• No results found

634 απόπειρες δολοφονίας του Κάστρο

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "634 απόπειρες δολοφονίας του Κάστρο"

Copied!
270
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)
(2)
(3)

ΦΑΜΠΙΑΝ ΕΣΚΑΛΑΝΤΕ

ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ

ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ

ΤΟΥ

634

ΚΑΣΤΡΟ

Εκδόσεις: /Ml ΜΑΛΛΙΑΡΗ! παιδεία

(4)
(5)

Φαμπιάν Εσκαλάντε

634

ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ

ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟ

(6)

Ηλεκτρονική σελιδοποίηση: Χρύσα Ανδρονάκη Μακέτα εξωφύλλου: Αργύρης Νάκος Εκτύπωση: IRIS Α.Ε.Β.Ε.

Τίτλος πρωτοτύπου: Executive Action, 634 ways to kill Fidel Castro

© 2006 Ocean Press © 2006 Fabian Escalante

Published under license from Ocean Press

Για την ελληνική γλώσσα: © 2008 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΙΔΕΙΑ / ΜΑΛΛΙΑΡΗΣ-ΠΑΙΔΕΙΑ Α.Ε. ISBN 978-960-457-191-8 Κεντρική διάθεση: Κολοκοτρώνη 22, 564 30 Σταυρούπολη, Θεσσαλονίκη, Τηλ. 2310640755-6 Μαυρομιχάλη 11, 106 79 Αθήνα, Τηλ. 2103303928-9, 2103601551 Σόλωνος 107, 106 77 Αθήνα, Τηλ. 2103826171, Fax 2103826108 Κεντρικά βιβλιοπωλεία Θεσσα/.ονίκης: Δ. Γούναρη 39, 546 22 Θεσσαλονίκη, Τηλ. 2310277113 Ερμού 53, 546 23 Θεσσαλονίκη, Τηλ. 2310252888 Αριστοτέλους 10, 546 23 Θεσσαλονίκη, Τηλ. 2310262485

www.malliaris.gr e-mail: info@malliaris.gr

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό τον ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλ-λευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγοο ή τέχνης σύμ­ φωνα με τις διατάξεις των νόμων 2121/1993 και 100/1975, χω ρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη.

(7)

Περιεχόμενα

vJ

Εισαγωγή ... . . . 9 Προοίμιο μιας εμμονής ... 13 1. Μαζί με τους Τίγρεις ... 22 2. Ένας σκληρός τύπος στην Αβάνα ... 39 3. Λα Κόζα Νόστρα ... 53 4. Τα ιερά τέρατα ...72 5. Εναλλακτικές προτάσεις αντιμετώπισης της κρίσης ... 90 6. Επιχείρηση Λιμπόριο: "Φλεγόμενη Κούβα" ...110 7. Επιχειρησιακή ομάδα W: 'Ένα μιλκσέικ σοκολάτα" ... 124 8. Μάγκνουμ375 ... 141 9. Μία "Αυτόνομη επιχείρηση" ... 156 10. AM/LASH ...167 11. "Επιχείρηση Κόνδωρ" στη Χιλή ... 190 12. Νιου Γιορκ, Νιου Γιορκ ...205 Επίλογος ...218 Χρονολόγιο συνωμοσιών 1959 - 2000 ... 220 Υποσημειώσεις ...261

(8)
(9)

Εισαγωγή

Στις 20 Ιουλίου 1961, διορίστηκα στο Τμήμα Ασφάλειας της Κούβας, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διερεύνηση συνωμοτι­ κών σχεδίων και συνωμοσιών εναντίον ηγετών της επανάστα­ σης. Ήταν μία αξιομνημόνευτη ημέρα, όχι μόνο επειδή σήμανε το ντεμπούτο μου ως ενεργός αξιωματικός, αλλά επίσης επειδή θα είχα τη χαρά και την τιμή να γνωρίσω άτομα, τα οποία από ε­ κείνη τη στιγμή θα γίνονταν οι companeros (κομπανιέρος = σύ­ ντροφοι) μου. Ο πρώτος που γνώρισα ήταν ο Μάριο Μοράλες Μέσα, γνω­ στός ως Μιγκέλ, ο αρχηγός μας. Υπήρξε διεθνιστής και μαχητής στον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας καθώς επίσης κομουνιστής και γεννημένος ερευνητής. Ήταν ένας μικρόσωμος και λεπτός ά­ ντρας με προσεγμένο μουστάκι, σαν κι αυτά που είχαν τη δεκα­ ετία του ’40. Αντιμετώπιζε κάθε είδους δοκιμασία με σιδερένια θέληση και ανδρεία. Κυκλοφορούσαν δεκάδες ανέκδοτα σχετι­ κά με αυτόν, κάποια από τον καιρό που πολεμούσε στη Διεθνή Ταξιαρχία της Ισπανίας. Σύμφωνα με μία από αυτές τις ιστορίες, ήταν υπεύθυνος για ένα φλογοβόλο σοβιετικής κατασκευής, γνωστό ως Μαξίμ (Maxim). Έτσι τον αποκαλούσαν με αυτό το υποκοριστικό, καθώς είχε ένα συγκεκριμένο τρόπο να πυροδοτεί αυτό το όπλο, ώστε να ηχεί σαν κουβανέζικη ρούμπα, σύμφωνα με τους companeros του. Αργότερα, όπως εξιστορεί ένας από τους companeros του, αιχμαλωτίστηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γαλλία, η ο­ ποία βρισκόταν υπό φασιστική κατοχή. Εκεί κατάφερε μαζί με τους Σενεγαλέζους φύλακες να ανοίξει ένα μικρό μαγαζάκι, ό­ που πουλούσε γάλα στους υπεύθυνους και το παρείχε δωρεάν στους άπορους. Ο Μάριο ήταν ένας αληθινός ήρωας, που έζησε για περισσό­ τερο από 80 χρόνια. Τον γνώρισα, όταν επέστρεψα στην Κούβα μετά την εκπαίδευσή μου στη Σοβιετική Ένωση, η οποία μου [9]

(10)

πρόσφερε πολύ θεωρητική αλλά λίγη πρακτική γνώση σε σχέση με την πραγματικότητα που θα αντιμετώπιζα. Ο Μάριο μου δί­ δαξε πώς να αντεπεξέρχομαι στην καθημερινή μάχη και μου πα­ ρείχε γνώσεις σχετικά με την έρευνα, πράγματα που δεν μπορείς να τα μάθεις σε κανένα σχολείο, όσο καλό και να είναι. Ήταν ένας απρόβλεπτος άνθρωπος. Κάποια φορά, κουρασμέ­ νοι και πεινασμένοι, πήγαμε να πάρουμε χοτ ντογκ από μία κα- ντίνα που ήταν παρκαρισμένη στην πίσω πλευρά του γνωστού ξενοδοχείου Νάσιοναλ στην Αβάνα. Ένας από τους ιδιοκτήτες του συγκεκριμένου ξενοδοχείου υπήρξε πρώην αξιωματικός του δικτατορικού στρατού του Μπατίστα,1 σύμφωνα με τον Μάριο. Αφού αντιλήφθηκε ότι πρόσκειται στο στρατηγό (Μπατίστα), άρχισε να συνωμοτεί μαζί του. Μου έκανε νόημα να φάω όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Οταν τελειώσαμε το φαγητό μας, πήγε σε μία γωνία της καντίνας και με περηφάνια μας έδειξε ένα κιβώ­ τιο με εμπρηστικούς μηχανισμούς, εκρηκτικά με ενεργό φώσφο­ ρο, τα οποία εκείνον τον καιρό ήταν η πιο σύγχρονη εφεύρεση της CIA για ενέργειες σαμποτάζ. Ο Μάριο έβγαλε ακαριαία το περίστροφό του και τους συνέλαβε όλους, κατάσχοντας αυτούς τους καταστροφικούς μηχανισμούς, χωρίς να προλάβω να αντι- δράσω. Εξαιτίας μάλλον της σβελτάδας του, χρησιμοποιούσε μία συ­ γκεκριμένη έκφραση "Καταλαβαίνεις...", την οποία επαναλάμ­ βανε επίμονα κάθε φορά που αναφερόταν σε κάτι. Θυμάμαι επίσης τον Κάρλος Ενρίκε Ντίας Καμάτσο, του ο­ ποίου το ψευδώνυμο ήταν Τρίλο. Ήταν ένας από τους com- paneros που με εντυπώσιαζε βαθύτατα, και ήμασταν φίλοι έως το θάνατό του το 1964, όταν έπεσε στα χέρια του εχθρού. Ήταν τριαντάρης, αλλά σ ’ εμάς, που μόλις είχαμε κλείσει τα είκοσι μας χρόνια, φαινόταν μεγάλος. Κάποια ημέρα τον βρήκα στο σπίτι του Μάριο, όπου βρισκόταν το γραφείο μας, κρατώντας έ­ να κουτί με πολύτιμα κοσμήματα τυλιγμένο σε γυναικείο μαντί­ λι. Τα κοσμήματα ανήκαν σε άτομα της κουβανικής αστικής τά­ ξης, τα οποία προσπαθούσαν πανικόβλητα να τα βγάλουν έξω α­ πό τη χώρα. Ο Τρίλο ήταν ένας πράκτορας ο οποίος δικαιωματι­ κά ανήκε στη μειονότητα των αστών της Αβάνας. Τον ενοχλούσαν συχνά άνθρωποι της δικής του κοινωνικής τάξης, οι [10]

(11)

634 ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟ οποίοι, γνωρίζοντας τους ακλόνητους δεσμούς του με διάφορους Ευρωπαίους πρέσβεις, είχαν την ελπίδα ότι θα τους βοηθούσε να βγάλουν έξω από τη χώρα έγγραφα, πολύτιμα κοσμήματα και περιουσιακά στοιχεία, κάποια εκ των οποίων δεν είχαν αποκτη­ θεί νόμιμα. Σε πολλές περιπτώσεις -και αυτό ήταν σω στό- οι περιουσίες που προαναφέρθηκαν επιστρέφονταν στους κατό­ χους τους, όταν αυτοί τις χρειάζονταν περισσότερο από ποτέ. Μια φορά ήμασταν μαζί με τον Τρίλο στην αίθουσα αναμο­ νής του γραφείου του αρχηγού Ελίσεο Ρέγιες,2 γνωστού ως Σαν Λουίς, που τότε ήταν αρχηγός της μυστικής αστυνομίας G-2. Ε­ κεί περίμεναν επίσης δύο αξιωματικοί της αστυνομίας, ένας εκ των οποίων ήταν γνωστός του Τρίλο. Μίλησε μαζί του χαμηλό­ φωνα και τον έπεισε ότι εγώ τον έφερα αιχμάλωτο σ ’ εκείνο το μέρος. Μέσα σε λίγα λεπτά αποκάλυψε ότι αυτός ο αξιωματικός ήταν ενεργός συνωμότης και δρούσε μέσα από τις γραμμές της αστυνομίας. Θυμάμαι τον Τρίλο να φοράει πάντοτε ένα ελαφρύ κοστού­ μι, να έχει πονηρό βλέμμα και να λέει: "Θα σου πω αργότερα", πράγμα που φυσικά δε γινόταν ποτέ. 'Ενας άλλος companero μου, ο Χοσέ Βέιγκα, γνωστότερος ως Μοράν, είχε εργαστεί ως μυστικός πράκτορας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μιλούσε άριστα την αγγλική γλώσσα, απολάμβανε την όπερα και είχε αστείρευτη φαντασία. Είχε πάντα στο μυαλό του ένα έτοιμο σχέδιο, ακόμη και αν ήταν αδύνατο να πραγμα­ τοποιηθεί. Ο Κάρλος Βαλντές, ο Πέδρο Πινιέρο, ο Μαγίγιο και άλλοι ο­ λοκλήρωναν αυτή την ομάδα που αποτελούνταν από δώδεκα ά­ ντρες. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον αγώνα ενάντια στα σχέδια δολοφονίας, που η CIA κατέστρωσε μαζί με τους Κουβα­ νούς συνεργάτες της, κατά των ηγετών επαναστατικών αγώνων, κυρίως κατά του companero Φιντέλ. Έχω πολλές αναμνήσεις από αυτή την περίοδο. Κάποιες φο­ ρές δεν είχαμε ούτε ένα σεντς, για να φάμε κάτι, ενώ στο συρτά­ ρι του τραπεζιού υπήρχαν χιλιάδες πέσος, δολάρια ή πολύτιμα κοσμήματα. Ποτέ δε σκεφτήκαμε να πάρουμε κάτι, για να ικα­ νοποιήσουμε μία ανάγκη μας, ούτε καν για να φέρουμε εις πέ­ ρας το έργο μας. [Π]

(12)

Σ’ αυτή την ιστορία είναι παρόντες όλοι οι companeros μου, όχι μόνο αυτοί που αναφέρω, αλλά και αυτοί που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους στο σιωπηλό πόλεμο κατά της τρομοκρα­ τίας. Πέρα από τις ηρωικές τους πράξεις, ήταν σε πολλές περι­ πτώσεις μάρτυρες στα εν λόγω περιστατικά. Αυτή η ιστορία εί­ ναι ένας φόρος τιμής στην ομάδα των ανώνυμων μαχητών, και αφιερώνεται σε αυτούς με όλη την αγάπη και την τρυφερότητα που αναπτύχθηκαν από την ένταση αυτών των χρόνων και από τις κοινές εμπειρίες που ζήσαμε. Ίσως οι αναγνώστες να θεωρήσουν περίεργο το γεγονός ότι χρησιμοποίησα τη λέξη αγάπη στην εισαγωγή του βιβλίου. Μπορώ να δικαιολογηθώ βεβαιώνοντας ότι η αγάπη για την πα­ τρίδα και τους συμπατριώτες μας ήταν, είναι και θα είναι το κί­ νητρο των έργων μας και των αγώνων μας, καθώς και το θεμέ­ λιο της μεγαλειώδους αυτής περιπέτειας, που είναι η κουβανική επανάσταση. Στην επανάσταση αυτή και στους companeros μου, ζώντες και αποθανόντες, αποδίδω την αιώνια ευγνωμοσύνη μου και το σεβασμό μου. [12]

(13)

Προοίμιο μιας εμμονής

Ξανακοίταξε το ρολόι του. Για αρκετά λεπτά στεκόταν κρυμ­ μένος στο σκοτεινό άνοιγμα της πόρτας ενός άδειου σπιτιού βλέποντας το μικρό αεροδρόμιο του Φορτ Αόντερντέιλ. Κοιτού­ σε επίμονα τα φώτα του χώρου διοίκησης του αεροδρομίου. Στα πόδια του βρισκόταν ένα μπιτόνι βενζίνης, έτοιμο για χρήση. Ξαφνικά τα φώτα έσβησαν, και ο φύλακας κατευθύνθηκε προς μία κοντινή καφετερία. Ο παρατηρητής σήκωσε το μπιτόνι με τη βενζίνη, διέσχισε το δρόμο και μπήκε στο αεροδρόμιο με γρήγορα και σίγουρα βήμα­ τα. Μόλις έφτασε εκεί, κατευθύνθηκε προς το χώρο στάθμευσης τριών αεροπλάνων τύπου Ρ-51 Mustang. Άνοιξε το μπιτόνι και άδειασε το περιεχόμενό του γύρω από τα αεροπλάνα. Ο ίδιος α­ πομακρύνθηκε σε απόσταση ασφαλείας και έριξε ένα αναμμένο σπίρτο προς την κατεύθυνση των τριών αεροπλάνων. Αυτά τυ- λίχθηκαν αμέσως στις φλόγες. Η νύχτα φωτίστηκε από τη μανια­ σμένη φωτιά, ενώ ο άντρας διέφυγε με ένα αυτοκίνητο που τον περίμενε με αναμμένη μηχανή. Καθώς το αυτοκίνητο απομα­ κρυνόταν, άρχισαν να ηχούν οι σειρήνες της κοντινής πυροσβε­ στικής μονάδας. Ο Αλαν Ρόμπερτ Νάι είχε επιστρατευτεί λίγους μήνες νωρί­ τερα από το FBI (Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών), για να ει­ σχωρήσει σε ομάδες Κουβανών μεταναστών που συνωμοτούσαν εναντίον της δικτατορίας του Μπατίστα. Ήταν πιλότος και προ­ φανώς εκδιώχθηκε από την-πολεμική αεροπορία, όταν (^αρχη­ γός της βάσης έλαβε ένα ανώνυμο σημείωμα που τον κατηγο­ ρούσε ότι συνωμοτούσε με Κουβανούς, οι οποίοι σκόπευαν να εξαπολύσουν αεροπορική επίθεση σε στρατιωτικούς στόχους στην Κούβα. Στην πραγματικότητα η εκδίωξή του ήταν ένα προσεκτικά καταστρωμένο σχέδιο του FBI με σκοπό να παρεισφρήσει στον αγώνα των Κουβανών μεταναστών εναντίον της δικτατορίας [13]

(14)

του Μπατίστα. Ωστόσο το σχέδιο ξέφυγε από τον έλεγχο, όταν οι Κουβανοί, ενθουσιασμένοι από το γεγονός "βομβαρδισμού στρατιωτικών στόχων στο νησί", ναύλωσαν διάφορα αεροπλά­ να, για να αναλάβουν την αποστολή. Ο Νάι βρέθηκε σε αδιέξο­ δο, επειδή εάν δεν έκανε την επίθεση στο στόχο, θα τον υποπτεύονταν οι μετανάστες. Για να βρεθεί διέξοδος, το FBI τον διέταξε να καταστρέψει τα αεροπλάνα και να κατηγορήσει υπο­ τιθέμενους πράκτορες του Μπατίστα για το σαμποτάζ. Ύστερα από αυτό, το FBI τον σύστησε στον Εφρέν Χερνά- ντες -Κουβανό πρόξενο στο Μαϊάμι και πράκτορα της δικτατο­ ρίας, υπεύθυνο παρακολούθησης των μεταναστών στη Φλόρι- ντα - με σκοπό να αντλήσει πληροφορίες για ένα καινούργιο σχέδιο που ήταν προς υλοποίηση. 0 Χερνάντες τού εξήγησε με λίγα λόγια πως το FBI θα του ανέθετε μία αποστολή στην Κούβα. Τις λεπτομέρειες θα τις μάθαινε αργότερα, ωστόσο δια- βεβαίωσε τον Νάι ότι θα πληρωνόταν αδρά για τις υπηρεσίες του και ότι κορυφαία στελέχη της αμερικανικής διοίκησης γνώ­ ριζαν τα συγκεκριμένα σχέδια. Ο Νάι δε γνώριζε πολλά για την Κούβα, μόνο ότι ήταν ένας παράδεισος του τουρισμού, του τζόγου και της πορνείας, και έ­ τσι εξέλαβε την αποστολή σαν διακοπές στην Καραϊβική. Στις 12 Νοεμβρίου 1958 έφτασε στο αεροδρόμιο της Αβάνας, όπου τον περίμενε στα σκαλοπάτια του αεροσκάφους ένα μαύρο αυ­ τοκίνητο. Το όχημα τον μετέφερε γρήγορα στο ξενοδοχείο Κο- μοντόρο, το οποίο βρισκόταν απέναντι από την παραλία, σε μία ήσυχη γειτονιά της Αβάνας. Εκεί τον περίμεναν με ανυπομονησία οι συνταγματάρχες Κάρλος Ταμπερνίλα και Ορλάντο Πιέντρα - ο πρώτος, αρχηγός της πολεμικής αεροπορίας, και ο δεύτερος, επικεφαλής της μυ­ στικής αστυνομίας. Μετά τις τυπικές συστάσεις πήγαν στο μπαρ του ξενοδοχείου, όπου ξεκίνησαν τη συζήτηση σε ένα απόμερο τραπέζι. Ο Ταμπερνίλα εξήγησε εν συντομία στον Νάι τις λεπτο­ μέρειες του σχεδίου στο οποίο εκείνος θα συμμετείχε. Το σχέδιο ήταν η δολοφονία του Φιντέλ Κάστρο, του ηγέτη της επανάστα­ σης, ο οποίος αποτελούσε πρόκληση για τη δικτατορία του Μπατίστα, εξορμώντας από τα ανατολικά βουνά της χώρας. Η ιδέα φαινόταν αρκετά απλή. Ο Νάι έπρεπε να παρεισφρή-[14]

(15)

634 ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟ βει στις επαναστατικές ομάδες στην περιοχή όπου ήταν επικεφαλής ο Κάστρο. Έπρεπε να τον πείσει για τα "επαναστα­ τικά" του πιστεύω και να του περιγράψει το σχέδιο βομβαρδι­ σμού στρατιωτικών αεροδρομίων με βάση τη Φλόριντα. Οι συ­ νταγματάρχες ήταν πεπεισμένοι ότι ο Κάστρο θα γοητευόταν α­ πό την προσωπικότητα του Νάι. Είχαν δύο λόγους για να είναι τόσο σίγουροι. Πρώτον, ο Νάι ήταν πολίτης των ΗΠΑ, ένας Γιάνκης, ο οποίος αντιπροσώπευε το ισχυρότερο έθνος στον πλανήτη. Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι οι επαναστάτες χρειάζο­ νταν κάποιο σχέδιο αντεπίθεσης κατά της πολεμικής αεροπορί­ ας του Μπατίστα, η οποία βομβάρδιζε συνεχώς τους πολίτες των επαναστατημένων ζωνών και προκαλούσε σημαντικές κατα­ στροφές. Ο Νάι ήταν πιλότος και είχε μία εντυπωσιακή συστα­ τική επιστολή από τους μετανάστες στη Φλόριντα. Συνεπώς ή­ ταν ο ιδανικός πιλότος για τα μικρά αεροσκάφη των επαναστα­ τών, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και στις επι­ θέσεις κατά των στρατιωτικών στόχων του Μπατίστα. Ο Ταμπερνίλα και ο Πιέντρα εξήγησαν στον Νάι ότι θα τον προστάτευε ένας στρατιωτικός διοικητής, και, το πιο σημαντικό, ότι μόλις εξοντωθεί ο Φιντέλ Κάστρο, θα κατατίθονταν στον τραπεζικό του λογαριασμό 50.000 δολάρια. Το ίδιο απόγευμα οι τρεις άντρες πήγαν στο στρατόπεδο της Κολούμπια, όπου βρισκόταν το αρχηγείο του εθνικού στρατού, για να συντονίσουν το σχέδιο μαζί με το συνταγματάρχη Μα­ νουέλ Γκαρσία Κασέρες, επικεφαλής του οχυρού στο Ολγκίν, την πρωτεύουσα της βόρειας περιοχής της επαρχίας Οριέντε. Ο Νάι και ο Γκαρσία Κασέρες συμφώνησαν αμέσως ότι ο πρώτος θα έπρεπε να πάει σε λίγες μέρες στο αρχηγείο του συνταγμα­ τάρχη και να ξεκινήσει την επιχείρηση από εκεί. Παρόλο που η παραμονή του στην Αβάνα ήταν σύντομη, ο Νάι βρήκε χρόνο να επισκεφτεί τα γνωστότερα νυχτερινά κέ­ ντρα της πρωτεύουσας και κατάλαβε για ποιο λόγο οι συμπα­ τριώτες του ενδιαφέρονταν να διατηρήσουν την κυβέρνηση του Μπατίστα. Αυτή τους πρόσφερε έναν παράδεισο τζόγου, ασφα­ λών επενδύσεων και διασκέδασης. Στις 20 Δεκεμβρίου ο Νάι ήταν στο Ολγκίν εξετάζοντας τις λεπτομέρειες του σχεδίου δολοφονίας μαζί με το συνταγματάρ­

(16)

ΦΑΜΠΙΑΝ ΕΣΚΑΛΑΝΤΕ χη Γκαρσία Κασέρες. Τέσσερις ημέρες αργότερα, μαζί με μία ομάδα στρατιωτών, διείσδυσε στη ζώνη όπου δρούσαν οι επανα­ στάτες του Φιντέλ Κάστρο, κοντά στην πόλη Σάντα Ρίτα. Εκεί­ νη τη νύχτα έκρυψαν σε ένα προκαθορισμένο μέρος ένα 38άρι περίστροφο και μία καραμπίνα 30-06 mm τύπου Remington με τηλεστόχαστρο, και ο Νάι αποχαιρέτησε την ομάδα των στρα­ τιωτών. Την επόμενη μέρα συνέχισε μόνος του. Μέσα σε λίγες ώρες τον συνέλαβε η περίπολος των επαναστατών. Εξέφρασε την επι­ θυμία του να συνταχθεί με τους μαχητές της επανάστασης κα­ θώς και να γνωρίσει το Φιντέλ Κάστρο. Ωστόσο τα πράγματα δεν πήγαιναν βάσει του αρχικού σχεδίου. Ο νεαρός αξιωματικός που διοικούσε την περίπολο δεν έδειξε ενδιαφέρον για το Νάι και τον έθεσε υπό περιορισμό σε ένα στρατόπεδο όπου ανάρρω- ναν τραυματισμένοι στρατιώτες. Του διευκρίνισε ότι σε εύθετο χρόνο θα εξετάσει την περίπτωσή του. Αυτό δεν προκάλεσε α­ νησυχία στο Νάι. Αντιθέτως το θεώρησε ευκαιρία να εξοικειω­ θεί με το μέρος. Υπέθεσε ότι μόλις ο Κάστρο, ο οποίος δρούσε σε εκείνη την περιοχή, ενημερωθεί για την παρουσία του, θα τον προσκαλέσει, και έτσι θα παρουσιαζόταν η ευκαιρία. Απλά θα έ­ πρεπε να περιμένει μέχρι να νυχτώσει, για να πάει στην κρυψώ­ να του, να ξαναπάρει τα όπλα και να του στήσει ενέδρα σε ένα βολικό μέρος. Την 1η Ιανουαρίου 1959 έμεινε άναυδος μαθαίνοντας τα νέ­ α. Ο Μπατίστα είχε τραπεί σε φυγή και οι επαναστάτες προετοι­ μάζονταν για το τελευταίο χτύπημα εναντίον των συντετριμμέ­ νων και αποθαρρυμένων κυβερνητικών δυνάμεων. Είχε συγκλο­ νιστεί, επειδή κανείς δεν τον είχε προειδοποιήσει για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Στις συζητήσεις του με τους αξιωματικούς του Μπατίστα δεν είχε αντιληφθεί την αδυναμία της κυβέρνησής τους, και ακόμη λιγότερο το ενδεχόμενο ήττας τους από τους "γενειοφόρους". Εν πάση περιπτώσει, σκέφτηκε ότι δεν υπάρ­ χουν αποδείξεις εναντίον του και μόλις εξομαλυνθεί η κατάστα­ ση, οι επαναστάτες θα τον απελευθέρωναν, και αν δεν το έκα­ ναν, θα ζητούσε βοήθεια από την πρεσβεία. Τελικά κατέληξε με τη σκέψη ότι, ως πολίτης των ΗΠΑ, τα δικαιώματά του ήταν εγ­ γυημένα. [16]

(17)

634 ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟ Στις 16 Ιανουαρίου μεταφέρθηκε στην Αβάνα για μια τυπική ανάκριση, όπως του είπαν. Ένας συμπαθής αρχηγός του επανα­ στατικού στρατού έλαβε την κατάθεσή του και του εξήγησε ότι θα έπρεπε να περιμένει λίγες ώρες ώσπου να επαληθευτεί η ι­ στορία του. Ο Νάι διέπραξε ένα τεράστιο λάθος αναφέροντας ό­ τι την ημέρα της άφιξής του στην Κούβα διέμεινε στο ξενοδο­ χείο Κομοντόρο. Ήταν ζήτημα ωρών ώσπου να ανακαλύψουν οι ανακριτές δύο στοιχεία τα οποία τον ενοχοποιούσαν πέρα από κάθε αμφιβολία. Πρώτο στοιχείο ήταν το ψεύτικο όνομα Γκ. Κόλινς, που έδωσε στο ξενοδοχείο, και δεύτερο στοιχείο ήταν ό­ τι τα έξοδά του τα κάλυψε ο συνταγματάρχης Κάρλος Ταμπερνί- λα. Ο αξιωματικός του επαναστατικού στρατού τον ανέκρινε ξα­ νά και του ζήτησε να ξεκαθαρίσει την κατάσταση. Ο Νάι δεν κα- τάφερε να αποκρύψει για πολλή ώρα την αλήθεια. Ομολόγησε τη συνωμοσία και κατονόμασε τους υποκινητές. Τον Απρίλιο του ίδιου έτους ο Άλαν Ρόμπερτ Νάι καταδικάστηκε και εκδιώχθηκε από τη χώρα μέσω της πρεσβείας των ΗΠΑ. Αυτό ήταν το τέλος της πρώτης απόπειρας δολοφονίας του Φιντέλ Κά­ στρο, που πραγματοποιήθηκε από την κρατική υπηρεσία των Η­ ΠΑ -τ ο F B I- σε συνεργασία με την αστυνομία του Μπατίστα. Στα σχέδια δολοφονίας του Φιντέλ Κάστρο περιλαμβάνονταν διάφορα μέσα, όπως θανατηφόρα δηλητήρια, ισχυρά πλαστικά εκρηκτικά, πούρα που περιείχαν επικίνδυνες ουσίες, βόμβες για εκτόξευση σε δημόσιους χώρους, υπερσύγχρονα όπλα με τηλε- στόχαστρο, σύριγγες γεμισμένες με δηλητήριο τόσο λεπτές, ώ­ στε ακόμη και η επαφή τους με το δέρμα θα ήταν ανεπαίσθητη, εκτοξευτήρες πυραύλων και μπαζούκας καθώς και ισχυρά εκρη­ κτικά με χρονόμετρο, που μετράει αντίστροφα τα λεπτά και τα δευτερόλεπτα, κρυμμένα σε υπονόμους. Λίγους μήνες μετά τη νίκη της επανάστασης οι ΗΠΑ εξέθε­ σαν την αναγκαιότητα εξόντωσης του ηγέτη της Κούβας, ως τον ταχύτερο τρόπο ανατροπής της κυβέρνησής του. Αυτό δεν απο- τελούσε άλλωστε καινοτομία για την πολιτική των ΗΠΑ, καθώς διάφοροι πρόεδροι, πολιτικοί και ακτιβιστές ανθρώπινων δι­ καιωμάτων δολοφονήθηκαν, ώστε να μην κινδυνέψει το ισχυρό έθνος από τις ιδέες τους. [17]

(18)

Ηγέτες σε διάφορα μέρη του κόσμου έχουν εξολοθρευτεί κα­ τόπιν προτροπής και ενθάρρυνσης πρέσβεων και προξένων των ΗΠΑ, οι οποίοι τους παρουσίαζαν ως δυνητικούς εχθρούς της πολιτικής και οικονομικής στρατηγικής τους. Η συγκεκριμένη μέθοδος έγινε όργανο πολιτικής, ακολουθώντας το ρητό "ο σκο­ πός αγιάζει τα μέσα". Αυτό που απαιτούνταν μόνο ήταν η πιστή εφαρμογή της πρακτικής της εύλογης διάψευσης. Η δολοφονία του προέδρου Τζον Φ. Κένεντι το 1963 ήταν α- διαμφισβήτα ένα από τα πιο τραυματικά επεισόδια στην ιστορί­ α των ΗΠΑ. Από τότε έχουν συσταθεί διάφορες επιτροπές με στόχο την εύρεση των ενόχων και του εκτελεστή. Παρ’ όλα αυ­ τά οι συγκεκριμένες έρευνες, με προϋπολογισμό εκατομμυρίων δολαρίων, είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν διάφορα υ­ ποθετικά σενάρια και λίστες με ομάδες που πιθανόν ευνοούνταν από τη δολοφονία του προέδρου. Με αφορμή το σκάνδαλο Γουότεργκέιτ, το οποίο επιβεβαίω­ σ ε ^ πράκτορες της CIA συμμετείχαν ενεργά σε μυστικές απο­ στολές εναντίον ξένων πολιτικών και πολιτών των ΗΠΑ, και με την πίεση της κοινής γνώμης, η Γερουσία των ΗΠΑ συνέστησε, το 1975, μία επιτροπή, με επικεφαλής το γερουσιαστή Φρανκ Τσερτς, προκειμένου να διερευνηθεί η δράση της υπηρεσίας πληροφοριών σχετικά με τις δολοφονίες ηγετών που αντιτίθο- νταν στην πολιτική της Ουάσιγκτον. Πα πρώτη φορά αποκαλύφτηκε η ύπαρξη ενός θεσμικού μη­ χανισμού με σκοπό τις πολιτικές δολοφονίες. Ειδικά όπλα, δη­ λητήρια και άλλα υπερσύγχρονα μέσα κατασκευάζονταν στα ερ­ γαστήρια της CIA γι’ αυτόν το σκοπό. Ωστόσο η συγκεκριμένη επιτροπή αποκάλυψε ένα ελάχιστο μέρος των εγκληματικών σχεδίων της CIA. Η συνενοχή κρατού­ σε σφραγισμένα τα χείλη των πρακτόρων της οργάνωσης και των αρχηγών της, οι οποίοι με επικεφαλής τον Ρίτσαρντ Χελμς, διευθυντή της CIA εκείνο το διάστημα, διέψευδαν και απέκρυ­ πταν πληροφορίες που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν τον ύπο­ πτο μηχανισμό ανθρωποκτονιών που συγκαλύπτονταν στην Υ ­ πηρεσία. Όσον αφορά την περίπτωση της Κούβας, η επιτροπή διαπί­ στωσε ότι υπήρξαν μόνο οκτώ συνωμοσίες κατά του Φιντέλ Κά­

(19)

634 ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟ στρο, μερικές από τις οποίες δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, σύμ­ φωνα με τους ανακριτές. Κάτι που απέχει πολύ από την αλήθεια. Από το 1959 η νεοσύστατη επαναστατική κυβέρνηση βρι­ σκόταν αντιμέτωπη με τρομοκρατικές ενέργειες υποστηρικτών του Μπατίστα, με εγκληματίες πολέμου, οι οποίοι είχαν διαφύ- γει της δικαιοσύνης, και με οργανωμένους εγκληματίες, οι οποί­ οι θεωρούσαν ότι το νέο καθεστώς ήταν επιζήμιο για τα οικονο­ μικά τους συμφέροντα. Αργότερα, με την επίσημη έγκριση του προέδρου Ντουάιτ Άιζενχάουερ, η CIA υποκίνησε το έργο της ε­ ξόντωσης του Φιντέλ Κάστρο και της ανατροπής της επανάστα­ σης. Η πιο ισχυρή βάση της CIA εντός του εδάφους των ΗΠΑ ι­ δρύθηκε στη Φλόριντα και απασχολούσε περισσότερους από 400 εκπαιδευτές πρακτόρων και 4.000 Κουβανούς πράκτορες, οι οποίοι με την υποστήριξη του ναυτικού και της αεροπορίας, ε­ ξαπέλυσαν μία πρωτόγνωρη επίθεση ενάντια στην επαναστατι­ κή Κούβα. Περίπου 300 μυστικές οργανώσεις είχαν συγκροτη­ θεί, οπλιστεί και διευθύνονταν από τις ΗΠΑ για τον ίδιο( σκοπό. Είχε οργανωθεί και εκπαιδευτεί ένα στράτευμα -η Ταξιαρχία 25063 (Assault Brigade 25 0 6 )- το οποίο αποβιβάστηκε στην Κούβα, για να ανατρέψει την επαναστατική κυβέρνηση. Δεδο­ μένου του μεγέθους αυτών των δυνάμεων, δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς την έκταση της αμερικανικής εισβολής, η ο­ ποία συν τοις άλλοις περιλάμβανε και βακτηριακό πόλεμο. Για να κατανοήσει κανείς πώς απέτυχαν και εξου­ δετερώθηκαν τα εκατοντάδες συνωμοτικά σχέδια ενάντια στη ζωή του Κουβανού ηγέτη, πρέπει να συνειδητοποιήσει το εξαι­ ρετικό έργο που πρόσφεραν τα άτομα τα οποία εμπλέκονταν σ’ αυτό το εγχείρημα. Η επιτυχία οφείλεται σε άντρες και γυναίκες, που κατάφεραν να αποκαλύψουν τις εχθρικές συνωμοσίες, όχι μόνο στην Κούβα αλλά και στις ΗΠΑ. Οι πέντε συμπατριώτες που βρίσκονται κατά την παρούσα περίοδο φυλακισμένοι στις ΗΠΑ αποτελούν ένα παράδειγμα γι’ αυτό.4 Το πιο σημαντικό ό­ πλο σ ’ αυτόν το μυστικό πόλεμο ήταν πάντοτε η απόδοση δι­ καιοσύνης και η αλληλεγγύη που πήγαζε από το συγκεκριμένο στόχο. Οι εκατοντάδες άντρες και γυναίκες που παρείσφρησαν στις ομάδες της CIA και στις αντιεπαναστατικές ομάδες, συνή­ [19]

(20)

θως χωρίς τη στοιχειώδη εκπαίδευση που ήταν απαραίτητη, υ­ πήρξαν οι πραγματικοί ήρωες αυτού του αγώνα. Πρόσφατα αμφισβητήθηκε στις ΗΠΑ η ευθύνη της CIA όσον αφορά τις συνωμοσίες ενάντια στο Φιντέλ Κάστρο. Μερικοί δη­ μοσιογράφοι και άνθρωποι των γραμμάτων θέλουν να πιστεύ­ ουν ότι υπήρξαν κάποιοι αποστάτες μέσα στην Υπηρεσία, οι ο­ ποίοι ευθύνονταν για τέτοιου είδους συνωμοσίες και δρούσαν πίσω από τις πλάτες των ανυποψίαστων αρχηγών τους. Οι πρά­ ξεις των Γουίλιαμ Χάρβεϊ, Τετ Σάκλεϊ, Χάουαρντ Χαντ, Ντέιβι- ντ Φίλιπς, Ντέιβιντ Σάντσες Μοράλες καθώς και άλλων παρου­ σιάζονται ως εξαιρέσεις. Αυτό είναι αναληθές. Εάν ξεκαθάρισε κάτι η Επιτροπή Τσερτς, αυτό είναι ότι στις αρχές του 1961 οι δύο ανώτεροι αρχηγοί της CIA, ο Ρίτσαρντ Μπίσελ και ο Άλεν Ντάλες, διέταξαν τη δημιουργία της επιχείρησης ZR/Rifle. Σύμ­ φωνα με απόρρητα έγγραφα, που μελέτησαν μέλη του Κογκρέ­ σου, αυτή η επιχείρηση αφορούσε την αποστολή εξόντωσης ξέ­ νων πολιτικών ηγετών. Αυτή η επιχείρηση ευθυνόταν, άμεσα ή έμμεσα, για τα εκα­ τοντάδες συνωμοτικά σχέδια ενάντια στο Φιντέλ Κάστρο. Σε ο­ ρισμένες περιπτώσεις η CIA συγκροτούσε και διηύθυνε αυτές τις επιχειρήσεις. Ήταν ενήμερη και για άλλες επιχειρήσεις, τις ο­ ποίες προωθούσε μέσω του ελέγχου που ασκούσε στις αντεπα- ναστατικές οργανώσεις. Χρησιμοποιούσε το άκρως ισχορό όπλο του ψυχολογικού πολέμου. Χιλιάδες ραδιοφωνικές εκπομπές που μεταδίδονταν από τις ΗΠΑ υποκινούσαν τη δολοφονία επα­ ναστατών ηγετών. Ο "αμερικανοκουβανικός μηχανισμός" της CIA και της Μα­ φίας, που περιγράφεται στα επόμενα κεφάλαια, δραστηριοποιή- θηκε το 1962, μετά την ήττα στον Κόλπο των Χοίρων. Τότε η κυβέρνηση του προέδρου Τζον Φ. Κένεντι τον χρησιμοποίησε, για να προκαλέσει εμφύλιο πόλεμο στην Κούβα, πράγμα που κό­ στισε εκατομμύρια δολάρια. Τον επόμενο χρόνο ανεξαρτητοποι- ήθηκε, όταν εμφανίστηκε ως αυτόνομη δύναμη στο πολιτικό προσκήνιο των ΗΠΑ. Είναι πιθανό, όπως ισχυρίζονται κάποιοι ερευνητές, συμπεριλαμβανομένου του συγγραφέα, ότι αυτός ο μηχανισμός έπαιξε σημαντικό ρόλο στη δολοφονία του Κένεντι. Είχε αποκτήσει ανεξέλεγκτη δύναμη εξαιτίας των πολιτικών και [20]

(21)

634 ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟ οικονομικών αντιθέσεων στους κυβερνητικούς κόλπους των Η- Π Α · Τα γεγονότα που περιγράφόνται σ ’ αυτό το βιβλίο βασίζονται σε πολλαπλές έρευνες: στις εμπειρίες του συγγραφέα, ο οποίος συμμετείχε σε κάποια γεγονότα, σε δεκάδες συνεντεύξεις με ε­ μπλεκόμενους, σε αποδεικτικά έγγραφα, καθώς και στη γενναιό­ δωρη συνεργασία των companeros, των αξιωματικών και των μυστικών πρακτόρων που εξίχνιασαν τις συνωμοσίες. Συνεπώς μπορούμε να αποκαλύψουμε τις διαστάσεις αυτού του απίστευ­ του συνωμοτικού σχεδίου: τη σαραντάχρονη ιστορία των σκευωριών των ΗΠΑ με σκοπό την ανατροπή της κυβέρνησης της Κούβας. Στο βιβλίο παρουσιάζονται οι πιο σημαντικές υποθέσεις, κά- ποιες από αυτές άγνωστες, στις οποίες υπάρχουν αδιάσειστες εν­ δείξεις όσον αφορά τη σχέση της CIA με την αμερικανική Μα­ φία. Όλα όσα περιγράφόνται βασίζονται σε γεγονότα, ωστόσο υ­ πάρχουν κάποια αφηγηματικά τεχνάσματα, για να γίνει πιο εύ­ κολη η ανάγνωση και για να αποκτήσουν τα γεγονότα και οι ε­ μπλεκόμενοι χαρακτήρες μεγαλύτερη ζωντάνια, χωρίς ωστόσο να δημιουργούνται ιστορικές ανακρίβειες. Αυτό το βιβλίο είναι λοιπόν η ιστορία των αλλεπάλληλων προσπαθειών της αμερικανικής κυβέρνησης να δολοφονήσει έ­ ναν άντρα, το Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος, όπως ο Δαβίδ της μυθο­ λογίας, νίκησε τον Γολιάθ, αφού αφιερώθηκε στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας του λαού του. [21]

(22)

Το ρολόι ξύπνησε το συνταγματάρχη Τζ. Κιγκ. Το έκλεισε μηχανικά ρίχνοντας μια ματιά στην ώρα. Ενώ ήταν ακόμη μισο- κοιμισμένος, η ματιά του κόλλησε στο ταβάνι προσπαθώντας να βάλει σε τάξη τις σκέψεις του. Με εξαίρεση τις Κυριακές, ο Κιγκ σηκωνόταν στις τέσσερις το πρωί. Αυτή την ώρα αφιερωνόταν στη μελέτη των πιο σημα­ ντικών νέων της προηγούμενης ημέρας και σκεφτόταν τα βήμα­ τα που έπρεπε να γίνουν στα τρέχοντα σχέδιά του. Έπειτα διά­ βαζε ένα απόσπασμα της Βίβλου, καθώς ήταν βαθιά θρησκευό­ μενος, παρά τα σχόλια των επικριτών του. Του άρεσε να συγκρί­ νει συγκεκριμένα αποσπάσματα από τη Βίβλο με τις δραστηριό- τητές του. Αυτό του έδινε βαθιά ικανοποίηση. Η συγκεκριμένη ημέρα ήταν μία σημαντική στιγμή για την καριέρα του. Είχε λάβει πρόσκληση από τα αφεντικά του, Άλεν Ντάλες και Ρίτσαρντ Μπίσελ, με σκοπό να παρουσιάσει την κα­ τάσταση στη Λατινική Αμερική. Για πρώτη φορά κατά τη διάρ­ κεια της θητείας του, ως αρχηγός της CIA για θέματα του Δυτι­ κού Ημισφαιρίου, ένιωθε έντονη ανησυχία. Στην ήπειρο εμφανί­ ζονταν όλο και περισσότερα οργανωμένα πολιτικά κινήματα α­ ντίθετα με την πολιτική των ΗΠΑ, απειλώντας την ειρήνη και τις προσδοκίες Αμερικανών επενδυτών. Υπήρξαν και παλιότερα αναταράξεις στο "κατώφλι" των ΗΠΑ, ωστόσο ο θρίαμβος της επανάστασης του Φιντέλ Κάστρο στην Κούβα είχε συγκλονίσει όσο ποτέ άλλοτε τους συνήθως παθητικούς Λατινοαμερικάνους. Η Κούβα ήταν για άλλη μία φορά το θέμα της συζήτησης, ό­ πως ήταν εδώ και κάποιους μήνες, από τότε που οι ΗΠΑ συνει­ δητοποίησαν την ανάγκη απομάκρυνσης του Φουλχένσιο Μπα­ τίστα. Ήταν ολοφάνερο ότι οι πολιτικοί ελιγμοί που στόχευαν στη "δημοκρατική" απομάκρυνσή του δε θα μπορούσαν να απο­ τρέψουν το θρίαμβο του Φιντέλ Κάστρο και των επαναστατών στη Σιέρα Μαέστρα. [22]

(23)

634 ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟ Η πολιτική κατάσταση στο νησί προκαλούσε ανησυχία στον Κιγκ εδώ και αρκετά χρόνια. Οι αυξανόμενες αντιαμερικανικές διαδηλώσεις, το ισχυρό κομουνιστικό κίνημα που δημιουργήθη- κε τις δεκαετίες του 1930 και του 1940, και τέλος η επίθεση στο στρατόπεδο της Μονκάδα5 το 1953 ήταν ενδείξεις ότι η υπονόμευση της εξουσίας από τον κομουνισμό άγγιζε τα σύνο­ ρα των ΗΠΑ, και δεν μπορούσαν πια να κάθονται με τα χέρια σταυρωμένα. Στα τέλη του 1958 ένας από τους πιο κοντινούς του φίλους, ο Ουίλιαμ Πόλεϊ, πρώην πρεσβευτής του προέδρου Άιζενχάουερ και ιδιοκτήτης διάφορων επιχειρήσεων στην Αβάνα, είχε προει­ δοποιήσει για τον κίνδυνο που απειλούσε τις ΗΠΑ, σε περίπτω­ ση που ο Φιντέλ Κάστρο νικούσε στην Κούβα, αλλά τα λόγια του αγνοήθηκαν. Υπέθεταν ότι οι επαναστάτες του Κάστρο ήταν ακόμη μία ομάδα που αναζητούσε εξουσία, όμως τα γεγονότα ε- κτυλίχθηκαν γρήγορα απειλώντας τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Ο Κιγκ θυμήθηκε ότι ο Ρόμπερτ Βέιχα, πράκτορας της CIA και πρόξενος των ΗΠΑ στο Σαντιάγο ντε Κούβα, ήταν πεπει­ σμένος ότι η ομάδα του Κάστρο δεν ασπαζόταν τον κομουνισμό. Ένας άλλος πληροφοριοδότης που είχε δώσει αναφορά σχετικά με αυτή την ομάδα ήταν ο Φρανκ Στέρτζις,6 ένας μισθοφόρος που συμμετείχε στην αποστολή με αρχηγό τον Πέδρο Λουίς Ντί­ ας Λανς, τότε αρχηγό της αεροπορίας του Επαναστατικού Στρα­ τού. Παρ’ όλα αυτά ο Κιγκ εξακολουθούσε να πιστεύει ότι μπο­ ρούσαν να ελέγχουν τις μελλοντικές ενέργειες της κυβέρνησης της Αβάνας. Όχι μόνο επειδή ήταν ο Ντίας Λανς στον Επανα­ στατικό Στρατό, αλλά επειδή υπήρχαν και άλλοι "συμπαθού- ντες", όπως ο Ούμπερ Μάτος και διάφοροι υπουργοί, οι οποίοι βρίσκονταν σε συνεχή επαφή με την πρεσβεία. Ωστόσο ο Κά­ στρο ήταν απρόβλεπτος. Οι ομιλίες του σχετικά με τις αγροτικές και αστικές μεταρρυθμίσεις, όπου και ανακοίνωσε ότι προτίθε- ται να μειώσει τα ενοίκια και να εφαρμόσει σχέδιο αναδασμού της γης στους αγρότες, αλλά κυρίως οι δίκες περιβόητων οπα­ δών του Μπατίστα, αποτελούσαν λόγους ανησυχίας. Για να μην αιφνιδιαστούν λοιπόν από τα γεγονότα, έπρεπε να δράσουν αυ­ τόνομα. [23]

(24)

Ο Κιγκ σηκώθηκε από το κρεβάτι του και, όπως συνήθιζε, ξυρίστηκε και ντύθηκε επιμελώς. Στον καθρέφτη αντικατοπτρι­ ζόταν ένας άντρας με στρατιωτικό παράστημα, γύρω στα 50, με λευκά μαλλιά και διεισδυτικό βλέμμα. Ήταν ικανοποιημένος με τον εαυτό του, καθώς διατηρούσε έξοχη εμφάνιση, παρά την η­ λικία του. Κατέβηκε τις σκάλες του σπιτιού του με γρήγορα βήματα, πήγε προς την κουζίνα και ετοίμασε ένα φλιτζάνι καφέ. Η μα­ κρόχρονη εμπειρία του στο στρατό τού δίδαξε ότι ήταν καλύτε­ ρα να μην έχεις γεμάτο στομάχι πριν από μάχες ή σημαντικές συσκέψεις. Κρατώντας το φλιτζάνι, κάθισε στην άνετη πολυθρό­ να του στο μεγάλο σαλόνι της πολυτελούς κατοικίας του. Οι υ­ πηρέτες δεν είχαν καταφτάσει ακόμη και έτσι μπορούσε να απο­ λαύσει την πολυτέλεια να εργαστεί μόνος στο σπίτι, με τις ακτί­ νες του ήλιου να διαπερνούν τα μεγάλα παράθυρα. Πήρε τα αρ­ χεία του, έβγαλε διάφορα έγγραφα και ξεκίνησε να τα διαβάζει προσεκτικά. Ένα από αυτά τράβηξε την προσοχή του. Το διάβα­ σε αρκετές φορές και υπογράμμισε με κόκκινο χρώμα δύο παρα­ γράφους: Ο Κάστρο είχε επαφές με κομουνιστές -ομάδες εμπροσθοφυλακής από τα φοιτητικά του χρόνια- και υπήρχαν συνεχείς αναφορές πιθανών προσχωρήσεων κομουνιστών στις ομάδες ορισμένων από τους ανώτερους ηγέτες. Ωστόσο δεν υπάρχει προς το παρόν διαβεβαίωση ό­ τι ο Κάστρο είναι κομουνιστής... Ο Κάστρο εμφανίζεται ως διεθνιστής και λίγο σοσιαλιστής και πα­ ρόλο που άσκησε κριτική στην υποστήριξη του Μπατίστα από τις Η- ΠΑ, δεν μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι σε προσωπικό επίπε­ δο αντιτίθεται στις Ηνωμένες Πολιτείες.7 Πήρε το μολύβι και αφηρημένος το έβαλε ανάμεσα στα χεί­ λη του. Ήταν κάτι που συνήθιζε να κάνει, όταν ήταν απορροφη- μένος στις σκέψεις του. Τον περίμενε η αξιολόγηση των πληρο­ φοριών του σταθμού της CIA στην Αβάνα, οι οποίες θεωρού­ νταν οι πλέον έγκυρες. Αυτές οι πληροφορίες, ωστόσο, δε συμ­ φωνούσαν με την τρέχουσα αντίληψη της Ουάσιγκτον σχετικά με τα γεγονότα στην Κούβα. Στους διπλωμάτες διακρινόταν μία σύγχυση σχετικά με την [24]

(25)

634 ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟ ανάλυση των συμβάντων. Θεωρούσαν ότι τα γεγονότα ήταν πε­ ρισσότερο το αποτέλεσμα ενός πρόωρου ενθουσιασμού μετά το θρίαμβο της επανάστασης και ότι η κατάσταση στη συνέχεια θα εξομαλυνόταν ως συνήθως. Υπήρξε κάποιος που εναντιώθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες και επέζησε ώστε να είναι υπερήφανος γι’ αυτό; Σύμφωνα με τη γνώμη τους ο Φιντέλ Κάστρο δεν απο- τελούσε εξαίρεση του κανόνα. Ήταν 13 Ιανουαρίου του 1959, και το ρολόι έδειχνε 8.30 π.μ. Σε μία ώρα θα συναντιόταν με τους στενότερους συνεργάτες του, για να συζητήσουν το θέμα. Υπήρχε μία καθιερωμένη δια­ δικασία: πριν ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση σχετικά με ένα συ­ γκεκριμένο θέμα, έπρεπε να ακουστούν οι γνώμες όλων των υ­ φισταμένων του. Μόλις ετοιμάστηκε να φύγει, χτύπησε το τηλέφωνο. Ήταν ο αξιωματικός υπηρεσίας, ο οποίος είχε ως καθήκον να επιβεβαιώ­ νει εάν ο συνταγματάρχης ήταν έτοιμος να ξεκινήσει το πρό­ γραμμα της ημέρας. Βγήκε στον κήπο και επιβιβάστηκε στο αυτοκίνητό του, ένα μαύρο τετράθυρο απαστράπτον Oldsmobile. Ο Ουίλι, ο σοφέρ του, ένας ηλικιωμένος λοχίας, ο οποίος τον υπηρετούσε εδώ και πολλά χρόνια, άναψε τη μηχανή και οδήγησε το αυτοκίνητο προς τα κεντρικά γραφεία της υπηρεσίας, που στεγάζονταν σε έ­ να παλιό στρατιωτικό κτίριο, γνωστό ως "Quarters Eye". Τα νέα κεντρικά γραφεία ήταν υπό κατασκευή στην ήσυχη περιοχή Λά- γκλεϊ, στα περίχωρα της Ουάσιγκτον. Μπήκε στο γραφείο του με αυτοπεποίθηση, και με ικανοποί­ ηση διαπίστωσε ότι εκεί βρίσκονταν ήδη τα άτομα για την καθη­ μερινή ενημέρωση. Ο Τρέισι Μπαρνς, βοηθός του Ρίτσαρντ Μπίσελ, ο Φρανκ Μπέντερ, ένας βετεράνος πράκτορας γερμανι­ κής καταγωγής, ο οποίος πολέμησε με το μέρος των ναζιστών κατά τη διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου, ο Ρόμπερτ Άμορι, υποδιευθυντής της υπηρεσίας πληροφοριών, και διάφο­ ροι άλλοι αξιωματικοί. Μετά τους τυπικούς χαιρετισμούς, ο Κι­ γκ ζήτησε από τον Μπέντερ να μιλήσει για τη συζήτηση που εί­ χε με τον Αουγκούστο Φεράντο, το Δομινικανό πρόξενο στο Μαϊάμι. Πίστευε ότι αυτή η συζήτηση ήταν σημαντική για την πολύπλευρη αξιολόγηση της κατάστασης στην Κούβα. Ο Μπέ-[25]

(26)

ντερ εξήγησε με το χαρακτηριστικό γερμανικό του ύφος: "Ο Φεράντο εκπροσωπεί το συνταγματάρχη Τζον Άμπες Γκαρσία, επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών του Τρουχί- λο,8 και θέλουν να μάθουν την επίσημη θέση μας σχετικά με την Κούβα. Πιστεύουν ότι ο Κάστρο είναι ένας επικίνδυνος κομου­ νιστής, ο οποίος θα εξεγείρει επανάσταση σε όλες τις χώρες της ηπείρου. Επιβεβαίωσε ότι ο πρόεδρος Τρουχίλο σχεδιάζει να ορ­ γανώσει ένα στρατό, με έδρα τη χώρα του, ο οποίος θα αποτε- λείται από εξόριστους των ενόπλων δυνάμεων του Μπατίστα. Σκοπός του θα είναι να εμποδίσει τα σχέδια του Κάστρο· ωστό­ σο είναι απαραίτητη η συγκατάθεση της Ουάσιγκτον. Πρότεινε να στείλουμε κάποιον εκεί, για να μάθουμε περισσότερες λεπτο­ μέρειες". Όταν τελείωσε η αναφορά, ο Κιγκ παρατήρησε τους υπόλοι­ πους αξιωματικούς και κοίταξε επίμονα τον Άμορι. Δεν τον συ­ μπαθούσε. Ήταν ένας μικροκαμωμένος απόφοιτος του Χάρβαρ- ντ με προοδευτικές αντιλήψεις. Του άρεσε να έχει αντίθετη άπο­ ψη, ειδικά όταν επρόκειτο για ανάλυση των προτάσεων της υπη­ ρεσιακής μονάδας του. Ο Κιγκ με ένα νεύμα τον προέτρεψε να πει τη γνώμη του. Κάποια στιγμή στην καριέρα του ο Άμορι, ένας λεπτός ά­ ντρας με μακρύ πρόσωπο και λεπτούς τρόπους και με σταθερή άποψη όσον αφορά την πολιτική του ημισφαιρίου, εποφθαλ- μιούσε μία θέση στο Υπουργείο Εξωτερικών. Δεν υπήρχαν όμως οι απαραίτητοι εισηγητές, για να τη διασφαλίσει. Γνώριζε ότι ο Κιγκ δεν τον συμπαθούσε και εκμεταλλευόταν κάθε ευκαιρία για να προκαλέσει το συνταγματάρχη με τη δριμεία πολιτική κριτική του. "Νομίζω ότι είναι πρόωρο να εξάγουμε συμπεράσματα σχετι­ κά με τις προθέσεις του Φιντέλ Κάστρο. Ο Τρουχίλο βλέπει πα­ ντού φαντάσματα και φοβάται ότι η δικτατορία του μπορεί να δεχτεί επίθεση από τους χιλιάδες Δομινικανούς εξόριστους στην Κούβα και σε άλλα μέρη της Λατινικής Αμερικής. Όπως γνωρί­ ζεις, συνταγματάρχα, εξέφρασα τις επιφυλάξεις μου σχετικά με την υποστήριξη που προσφέρουμε σε αυτή την κυβέρνηση, κα­ θώς, σύμφωνα με την αντίληψή μου, μας αναγκάζει να συμβιβα­ στούμε με την πολιτική που θα ακολουθήσει σε σχέση με άλλα [26]

References

Related documents

To examine the potential role of cytokines in the pathogenesis and treatment of depression, we carried out a systematic review and meta-analysis of antidepressant activity

A Definition of Configuration Management Storage (Controlled) Status reporting CMitem Identification Need from plan Metadata Metadata CMitem Reports Change control Metadata Change

Send completed Significant Tree Grants Program Application Form to: Environment and Natural Areas Advisory Committee. c/o the Legislative Division 770 Vernon Avenue Victoria BC

More than 80% of small and medium businesses (SMBs) enable their employees to check email via mobile de- vices and 64% use mobile devices for remote computing, and more than 50%

This European Standard specifies the requirements for base compartments, cableways and earthing terminals of lighting columns having nominal heights u  20 m for post top columns and

determined that is disregarding a subpoena obstruction can effectively powerless to a congressional oversight can warrant a criminal justice. As with abc disregarding a

To compare the results better and find the effect of surfactant solution in remediating the soil, more experiments were done individually using water, surfactant

ERP package related knowledge is knowledge pertaining to features and functions of the system; business process related knowledge refers to As-Is or existing process