H
E
K
A
S
I
4
Modified
In
‐
School
Off
‐
School
Approach
Modules
(MISOSA)
Distance
Education
for
Elementary
Schools
SELF
‐
INSTRUCTIONAL
MATERIALS
PANAHANAN
NG
MGA
PILIPINO
PAGDATING
NG
DAYUHAN
Department of Education
BUREAU
OF
ELEMENTARY
EDUCATION
2nd Floor Bonifacio Building
DepEd Complex, Meralco Avenue
Revised 2010
by
the
Learning
Resource
Management
and
Development
System
(LRMDS),
DepEd
‐
Division
of
Negros
Occidental
under
the
Strengthening
the
Implementation
of
Basic
Education
in
Selected
Provinces
in
the
Visayas
(STRIVE).
This edition has been revised with permission for online distribution
through the Learning Resource Management Development System (LRMDS) Portal
(http://lrmds.deped.gov.ph/) under Project STRIVE for BESRA, a project supported
by AusAID.
Section 9 of Presidential Decree No. 49 provides:
“No copyright shall subsist in any work of the
Government of the Republic of the Philippines. However,
prior approval of the government agency or office wherein
the work is created shall be necessary for exploitation of
such work for profit.”
1
GRADE IV
PANAHANAN NG MGA PILIPINO
PAGDATING NG DAYUHAN
Ilarawan mo ang tanawing nasa larawan. May nabuo bang konsepto sa iyong isipan?
Sa modyul na ito ay matututuhan mo:
• kung ano ang panahanan
• mga uri ng panahanan at
• mga dahilan ng pagbabago ng panahanan ng mga Pilipino
2
Suriin mo ang mga larawang ito.
• Tingnan mo ang larawan A.
• Anong uri ng panahanan ito? Ano sa palagay mo ang dahilan at dito sila nagtayo ng tahanan. Ano ang kanilang pangunahing hanapbuhay?
• Ang larawan B naman ang iyong suriin.
Anong uri ang tahanan mayroon sila? Ano ang dahilan ng pagtira nila rito? Ano ang kanilang pangunahing gawain?
3
Basahin ito.
Panahanan ang tawag sa pook panirahan ng mga tao. Matatagpuan ang mga ito sa iba’t ibang dako ng bansa.
Sa simula, sa mga yungib lamang tumitira ang ating mga ninuno. Wala silang pirmihang tirahan. Nang lumaon may mga tumira na sa mga punungkahoy upang maging ligtas sa mababangis na hayop. Ang pagpili ng pook tirahan ng ay batay sa pagiging ligtas na lugar, pagkakaroon ng mapagkukunan ng pagkain, hanapbuhay at ang ginhawa ng paglalakabay. Ang ginawang ito ng ating mga ninuno ay isang paraan ng pakikibagay sa uri ng kanilang kapaligiran.
Sa paglipas ng panahon, natutunan nilang magtayo ng mga tahanan. Sila ay naninirahan sa mga lugar na malapit sa ilog, lawa o iba pang napagkukunan ng tubig. Dito na sila nakakahanap ng ikabubuhay. Naging sentro ng kalakalan ang mga lugar na ito. Ang kanilang tahanan ay nakahanay sa tabi ng lawa o ilog na bumubuo ng isang panahanang pang tabing dagat na kung tawagin ay mga bahay na tiyakad o bangkang
1. Bakit nagkaroon ng iba’t ibang uri ng panahanan ang ating mga ninuno?
bahay.
Ang iba naman ay nanirahan sa kapatagan at mga kabundukan. Dito naman sila nakahanap ng ikabubuhay. Karamihan sa kanila ay naging magsasaka. Pagtatanim ang pangunahing hanapbuhay. Dito na sila nawiling tumira. Naiangkop na nila ang paraan ng pamumuhay sa uri ng kapaligiran. Karamihan ng kanilang tahanan ay yari sa pawid, kawayan at kogon.
Paglipas ng panahon ay nagkaroon ng mga pagbabago sa uri ng panahanan. Sa pag-unlad ng teknolohiya at pagdating ng mga dayuhan nagkaroon na ng panahanang panglungsod. Ang mga bahay dito ay yari sa mga makabagong materyales tulad ng bakal, yero, semento iba’t-ibang uri ng tiles at pintura. Naging abala ang mga tao sa kanilang paghahanapbuhay. Nagkaroon na rin ang mga bahay kalakal at mga pinaglilibangang gawain. Halos karamihan sa mga taong nasa ibang uri ng panahanan ay hinangad na lumipat sa panahanang urban. Dito naipakikita ang ating pag-unlad kasabay ng pag-unlad ng teknolohiya.
Naunawaan mo ba ang iyong binasa? Sagutin mo ang mga tanong. 2. Paano ito nila naisagawa?
4
A. Itambal ang Hanay A sa Hanay B.
Isulat ang titik ng tamang sagot sa kuwadernong sagutan. A B 1. Pangingisda a. panahanang urban
2. Pagtrotroso b. panahanan sa tabing-ilog o lawa 3. Pagsasaka c. panahanan sa kapatagan
4. Manggagawa ng pagawaan d. panahanan sa kabundukan 5. Pangangaso e. panahanan sa kagubatan
f. panahanan
B. Sagutin ang mga tanong ng makatuwiran sa kuwadernong sagutan. 1. Paano iniaangkop ng ating mga ninuno ang kanilang mga
panahanan sa kanilang kapaligiran?
2. Ano ang pangunahing dahilan ng ating mga ninuno sa pagtatayo ng mga tahanan sa tabing ilog?
3. Makatwiran ba na magkaroon ng pagbabago sa panahanan ng mga Pilipino sa pagdating ng mga dayuhan? Bakit?
4. Sa kasalukuyan, saang uri ng panahanan ka nabibilang? 5. Maligaya ka ba rito? Baki?
5
Kung ikaw ay papipiliin ng pook-tirahan, sa aling uri ng panahanan mo nais? Bakit?
TANDAAN MO
ISAPUSO MO
• Ang ating mga ninuno ay may iba’t ibang uri ng panahanan
• Makikita sa uri ng kanilang tahanan ang simple ngunit praktikal na pamumuhay.
• Ang wastong pag-aangkop ng ating mga ninuno sa kanilang mga tahanan at sa uri ng kanilang kapaligiran ay nagpapakita ng kanilang katalinuhan.
6
PAGGAWA NG PROYEKTONG LARUANG BAHAY I. Mga Kagamitan:
Karton, panukat, gunting, pandikit at pintur II. Mga Hakbang sa Paggawa
1. Para sa katawan ng bahay, sukatin ang karton na hugis parisukat. 2. Muling sukatin ang nagawang parisukat at hatiin sa siyam (9) na
bahagi
3. Gupitin ang mga bahaging una (1), ikatlo (3), ikapito (7), at ika siyam. Huwag gupitin nang sagad ang magkabilang gilid ng 2 at 8 upang may pagdikitan. Itupi at idikit ang mga bahagi upang makagawa ng kahong parisukat.
7
4. Para naman sa buong ng bahay, sukatin ang karton ng parihaba at itupi sa gitna upang mabuo ang laruang bahay, pagdikitin ang mga natapos na bahagi.
5. Upang mabuo ang laruang bahay, pagdikitin ang mga natapos na bahay.
6. Pintahan ang mga bahagi ng natapos na proyekto upang maging maganda at kaaya-ayang pagmasdan. Ipakita ang nagawang proyekto sa iyong guro.
A. Pagtapat-tapat. Itambal ang larawan sa Hanay A sa Hanay B. Isulat ang titik ng tamang sagot sa kuwadernong sagutan.
8
A B
a. bahay na matatagpuan sa kapatagan
b. bahay na sa mga lungsod makikita
c. bahay na yari sa kawayan at nasa dagat.
9
e. unang uri ng bahay ng mga ninuno nang matutong mamahay
f. yari sa kogon
Tama o Mali. Isulat ang T kung wasto ang pangungusap at M kung hindi sa kuwadernong sagutan.
1. Wala ng bahay na pawid ngayon.
2. Ang pagpili ng pook-tirahan ng mga unang Pilipino ay batay sa pagiging ligtas ng lugar, pagkakaroon ng hanapbuhay.
3. Panahanan ang tawag sa pook panirahan ng mga tao.
4. Ang ating ninuno ay may pirmihan nang tahanan noon pa man. 5. Ang uri ng panahanan ng ating mga ninuno ay nagpapakita ng
kanilang pagiging matalino.
6. Walang pagbabagong naganap sa uri ng panahanan ng mga Pilipino.
7. Sa pagdating ng makabagong teknolohiya umunlad ang ating panahanan.
8. Malaki ang naitutulong ng panahanan sa kaunlaran ng mga mamamayan.
9. Karamihan sa mga bahay ngayon lalo na sa bayan at lungsod ay yari sa yero, semento at tabla.
10
