 /0 ) ( 54584 / 0 )

ٜسبٔآ شیدبمٔ ،سبیقٔ فاشح٘ا شث بٞشیغتٔ تیاشض ٖدشو ٓیؼمت صا .ذٙؿبث یٔ سبیقٔ فاشح٘ا شیدبمٔ ضت٘اشپ ُخاد شیدبمٔ

ٖٛٔصآ

t

ٝو ذیآ یٔ تػذث حغػ سد اس بٞشیغتٔ تیاشـض ٖدٛث ساد یٙقٔ

95 ٗیاشـثبٙث .ذٙٞد یٔ ٖبـ٘ ذكسد یٔ

تذٔ ذّٙث یدبلتلا ظثاٚس بث طبجتسا سد یٕیٞبفٔ سادشث ٖآ صا ٚ ذؿبث یٔ دشفثشلحٙٔ سٛوزٔ سادشث ٝو دٕٛ٘ بفدا ٖاٛت

.دٛؿ یٔ دبتٙتػا

جیاتو زیسفت 5

:دٕٛ٘ شیؼفت اس شیص یدبلتلا ذیبت٘ ٖاٛت یٔ ٜذؿ دسٚآشث ٝغثاس عبػا شث

خب٘ ذیِٛت ٝث تجؼ٘ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ ؾـو شثاشث تذٔ ذّٙث سد یّخاد قِب

23 /2 ٝـث ؛تػا

ترٛٔ یّخاد قِبخب٘ ذیِٛت سد ؾیاضفا ذكسد هی ٝو شیجقت ٗیا 23

/2 یسازـٌ ٝیبٔشـػ دسبـخٔ ؾیاضـفا ذـكسد

غثاس .ددشٌ یٔ یكٛلخ ؾخث ٝ

ساشـل ذـییأت دسٛـٔ یّخاد قِبخب٘ ذیِٛت بث یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ تجخٔ

(15)

،ساصبـث تیقـضٚ صا ٖذـؿ ـفتٙٔ یاشث ٖاسازٌ ٝیبٔشػ ،ذؿبث ٝتؿاد ساشل یثّٛغٔ ذح سد سٛـو یدبلتلا ذؿس سذل شٞ

.ذثبی یٔ ؾیاضفا یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ٚ ذٙٙو یٔ ذیذر یسازٌ ٝیبٔشػ ٝث ْاذلا

ذـّٙث سد ؾـخث ٗـیا ٝث یى٘بث ٝىجؿ ییبغفا تاسبجتفا خش٘ ٝث تجؼ٘ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ ؾـو

شثاشث تذٔ 92

/0 تـرٛٔ یى٘بـث ٓتـؼیػ تاسبجتفا خش٘ سد ؾیاضفا ذكسد هی ٝو شیجقت ٗیا ٝث ؛تػا 92

/0 ذـكسد

اس یِبٔ ساصبث یّكا ٝ٘ذث ٝىیئبز٘آ صا .ددشٌ یٔ یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ؾیاضفا یـٔ ُیىــت َٛـپ ساصبـث ،ٖاشیا سد

تیشض ٗیا .تػا یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث تجخٔ شیحأت یاساد یى٘بث ٝىجؿ تلایٟؼت خش٘ ٝزیت٘ سد ،ذٞد

سازـٌ ٝیبٔشـػ تبـٔبمٔ ٚ ٜدٛـث یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ یِبٔ ٗیٔأت سد یى٘بث ٝىجؿ ٟٓٔ ؾم٘ ٜذٙٞد ٖبـ٘

یٛمت ٝث اس سٛـو یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ؾخث یسازـٌ ٝیبٔشـػ ذـ٘ٚس ْٚاذـت سد بـٞ هـ٘بث یـٞد ْاٚ تسذل ت

.ذٙو یٔ كیٛـت َبغتؿا ؾیاضفا ٚ یسبىیث ؾٞبو ٝزیت٘ سد ٚ یدبلتلا ٝقػٛت ٚ ذؿس ٚ سٛـو یكٛلخ

شثاشث تذٔ ذّٙث سد تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ ٝث تجؼ٘ یكٛـلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ ؾـو 85

/

.

ٝث ؛تػا

ؾیاضفا ذكسد هی ٝو شیجقت ٗیا ترٛٔ ٖبٕتخبػ ٚ تلاآ ٗیؿبٔ ؾخث سد تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ سد

85 /

.

ذكسد

ذ٘اٛت یٔ شیص ُیلاد ٝث تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ شٍید تسبجف ٝث .ددشٌ یٔ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ؾیاضفا

:ذؿبث یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ُٕىٔ

بٙث شیص سٛٔا سد ٝو تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ یج٘بر مساٛف :فِا بی یسٚ ٜشٟث ؾیاضفا جفبث ،دٛؿ یٔ ْبز٘ا یی

.ذٞد یٔ ؾیاضفا اس یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ٚ ٜذؿ ِٝدبجٔ یبٞ ٝٙیضٞ ؾٞبو بی ٚ ذیِٛت یبٞ ٝٙیضٞ ؾٞبو

یسازٌ ٝیبٔشػ ٖآ َبج٘د ٝث ٚ ٜداد ؾیاضفا یكٛلخ ؾخث تاذیِٛت یاشث اس بضبمت تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ :ة

.ذثبی یٔ ؾیاضفا ؾخث ٗیا

د ٖدسٚآ ٓٞاشف ترٛٔ ٚ ذٞد یٔ ؾیاضفا اس یّٔ صاذ٘ا غپ ٚ یّخاد قِبخب٘ ذٔآسد تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ :

ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ؾیاضفا ترٛٔ كیشع ٗیا صا ٚ ٜذؿ یكٛلخ ؾخث تیبٟ٘ سد ٚ دبلتلا سد یِبٔ ـثبٙٔ

(16)

تلاآ ٗیؿبٔ ؾخث سد تِٚد یا ٝیبٔشػ دسبخٔ ٖاشیا سد یّو سٛع ٝث ؾخث یبٞ تیِبقف ُیٟؼت ٝث ٖبٕتخبػ ٚ

یٙیٍٙػ ٚ تقػٚ ُیِد ٝث بٟیسازٌ ٝیبٔشػ ٍٝ٘ٛٙیا ،تِٚد یِبٔ ٖاٛت ٝث ٝرٛت بث ٗیٙچٕٞ ،ذٙو یٔ هٕو یكٛلخ

تػا ٝتخبػ تِٚد ٜذٟف صا بٟٙت ٚ

ٝث یتِٚد ؾخث یسازٌ ٝیبٔشـػ یسبجرا یٙیضـٍیبر جحث َٕٛـٔ ذ٘اٛت یٕ٘

دٛؿ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشـػ یبر ٚ ٝتؿاد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث یّٕىٔ ٚ تجخٔشحا ٝىّث

ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ یٞدصبث ؾیاضـفا ٝث شزٙٔ یتح ٚ دٛؿ یٔ یكٛلخ ؾخث ؽشتؼٌ ٚ تیبٕح تجػ

یكٛلخ ٝیبٔشػ یاشث اس ٝٙیٔص بٞ تخبػشیص سد دٛخ یا ٝیبٔشػ دسبخٔ بث تِٚد عبػا ٗیا شث .ددشٌ یٔ ضی٘

ٕٛ٘ ٓٞاشف یكٛلخ ؾخث یسازٌ .دٛؿ یٔ ٖآ تیٛمت جفبث ٚ ٜد

شثاشث تذٔ ذّٙث سد تِٚد یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ ٝث تجؼ٘ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ ؾـو 72

/1 ؛تػا

ترٛٔ تِٚد یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ سد ؾیاضفا ذكسد هی ٝو شیجقت ٗیا ٝث 72

/1 یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ ؾٞبو ذكسد

ضٞ ٝو ذٞد یٔ ٖبـ٘ شٔا ٗیا .ددشٌ یٔ یكٛلخ ؾخث ـجت ٝث ٚ صاذ٘ا غپ ٓیٕلت ٚ ٖاٛت شث تِٚد یفشلٔ یبٞ ٝٙی

دبزیا تیدٚذحٔ ؾخث ٗیا یسازٌ ٝیبٔشػ یاشث ٚ دسازٌ یٔ یفٙٔ شیحأت یكٛلخ ؾخث ٝیبٔشػ ُیىـت ٖاٛت شث ٖآ

ؾٞبو ترٛٔ ٝزیت٘ سد ٚ ٜذؿ یكٛلخ ؾخث صاذ٘ا غپ ؾٞبو تجػ تِٚد یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ ؾیاضفا .ذٙو یٔ

ػا یاشث یِبٔ ـثبٙٔ ٝو ٝتؿاد یىیتاشوٚسٛث ٝجٙر تِٚد یفشلٔ دسبخٔ ٗیٙچٕٞ .دٛؿ یٔ یكٛلخ ؾخث ٜدبفت

تِٚد یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ شٍید تسبجف ٝث .ذٙو یٕ٘ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ؾیاضفا شث یىٕو ٍٝ٘ٛچیٞ

.دساد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ بث یتثبلس ٝجٙر

ٝث تجؼ٘ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ ؾـو اشث تذٔ ذّٙث سد ْسٛت خش٘

شث 46 /

.

-تػا ٝو شیجقت ٗیا ٝث ؛

ترٛٔ ،ْسٛت خش٘ سد ؾیاضفا ذكسد هی 46

/

.

.ددشٌ یٔ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ ؾٞبو ذكسد

ٝیبٔشػ ٚ ذٞد یٔ ؾیاضفا اس یسازٌ ٝیبٔشػ ییبٟ٘ ذیِٛت ؽصسا ،فشع هی صا یا ٝیبٔشػ یبٞلابو تٕیل ؾیاضفا

یاضفا ٝث اس ٖاسازٌ ٝو دٛؿ یٔ یٕػا ٜشٟث خش٘ ؾٞبو تجػ ،شٍید فشع صا ٚ ذٙو یٔ كیٛـت یسازٌ ٝیبٔشػ ؾ

یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث ْسٛت خش٘ شیحأت ٖدٛث تجخٔ بی یفٙٔ ،

(17)

،تػا ٜذٔآ یفٙٔ ٝقِبغٔ ٗیا سد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث ْسٛت خش٘ شیحأت ٝىٙیا ؾٞبو ٝو تفٌ ٖاٛت یٔ

.تػا ٜدٛث یسازٌ ٝیبٔشػ ییبٟ٘ ذیِٛت ؽصسا ؾیاضفا صا شتـیث یٕػا ٜشٟث خش٘

ٝو ذٞد یٔ ٖبـ٘ ٖاشیا سد ذٞاٛؿ ٗیٙچٕٞ خش٘

ْسٛت صا شتٕٟٔ ی ٗ ُٔاٛف قت یی ٗ و ٜذٙٙ خش٘ ٜشٟث ٘بث یى ٔ ی ذؿبث ٚ صا

سد ٜشٟث خش٘ ٝو بز٘آ ؾیاضفا ضی٘ یٕػا ٜشٟث خش٘ ذؿبث ٝتؿاد یدٛقك شیػ ْسٛت ٜبٌ شٞ ،دساد یسٛتػد ٝجٙر ٖاشیا

بث ـلاٚ سد .دٛؿ یٔ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ٜضیٍ٘ا ؾٞبو ٚ ذیِٛت یبٞ ٝٙیضٞ ٗتفس لابث ٝث شزٙٔ ٚ ٝتفبی

صا ٖآ شٕف صا ٜسٚد شٞ یاشث یا ٝیبٔشػ یبٞلابو صا ٜدبفتػا ٝٙیضٞ ٝىٙیا ٝث ٝرٛت ٝیبٔشػ یبٞلابو ٜشٟث خش٘ ءضر ٝػ

یا ،

29

بٞلابو ٗیا تٕیل شییغت ٚ بٟ٘آ نلاٟتػا ٖاضیٔ

30

ٝٙیضٞ ،ٜشٟث خش٘ ؾیاضفا بث ْسٛت ازِ ،تػا ٜذؿ ُیىـت

یسازٌ ٝیبٔشػ شث یفٙٔ شیحأت ٚ ٜداد ؾیاضفا اس ذیِٛت یبٞ ٝٙیضٞ ،ٝیبٔشػ نلاٟتػا ٝٙیضٞ ٚ یسازٌ ٝیبٔشػ تكشف

ٞ .تؿاد ذٞاٛخ یكٛلخ ؾخث ٓیمتؼٔ شحا ٝیبٔشػ َبٕقتػا ٝٙیضٞ یٚس یا ٝیبٔشػ یبٞلابو تٕیل ؾیاضفا ٗیٙچٕ

خش٘ َدبقٔ ٚ ٜدٛث یفٙٔ ٝٙیضٞ هی ٝو دٛؿ یٔ یمّت ٝیبٔشػ یذیبف ٚ یٞدصبث ٖاٛٙف ٝث تٕیل ؾیاضفا اشیص دساد

.تؿاد ذٞاٛخ شیحأت یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث ،تٕیل شییغت ی٘بٔص

31

(ECM( اطخ حیحصتیًگلا دريآزب -6

ٚ ٓیؾٙت تذٔ ذّٙث ٝغثاس یاشث بغخ حیحلت یٍِٛا ،دٛخ یِدبقت شیدبمٔ صا بٞشیغتٔ تذٔ ٜبتٛو فاشح٘ا یػسشث یاشث

تػا ٜذؿ دسٚآشث .دٛـؿ یـٔ ٜداد طبـجتسا بٟ٘آ تذٔ ذّٙث شیدبمٔ ٝث بٞشیــغتٔ تذٔ ٜبتٛو تب٘بػٛ٘ ٛـــٍِا ٗیا سد .

طٛثشٔ بغخ حیحلت یٍِٛا ٝث طٛثشٔ ذیبت٘ َٚذر سد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ـثبت ٝث

1 ٜذؿ ٝئاسا ٕٝیٕض

غخ حیحلت ّٕٝر تیشض َٚذر ٗیا سد .تػا ب

25 /0 - ٜسٚد شٞ سد ذٞد یٔ ٖبـ٘ ٝو تػا ٜذؿ دسٚآشث 25

ذكسد

یـٔ ُیذـقت تذٔ ذّٙث َدبقت ٝث ٖذیــػس تٟر سد یكٛــلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشــػ تذٔ ٜبتٛو َدبقت ْذف صا

.دٛـؿ

29 .دٛؿ یٔ ُیٕحت سازٌ ٝیبٔشػ ٝث دسٛٔ ٗیا سد ٝیبٔشػ ٖدٕٛ٘ َٛغـٔ شعبخ ٝث ٝو تػا یتكشف ٝٙیضٞ

30 ؾٞبو اس ٖآ ٚ تؿاد ذٞاٛخ ٓیمتؼٔ شحا ٝیبٔشػ َبٕقتػا ٝٙیضٞ یٚس ،دشیٍث تسٛك بٟ٘آ ذیشخ صا ذقث ٝیبٔشػ یبٞلابو تٕیل سد ٝو یشییغت شٞ ذٞد یٔ

.

31 ،ٖٛؼ٘اشث 1382

(18)

7 -جیتو یراذگتسایس تاداُىشیپ ي یزیگ ٍ

دسبخٔ ٚ دساد یا ٜذٙٙو ٗییقت ٟٓػ تثبح ٝیبٔشػ ُیىـت سد تِٚد ،ٝقػٛت َبح سد یبٞسٛـو سد ٝىٙیا ٝث ٝرٛت بث

فذٞ بث كیمحت ٗیا سد ازِ ،ذؿبث یٕ٘ یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ شث ٖبؼىی شیحأت یاساد تِٚد یا ٝیبٔشػ ٚ یفشلٔ

ٚ یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ شیحأت یػسشث ٜذؿ یقػ ،ٖاشیا دبلتلا سد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث تِٚد یا ٝیبٔشػ

ٝث یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ،بتػاس ٗیا سد .ذیآ تػذث یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ تذٔ ذّٙث یِدبقت ٝغثاس بت تػا

ٚ یفشلٔ ٝٙیضٞ ،یكٛلخ ؾخث ٝث یى٘بث ٝىجؿ ییبغفا تلایٟؼت ،یّخاد قِبخب٘ ذیِٛت ٚ ٝتؼثاٚ شیغتٔ ٖاٛٙف

ٝیبٔشػ دسبخٔ ٝو ذٞد یٔ ٖبـ٘ ٜذٔآ تػذث ذیبت٘ .ذٙؿبث یٔ َذٔ ُمتؼٔ یبٞشیغتٔ ْسٛت خش٘ ٚ تِٚد یا ٝیبٔشػ

یدبلتلا یبٟتػبیػ یاشث یذٕٙتسذل ساضثا ٚ دساد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث یّٕىٔ ٚ تجخٔ شحا تِٚد یا

یبٔشػ دسبخٔ بث یتثبلس ٝجٙر تِٚد یفشلٔ دسبخٔ ٝو یِبح سد ذؿبث یٔ ٗیٙچٕٞ ،دساد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝ

شث یفٙٔ شیحأت ْسٛت خش٘ ٚ تجخٔ شیحأت یكٛلخ ؾخث ٝث یى٘بث ٝىجؿ ییبغفا تلایٟؼت ٚ یّخاد قِبخب٘ ذیِٛت

.دساد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ

تجؼ٘ اس یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ؾـو ،ٜذؿ دسٚآشث تیاشض ،تػا یٕتیسبٍِ تسٛك ٝث كیمحت َذٔ ٝىئبز٘آ صا

شیغتٔ ٝث قِبخب٘ ذیِٛت ٝث تجؼ٘ یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ؾـو ٗیشتـیث عبػا ٗیا شث .ذٞد یٔ ٖبـ٘ ُمتؼٔ یبٞ

.ذؿبث یٔ ْسٛت خش٘ ٝث تجؼ٘ ، ؾـو ٗیشتٕو ٚ یّخاد

:دٕٛ٘ ٝیرٛت اس شیص یسازٌ تػبیػ یبٞدبٟٙـیپ ٖاٛت یٔ كیمحت ٗیا یبٞ ٝتفبی ٝث ٝرٛت بث

یبٔشػ دسبخٔ ؾیاضفا كیشع صا ذ٘اٛت یٔ تِٚد ةآ یبٞ ٓتؼیػ ،بٞ ٜبٌدٚشف ،بٞ ٜاس يسضث( بٞبٙثشیص سد ،دٛخ یا ٝ

صا اس یكٛلخ ذیِٛت یاشث بضبمت ٚ دٛؿ یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ یاشث تب٘بىٔا ؽشتؼٌ جفبث )... ٚ ی٘بػس

ٝو تِٚد یسازٌ ٝیبٔشػ دسبخٔ َبخٔ یاشث .ذٞد ؾیاضفا یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ ٚ ذیِٛت تاسبؾت٘ا كیشع

ا جفبث ٝفشك دبزیا بث ،دٛؿ یٔ ٝقٔبر سد ٖاصسا قشث یٚشی٘ ٚ ُم٘ ٚ ُٕح دٛجٟث ذٙ٘بٔ ،ییبٙثشیص تلایٟؼت دبزی

(19)

ؿبٔ یبٞ ٝٙیٔص سد یتِٚد ؾخث سد ٝیبٔشػ ٓواشت ٚ دبزیا بث تِٚد یسازٌ ٝیبٔشػ ذ٘اٛت یٔ ٖبٕتخبػ ٚ تلاآ ٗی

.دصبػ ٓٞاشف یدبلتلا ـیشػ ذؿس دبزیا سد اس ْصلا تیقلٛٔ

،دساد یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ شث اس یفٙٔ شیحأت ٗیشتـیث تِٚد یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ ،كیمحت ٗیا یبٞ ٝتفبی عبػا شث

زٌ ٝیبٔشػ ؾیاضفا ٝٙیٔص ،دٛخ یفشلٔ یبٞ ٝٙیضٞ ؾٞبو كیشع صا تِٚد دٛؿ یٔ دبٟٙـیپ ٓٞاشف اس یكٛلخ یسا

.دصبػ

یٔ دبٟٙـیپ ،یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شث یى٘بث ٝىجؿ ییبغفا تلایٟؼت خش٘ تجخٔ ٚ لابث شیحأت ٝث ٝرٛت بث

دٛؿ .دٛؿ ٜداد یشتـیث تیٕٞا دسٛٔ ٗیا ٝث سٛـو ٖلاو یبٟیضیس ٝٔب٘شث ٚ بٞ یسازٍتػبیػ سد

عباىم

سا ْبیّیٚ ،ٖٛؼ٘اشث

.

( 1382 )

.

ػبیػ ٚ یسٛئت بٞ ت

ی٘ شـ٘ :ٖاشٟت ،عبجف ،یشوبؿ :ٕٝرشت ،ٖلاو دبلتلا ی حبچ ،

ٓـؿ .

سٛلٙٔ ،یلاشف یّیّخ

. ( 1376 ) . صا ی٘ٛٔصآ ٖاشیا سد یسبجرا یٙیضٍیبر ٜذیذپ

.

ٜسبٕؿ ،یدبلتلا تبمیمحت ّٝزٔ 51 ، 64 - 33 .

یفغلٔ ،شف یٕیّػ

. ( 1381 ) . یٟؼت یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ ٚ بٟى٘بث تلا

.

لا یبٟـٞٚظپ ٝٔبّٙلف ،ٖاشیا یدبلت ٜسبٕؿ 13 ، 170 -135 . ذٕحٔ ،ٖبیجیجع . ( 1370 ) . ٖلاو دبلتلا ٖآ دشثسبو ٚ یشؾ٘ َٛكا ،

، ٝردٛث ٚ ٝٔب٘شث ٖبٔصبػ :ٖاشٟت . ٖبٔشٟل ،یِذجف . ( 1380 ) . یشیزپ شیحأت ٛث صا یكٛلخ ؾخث یبٟیسازٌ ٝیبٔشػ

سد )ی٘اشٕف ؾخث( تِٚد ٝرد

ٖاشیا

.

ّٝزٔ ٜسبٕؿ ،ٝردٛث ٚ ٝٔب٘شث 66 - 65 ، 47 - 29 . یذٟٔ ،یّؼف . ( 1375 ) .

( ٖاشیا سد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ صا یدسٚآشث 71

-1337 ) . ،ٝردٛث ٚ ٝٔب٘شث ّٝزٔ

ٜسبٕؿ 10 ، 36 - 19 . س دبیشف ذٕحٔ ،ع . ( 1378 ) . ػ شث یتِٚد ؾخث یسازٌ ٝیبٔشػ شیحبت ٖاشیا سد یكٛلخ ؾخث یسازٌ ٝیبٔش

.

ٖبیبپ

ذؿسا یػبٙؿسبو ٝٔب٘ لتلا ّْٛف ،

یدب دبلتلا ٜذىـ٘اد ،ٖاشٟت ییبجعبجع ٝٔلاف ٜبٍـ٘اد ، .

شجوا ،یتػٛیپ ٖبیصسٚبـو

.

( 1383 )

.

یٟؼت ؾم٘ یكٛلخ یسازٌ ٝیبٔشػ سد یى٘بث تلا

.

(20)

ٝٔب٘ صاشت ٚ یدبلتلا ؽساضٌ فّتخٔ یبٞ َبػ ،ٖاشیا یٔلاػا یسٟٕٛر یضوشٔ ه٘بث

.

Aschauer, D. (1989). Does Public Capital Crowed out private Capital? Federal Reserve Bank of Chicago. Journal of Monetary Economic, Vol 24, 117 - 127.

Bailey, M. (1971). National Income and the Price leve, Mc Graw- Hill.

Bairam, E. and Ward, E. (1993). The Externality Effect of Government Expenditure on Investment in OECD countries. Applied Economics, Vol 25, 711 - 717.

Barro, R. (1981). Output Effects of Government Purchas. Journal of political Economy, Vol 989, 342 – 367.

Blejer, M. and Khan, M. (1984). Government Policy and Private Investment in Developing countries. IMF staff Papers, Vol 37, 379 - 403.

Buiter, W.H. (1977). Crowding out and the Effectiveness of Fiscal Policy. Journal of Public Economics, Vol 7, 342 – 366.

Erenburg, S.J. (1993). The Real Effect of Public Investment on Private Investment. Applied Economics, Vol 25, 831 - 837.

Green, J and Villanueva, D. (1997). Private Investment in Developing Countries, An Empirical Analysis. IMF staff Papers, Vol 38, 315 – 328.

Karras, G. (1994(. Government Dept, Government Spending and Private Sector Behavior. Journal of Money, Credit and Banking, Vol 26, 9 – 22.

Koyck, L.M. (1954). Distributed Lags and Investment Analysis. North-Holland Publishing Company, Amesterdam.

Lizal, L and Svejnar, J. (2002). Investment Credit Rationing and Soft Budget Constraint: Evidence From Czeeh Panel Data. Working Paper, Vol, 363, 80 – 110.

Mamatzakis, E.C. (1996). The Effecs of Public Expenditure on Private Investment: An Empirical Application. The Asymmetric Global Economy, Vol 25, 156 - 172.

Monadjeme, M.S. (1993). Fiscal Policy and Private Investment Expenditure: A study of Australia and the United States. Applied Economics, Vol 2, 121 – 142.

(21)

Strauss, T. (1999). Growth and Government: Is There a Difference Between Developed and Developing Countries?, Stockholm School of Economics. Working Paper, Vol 275, 190 – 225.

Sundarajan, V. and Thankur, S. (1980). Public Investment, Crowding out and Growth: a Dynamic Model Applied to India and Korea. IMF staff papers, Vol 27, 814 - 855.

Sun G, Kim. (2005). The Relations Between Government R&D and Private R&D Expenditure in the APEC Economies - A Time Series Analysis. Finance Working Papers, Vol 318, 180 – 214.

(22)

The Effect Of Government Consumption Expenditure And Investment

Expenditure On Private Investment In Iran (1971-2005)

Alireza Kazerooni Felor Ebghaei 

Abstract

In this research, the effect of Iran’s government’s expenditures on private sector’s investment during the period between 1971 to 2005 has been investigated. The results of the Cointegration vectors derived from the johansen method indicates that

government investment expenditures have complimentary effects on the private investment expenditures while the government consumption expenditures have competing effects.

Key Words

Private Investment, Government Consumption Expenditure, Government Investment Expenditure, Cointegration.

Associate Professor in Economics, Tabriz University



(23)

لودج

3

-لدم هنیهب هفقو نییعت VAR

Test Statistics and Choice Criteria for Selecting the Order of the VAR Model

******************************************************************************* Based on 31 observations from 1353 to 1383. Order of VAR = 3

List of variables included in the unrestricted VAR: LPI LGDP LGI LGC LBC LP

List of deterministic and/or exogenous variables: D59 D57 T

******************************************************************************* Order LL AIC SBC LR test Adjusted LR test

3 291.9086 165.9086 75.5674 --- ---

2 208.1515 118.1515 53.6220 CHSQ( 36)= 167.5143[.000] 54.0369[.027] 1 169.5558 115.5558 76.8381 CHSQ( 72)= 244.7057[.000] 78.9373[.269] 0 54.1689 36.1689 23.2630 CHSQ(108)= 475.4794[.000] 153.3804[.003]

(24)

لودج 4 -بسانم یوگلا نییعت

یٍِٛا 5 یٍِٛا 4 یٍِٛا 3 یٍِٛا 2 یٍِٛا 1 H1 H0 77 / 84 ( 71 / 87 ) 77 / 35 ( 77 / 85 ) 83 / 81 ( 45 / 53 ) 47 / 33 ( 35 / 87 ) 38 / 33 ( 71 / 57 ) 7 = r 7 = r 71 / 73 ( 71 / 51 ) 51 / 57 ( 47 / 51 ) 71 / 71 ( 78 / 55 ) 77 / 87 ( 8 / 58 ) 77 / 57 ( 33 / 73 ) 7 = r 7 = r< 47 / 78 ( 57 ) 47 / 78 ( 13 / 57 ) 77 / 78 ( 87 / 71 ) 47 / 73 ( 71 / 74 ) 37 / 77 ( 37 / 75 ) 5 = r 7 = r< 73 / 71 ( 53 / 78 ) 45 / 74 ( 87 / 73 ) 11 / 74 ( 77 / 77 ) 34 / 77 ( 78 / 77 ) 43 / 71 ( 74 / 71 ) 8 = r 5 = r< 54 / 7 ( 55 / 74 ) 11 / 77 ( 77 / 73 ) 35 / 4 ( 44 / 78 ) 8 / 77 ( 41 / 73 ) 53 / 77 ( 75 / 77 ) 3 = r 5 = r< 37 / 3 ( 38 / 77 ) 77 / 7 ( 53 / 77 ) 77 / 7 ( 71 / 4 ) 33 / 8 ( 77 / 3 ) 77 / 8 ( 77 / 8 ) 7 = r 3 = r< یٍِٛا 1 ی٘بٔص ذ٘ٚس ٚ أذجٔ صا مشف ٖٚذث :

یٍِٛا 2 ذ٘ٚس ٖٚذث ٚ ذیمٔ أذجٔ صا مشف :

یٍِٛا 3 ذ٘ٚس ٖٚذث ٚ ذیمٔ ب٘ أذجٔ صا مشف :

یٍِٛا 4 ذیمٔ ذ٘ٚس ٚ ذیمٔ ب٘ أذجٔ صا مشف :

یٍِٛا 5 ذیمٔ ب٘ ذ٘ٚس ٚ أذجٔ صا مشف :

(25)

لودج

1

-اطخ حیحصت یوگلا دروآرب

ECM for variable LPI estimated by OLS based on cointegrating VAR(1)

*******************************************************************************

Dependent variable is dLPI

33 observations used for estimation from 1351 to 1383

*******************************************************************************

Regressor Coefficient Standard Error T-Ratio[Prob]

Intercept -1.9721 .98604 -2.0000[.055]

ecm1(-1) -.25390 .11662 -2.1772[.038]

D59 .11213 .11994 .93492[.358]

D57 -.45502 .18470 -2.4635[.020]

******************************************************************************* List of additional temporary variables created:

dLPI = LPI-LPI(-1)

ecm1 = 1.0000*LPI -2.2361*LGDP -.85417*LGI + 1.7272*LGC -.92995*LB C + .46012*LP

*******************************************************************************

R-Squared .18840 R-Bar-Squared .10444

S.E. of Regression .24477 F-stat. F( 3, 29) 2.2440[.104]

Mean of Dependent Variable .039447 S.D. of Dependent Variable .25865

Residual Sum of Squares 1.7374 Equation Log-likelihood 1.7530

Akaike Info. Criterion -2.2470 Schwarz Bayesian Criterion -5.2400

DW-statistic 1.4920 System Log-likelihood 127.6170

******************************************************************************* Diagnostic Tests

******************************************************************************* * Test Statistics * LM Version * F Version *

******************************************************************************* * * * *

* A:Serial Correlation*CHSQ(1)= 2.1907[.139]*F(1, 28)= 1.9910[.169]*

* * * *

* B:Functional Form *CHSQ(1)= 1.5041[.220]*F(1, 28)= 1.3371[.257]*

* * * *

* C:Normality *CHSQ(2)= .61097[.737]* Not applicable *

* * * *

* D:Heteroscedasticity*CHSQ( 1)= .0072821[.932]*F(1,31)= .0068422[.935]*

******************************************************************************* A:Lagrange multiplier test of residual serial correlation

B:Ramsey's RESET test using the square of the fitted values C:Based on a test of skewness and kurtosis of residuals

D:Based on the regression of squared residuals on squared fitted values1

References

Related documents

Go ahead and click on the plus sign just to the left of that name and watch the contents expand.. Go ahead and click on it and watch

In the same fashion, some amongst the akyiwadefo, caucasian and asian, spend countless hours meditating, doing breathing exercises, tai chi, chi kung, yoga,

As with the larger sample and the more traditional yield spreads discussed above, the Sub-debt spread over Baa maturity-matched bonds is also significant in explaining

The Rim The Market at Leon Springs Leon Springs Elementary School Rawlinson Middle School Clark High School Eleanor Kolitz Academy Rolling Hills Academy Deer Canyon at

United States) permit multinational firms to claim foreign tax credits for corporate income taxes.. paid to foreign governments, but do not extend this privilege to taxes other

On October 4th, 2003 in Warsaw there took place the first pilot course called ”First steps”, which was led by Marina Phlips Robben and Rafael Pich.. This day can be regarded

It is apparent that those which have demonstrated potential to ensure sustainable delivery of finance to producers (including smallholder farmers) and other players in the value