يﺮﻴﮔدﺎﻳ
ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ ﺎﻳ ﻪﻟءﺎﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ
:
شزﻮﻣآ ﺪﻳﺪﺟ هﻮﻴﺷ ﻚﻳ ﻪﺑﺮﺠﺗ
»
يرﺎﺘﺳﺮﭘ
نﺎﻛدﻮﻛ
«
يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ
ﻦﻴﺋآ ﻪﺘﺷﺮﻓ
* 1 ،نﺎﻳرﻮﻧ يﺮﺒﻛ
** * يرﺎﺘﺳﺮﭘ هوﺮﮔ ﻲﺑﺮﻣ -دﺮﻛﺮﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد يﻮﺠﺸﻧاد و PhD يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﺘﺷر ، ** يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﺮﻛﺮﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ د. ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ : 19 / 11 / 83 -ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺦﻳرﺎﺗ : 3 / 9 / 84ﻣﺪﻘﻣ
ﻪ
:
ﺪﻣآ ﻲﭘ و ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺶﻧاد نوﺰﻓا زور شﺮﺘﺴﮔ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا و دﺪﻌﺘﻣ تﻼﻜﺸﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ نآ رد رﻮﺤﻣ ﺮﻴﮔاﺮﻓ ﻪﺑ رﻮﺤﻣ ﻢﻠﻌﻣ يﺮﻴﮔدﺎﻳ زا شﺮﮕﻧ ﻣآ و ناﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ياﺮﺑ ار ﺪﻳﺪﺟ ﻲﺘﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮ رﺪﻣ ﺸﻧاد و نﺎﺳ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻢﻫاﺮﻓ نﺎﻳﻮﺠ شور ﻦﻳﺮﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ بﺎﺨﺘﻧا نآ ﻲﻠﺻا يﺎﻫرﻮﺤﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻪﻓﺮﺣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻫددﺎﻳ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ . دﺎﺠﻳا ﻣ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻂﻴﺤﻣ ﻚﻳ ﺆ و ﺖﺴﻴﻧ نﺎﺳآ ناﺪﻨﭼ يا ﻪﻔﻴﻇو ﺮﺛ ﻲﻣ ﻢﻫﺮﺗ هﺪﻴﭽﻴﭘ يرﺎﺘﺳﺮﭘ شزﻮﻣآ رد ﻪﻛ ﺖﺷاد نﺎﻋذا ناﻮﺗ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ناﺪﻴﻣ اﺮﻳز دﻮﺷ ﻲﻣ هﮋﻳو ﻪﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ ﺖﺒﻗاﺮﻣ رد
هﺪﻴﻜﭼ
:
فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز
:
،دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻫاﻮﺷ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ ) Problem Based Learning=PBL ( ﻲﻜﻳ د ﺎﻫﺪﺘﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻖﻓﻮﻣ زا ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ فاﺪﻫا ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ر . ﺘﻣ ﺎﻣا ﺄ ﺖﻗو فﺮﺻ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ شور ﻦﻳا ﻪﻧﺎﻔﺳ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ لﺎﺒﻘﺘﺳا درﻮﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﺼﺼﺨﺗ سرد ﺲﻳرﺪﺗ رد سﻼﻛ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد دﺎﻳز داﺪﻌﺗ و دﺎﻳز . رد شور رد ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ دﺎﺠﻳا ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا PBL ﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا فﺪﻫ ﺎ اﺮﺟا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ندﺮﺑ ﻻﺎﺑ و ﺗ ناﺰﻴﻣ ﺄ رد نآ ﺮﻴﺛ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ شور ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺮﻴﮔدﺎﻳ )Lecture Based Learning=LBL ( ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺖﺳا .
شور
ﻲﺳرﺮﺑ
:
ﺶﻫوﮋﭘ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻛ ﺖﺳا يا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻚﻳ و ﻲﻫوﺮﮔ ود ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻤﻴﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ نآ ﻲﻃ ود هوﺮﮔ 30 هدﻮﻤﻧ ﺬﺧا ار يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺣاو ﻪﻛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا يﺮﻔﻧ ﺑ ﺪﻧدﻮ و نﻮﻣزآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ ، ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﻢﻴﺴﻘﺗ لﺮﺘﻨﻛ . نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يدورو رﺎﺘﻓر ندﻮﺑ نﺎﺴﻜﻳ زا نﺎﻨﻴﻤﻃا زا ﺲﭘ ، شزﻮﻣآ ﺖﺤﺗ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ شور ﻪﺑ PBL ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ شور ﻪﺑ شزﻮﻣآ ﺖﺤﺗ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ و هﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ . نﺎﺤﺘﻣا مﺮﺗ نﺎﻳﺎﭘ رد ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ، ﻨﻳﺰﮔ رﺎﻬﭼ تﻻاﺆﺳ يﻮﺘﺤﻣ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ و ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ زا يا ﻪ SPSS و و ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا رﺎﻣآ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ .ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ
: شور ﻪﺑ شزﻮﻣآ ﺖﺤﺗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻳﺎﻬﻧ نﻮﻣزآ تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ PBL 6 / 1 ± 5 / 15 رد و ر ﻪﺑ هﺪﻳد شزﻮﻣآ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ شو 7 / 1 ± 6 / 12 دﻮﺑ ) 05 / 0 p< (.يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ
:
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ شور PBL ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺮﻴﮔدﺎﻳ رد هﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ شور دراد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ . ﻲﺼﺼﺨﺗ سورد ﺲﻳرﺪﺗ رد شور ﻦﻳا زا دﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ اﺬﻟ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ددﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا . يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ هژاو : يرﺎﺘﺳﺮﭘ ، ﺳ ،ﻲﻧاﺮﻨﺨ ﻮﺠﺸﻧاد ، يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ سﺎﺳا ﺮﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ، .ﺖﺳا هدﻮﺑ دﺎﻳز رﺎﻴﺴﺑ ﺮﻴﺧا ﺔﻫد ﺪﻨﭼ . ﺮﻴﺧا يﺎﻫ لﺎﺳ رد ﺶﻫﺎﻛ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﺮﮕﻳد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﺧﺮﺑ و ناﺮﻳا نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ دﺎﻘﺘﻧا درﻮﻣ ﺖﺒﻗاﺮﻣ . يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺮﺑ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﺮﻫ زا ﺶﻴﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ـــ ﺗ ﺖﺒﻗاﺮ ﺄ ﺮﻴﺛ دراد . ﺳﺮﭘ ﻣا نارﺎﺘ ـــ ﻔﺗ ياراد ﺪﻳﺎﺑ هزوﺮ ـــ ﺣ و قﻼﺧ ﺮﻜ ــــ ﺪ ترﺎﻬﻣ زا ﻲﻳﻻﺎﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ،ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ رد ﺮﺛﺆﻣ هوﺮﮔ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا دﻮﺧ و يدﺎﻘﺘﻧا لﻻﺪﺘﺳا ، ) 1 .( ﺮﮕﻳد ﻪﺘﻜﻧ ﻳﺎﺣ ــــ دﺮﻜﻠﻤﻋ و يرﻮﺌﺗ شزﻮﻣآ ﻦﻴﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺖﻴﻤﻫا ﺰ ﻴﻟﺎﺑ رد نارﺎﺘﺳﺮﭘ ــــ ﺖﺳا ﻦ . ﻛ ﻚﻳدﺰﻧ ـــ ا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﻳا ندﺮ ز ﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﺻا يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ ــــ ﺖﺳا زوﺮﻣا يرﺎ ) 2 .( زا ﻲﻜﻳ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ ﺶﻘﻧ زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ درﻮﻣ رد يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ ، تﻼﻜﺸﻣ دﻮﺟﻮﻣ رﺎﻤﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . شزﻮﻣآ زﺎﻴﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد ﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺄ دراد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ يور يدﺎﻳز ﺪﻴﻛ . ﻦﻴﻤﻠﻌﻣ اﺬﻟ رد نآ دﺎﺠﻳا و ﻪﻌﺳﻮﺗ ،ﻞﻴﻬﺴﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺪﻳﺎﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﺷﺎﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ) 3 .( ﺸﻧاور تﺎﻳﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﻨ ﻲﻧﺎﻣز يﺮﻴﮔدﺎﻳ ،ﻲﺷروﺮﭘ نﺎﺳﺎ و يزﺎﺳ لﺎﻌﻓ ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نآ تاﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺮﺘﻬﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺮﻣا رد ﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﭼ ﺮﻫ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺪﺷﺎﺑ هاﺮﻤﻫ . اﺬﻟ يﺎﻫ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﺪﻴﻛﺄﺗ هزوﺮﻣا ﺖﺳا رﻮﺤﻣ ﺮﻴﮔاﺮﻓ ﻦﻳﻮﻧ . ﺷ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو يﺪﻫاﻮ ﺮﺘﻬﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ شور ﺎﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻫد ﻲﻣ ﻪﺑ و ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ رﺎﻜﺑ رﺎﻤﻴﺑ ﻦﻴﻟﺎﺑ ﺮﺑ ار ﻪﻳﺎﭘ سورد ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻲﻣ يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ و تﺎﻋﻼﻃا زا يﺮﺗ ﻖﻓﻮﻣ ترﻮﺻ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺧ ﺪﻨﻨﻛ ) 4 .( ﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ ﻢﻠﻋ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ هزوﺮﻣا ـ ترﻮﺻ ﻪ ﺎﻫ توﺎﻔﺗ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻊﻴﺳو رد ﻲﻳ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ يراﺬﮔ يﺎﻫ شور ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ شزﻮﻣآ مﻮﺳﺮﻣ و ﻲﺘﻨﺳ دراد دﻮﺟو . رد ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﺖﻴﻟﻮﺒﻘﻣ و ﺖﻴﺑﻮﺒﺤﻣ ﻦﻴﻨﭼ ﻢﻫ نادﺎﺘﺳا و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هوﺮﮔ ود ﺮﻫ ﻦﻴﺑ رد ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﻜﻧ ) 5 ، 6 ( . ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ مﺰﻠﺘﺴﻣ دﻮﺧ ﻪﻳﺎﭘ ﺮ ﺚﺤﺑ زا يﺮﻴﮔدﺎﻳ و ﺺﺨﺷ ﺖﺳا ﻲﻫوﺮﮔ . ترﺎﻬﻣ ﻦﻳا ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ ﺎﻫ ﺎﻔﺘﺳا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هد ، مزﻻ يﺎﻫ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﻳا زا ﺢﻴﺤﺻ هدﺎﻔﺘﺳا هﻮﺤﻧ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻢﻬﻓ و كرد ياﺮﺑ ﺖﺳا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻴﻟوا يﺎﻫزﺎﻴﻧ ءﺰﺟ ) 7 .( شزﻮﻣآ رد فﺮﺻ ار يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻗو نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ،ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ دﻮﺧ -ﺸﻴﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ يﺮﻴﮔاﺮﻓ ﺘ زا يﺮ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﻛ ﺮﻴﻈﻧ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻊﺑﺎﻨﻣ ) 5 ، 6 ( شزﻮﻣآ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ هﺪﻳد شزﻮﻣآ داﺮﻓا هوﻼﻋ ﻪﺑ ، ﻮﺧ تﺎﻋﻼﻃا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ د ﺲﭘ ار ﻳز تﺪﻣ زا ﺎ آ دﺎﻳ ﻪﺑ يد ﺪﻨﻠﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ياﺮﺑ ﺮﺘﻬﺑ و ﺪﻧرو ﺪﻧﻮﺷ هدﺎﻣآ ﻲﮔﺪﻧز لﻮﻃ رد تﺪﻣ ) 4 ، 6 .( ﻣ ﻪﻨﻴﻣز رد دﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ شور ﺮﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ جرﺎﺧ و ﻞﺧاد رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺮﻴﮔدﺎﻳ يور ﻦﻴﺒﻣ ﺎﻬﻧآ ﺖﻳﺮﺜﻛا و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا رﻮﺸﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ نآ ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻧا هدﻮﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺮﺑ ) 4 ، 6 ، 8 .( ﻦﻳا ﺮﺜﻛا ﻲﻟو شور تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ PBL يﺎﻫ سﻼﻛ رد دراﺪﻧﺎﺘﺳا رﻮﻃ ﻪﺑ ار 12 -10 اﺮﺟا هﺮﻔﻧ ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ . يﺎﻫ سﻼﻛ ﻊﻗاو رد 30 -25 ار هﺎﮕﺸﻧاد هﺮﻔﻧ ود ﻪﺑ هدﻮﻤﻧ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺮﺘﻜﭼﻮﻛ هوﺮﮔ و PBL ﻚﻳ يور ﺮﺑ ﻂﻘﻓ ار َﺎﻓﺮﺻ رﺎﻜﻨﻳا ﻪﻛ ﺪﻧا هدراﺬﮔ نﻮﻣزآ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ زا هوﺮﮔ ﻪﻨﻴﻣز رد اﻮﺨﺑ ﺮﮔا و ﺖﺳا ﺮﻳﺬﭙﻧﺎﻜﻣا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻢﻴﻫ PBL رد ار دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺲﻳرﺪﺗ شور ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻫ سﻼﻛ مﺎﻤﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻤﻧ روﺪﻘﻣ ﻢﻴﻨﻛ هدﺎﻔﺘﺳا لﻮﻤﻌﻣ . داﺪﻌﺗ ﻪﻛ اﺮﭼ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ دﺎﻳز سﻼﻛ ﺮﻫ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ود ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ندﺮﻛ ﻢﻴﺴﻘﺗ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻀﻓ و دﺎﺘﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ داﺪﻌﺗ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ هوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻪﺑ ار يدﺎﻳز ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﻛ دﻮﻤﻧ ﺪﻫاﻮﺧ ﻞﻴﻤﺤﺗ . زا شور ﻪﺑ ﺲﻳرﺪﺗ ﺮﮕﻳد فﺮﻃ PBL فﺮﺻ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻄﻣ ﺮﻫ ياﺮﺑ سﻼﻛ ﻪﺴﻠﺟ ود ﺐﻠ رﺎﻴﺴﺑ و ﺖﺳا ﻲﺷزﻮﻣآ ﻴﮔ ﺖﻗو ﺖﺳا ﺮ . سورد ﻞﺼﻓ ﺮﺳ ﻢﺠﺣ ﻲﻓﺮﻃ زا دﺎﻳز يﺪﺣ ﻪﺑ ﺪﺣاو ﻢﺠﺣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﺼﺼﺨﺗ َﻼﻤﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺳرد ﺐﻠﻄﻣ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻲﺘﻗو ﻦﻴﻨﭼ فﺮﺻ ﺖﺴﻴﻧ ﺮﻳﺬﭙﻧﺎﻜﻣا . ياﺮﺟا ندﻮﺒﻧ ﻲﻠﻤﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ اﺬﻟ PBL دراﺪﻧﺎﺘﺳا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﺼﺼﺨﺗ سورد يﺎﻫ سﻼﻛ رد ﻪﺑ ، ﻲﻣ ﺮﻈﻧ دﺎﺠﻳا شور ﻦﻳا رد ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﺳا زﺎﻴﻧ ﺪﺳر
،ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ترﺪﻗ شروﺮﭘ فﺪﻫ ﺎﺑ ار نآ ناﻮﺘﺑ ﺎﺗ ددﺮﮔ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا لﻮﻤﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ سورد عﻮﻧ ﻦﻳا ﺲﻳرﺪﺗ رد . شور رد ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد PBL ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲﻠﻌﻓ سرد يﺎﻫ سﻼﻛ رد اﺮﺟا ﺮﻴﺛﺄﺗ نآ شور ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺮﻴﮔدﺎﻳ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ .
شور
ﻲﺳرﺮﺑ
:
ﻲﻫوﺮﮔ ود ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻤﻴﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا دﻮﺑ يا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻚﻳ و . نآ رد ﻪﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ هﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ شور ﺮﻴﮔدﺎﻳ شزﻮﻣآ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ سﺎﺳا ﺮﺑ ي ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد . سﻼﻛ ود 30 يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺣاو ﻪﻛ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘﺎﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا يﺮﻔﻧ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دراو ﺪﻧدﻮﺑ هدﻮﻤﻧ ﺬﺧا ار نﺎﻛدﻮﻛ ﻪﺑ و و لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ سﻼﻛ ﻚﻳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﺷ بﺎﺨﺘﻧا نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ سﻼﻛ ﻚﻳ ﺪﻧﺪ . زا ﺪﻌﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ فﺪﻫ ﻦﻴﻴﻌﺗ سرد ﻴﻟوا رد ، ﻦ ﻪﺴﻠﺟ سﻼﻛ ، ﻦﻳزﺎﻏآ ﺶﺠﻨﺳ ﺎﻳ ﻲﮔدﺎﻣآ نﻮﻣزآ ) ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ زﺎﻴﻧ ﺶﻴﭘ يدورو يرﺎﺘﻓر ( ﺶﻴﭘ ﺎﻳ ﻲﺑﺎﻳﺎﺟ نﻮﻣزآ و نﻮﻣزآ ) سرد زا ناﺮﻴﮔاﺮﻓ ﻲﻫﺎﮔآ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ هزﺎﺗ ( ﺑ نﻮﻣزآ و لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ زا ﻪ ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ و و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﮔ ﺖﻓﺮ مﺪﻋ زا و ﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ نﺎﻨﻴﻤﻃا هوﺮﮔ ود رد راد ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ دﻮﺟو . لﺎﺤﻨﻳا ﺎﺑ يدورو يﺎﻫرﺎﺘﻓر رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫدﻮﺒﻤﻛ ﺪﺷ ناﺮﺒﺟ و راﺮﻗ هرود شزﻮﻣآ ﺖﺤﺗ ﺎﻬﻫوﺮﮔ ﺲﭙﺳ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ شور زا لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﺖﻬﺟ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا . فاﺪﻫا سرد ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ رد ﻪﻛ ترﻮﺻ ﻦﻳﺪﺑ زﻮﻣآ يراﺪﻳد ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﺴﻠﺟ نﺎﻤﻫ ﻲﺷ ) زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻫروا ( ﻲﻣ ﻪﺋارا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ ﺪﺷ . ﺶﻴﭘ زا ﺲﭙﺳ نﺎﻣزﺎﺳ هﺪﻨﻫد ) ﻦﻴﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ نآ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻛ لاﺆﺳ ﻚﻳ حﺮﻃ ﻲﻣ راﺮﻗﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﺪﻳﺪﺟ ﺐﻠﻄﻣ و ﻲﻠﺒﻗ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﻜﻠﺑ دﺮﻛ دﺮﻛ ﻲﻣ ﻪﺋارا ﺪﻳﺪﺟ ﺐﻠﻄﻣ درﻮﻣ رد ﻲﻠﻛ بﻮﭼرﺎﻬﭼ ( نآ زا ﺲﭘ و ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺐﻠﻄﻣ ، ﻪﺋارا ﻲﻨﺷور ﻪﺑ سرﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ ندز لﺎﺜﻣ و نداد ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ ﻲﻃ و ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻻاﺆﺳ نﺪﻴﺳﺮﭘ ﺎﺑ ﺐﻠﻄﻣ ،نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد ﻪﺟﻮﺗ و ﺰﻛﺮﻤﺗ دﺎﺠﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ ، ﻪﺴﻠﺟ نﺎﻳﺎﭘ رد و ﺪﺷ ﻲﻣ روﺮﻣ ﺰﻴﻧ هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺐﻟﺎﻄﻣ ، ﺪﺷ ﻲﻣ ﻪﺻﻼﺧ و يﺪﻨﺑ ﻊﻤﺟ ﺐﻠﻄﻣ . آ ﺖﺤﺗ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ﻞﻳﺪﻌﺗ شور ﻖﻳﺮﻃ زا شزﻮﻣ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ سﺎﺳا ﺮﺑ شزﻮﻣآ هﺪﺷ 5 يا ﻪﻠﺣﺮﻣ ) 9 ( راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . شور ياﺮﺟا ﺖﻬﺟ ﻮﺠﺸﻧاد دراﺪﻧﺎﺘﺳا داﺪﻌﺗ PBL 12 -10 نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد داﺪﻌﺗ ﻪﻜﻨﻳا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻲﻟو ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﻔﻧ َﻼﻤﻋ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ دﺎﻳز هﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻫ سﻼﻛ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا PBL ﺬﻟ ،ﺖﺴﻴﻧ ﺮﻳﺬﭙﻧﺎﻜﻣا ﻪﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ا 5 هوﺮﮔ 6 ﻲﻣ يﺪﻨﺑ ﻢﻴﺴﻘﺗ هﺮﻔﻧ هﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ شور اﺮﻧآ ﺎﻣ و ﺪﻧﺪﺷ PBL ) Problem Based Learning ( ﻢﻳﺪﻴﻣﺎﻧ . ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ رد ﺲﭙﺳ لﺎﺣ حﺮﺷ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ كدﻮﻛ ﻚﻳ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا ﻲﺧﺮﺑ وﺮﮔ مﺎﻤﺗ زا و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﻧآ رﺎﻴﺘﺧا رد يو ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻬﻫ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻲﻫوﺮﮔ رﺎﻛ و ﺳا ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘ تﻼﺠﻣ ،ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﻛ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا و ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺖﻬﺟ ﺖﻧﺮﺘﻨﻳا دﻮﺑ سرد ﻲﺷزﻮﻣآ فاﺪﻫا نﺎﻤﻫ ﻪﻛ هﺪﺷ حﺮﻄﻣ تﻻاﺆﺳ ، ﺪﻨﺷﺎﺑ هدﺎﻣآ هﺪﻨﻳآ ﻪﺴﻠﺟ رد . ﺐﺒﺳ ﻪﻛ دﻮﺑ يرﻮﻃ تﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ هﻮﺤﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ترﺪﻗ و يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ شروﺮﭘ ﻲﻣ ﺪﺷ . زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺖﻬﺟ ا ﺶﻴﺑ فﺮﺻ ز ﺣ و ﺖﻗو ﺪ ﺮﺳ مﺎﻤﺗ ﺶﺷﻮﭘ نﺎﻜﻣا مﺮﺗ ﻲﻃ سرد ﻞﺼﻓ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ، رد ﻲﻫوﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺠﻴﺘﻧ هوﺮﮔ ﺮﻫ زا ﺮﻔﻧ ﻚﻳ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ يﺎﻀﻋا زﺎﻴﻧ ترﻮﺻ رد و ﺪﻫد ﻪﺋارا ار لاﺆﺳ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻧدﻮﻤﻧ ﻲﻣ فﺮﻃ ﺮﺑ ار ﺺﻗاﻮﻧ هوﺮﮔ ـــ ﺪ . تﻻاﺆﺳ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﻫاﻮﺷ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﺋﺎﺗ و ﻪﻴﺿﺮﻓ حﺮﻃ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﻤﻠﻋ دﻮﺑ . ﻃ رد سﻼﻛ ﻲ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻫوﺮﮔ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ، ﻲﻤﻠﻋ ﺪﻫاﻮﺷ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻳ و هدﺮﻛ ﺪﻴﺋﺎﺗ ار ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﻧدراﺬﮔ ﻲﻣ ﺪﻘﻧ ﻪﺑ ار نآ . هوﺮﮔ ود ﺮﻫ زا ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ نﺎﺤﺘﻣا مﺮﺗ نﺎﻳﺎﭘ رد آ نﻮﻣز
ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ لﺮﺘﻨﻛ و . تﻻاﺆﺳ ﻞﻣﺎﺷ نﺎﺤﺘﻣا تﻻاﺆﺳ 4 كرد يﺎﻫ ﻪﻄﻴﺣ رد يا ﻪﻨﻳﺰﮔ ، دﺮﺑرﺎﻛ ، ﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳ ﺶﺷﻮﭘ ار سرد ﻲﺷزﻮﻣآ فاﺪﻫا ﻪﻴﻠﻛ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﺑﺎﻴﺷزرا داد ﻲﻣ . يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ زا نﺎﺤﺘﻣا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ SPSS و زآ نﻮﻣ t ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ
:
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يدورو رﺎﺘﻓر نﻮﻣزآ تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ 03 / 8 ) زا 10 ( لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و 80 / 7 ) زا 10 ( ﻮﺑ د ) 05 / 0 p> ( . ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﺑﺎﻳﺎﺟ نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ 09 / 1 زا 10 و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ رد 80 / 0 زا 10 لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد داﺪﻧ نﺎﺸﻧ راد ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ . اﺪﻧﺎﺘﺳا زا نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺖﻬﺟ ر ندﻮﺑ د ﺐﻳﺮﺿ نﻮﻣزآ ياﺮﺟا زا ﺲﭘ ﻲﻳﺎﻬﻧ نﻮﻣزآ تﻻاﺆﺳ ﺤﻣ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد تﻻاﺆﺳ يراﻮﺷد ﺎ ًﺎﻌﻤﺟ و ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺒﺳ 5 زا لاﺆﺳ 60 فﺬﺣ يراﻮﺷد ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ نﻮﻣزآ لاﺆﺳ ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ . رد ﻲﻳﺎﻬﻧ نﻮﻣزآ تاﺮﻤﻧ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ شور ﺎﺑ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ 7 / 1 ± 6 / 12 هوﺮﮔ رد و PBL هﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ 6 / 1 ± 5 / 15 دﻮﺑ ) 05 / 0 p< .(ﺚﺤﺑ
:
ﻫ ﺎﻤ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻛ رﻮﻄﻧ ﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ شور ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺮﻴﮔدﺎﻳ ه ار نﺎﻛدﻮﻛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ هرود ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ نآ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ شور ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ،ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﻧارﺬﮔ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ اﺮﻓ ار . ﺖﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ . درﻮﻣ ﻦﻳا رد ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺳا هﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﺰﻴﻧ ﻲﺗوﺎﻘﺘﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ و مﺎﺠﻧا ﺖ . ﻪﻛ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نارﺎﻴﺘﺳد يدورو تﺎﻧﺎﺤﺘﻣا ﻂﺳﻮﺗ ﻲﺷزﻮﻣآ شور ود ﻦﻳا هﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﻜﻳﺮﻣآ هﺪﺤﺘﻣ ﺖﻟﺎﻳا ، شور ﺎﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد تاﺮﻤﻧ دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ شور زا ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ ) 10 ، 11 ، 12 ( ﻞﺣ شور ناﺮﮕﻳد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ، ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ بﻮﻠﻄﻣ شور ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ ) 6 ، 13 ، 14 ، 15 ، 16 ، 17 .( ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺎﻫ فﻼﺘﺧا ﻦﻳا رد توﺎﻔﺗ يراﺰﮔﺮﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﺎﻫ هرود ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ ي ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ . و ﺖﻗو فﺮﺻ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﺎﻫ هرود ﻪﻧﻮﮕﻨﻳا يراﺰﮔﺮﺑ ﺖﺳا ﻞﻜﺸﻣ ﺎﻫ هرود ﻦﻳا ﺮﺑ ترﺎﻈﻧ و هدﻮﺑ دﺎﻳز ﻪﻨﻳﺰﻫ . رد ﺎﻣا شور ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ PBL اﺮﺟا ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ يرﻮﻃ سﻼﻛ رد ترﺎﻈﻧ و زا ﻞﻜﺸﺘﻣ يﺎﻫ 30 ﺪﺷﺎﺑ ﻮﺠﺸﻧاد . شور يﺎﻫ توﺎﻔﺗ PBL ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد شور PBL دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻦﻳا رد ياﺮﺟا يﺎﺟ ﻪﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ زا ﻞﻜﺸﺘﻣ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 12 -10 سﻼﻛ زا ﺮﻔﻧ 30 ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا هﺮﻔﻧ . فﻼﺗا زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﺖﻬﺟ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺑ ﺪﻳﺪﺟ ﻪﻠﺌﺴﻣ ،ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد ﺖﻗو ﻪﺑ ﺮﺼﺘﺨﻣ رﻮﻃ ﻪ ﺳ ﻦﻴﻴﻌﺗ زا ﺲﭘ و دﻮﺷ ﻲﻣ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻮﺌ و تﻻا ﻲﻫوﺮﮔ رﺎﻛ مﺎﺠﻧا ﺟ ﻲﻃ رد ﻪﻟﺄﺴﻣ ، ﺚﺤﺑ درﻮﻣ هﺪﻨﻳآ ﻪﺴﻠ ﺖﻓﺮﮔ ﻲﻣ راﺮﻗ . ﻪﺴﻠﺟ ﻚﻳ ﻂﻘﻓ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ ﺪﺷ ﻲﻣ فﺮﺻ سﻼﻛ ﺖﻗو زا . اﺬﻟ زا نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺮﺳ مﺎﻤﺗ شزﻮﻣآ ياﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ ﺖﺻﺮﻓ ﻦﺘﺷاد سرد ﻞﺼﻓ فﺮﺻ و ﻲﻓﺎﺿا ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻞﻴﻤﺤﺗ نوﺪﺑ ،نﺎﻛدﻮﻛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ،ﺖﻗو ﺪﺣ زا ﺶﻴﺑ ﻲﻣ ناﻮﺗ يرﺎﻜﻤﻫ ﺲﺣ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻪﺑ ﻲﻫوﺮﮔ ﺖﺧادﺮﭘ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ، .
يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ
:
ﻦﻳا زا ﻲﻛﺎﺣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،قﻮﻓ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺐﻠﻄﻣ ناﻮﺗ نﺎﻛدﻮﻛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ شزﻮﻣآ ياﺮﺑ ، ﺎﻫ هرود ترﻮﺻ ﻪﺑ ار هوﺮﮔ رد ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ ي و دﺮﻛ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ ﻲﺘﻨﺳ شزﻮﻣآ يﺎﻫ هرود ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﻲﻠﻤﻋ رد يا ﻪﻓﺮﺣ دﺮﻜﻠﻤﻋ زا ﻲﻤﻬﻣ ﻪﺒﻨﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ار يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻦﻴﻟﺎﺑ رد صﻮﺼﺧ ﻪﺑ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ روﺮﭘ ار دور ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻲﺗﺎﻴﺣ يﺮﻣا يرﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺑ داد ش . ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ : زا ﻪﻠﻴﺳﻮﻨﻳﺪﺑ ﻣ نوﺎﻌﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﻜﺸﻧاد شزﻮﻣآ مﺮﺘﺤ ﻤﻫ ﺖﻳﺎﻬﻧ ﻪﻛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘﺎﻧ ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻴﻨﭽ شور ياﺮﺟا رد ار يرﺎﻜﻤﻫ PBL ددﺮﮔ ﻲﻣ ﻲﻧادرﺪﻗ ﺪﻨﺘﺷاد
ﻊﺑﺎﻨﻣ
:
1. Prince KJ, van Mameren H, Hylkema N, Drukker J, Scherpbier AJ, van der Vleuten CP. Does problem-based learning lead to deficiencies in basic science knowledge? An empirical
case on anatomy. Med Educ. 2003 Jan;37(1):15-21.
2. Regehr G, Norman GR. Issues in cognitive psychology: implications for professional education. Acad Med. 1996 Sep;1(9):988-1001 .
3 . ﻪﻴﺿﺮﻣ رﻮﭘ ﻦﺴﺣ . يرﺎﺘﺳﺮﭘ شزﻮﻣآ رد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ . ﻠﺠﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ رد شزﻮﻣآ ﻲﻧاﺮﻳا ﻪ . 1382 ، هرﺎﻤﺷ ﻪﻣﺎﻧ هﮋﻳو 10 . 3 -52 .
4. Albanese MA, Mitchell S. Problem-based learning: a review of literature on its outcomes and implementation issues. Acad Med. 1993 Jan;68(1):52-81.
5. De Bruin AB, Schmidt HG. The role of basic science knowledge and clinical knowledge in diagnostic reasoning: a structural equation modeling approach. Acad Med. 2005; 80(8): 765-73. 6. Antepohl W, Herzig S. Problem-based learning versus lecture-based learning in a course of basic pharmacology: a controlled, randomized study. Med Educ. 1999 Feb;33(2):106-13. 7. Rankin JA. Problem-based medical education: effect on library use. Bull Med Libr Assoc. 1992 Jan;80(1):36-43.
8. Brynhildsen J, Dahle LO, Behrbohm Fallsberg M, Rundquist I, Hammar M. Attitudes among students and teachers on vertical integration between clinical medicine and basic science within a problem-based undergraduate medical curriculum. Med Teach. 2002 May;24(3):286.
9 . ﺮﺒﻛا ﻲﻠﻋ ﻒﻴﺳ . ﺮﭘ ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور شزﻮﻣآ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور ،ﻲﺷرو . ناﺮﻬﺗ : هﺎﮔآ تارﺎﺸﺘﻧا . 1379 ، 186 .
10.Enarson C, Cariaga-Lo L. Influence of curriculum type on student performance in the United States Medical Licensing Camination step 1 and step 2 exams: problem-based learning vs. lecture-based curriculum. Med Educ. 2001 Nov; 35(11): 1050-5.
11 . ﻣ ﺪﻳوﺎﺟ ﺪﻴﺠ . ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺗ يا ﺄ يراددﺎﻳ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ و ﻪﻟﺎﺴﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ شور ود زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻴﺛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد . ﺖﻬﺟ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﺟرد ﺬﺧا تﺎﻣﺪﺧ ﺑ ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬ . ناﺮﻬﺗ : 1375 . 12 . ز ﻲﻬﻟاءﺎﻄﻋ اﺮﻫ . ﺴﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ شور ود زا يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يراددﺎﻳ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ ناﺰﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺄ و ﻪﻟ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ . ﺎﻛ ﻪﺟرد ﺬﺧا ﺖﻬﺟ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷر ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻧﺎﻣرد . ناﺮﻬﺗ : 1375 . 13 . ﺪﻴﺷﺮﻓ ،ﺪﻳﻮﻧ ﻲﻨﻴﻠﻛ ﺮﻓ رﻮﺼﻨﻣ ﻲﺤﻟﺎﺻ ،داﺰﻬﺑ ﺲﻤﺷ ،زﺎﻧﺮﻓ . شزﻮﻣآ هﻮﻴﺷ ﻚﻳ ﻪﺑﺮﺠﺗ ،ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ ﺎﻳ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ شزﻮﻣآ يژﻮﻟﻮﻴﺑ . ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ رد شزﻮﻣآ ﻲﻧاﺮﻳا ﻪﻠﺠﻣ . 1382 ، 10 : 62 -57 . 14 . ﺮﺒﻛا ﻲﻠﻋ ﺎﻴﻧ مﺪﻘﻣ . حﺮﻃ سﺎﺳا ﺮﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻲﻜﺷﺰﭘ يژﻮﻟﻮﻛﺎﻣرﺎﻓ سرد رد ﻪﻟﺄﺴﻣ . ،ﻪﻴﻛﺰﺗ و ﺐﻃ ﻪﻠﺠﻣ 1379 ، 29 : 50 -43 . 15 . ﻻ ﻲﻳﺎﻘﺑ اﺮﻫز ﻦﺷور رﺎﻛ ﺮﻄﻋ ،نﺎﮔﮋﻣ ﻪﻛ . ﺮﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺎﺑ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ شور ﻪﺑ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻴﮔدﺎﻳ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ يﺎﻨﺒﻣ يﺮ ﺘﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يراددﺎﻳ و يرﺎ . نﻼﻴﮔ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ﻪﻠﺠﻣ . 1382 ، 12 ) 47 :( 94 -86 .
16.Herzig S, Linke RM, Marxen B, Borner U, Antepohl W. Long-term follow up of factual knowledge in a single, randomized problem based learning course. BMC Med Educ. 2003; 3(1): 3. 17.Khoo HE. Implementation of problem-based learning in Asian medical schools and students
perceptions of their experience. Med Educ. 2003 May; 37(5): 401-9.
