I
ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ
ﻩﺪﻴﻜﭼ ﻲﺳﺭﺎﻓ ... ... ... ... .. VII ﻞﺼﻓ ﻝﻭﺍ ... ... ... ... ... 1 ،ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺕﺎﻴﻠﻛ ﻭ ﺭﻭﺮﻣ ﺐﻟﺎﻄﻣ ... ... ... ... 1 ١ -١ : ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻭ ﻑﺍﺪﻫﺍ ﻥﺎﻳﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧ ... ... ... ... ٢ ﻑﺍﺪﻫﺍ ﻲﻠﺻﺍ : ... ... ... ... ... ٧ ﻑﺍﺪﻫﺍ ﻲﻋﺮﻓ : ... ... ... ... ... ٧ ﻑﺪﻫ ﻱﺩﺮﺑﺭﺎﻛ : ... ... ... ... ... ٧ ﺕﻻﺍﻮﺳ ﺶﻫﻭﮋﭘ : ... ... ... ... .. ٧ ١ -٢ : ﺕﺎﻴﻠﻛ ﻭ ﺭﻭﺮﻣ ﺐﻟﺎﻄﻣ ... ... ... ... ٨ ا ) Leishmania ( ... ... ... ... ١٤ ﻪﻘﺒﻃ ﺪﻨﺑ ﯼ ﻞﮕﻧﺍ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ... ... ... ... ١٥ ﻪﺧﺮﭼ ﮔﺪﻧﺯ ﯽ ﻞﮕﻧﺍ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ... ... ... ... ١٨ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ مﻮﻧژ ﻞﮕﻧا ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴﺎ ... ... ... ... ٢٠ ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺪﻠﺟ ي ﺎﺘﺳور ﻲﻳ ) Zoonotic Cutaneous leishmaniasis = ZCL ( رد اﻳ ناﺮ ... ... ٢٣ ﻥﺯﺎﺨﻣ ﺯﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻱﺪﻠﺟ ﻲﻳﺎﺘﺳﻭﺭ ﺭﺩ ﻥﺍﺮﻳﺍ ... ... ... ٢٥ ﻩﺮﺸﺣ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﻪﺸﭘ ﮐﺎﺧ ﯽ ﺎﻫ ... ... ... ... ٢٨ ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﺯﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺭﺩ ﻥﺍﺮﻳﺍ ... ... ... ... ٣٥ ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳﺍ ۴ (IL4) ﻲﻠﭘ، ﻢﺴﻴﻓﺭﻮﻣ ﻭ ﺶﻘﻧ ﻥﺁ ﺭﺩ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﻨﻤﻳﺍ ﻥﺍﺭﺎﻤﻴﺑ ﺯﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻱﺪﻠﺟ ... ... ٤١ ﻞﺼﻓ ﻡﻭﺩ ... ... ... ... ... 51 ﺩﺍﻮﻣ ﻭ ﻱﺎﻬﺷﻭﺭ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ... ... ... ... 51 ۲ -۱ -ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻣ ﺩﺭﻮ ﺳﺭﺮﺑ ﯽ ... ... ... ... ٥٢II ۲ -۱ -۱ : ﻥﺎﺘﺳﺍ ﻥﺎﺳﺍﺮﺧ ﻲﻟﺎﻤﺷ ... ... ... ... ٥٢ ٢ -٢ : ﺵﻭﺭ ﺍﺮﺟﺍ ... ... ... ... ... ٥٨ ﻱﺎﻫﺎﺘﺳﻭﺭ ﺩﺭﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ : ... ... ... ... ٥٨ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﮔدﻮﻟآ ﻲ ﻠﮕﻧا ﻲ ﻪﺸﭘ ﻛﺎﺧ ﻲ ﺎﻫ ي ﺻ ﻴ ﺪ هﺪﺷ ﻪﺑ شور ﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﻲ : ... ... ... ٦٠ جاﺮﺨﺘﺳا DNA : ... ... ... ... ٦٠ ﺳﺭﺮﺑ ﯽ ﻥﺯﺎﺨﻣ ﺭﺎﻤﻴﺑ ﯼ ﺯﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺪﻠﺟ ﯼ ... ... ... .. ٦٤ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻠﭘ ﯽ ﻢﺴﻴﻓﺭﻮﻣ ﺮﺘﻨﻳﺍ ﻦﻴﻛﻮﻟ ۴ ) IL4 ( ﺭﺩ ﻥﺍﺭﺎﻤﻴﺑ ﺯﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺎﺑ ﺕﺍﺮﻫﺎﻈﺗ ﻲﻜﻴﻨﻴﻠﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ : ... ٦٥ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻱﺮﻴﮔ ﺯﺍ ﻢﺧﺯ ﺩﺭﺍﻮﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧﺍ ﺖﺒﺜﻣ ﺯﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ : ... ... ... ٦٦ ﺵﻭﺭ ﺯﺭﻮﻓﻭﺮﺘﮑﻟﺍ ﻭﺭ ﯼ ﻝﮊ ﺯﺭﺎﮔﺁ : ... ... ... ... ٦٦ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﮔﺩﻮﻟﺁ ﯽ ﺎﺑ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺯﺍ ﺮﻴﺜﮑﺗ ﻪﻘﻠﺣ ﺎﻫ ﯼ ﮏﭼﻮﮐ kDNA ﺖﺳﻼﭘﻮﺘﻨﻴﮐ : ... ... ٦٩ ﻩﺩﺎﻣﺁ ﻥﺩﺮﮐ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﻠﺻﺍ ﯽ ﺎﻳ ) Reaction buffer/Master Mix :( ... ... ٧١ ﻬﺗ ﻴﻪ طﻮﻠﺨﻣ ﻲﻠﺻا ) Master mix ( ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺜﻜﺗ ﻴﺮ ﻪﻘﻠﺣ ﺎﻫ ي ﻚﭼﻮﻛ kDNA ﻛ ﻴ ﺖﺳﻼﭘﻮﺘﻨ : ... ... ٧٢ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﮔﺩﻮﻟﺁ ﯽ ﺎﺑ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺯﺍ ﺮﻴﺜﮑﺗ rDNA ﻪﺑ ﺵﻭﺭ Conventional PCR : ... ... ٧٧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﻟﺍﻮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻱﺎﻫ ﺖﺒﺜﻣ ﻩﺪﺷ ﺯﺍ ﻖﻳﺮﻃ ﻥﮊ ITS1 : ... ... ... ٧٩ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻟﺍﻮﺗ ﯽ ﺎﻫ ) Alignment :( ... ... ... ... ٨٠ : ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻠﭘ ﯽ ﻢﺴﻴﻓﺭﻮﻣ ﺮﺘﻨﻳﺍ ﻦﻴﻛﻮﻟ ۴ ) IL-4 ( ﺭﺩ ﻥﺍﺭﺎﻤﻴﺑ ﺯﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ... ... .... ٨١ ﻞﺼﻓ ﻡﻮﺳ ... ... ... ... ... 85 ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻭ ﺞﻳﺎﺘﻧ ... ... ... ... ... 85 ۳ -۱ : ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﻞﻣﺍﻮﻋ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ... ... ... ... ٨٦ ۳ -۱ -۱ : ﻪﻧﻮﮔ ﻱﺎﻫ ﻊﻤﺟ ﻱﺭﻭﺁ ﻩﺪﺷ ﻪﺸﭘ ﻲﻛﺎﺧ ... ... ... ٨٦ ٣ -٢ : ﺕﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ... ... ... ... ٨٧ ٣ -٢ -١ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻪﻴﻟﻭﺍ ﻲﮔﺩﻮﻟﺁ ﻪﺸﭘ ﻲﻛﺎﺧ ﺎﻫ ﻪﺑ ﻞﮕﻧﺍ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ... ... ... ٨٧ ٣ -٢ -٢ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻳﻮﻫ ﻪﻴﻟﻭﺍ ﻞﮕﻧﺍ ﻱﺎﻫ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺭﺩ ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﻞﻣﺎﻋ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ : ... ... ٨٨ ۳ -۲ -۳ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺶﻨﻛﺍﻭ Restriction Fragment Length Polymorphism ) RFLP ( ﺎﺑ ﻢﻳﺰﻧﺁ HaeIII ... ٩٠
III ۳ -۲ -۴ : ﻪﺠﻴﺘﻧ BLAST ﻞﮕﻧﺍ L.major ﺍﺪﺟ ﻩﺪﺷ ﺯﺍ ﻪﺸﭘ ﮐﺎﺧ ﯽ ﺱﻮﻣﻮﺗﻮﺒﻠﻓ ﻲﺳﺎﺗﺎﭘﺎﭘ ... ... ٩١ ۳ -۳ : ﺳﺭﺮﺑ ﯽ ﻥﺯﺎﺨﻣ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﺯﺍ ﺮﻈﻧ ﻲﮔﺩﻮﻟﺁ ﻪﺑ ﻞﮕﻧﺍ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ... ... ... ٩٩ ۳ -۳ -۱ : ﻥﺎﮔﺪﻧﻮﺟ ﺪﻴﺻ ﻩﺪﺷ ... ... ... ... ٩٩ ۳ -۳ -۲ : ﺭﺮﺑ ﺳ ﯽ ﮔﺩﻮﻟﺁ ﯽ ﻥﺎﮔﺪﻧﻮﺟ ﺪﻴﺻ ﻩﺪﺷ ﻪﺑ ﻞﮕﻧﺍ ﺯﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ... ... ١٠٠ ۳ -۴ : ﺳﺭﺮﺑ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻱﺎﻫ ﻲﻧﺎﺴﻧﺍ ﺯﺍ ﺮﻈﻧ ﻲﮔﺩﻮﻟﺁ ﻪﺑ ﻞﮕﻧﺍ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ... ... .. ١٠٩ ۳ -۴ -۱ : ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻪﻴﻟﻭﺍ ﻲﮔﺩﻮﻟﺁ ﻪﺑ ﻞﮕﻧﺍ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺭﺩ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻱﺎﻫ ﻭﺭﺎﻤﻴﺑ ﻲﻧﺎﺴﻤﻫ ﻥﺁ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻱﺎﻫ ﻥﺰﺨﻣ ﻭ ﻞﻗﺎﻧ ... ١٠٩ ۳ -۴ -۲ : ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻳﻮﻫ ﻪﻴﻟﻭﺍ ﻞﮕﻧﺍ ﻱﺎﻫ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺭﺩ ﻥﺯﺎﺨﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ... ... ١١٠ ۳ -۴ -۳ : ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺶﻨﻛﺍﻭ ) RFLP ( ﺎﺑ ﻢﻳﺰﻧﺁ HaeIII ﻱﺍﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻱﺎﻫ ﺖﺒﺜﻣ ﻥﺎﺴﻧﺍ ... ... ١١٢ ۳ -۴ -۴ : ﻪﺠﻴﺘﻧ BLAST ﮕﻧﺍ ﻞ L.major ﺍﺪﺟ ﻩﺪﺷ ﺯﺍ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺒﺜﻣ ﻥﺎﺴﻧﺍ ... ... ١١٢ ۴ : ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻠﭘ ﯽ ﻢﺴﻴﻓﺭﻮﻣ ﺮﺘﻨﻳﺍ ﻦﻴﻛﻮﻟ ۴ ) IL-4 ( ﺭﺩ ﻥﺍﺭﺎﻤﻴﺑ ﺯﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺎﺑ ﺕﺍﺮﻫﺎﻈﺗ ﻲﻜﻴﻨﻴﻠﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ : ... ١١٨ ﻞﺼﻓ ﻡﺭﺎﻬﭼ ... ... ... ... ... 124 ﺚﺤﺑ ﻭ ﺕﺍﺩﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ... ... ... ... 124 ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻱﺮﻴﮔ : ... ... ... ... ... ١٣٣ ﺕﺍﺩﺎﻬﻨﺸﻴﭘ : ... ... ... ... ... ١٣٤ ﻪﺻﻼﺧ ﻲﺴﻴﻠﮕﻧﺍ ... ... ... Error! Bookmark not defined.
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﺴﻴﻠﮕﻧﺍ ﻭ ﻲﺳﺭﺎﻓ ... ... ... ... 138
IV
ﻝﺎﻜﺷﺍ ﺖﺳﺮﻬﻓ
ﻞﻜﺷ 1 -1 : ﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻲ ﻓاﺮﻐﺟ ﻴﺎ ﻲﻳ ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺪﻠﺟ ي ... ... ... 9 ﻞﻜﺷ 1 -2 : ﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻲ ﻓاﺮﻐﺟ ﻴﺎ ﻲﻳ ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺪﻠﺟ ي اﻳ دﺎﺠ هﺪﺷ ﻪﺑ ﺳو ﻴ ﻪﻠ ﻪﻧﻮﮔ L.major رد ﻧد ﻴﺎ ي ﺪﻗ ﻳ ﻢ ... .. 9 ﻞﻜﺷ 1 -3 : ﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻲ ﻓاﺮﻐﺟ ﻴﺎ ﻲﻳ ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺎﺸﺣا ﻲﻳ رد ﻧد ﻴﺎ ي ﺪﻗ ﻳ ﻢ و ﺪﺟ ﻳ ﺪ ) WHO ، 2010 ( ... ... 10 ﻞﻜﺷ 1 -4 : ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ زوﺮﺑ ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺪﻠﺟ ي و ﺎﺸﺣا ﻲﻳ رد اﻳ ،ناﺮ لﺎﺳ 1380 ﺎﺗ 1390 ... ... 12 ﻞﻜﺷ 1 -5 : ﺖﻤﺳ ﺖﺳار تﻮﮕﻴﺘﺳﺎﻣوﺮﭘ يﺎﻫ كژﺎﺗ ،راد ﺖﻤﺳ ﭗﭼ تﻮﮕﻴﺘﺳﺎﻣآ يﺎﻫ ﻞﺧاد ﻲﻟﻮﻠﺳ . ... .... 15 ﻞﻜﺷ 1 -6: نآ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ و ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ . ... ... ... 18 ﻞﻜﺷ 1 -7 : لﺎﻜﺷا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﮕﻧا رد هﺪﻌﻣ ﻪﺸﭘ ﻛﺎﺧ ﻲ ... ... ... 20 ﻞﻜﺷ 1 -8 : ﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻲ نﻮﻧﺎﻛ ﺎﻫ ي ﺑﻴ رﺎﻤ ي ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺪﻠﺟ ي و ﺎﺸﺣا ﻲﻳ رد اﻳ ناﺮ ... ... 24 ﻞﻜﺷ 1 -9 : ﻪﺸﻘﻧ ﺎﻫ ي ﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻲ نزﺎﺨﻣ ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺪﻠﺟ ي ﺎﺘﺳور ﻲﻳ رد اﻳ ناﺮ ... ... . 27 ﻞﻜﺷ 1 -10 : ﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻲ ﻠﻗﺎﻧ ﻴ ﻦ ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺪﻠﺟ ي ﺮﻬﺷ ي و ﺎﺘﺳور ﻲﻳ رد اﻳ ناﺮ ... ... .. 39 ﻞﻜﺷ 1 -11 : ﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻲ ﻠﻗﺎﻧ ﻴ ﻦ ﺑﻴ رﺎﻤ ي ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺎﺸﺣا ﻲﻳ رد اﻳ ناﺮ ... ... ... 40 ﻞﻜﺷ 1 -12 :ﻣ ﺮ و ر ي ﺑ ﺮ ر وﻧ ﺪ اﻟ ﻘﺎ و ﻋ ﻤ ﻠ ﻜ ﺮ د ﺳ ﺎﻳ ﺘ ﻮ ﻛ ﺎﻳ ﻦ ﻫ ﺎ. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 42 ﻞﻜﺷ 1 -13 : ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ ﺮﻳز هدر يﺎﻫ TH1, و TH2 ﺎﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﻲﻨﻳﺎﻛﻮﺘﻳﺎﺳ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 43 ﻞﻜﺷ 1 -14 يﺎﻫ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺮﻳز ﻊﻃﺎﻘﺘﻣ ﻢﻴﻈﻨﺗ و ﺪﻴﻟﻮﺗ T Helper ﺎﻫ ﻦﻳﺎﻛ ﻮﺘﻳﺎﺳ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 44 ﻞﻜﺷ 1 -15 : ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا ﻲﻧژ و ﻲﻟﺎﺘﺴﻳﺮﻛ رﺎﺘﺧﺎﺳ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 45 ﻞﻜﺷ 1 -16 : ﻤﻳا ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺦﺳﺎﭘ ﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا دﻮﺒﻧ ﺎﻳ و رﻮﻀﺣ رد ﻲﻨ ﻦ 4 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 46 ﻞﻜﺷ 2 -1: ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻦﻳاﺮﻔﺳا رد نﺎﺘﺳا نﺎﺳاﺮﺧ ﻲﻟﺎﻤﺷ ... ... ... 53 ﻞﻜﺷ 2 -2 : ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺘﻧﻮﻣ ﺺﻴﺨﺸﺗو ﻪﺸﭘ ﻲﻛﺎﺧ ﺎﻫ ... ... ... 60 ﻞﻜﺷ 2 -3 : ﻞﺣاﺮﻣ جاﺮﺨﺘﺳا DNA ... ... ... ... 63 ﻞﻜﺷ 2 -4 : نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ ﺪﻴﺻ هﺪﺷ و ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ يرادﺮﺑ زا ﻪﻧآ ... ... ... 65 ﻞﻜﺷ 2 -5: ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﺠﻧا PCR و زرﻮﻓوﺮﺘﻜﻟا يژو هﺪﻜﺸﻧاد،ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺶﻧاد ... ... 68
V ﻞﻜﺷ 3 -1: زرﻮﻓوﺮﺘﻜﻟا لﻮﺼﺤﻣ PCR لﻮﻜﻟﻮﻣ DNA ... .. .... ... .... ٨٨ ﻞﻜﺷ 3 -2 : زرﻮﻓوﺮﺘﻜﻟا لﻮﺼﺤﻣ PCR ... ... ... ... 89 ﻞﻜﺷ 3 -3 : زرﻮﻓوﺮﺘﻜﻟا لﻮﺼﺤﻣ PCR-RFLP ﺣﺎﻧ ﻴﻪ ITS1 اﺮﺑ ي ﺨﺸﺗ ﻴ ﺺ ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ ي ﻟﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴﺎ ... ... 90 ﻞﻜﺷ 3 -4 ﺘﻧﻴ ﻪﺠ BLAST ﻞﺻﺎﺣ زا ﻟاﻮﺗ ﻲ ﻪﻌﻄﻗ ITS1 ﻞﮕﻧا L.major . ... ... 92 ﻞﻜﺷ 3 -5 : BLAST ﻟاﻮﺗ ﻲ L.major ﺲﻧﺎﻜﺳ هﺪﺷ زا P.papatasi ... ... .... 93 ﻞﻜﺷ 3 -6 : ﺘﻧﻴ ﻪﺠ BLAST ﻞﺻﺎﺣ زا ﻟاﻮﺗ ﻲ ﻪﻌﻄﻗ ITS1 ... ... ... 94 ﻞﻜﺷ 3 -7 : BLAST ﻪﻧﻮﻤﻧ L.turanica رد P.papatasi . ... ... ... 95 ﻞﻜﺷ 3 -8 : ﺘﻧﻴ ﻪﺠ BLAST ﻞﺻﺎﺣ زا ﻟاﻮﺗ ﻲ ﻪﻌﻄﻗ ITS1 ... ... ... 97 ﻞﻜﺷ 3 -9 : ﺘﻧﻴ ﻪﺠ BLAST ﻞﺻﺎﺣ زا ﻟاﻮﺗ ﻲ ﻪﻌﻄﻗ ITS1 ... ... ... 98 ﻞﻜﺷ 3 -10 : BLAST ﻪﻧﻮﻤﻧ L. major رد ﻪﺸﭘ ﻲﻛﺎﺧ P.salehi . ... ... ... 98 ﻞﻜﺷ 3 -11 : مﺮﻓ هﺪﺷ ﺪﻴﺻ سﻮﻤﻴﭘا ﺲﻴﻣﻮﺒﻣور زا هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ مﻻ رد ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا تﻮﮕﻴﺘﺳﺎﻣآ ... ... 101 ﻞﻜﺷ 3 -12 : زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ PCR سﻮﻛﻮﻟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ KDNA روژﺎﻣ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ هدﻮﻟآ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ... . ... 102 ﻞﻜﺷ 3 -13 : ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻞﺻﺎﺣ زا ﻓوﺮﺘﻜﻟا ﻮ زر لﻮﺼﺤﻣ PCR طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ نژ ITS1 ... ... 103 ﻞﻜﺷ 3 -14 : ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻞﺻﺎﺣ زا RFLP طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ داﺪﻌﺗ ي زا تﻻﻮﺼﺤﻣ PCR ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي هدﻮﻟآ ﻪﺑ ﻞﮕﻧا ... 104 ﻞﻜﺷ 3 -15 : ﺘﻧﻴ ﻪﺠ BLAST ﻞﺻﺎﺣ زا ﻟاﻮﺗ ﻲ ﻪﻌﻄﻗ ITS1 ﻞﮕﻧا L.major ... ... 105 ﻞﻜﺷ 3 -16 :ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ BLAST ﻞﺻﺎﺣ زا ﻟاﻮﺗ ﻲ ﻪﻌﻄﻗ ITS1 ... ... ... 106 ﻞﻜﺷ 3 -17 : BLAST ﻪﻧﻮﻤﻧ L.major رد هﺪﻧﻮﺟ R.opimus ﺎﺑ ﻲﻜﻳ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻚﻧﺎﺑ ﻧﺎﻬﺟ ﻲ نژ . ... 108 ﻞﻜﺷ 3 -18 : ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻞﺻﺎﺣ زا PCR طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ سﻮﻛﻮﻟ KDNA ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي هدﻮﻟآ ﻪﺑ ﻞﮕﻧا ﻪﺸﭘ ﻛﺎﺧ ﻲ . ... 110 ﻞﻜﺷ 3 -19 : ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻞﺻﺎﺣ زا ﻓوﺮﺘﻜﻟا ﻮ زر لﻮﺼﺤﻣ PCR طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ نژ ITS1 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻧﺎﺴﻧا ﻲ ... ... 111 ﻞﻜﺷ 3 -20 : ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻞﺻﺎﺣ زا RFLP طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ داﺪﻌﺗ ي زا تﻻﻮﺼﺤﻣ PCR ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي هدﻮﻟآ ﻪﺑ ﻞﮕﻧا ... 112 ﻞﻜﺷ 3 -21 : ﺘﻧﻴ ﻪﺠ BLAST ﻞﺻﺎﺣ زا ﻟاﻮﺗ ﻲ ﻪﻌﻄﻗ ITS1 ﻞﮕﻧا L.major ... ... 113 ﻞﻜﺷ 3 -22 : ﺘﻧﻴ ﻪﺠ BLAST ﻞﺻﺎﺣ زا ﻟاﻮﺗ ﻲ ﻪﻌﻄﻗ ITS1 ... ... ... 114 ﻞﻜﺷ 3 -23 : BLAST ﻪﻧﻮﻤﻧ L.major رد نﺎﺴﻧا ﺎﺑ ﻲﻜﻳ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻚﻧﺎﺑ ﻧﺎﻬﺟ ﻲ نژ . ... ... 115 ﻞﻜﺷ 3 -24 : BLAST ﻪﻧﻮﻤﻧ L.major رد نﺎﺴﻧا ﺎﺑ ﻲﻜﻳ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻚﻧﺎﺑ ﻧﺎﻬﺟ ﻲ نژ . ... ... 116
VI ﻞﻜﺷ 3 -25 : BLAST ﻪﻧﻮﻤﻧ L.major رد نﺎﺴﻧا ﺎﺑ ﻲﻜﻳ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻚﻧﺎﺑ ﻧﺎﻬﺟ ﻲ نژ . ... ... 117 ﻞﻜﺷ 4 -1 : زرﻮﻓﺮﺘﻜﻟا ﻪﺠﻴﺘﻧ 11 ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا نژ ﺮﺗﻮﻣوﺮﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺪﺻرد ود لژ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ 4 ﻲﻧﺎﺴﻧا ... ... 119 ﻞﻜﺷ 4 -2: لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻨﭼ ﺞﻳﺎﺘﻧ RFLP ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا نژ ﺮﺗﻮﻣوﺮﭘ 4 ﻲﻧﺎﺴﻧا ... ... 120 ﻞﻜﺷ 4 -3 : ﻦﻴﻛﻮﻟ ﺮﺘﻨﻳا ﻮﺗﻮﻣوﺮﭘ نژ ماﺮﮔﻮﻠﻴﻓ 4 ﻲﻧﺎﺴﻧا يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ... ... 122 ﻞﻜﺷ 4 -4 : ودﻼﻛ ﻦﻴﻛﻮﻟ ﺮﺘﻨﻳا ﻮﺗﻮﻣوﺮﭘ نژ ماﺮﮔ 4 زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧا يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ... ... 123 لواﺪﺟ ﺖﺳﺮﻬﻓ لوﺪﺟ 2 -1: ﻟاﻮﺗ ﻲ اﺮﭘ ﻳ ﺎﻫﺮﻤ ي درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺜﻜﺗ ﻴﺮ ﻪﻘﻠﺣ ﺎﻫ ي ﻚﭼﻮﻛ KDNA ﻛ ﻴ ﺖﺳﻼﭘﻮﺘﻨ ... ... 70 لوﺪﺟ 2 -2 : ﻬﺗ ﻴﻪ طﻮﻠﺨﻣ ﻠﺻا ﻲ دﺎﻘﻣو ﻳﺮ درﻮﻣ ﻧﻴ زﺎ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺜﻜﺗ ﻴ ﻪﻘﻠﺣﺮ ﺎﻫ ي ﻚﭼﻮﻛ KDNA ﻛ ﻴ ﺖﺳﻼﭘﻮﺘﻨ ﻪﻠﺣﺮﻣرد لوا ... 73 لوﺪﺟ 2 -3 : ﺳ ﻴ ﺎﻬﻠﻜ ي ﺗراﺮﺣ ﻲ ﻪﻠﺣﺮﻣ لوا ﺶﻨﻛاو NESTED PCR ... ... ... 74 لوﺪﺟ 2 -4 : ﻬﺗ ﻴﻪ طﻮﻠﺨﻣ ﻠﺻا ﻲ دﺎﻘﻣو ﻳﺮ درﻮﻣ ﻧﻴ زﺎ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺜﻜﺗ ﻴ ﻪﻘﻠﺣﺮ ﺎﻫ ي ﻚﭼﻮﻛ KDNA ﻛ ﻴ ﺖﺳﻼﭘﻮﺘﻨ ﻪﻠﺣﺮﻣرد مود ... 75 لوﺪﺟ 2 -5 : ﺳ ﻴ ﺎﻬﻠﻜ ي ﺗراﺮﺣ ﻲ ﻪﻠﺣﺮﻣ مود ﺶﻨﻛاو NESTED PCR ... ... ... 76 لوﺪﺟ 2 -6 : ﻟاﻮﺗ ﻲ اﺮﭘ ﻳ ﺮﻤ ﺎﻫ ي درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺜﻜﺗ ﻴﺮ نژ ITS1 ... ... ... 77 لوﺪﺟ 2 -7 : ﻬﺗ ﻴﻪ طﻮﻠﺨﻣ ﻲﻠﺻا ) MASTER MIX ( ﻪﺑ ﺜﻜﺗرﻮﻈﻨﻣ ﻴﺮ RDNA ﻪﺑ شور CONVENTIONAL PCR ... 78 لوﺪﺟ 2 -8 : ﺳ ﻴ ﺎﻬﻠﻜ ي ﺗراﺮﺣ ﻲ ﺶﻨﻛاو ﺜﻜﺗ ﻴﺮ RDNA ﻪﺑ شور STANDARD PCR ... ... 79 لوﺪﺟ 2 -9 : ﺮﻴﺜﻜﺗ ﺶﻨﻛاو ﻲﺗراﺮﺣ يﺎﻬﻠﻜﻴﺳ IL4 P. شور ﻪﺑ PCR ... ... 83 لوﺪﺟ 2 -10 : ﻬﺗ ﻴﻪ طﻮﻠﺨﻣ ﻲﻠﺻا ) MASTER MIX ( ﻪﺑ ﺜﻜﺗرﻮﻈﻨﻣ ﻴﺮ P.IL4 ﻪﺑ شور STANDARD PCR ... 84 لوﺪﺟ 3 -1 : ﻲﻧاواﺮﻓ و ﻪﻧﻮﮔ ﺪﻴﺻ هﺪﺷ رد يﺎﻫﺎﺘﺳور درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ... ... ... 86 لوﺪﺟ 3 -2 : ﻧاواﺮﻓ ﻲ و ﻛﺮﺗ ﻴ ﺐ ﺒﺴﻧ ﻲ ﻪﻧﻮﮔ ا ي نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ اﺮﺤﺻ ﻲﻳ ﺻ ﻴ ﺪ هﺪﺷ ... ... 100 لوﺪﺟ 4 -1 : ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻪﺑ ﺎﻬﻫوﺮﮔ ي ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ و ﺪﻛ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ و ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ﺗﻮﻧژ ﻴ ﭗ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ SNP ﺮﺗﻮﻣوﺮﭘ نژ اﻳ ﻛﻮﻟﺮﺘﻨ ﻴ ﻦ 4 ... 121
VII
ﻲﺳﺭﺎﻓ ﻩﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ : ، زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ لﺮﺘﻨﻛ ﻪﻟﻮﻘﻣ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا هﺮﻣز رد ﻪﺑ يﺮﻴﺴﻣﺮﮔ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺎﻫ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳﺮﺗ هﺪﺷ شﻮﻣاﺮﻓ زا ﻲﻜﻳ دور ﻲﻣ رﺎﻤﺷ . يرﺎﻤﻴﺑ رﺎﺑ ﻞﻴﻤﺤﺗ ﻪﻛ هﺪﺷ هدز ﻦﻴﻤﺨﺗ 2340000 درﻮﻣ ﺖﺳا نﺎﻬﺟ رد ﻲﮔدﺎﺘﻓا رﺎﻛ زا . ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد 98 ﺎﺑ ﻲﻣ هدﻮﻟآ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﻪﺑ نﺎﻬﺟ رﻮﺸﻛ ﺪﻨﺷ . رد ا رد يرﺎﻤﻴﺑ ناﺮﻳ 17 و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻣﻮﺑ رﻮﺸﻛ نﺎﺘﺳا ﺪﺷﺎﺒﻴﻣ نآ يﺎﻫﺎﺘﺳور و ﻦﻳاﺮﻔﺳا ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻟﺎﻤﺷ نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﻢﻬﻣ يﺎﻫ نﻮﻧﺎﻛ زا ﻲﻜﻳ . ﺖﺷﺬﮔ ﻢﻏﺮﻴﻠﻋ زا نﺮﻗ ﻢﻴﻧ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻦﻳاﺮﻔﺳا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ نﻮﻧﺎﻛ رد يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ عﻮﻴﺷ ﻊﻗاو تﻼﺧاﺪﻣ و ﻲﻟﺎﻤﺷ نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا رد ﺖﺳﻻﺎﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا زوﺮﺑ ناﺰﻴﻣ ،يرﺎﻤﻴﺑ لﺮﺘﻨﻛ ﺖﻬﺟ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ . ﺑ ﻪ رﺎﻣآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻜﻳرﻮﻃ لﺎﺳ ﻲﻃ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻮﻴﺳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرﺎﻤﻴﺑ 89 - 1388 زا ﺶﻴﺑ 500 دﻮﺑ هﺪﺷ شراﺰﮔ نﺎﺘﺳا ﻦﻳا زا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ درﻮﻣ . ﻲﮔدﻮﻟآ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﻠﺻا فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎ ، ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﻣ نزﺎﺨ ، نارﺎﻤﻴﺑ و ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﺮﺗﻮـﻣوﺮﭘ ﻢﺴﻴﻓرﻮﻣ ﻲﻠﭘ IL-4 ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻦﻳاﺮﻔﺳا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻚﻴﻣﺪﻧا نﻮﻧﺎﻛ رد يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻜﻴﻨﻴﻠﻛ تاﺮﻫﺎﻈﺗﺎﺑ . ﺭﺎﻛ ﺵﻭﺭ ﻭ ﺩﺍﻮﻣ : ﺎﻴﻧﺎﻤـﺸﻴﻟ ﻞـﮕﻧا ﻪـﺑ ﺎـﻬﻧآ ﻲﮔدﻮـﻟآ ﻦﻴـﻴﻌﺗ و نﺎﺒـﺴﭼ يﺎﻫ ﻪﻠﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻲﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ ﺪﻴﺻ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ يﺎﻫ سﻮﻛﻮﻟ kDNA,ITS1 ﺪﻳدﺮﮔ مﺎﺠﻧا . جاﺮﺨﺘـﺳا و ﺮـﺒﺘﻌﻣ ﻲـﺼﻴﺨﺸﺗ يﺎـﻫ ﺪـﻴﻠﻛ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ DNA ﺪﻴﺳر مﺎﺠﻧا ﻪﺑ نژﺎﻴﻛ ﺖﻴﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ) ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﻖﺒﻃ .( ﺮـﻴﮔ هﺪـﻧز يﺎـﻫ ﻪـﻠﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ ﺪﻴﺻ ﺑ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﻦﻣﺮﺷ يﺎـﻫ سﻮـﻛﻮﻟ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎ kDNA,ITS1 ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا . ﻦـﻳا ﻪـﻣادا رد نژ ﺐـﺴﺣ ﺮـﺑ ﻲﻟﻮـﻜﻟﻮﻣ شور ﻪـﺑ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻦﻴﻴﻌﺗ ورﺎﻤﻴﺑ ﻞﻬﭼ هزﺎﺗ ﻢﺧز زا يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
VIII فﺪﻫ يﺎﻫ ITS1 و kDNA ﺪﻴﺳر مﺎﺠﻧا ﻪﺑ . ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﺮﻈﻧ زا ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫ مﻻ شور ﻪﺑ يﺎـﻫ kDNA NESTED - PCR و ITS1 PCR- RFLP ﺖﻳﻮﻫ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ . رد ﻦﻴﻛﻮﻟ ﺮﺘﻨﻳا ﺮﺗﻮﻣوﺮﭘ ﻢﺴﻴﻓرﻮﻣ ﻲﻠﭘ ﻲﺳرﺮﺑ 4 ) IL-4 ( ، يرﺎﻤﻴﺑ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ تاﺮﻫﺎﻈﺗ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا نﻮﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ هﺎﺠﻨﭘ ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﻴﻬﺗ ﻢﺧز ﺪﻗﺎﻓ و ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و نﺎﻣرد هرود لﻮﻃ ،ﻲﺘﺳﻮﭘ ﻚﻟﺎﺳ . ﻲﻧﺎﺴﻧا نﻮﺧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻣﺎﻤﺗ PCR ﻢﻳﺰﻧآ ﺎﺑ و Eco47I مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ RFLP ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ . ﺭﺍﺰﻓﺍ ﻡﺮﻧ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ SPSS-Version 18 ﻥﻮﻣﺯﺁ ﻭ χ2 ) Non parametric ( ﺪﺷ ﺰﻴﻟﺎﻧﺁ . ﺕﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﻴﻠﻛ PCR ﻭ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧﺍ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺴﻳﺯ ﻮﭘﺎﻜﺗ ﺖﻛﺮﺷ ﻖﻳﺮﻃ ﺯﺍ ﺪﻴﺗﻮﺌﻠﻛﻮﻧ ﻲﻟﺍﻮﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ ﻥﻮﺧ ﻱﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ Bioneer ﻝﺎﺳﺭﺍ ﻩﺮﻛ ﺪﻧﺪﺷ . ﺖﻳﺎﺳ ﻖﻳﺮﻃ ﺯﺍ ﻥﮊ ﺖﺒﺛ ﻭ ﺎﻫ ﻲﻟﺍﻮﺗ ﺰﻴﻟﺎﻧﺁ www.ncbi.nih.gov.org ﺪﺷ ﻡﺎﺠﻧﺍ . ﻭ ﻡﺍﺮﮔﻮﻠﻴﻓ ﻢﺳﺭ ﻱﺍﺮﺑ ﺭﺍﺰﻓﺍ ﻡﺮﻧ ﺯﺍ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻡﺍﺮﮔ ﻭﺩﻼﻛ CLUSTALw ﻭ ﺖﻳﺎﺳ www.ebi.ac.uk/clustalw ﺪﺷ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ . ﺞﻳﺎﺘﻧ : رد زا ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻲﮔدﻮﻟآ ناﺰﻴﻣ و ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ 390 ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﻬﭼ،هدﺎﻣ يﺎﻬﻴﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ) 02 / 1 % ( يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻞﻣﺎﺷ Phlebotomus papatasi و Phlebotomus salehi يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ هدﻮﻟآ Leishmania major و Leishmania turanica ﺪﻧدﻮﺑ . ﻪﻧﻮﮔ رد ﺲﻜﻴﻣ ﻲﮔدﻮﻟآ درﻮﻣ ﻚﻳ P. papatasi ﻞﮕﻧاود ﺮﻫ ﻪﺑ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ . ﻞﮕﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ روژﺎﻣ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ و ﺎﻜﻴﻧارﻮﺗ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻲﮕﻤﻫ نژ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻚﻧﺎﺑ رد هﺪﺷ ﺖﺒﺛ يﺎﻫ 100 % ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﺑﺎﺸﺗ . ﻪﻧﻮﮔ ود ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳارد Phlebotomus papatasi و Phlebotomus salehi ﺑ ﺪﻧدﺮﮔ ﻲﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻲﻠﺻا ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪ . عﻮﻤﺠﻣ رد يرﺎﻤﻴﺑ نزﺎﺨﻣ ﻲﺳرﺮﺑرد 44 ﻪـﻧﻮﮔ ود ﻞﻣﺎـﺷ هﺪـﻧﻮﺟ ﺮـﺳ Rhombomys opimus و Meriones libycus ﺪﺷ ﺪﻴﺻ . دوﺪﺣ رد ﻲﻧاواﺮﻓ ﺎﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺐﻟﺎﻏ ﻪﻧﻮﮔ 73 % دﻮﺑ سﻮﻤﻴﭘا ﺲﻴﻣﻮﺒﻣور هﺪﻧﻮﺟ، . تﺎﺸﻳﺎﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻤﻧ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﺎﻫ ﻪﻧﻮ سﻮﻤﻴﭘا ﺲﻴﻣﻮﺒﻣور ي ﻞﮕﻧا ﻪﺑ هدﻮﻟآ ، L.major ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺺﻴﺨﺸﺗ . دراﻮﻣ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﺷ يﺎـﻫ مﺎـﻧ ﺎـﺑ ﺖـﺒﺜﻣ KJ577703, KJ577704, KJ577705, KJ577706, KJ577707 و KJ577708 رد ﺪﻧﺪﻴﺳر ﺖﺒﺛ ﻪﺑ نژ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻚﻧﺎﺑ . ﺎﻧ رد هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﮕﻧا يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻟاﻮﺗ ظﺎﺤﻟ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﺷ ﻦﻳا ﻲﻣﺎﻤﺗ هدﻮﻟآ ﻦﻴﻠﻗ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ L.major 100 % ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﺑﺎﺸﺗ . ﻲﮔدﻮﻟآ ﺮﻈﻧ زا ﻲﮕﻤﻫ سﻮﻜﻴﺒﻴﻟ ﺲﻧﻮﻳﺮﻣ هﺪﻧﻮﺟ زا هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ مﻻ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻧدﻮﺑ نآ ﺪﻳﻮﻣ ﺰﻴﻧ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻲﻔﻨﻣ روژﺎﻣ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ . ،ﺎﻴﻧﺎﻤـﺸﻴﻟ ﻞـﮕﻧا ﻪﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺖﻧﻮﻔﻋ ﻲﺳرﺮﺑ رد ا دراﻮﻣ ﻢﺧز زا هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ يﺎﻫ مﻻ ﻪﻴﻠﻛ ﻲـﮕﻤﻫ و ﻲﺑﺎـﻳزرا ﻲﻟﻮـﻜﻟﻮﻣ شور ﺎـﺑ ﻲﭘﻮﻜـﺳوﺮﻜﻴﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ ، ﻲﻧﺎﺴﻧ
IX L.major ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺺﻴﺨﺸﺗ . ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ لﺎﺳرا ﺖﺴﻳزﻮﭘﺎﻜﺗ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﻲﻟاﻮﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﻳا زا درﻮﻣ ﻪﺳ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ KM052753 ﻲﻣ سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ نژ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻚﻧﺎﺑ رد ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ ﻦﻳا ﻢﻬﻣ فاﺪﻫا زا ﻲﻜﻳ ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا ﻢﺴﻴﻓﺮﻣ ﻲﻠﭘ 4 دراﻮـﻣ رد ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻲﻜﻴﻨﻴﻠﻛ تاﺮﻫﺎﻈﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ دﻮﺑ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ . ، ﺎﺘﺳار ﻦﻳا رد نارﺎـﻤﻴﺑ ، دﺎـﺣ ﻢـﺧز ود زا ﺶﻴﺑ ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ هوﺮﮔ ﺞﻨﭘ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ هﺎﺠﻨﭘ زا ﻦﻴﺑ ﺎﻬﻧآ نﺎﻣرد هرود لﻮﻃ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ، ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻢﺧز ود ياراد 2 -6 ﻲﻧارﺎـﻤﻴﺑ ،دﻮﺑ هﺎﻣ ﺎـﻬﻧآ نﺎـﻣرد هرود لﻮـﻃ ﻪـﻛ زا ﺮﺘﻤﻛ 2 ،ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ رﺎﻜﺳا ﺎﻳ و ﻢﺧز ﭻﻴﻫ ﻪﻛ ﻲﻫوﺮﮔ هﺮﺧﻻﺎﺑ و دﻮﺑ هﺎﻣ 4 درﻮﻣ ) 8 (% ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺎﺑ CT درﻮﻣ ﻚﻳ ، ) 2 (% ﺎﺑ ﭗﻴﺗﻮﻧژ TT ﻲﻧاواﺮﻓ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻴﻘﺑ و ) 90 (% ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺎﺑ CC ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺺﻴﺨﺸﺗ . درﻮﻣ ﻪﺳ ) 6 (% يﺎـﻫ ﭗـﻴﺗﻮﻧژ زا CT ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﻧارﺎﻤﻴﻳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﮕﻳد ﭗﻴﺗﻮﻧژ و ﺪﻨﺘﺷاد ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﻳ دﺎﺣ يﺎﻫ ﻢﺧز ) 2 (% CT لﻮـﻃ ﻪﻛ دﻮﺑ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ دﻮﺑ هﺎﻣ ود زا ﺮﺘﺸﻴﺑ نآ نﺎﻣرد . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻚﻳ ) 2 (% ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺎﺑ TT ، دﻮـﺑ هﺎـﻣ ود زا ﺮـﺘﻤﻛ نآ نﺎـﻣرد لﻮﻃ ﻪﻛ يرﺎﻤﻴﺑ رد ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ . ﻱﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻭ ﺚﺤﺑ : ﻦﺘﻓﺎﻳ ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ ﺎﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد DNA رد ﺮـﺠﻴﻣ ﺎﻴﻧﺎﻤـﺸﻴﻟ و ﺎـﻜﻴﻧارﻮﺗ ﺎﻴﻧﺎﻤـﺸﻴﻟ يﺎـﻫ ﻞـﮕﻧا ﻢﻳﺪﺷ ﻲﺳﺎﺗﺎﭘﺎﭘ سﻮﻣﻮﺗﻮﺒﻠﻓ . ترﻮـﺻ ﻪﺑ ﺮﺠﻴﻣ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يرﺎﺼﺤﻧا لﺎﻘﺘﻧا مﻮﻬﻔﻣ ﺎﺑ ﺾﻗﺎﻨﺗ رد ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا restricted يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﺗ رد لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد ﺎﻣا،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ دﻮﺑ نﺎﻬﺟ و ناﺮﻳا رد ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﺮﮕﻳد . هﺪﻧﻮﺟ يﻻﺎﺑ رﻮﻓو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ سﻮﻤﻴﭘا ﺲﻴﻣﻮﺒﻣور ) 73 (% نآ ﻲﮔدﻮﻟآ ﺪﻴﻳﺎﺗ ، ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ ﻪﺑ يﺪﺻ ردﺪﺻ ﻲﻧﺎﺴﻤﻫ و ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ و ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ يﺎﻬﺷور ﺎﺑ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﮕﻧا هﺪﺷ رد ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ هﺪـﻧﻮﺟ ﻦـﻳا ، ﻞـﻗﺎﻧ ددﺮﮔ ﻲﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ روژﺎﻣ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﻣﺎﻋ ﺎﺑ يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻌﻄﻗ و ﻲﻠﺻا نﺰﺨﻣ و ﻲﻠﺻا لر ﻦﻴـﺑ رد ﻞـﮕﻧا ﺶﺧﺮﭼ رد و ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﻦﻴﻨﻛﺎﺳ ﺪﻨﻜﻴﻣ ﺎﻔﻳا ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد . ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻢﺴﻴﻓﺮﻣ ﻲﻠﭘ ﺮﺗﻮﻣوﺮﭘ ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا 4 ، ﺰﻴﻟﺎﻧآ يﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻲﻧاواﺮﻓ CC ، CT و TT ﻪـﻌﻣﺎﺟ زا هوﺮـﮔ ﺞﻨـﭘ رد داد نﺎﺸﻧ يراد ﻲﻨﻌﻣ رﺎﻴﺴﺑ فﻼﺘﺧا ،ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ) χ2=56.4; df=2 ; p=0.00 . ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا رد ﻦﻴـﺑ يراد ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻦﻴﻛﻮﻟ ﺮﺘﻨﻳا ﺮﺗﻮﻣوﺮﭘ 4 ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ نارﺎﻤﻴﺑ نﺎﻣرد نﺎﻣز و ﻲﻜﻴﻨﻴﻠﻛ تاﺮﻫﺎﻈﺗﺎﺑ .
X
١
ﻝﻭﺍ ﻞﺼﻓ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
،
ﺕﺎﻴﻠﻛ
ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺭﻭﺮﻣ ﻭ
٢
١
-١
:
ﻪﻣﺎﻧ ﻥﺎﻳﺎﭘ ﻑﺍﺪﻫﺍ ﻭ ﻪﻣﺪﻘﻣ
رﻮﻄﺑ ﺎﻫزﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ زا و ﺪﻧا هﺪﻨﻛاﺮﭘ ﺎﻴﻧد مﺎﻤﺗ رد يا هدﺮﺘﺴﮔ 98 ﺐـﻠﻏا ﻪـﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺎﻴﻧد رﻮﺸﻛ ﺎـﻬﻧآ رﻮـﺸﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﻴﻘﻓ ﺎﻳ و ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫ . دوﺪﺣ 12 ود دوﺪﺣ ﻪﻧﻻﺎﺳ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻼﺘﺒﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺮﻔﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ نﻮـﻴﻠﻴﻣ دﻮﺷ ﻲﻣ هدز ﻦﻴﻤﺨﺗ نﺎﻬﺟ رد زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺪﻳﺪﺟ دراﻮﻣ . 350 ﻔﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺪﻧراد راﺮﻗ نآ ﻪﺑ ءﻼﺘﺑا ﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد ﺮ ) 5 (. زا ﻲـﺷﺎﻧ ﻢﻳﺪـﻗ يﺎـﻴﻧد يﺪـﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ دراﻮﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ 2 ﻪـﻧﻮﮔ Leismania major و L.tropica و 90 % دراﻮـﻣ ددﺮـﮔ ﻲـﻣ شراﺰـﮔ وﺮـﭘ و ﻞﻳزﺮﺑ ،ﺮﻳاﺰﺠﻟا،ﻪﻳرﻮﺳ ،يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ناﺮﻳا ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا يﺎﻫرﻮﺸﻛ زا ﺪﻳﺪﺟ . ﺎﻴﻧﺎﻤـﺸﻴﻟ ﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﻣﺎﻋ روژﺎﻣ ﻚﻴﺗﻮﻧﻮﺋز يﺪﻠﺟ زﻮﻴ ) ﻲﻳﺎﺘﺳور ( ﻪﻛ ﺖﺳا ﻨﻣ رد ﺎ ،ﺎـﻘﻳﺮﻓآ قﺮـﺷ و لﺎﻤـﺷ ،بﺮـﻏ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻌﻴﺳو ﻖﻃ يﺰﻛﺮﻣ يﺎﻴﺳآ و ﻪﻧﺎﻴﻣ روﺎﺧ دراد رﺎﺸﺘﻧا . ﻟ ﻞﻣﺎﻋ ﺎﻜﻴﭘوﺮﺗ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺪﻠﺟ ي ﻚﻴﺘﻧﻮﭘوﺮﺘﻧا ) يﺮﻬﺷ ( رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻳد ﻚﻳدﺰﻧ روﺎﺧ و ﻪﻧﺎﻴﻣ روﺎﺧ ﻒﻠﺘﺨﻣ . يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻳﺎﺳ هﺪﻨﻨﻛ دﺎﺠﻳا ﻲﮔﺪـﻨﻛاﺮﭘ يﺪـﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤـﺸﻴﻟ ﺮﺗدوﺪﺤﻣ ﺪﻧراد ي . لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ Leishmania aethiopica ،ﺎﻴﻨﻛ و ﻲﭘﻮﻴﺗا رد L. arabica يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ رد ، L. killicki و ﺲﻧﻮﺗ رد L. turanica و L. gerbilli ) نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ يﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ( ناﺮﻳا و يﺰﻛﺮﻣ يﺎﻴﺳآ رد ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻊﻳﺎﺷ ) 5 (. زا ﺶﻴﺑ رد نآ ﻲﻳﺎﺘﺳور مﺮﻓ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺖﺳا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ نﻮﻧﺎﻛ زا ﺎﻣ رﻮﺸﻛ 17 يﺮﻬﺷ مﺮﻓ و نﺎﺘﺳا زا ﺶﻴﺑ رد 8 دراد رﺎﺸﺘﻧا ﻲﻣﻮﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ رﻮﺸﻛ نﺎﺘﺳا . زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﺸﺣا مﺮﻓ ) رازآﻻﺎﻛ ( رد ﺰﻴﻧ 7 ناﺮﻳارﻮـﺸﻛ نﺎﺘﺳا ـﻣ هﺪـﻳد ﻚﻳدارﻮﭙـﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﻳﺎﺳ رد و ﺖﺳا ﻲﻣﻮﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ دﻮـﺷ ﻲ . زا ﺶﻴـﺑ ﻪﻧﻻﺎـﺳ 20000 ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ رﺎـﻤﻴﺑ درﻮـﻣ ددﺮﮔ ﻲﻣ شراﺰﮔ رﻮﺸﻛ رد زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ). 1 ( ﺪـﻴﻛﺎﺗ درﻮـﻣ رﺎﻴـﺴﺑ و هدﻮـﺑ ﺎﻣرﻮـﺸﻛ رد ﻲﺗﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ هﺪـﻤﻋ يﺎـﻫ ﺖﻳﻮﻟوا زا ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا يژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ هﮋﻳو ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ (WHO) ﺖﺳا . نارﺎﻤﻴﺑ و نزﺎﺨﻣ ،ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻣﺎﺷ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . ﻞـﮕﻧا ﻪـﻧﻮﮔ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ياﺮـﺑ يژﻮﻟﻮﺘﻳزارﺎـﭘ يﺎـﻫ شور زا يﺮـﻴﮔ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ يژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳار ﻞﻜﺷ ﺎـﻫ ﺖﻳدوﺪـﺤﻣ ﻦـﻳا زا ﻲﻬﺟﻮـﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ يﺎﻫ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا هزوﺮﻣا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ياراد ﺮﺑ و ﻪﺘﺳﺎﻛ ﺖﺳا هدوﺰﻓا ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ . ﺮﻴﮔاﺮﻓ يژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ) نارﺎﻤﻴﺑ و نزﺎﺨﻣ ،ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ( ﻦـﺷور يﺎﻤﻴﺳ صﻮـﺼﺧ رد يﺮـﺗ ﻊﻣﺎـﺟ تﺎـﻋﻼﻃا و ﺪﺸﻛ ﻲﻣ ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﺖﻴﻌﺿو زا يﺮﺗ ذﺎـﺨﺗا
٣ شور يﺎﻫ هزرﺎﺒﻣ ﺎﺑ يرﺎﻤﻴﺑ و يﺎﻫرﺎﻜﻫار ﻪﺋارا لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻴﭘ يﺮﻴﮔ ﺪـﻨﻛ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ . زا نﺮـﻗ ﻢﻴـﻧ ﺖـﺷﺬﮔ ﻢﻏﺮـﻴﻠﻋ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻦﻳاﺮﻔـﺳا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ نﻮﻧﺎﻛ رد يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ عﻮﻴﺷ ﻊـﻗاو تﻼﺧاﺪـﻣ ﻢﻏﺮـﻴﻠﻋ و ﻲﻟﺎﻤـﺷ نﺎـﺳاﺮﺧ نﺎﺘـﺳا رد ﺖـﺳﻻﺎﺑ نﺎـﻨﭽﻤﻫ ﻪـﻘﻄﻨﻣ رد يرﺎـﻤﻴﺑ ﻦـﻳا زوﺮـﺑ ناﺰﻴﻣ ،يرﺎﻤﻴﺑ لﺮﺘﻨﻛ ﺖﻬﺟ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ . ـﺑ ﻪ رﺎـﻣآ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﻪـﻜﻳرﻮﻃ لﺎﺳ ﻲﻃ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻮﻴﺳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻳرﺎﻤﻴﺑ 89 - 1388 زا ﺶﻴﺑ 500 ﺖـﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ نﺎﺘﺳا ﻦﻳا زا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ درﻮﻣ ﺎﻬﻨﻳا زا ﻪﻛ 2 / 60 % دﺮﻣ نا و 8 / 39 % ﻧز نﺎ ﺪﻧدﻮﺑ . تﺎﻌﻳﺎـﺿ ﻲﺘـﺳﻮﭘ ترﻮـﺻ يور ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ 4 / 23 % ﺖـﺳد ، 6 / 40 % ﺎـﭘ ، 5 / 25 % ﻪﻨﺗ ، 2 / 5 % ندﺮﮔ و ﺮﺳرد و 3 / 5 % دﻮﺑ . عﻮﻤﺠﻣ رد 1 / 42 % ،ﻪﻌﻳﺎـﺿ ﻚﻳ ياراد نارﺎﻤﻴﺑ 21 % ود ياراد و ﻪﻌﻳﺎـﺿ 9 / 36 % ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ و ﻪﻌﻳﺎﺿ ﻪﺳ ياراد . ﻦﻳاﺮﻔـﺳا نﺎﺘـﺳﺮﻬﺷ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ هﺪﺷ شراﺰﮔ دراﻮﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ 198 درﻮﻣ ) 8 / 40 (% مﺮﺟﺎﺟ و 160 درﻮﻣ ) 33 (% دﻮﺑ ) 1 ( ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻖﻴﻗد ﻪﻧﻮﮔ ﻞﮕﻧا يﺎﻫ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺎﺑ ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ مﻻ يﺎﻫ ﮓﻧر يﺰﻴﻣآ هﺪﺷ ﺎﺑ ﺎﺴﻤﻴﮔ نﺎﻜﻣا ﺖﺴﻴﻧﺮﻳﺬﭘ و ياﺮﺑ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻪﻧﻮﮔ زﺎﻴﻧ ﻪﺑ يزﺎﺳاﺪﺟ ،ﻞﮕﻧا نآ ﺖﺸﻛ و ﻖﻳرﺰﺗ ﻪﺑ ناﻮﻴﺣ سﺎﺴﺣ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ و ﺎﻳ هدﺎﻔﺘﺳا شورزا ﻢﻳﺰﻧآوﺰﻳا ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ مﺎﺠﻧا ﺎﻬﻧآ ﺖﻗو ﺮﻴﮔ و هدﻮﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫﺮﭘ و مﺰﻠﺘﺴﻣ ﺮﻴﺜﻜﺗ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ داﺪﻌﺗ دﺎﻳز ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﻛ يدراﻮﻣ رد ﻂﻠﺘﺨﻣ ﺖﻧﻮﻔﻋ دراد دﻮﺟو ، ﺘﺴﻴﻧ رادرﻮﺧ ﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻳآرﺎﻛ زا ﺖﺸﻛ يﺎﻫ شور ﺪﻨ و ﻂﻴﺤﻣ ﻲﮔدﻮﻟآ يﺎﻫ ﺰﻴﻧ ﺖﺸﻛ ﺖﺳا شور ﻦﻳا يﺎﻫ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ زا . ،ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا ﺮﺗﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ي شور ﺎﻫ ي ﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﻲ ﻣ و ﺖﺸﻛ ﺮﺑ ﻴ ﭘﻮﻜﺳوﺮﻜ ﻲ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ Bensoussan ﺮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و ور ي 92 ﺑﻴ رﺎﻤ ﻟ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻴ ﻧﺎﻤﺸ ﻴ زﻮ ﺪﻠﺟ ي ، شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ KDNA اراد ي ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ﺳﺎﺴﺣ ﻴ ﺖ دﻮﺑ ) 2 ( . رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ Aviles ﺳﺎﺴﺣ نارﺎﻜﻤﻫ و ﻴ ﺖ PCR ) 92 (% ﺑﻴ ﺶ ﻣ شور ﺮﺑاﺮﺑ ود زا ﻴ ﭘﻮﻜﺳوﺮﻜ ﻲ ) 42 (% دﻮﺑ ) 3 ( . رﻮﻄﻨﻴﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد Kumar نارﺎﻜﻤﻫو ﻪﻛ ﺪﻨﻫ ﻦﺘﺳﺎﺟار ﺖﻟﺎﻳا ﻚﻴﻣﺪﻧا ﻖﻃﺎﻨﻣ رد يور ﺮﺑ 98 ﻲﺘﺳﻮﭘ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻟ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ رﺎﻤﻴﺑ شور ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا kDNA-PCR ، 6 / 96 % شور و ITS1-PCR ، 75 / 82 % ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ و دﻮﺑ 2 / 48 % ﻪﺑ دراﻮﻣ و ﺖﺸﻛ شور 5 / 65 % ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ شور ﻪﺑ دراﻮﻣ ) 2 .( ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز زا ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ يﺎﻫ شور ﻲﻜﺘﻣ ﺮﺑ DNA ﻚﻤﻛ ﻪﺑ ﻻﺎﺑ ﻲﮔﮋﻳو و ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺎﺑ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ زاﺰﺑا ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ شور ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺎﻫ يرﺎﻤﻴﺑ ﺐﺒﺴﻣ ﻲﻧﻮﻔﻋ ﻞﻣاﻮﻋ و ﺎﻫ يرﺎﻤﻴﺑ ﺺﻴﺨﺸﺗ نوﺰﻓازور رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﻬﺟ ﻞﮕﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺳا درﻮﻣ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ و ﻲﻧاﻮﻴﺣ نزﺎﺨﻣ ، ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ رد هدﺎﻔﺘ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ . ﻫ ﻦﻴﻨﭽﻤ ﺎﻫ شور ﻦﻳا زا ﻟﺎﺳ رد يﺎﻬ ﺪﻠﻴﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﻴﺧا ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ Vectorial
٤ Compotency ﺒﻠﻓ يﺎﻫ ﻲﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ ﻮ ﻪﻨﻴﻣﻮﺗ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻪﺑ هدﻮﻟآ يﺎﻫ ﻲﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ ﻲﻠﺼﻓ تاﺮﻴﻴﻐﺗ و ﺎﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ . ﺷ ﻪﺑ ﻞﮕﻧا ﻢﻛ داﺪﻌﺗ ﻲﺘﺣ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﺎﻫ شور ﻦﻳا ﺎﺑ ﻞﺧاد رد ار نآ ﻲﻳﺎﻧﻮﻣﻮﺘﭙﻴﻟ ﻞﻜ ﻪﻟﻮﻟ ﻞﻗﺎﻧ شراﻮﮔ دﺮﻛ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ . ياﺮﺑ ﻲﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ نﺪﺑ رد ﻞﮕﻧا ﻚﻳ دﻮﺟو يرﻮﺌﺗ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ نآ شور ﻪﺑ PCR ﻛ ،ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻔ ﻞﻤﻋ رد ﺎﻣا ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ جاﺮﺨﺘﺳا DNA ﻞﮕﻧا زا braziliensis . L ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ 5 ﻞﮕﻧا زﺎﻴﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . نآ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﺰﻳﺎﻤﺗ و ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﺺﻴﺨﺸﺗ رد فﺪﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نژ ،ﻞﻴﺒﻗ زا ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ gp63 . ، polymerase α و 18S ribosome subunit . يﺎﻫ نژ و
kinetoplast DNA (kDNA)
. نژ kDNA ﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻢﻬﻣ يﺎﻫﺮﻛرﺎﻣ زا نژ و ﺖﺳﺎ يﺎﻫ minicircle ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻞﮕﻧا ﻦﻳا ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ ﻢﻬﻣ فاﺪﻫا زا نآ . ﺖﺳﻼﭘﻮﺘﻨﻴﻛ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ يوﺎﺣ 10000 DNA يﻮﻘﻠﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻚﭼﻮﻛ kDNA minicircles ﻦﻴﺑ يﺎﻫ هزاﺪﻧا ﺎﺑ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ رد ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ 600 و bp 800 ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ) 58،59 ( . ﺐﺒﺳ ﺎﻫ لﻮﻜﻟﻮﻣ ﻦﻳا ﻲﻧاواﺮﻓ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ يﺎﻫ ﺖﺴﺗ فﺪﻫ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﻧﺮﻴﮔ راﺮﻗ . 10000 ﻛ ﻞﻛﺮﺳ ﻲﻨﻴﻣ ﻴ دوﺪﺣ ﻦﻴﺑ رد ﺖﺳﻼﭘﻮﺘﻨ 10 ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺶﺨﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺲﻧﺎﻜﺳ ﻪﺘﺳد . ﺮﻫ ﻞﺧاد ﺲﻧﺎﻜﺳ ،ﻞﻛﺮﺳ ﻲﻨﻴﻣ ﻪﺘﺳد 1 ﺎﺗ 2 ﺪﻨﻛ ﻲﻣ قﺮﻓ ﺪﺻرد . ﺖﺳا ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻠﻴﺧ ﻪﺘﺳد ﺮﻫ رد ﺎﻫ ﻞﻛﺮﺳ ﻲﻨﻴﻣ داﺪﻌﺗ . ﻲﻨﻴﻣ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﺖﺑﺎﺛ ﻪﻴﺣﺎﻧ ﻪﺑ ﻞﻛﺮﺳ bp 120 ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻴﺣﺎﻧ و bp 600 دﻮﺷ ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ . تﺎﻌﻄﻗ ياراد ﺖﺑﺎﺛ ﻲﺣاﻮﻧ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺖﺑﺎﺛ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺲﻨﺟ مﺎﻤﺗ رد ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﺘﻫﺎﺗﻮﻛ . ياﺮﺑ ﻲﻟﺎﻋ يﺎﻫ فﺪﻫ ،هﺪﺷ ﺖﻴﺒﺜﺗ ﺲﻧﺎﻜﺳ تﺎﻌﻄﻗ ﻦﻳا يﺎﻫﺮﻤﻳاﺮﭘ PCR ﻟ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻲﻣﺎﻤﺗ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﻞﻛﺮﺳ ﻲﻨﻴﻣ يﺎﻫ ﻪﺘﺳد ﻪﻤﻫ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ار ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴ ﺪﻨﻛ يﺎﻓ ﻲﻠﭙﻣآ . يﺎﻫ ﺖﺴﺗ ﻲﻟﺎﻋ فﺪﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﻛﺮﺳ ﻲﻨﻴﻣ يﻻﺎﺑ ﻲﭙﻛ داﺪﻌﺗ ﺪﻧﺮﺒﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ ، ﻮﺷ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ ﻪﻳﻮﺳ ﻦﻴﺑ قاﺮﺘﻓا ياﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻴﺣﺎﻧ ﻲﻧژوﺮﺘﻫ زا د ) 58،59 (. ﻳ ﻜ زا ﺮﮕﻳد ﻲ نژ يﺎﻫ ﮕﻧا ﺺﻴﺨﺸﺗ رد ﻪﻛ ﻢﻬﻣ فﺪﻫ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞ ز دﺮﺑرﺎﻛ ﻳ يدﺎ دراد نژ ، Ribosomal
Internal Transcribed Spacer 1 (ITS1) ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . ITS1-PCR و ﺖﺳا ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا و سﺎﺴﺣ يدﺎﻳز ﺪﺣ ﺎﺗ ﺖﺳا ردﺎﻗ 2 / 0 ﺪﻨﻛ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ار ﻪﻧﻮﻤﻧ يازا ﻪﺑ ﻞﮕﻧا . ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻪﻧﻮﮔ ﻚﻳ زا ﺶﻴﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫﺎﺟ رد هﮋﻳو ﻪﺑ ﺪﺘﻣ ﻦﻳا ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺪﻴﻔﻣ ،دراد دﻮﺟو . شور زا ITS1-PCR- RFLP رد ﻞﮕﻧا ﻪﻧﻮﮔ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻲﻣ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ) 60،61 (.
٥ يﺎﻬﻟﺎﺳ ﻲﻃ رد نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﺛار ناﺮﻳا رد 2012 -2004 ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻬﺷور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يا هدﺮﺘﺴﮔ Nested PCR ، SemiNested PCR و RAPD-PCR فﺪﻫ يﺎﻫ نژ و kDNA و ITS1 يور ﺮﺑ ،ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ و نزﺎﺨﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ناﺮﻳا ﻚﻴﻣﺪﻧا و ﻢﻬﻣ يﺎﻬﻧﻮﻧﺎﻛ رد ﻲﻳﺎﺸﺣا و يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ عاﻮﻧا عﻮﻴﺷ و زوﺮﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ زا ﻪﻠﻤﺟ ،زﺮﺒﻟا ، نﺎﻐﻣاد ، سرﺎﻓ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﮔ نﺎﺘﺴﻠ مﺎﺠﻧا ﻲﺧﺮﺑ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ ﺪﻧﺪﺷ ﻖﻓﻮﻣ ﻲﺘﺣ و ﺪﻧداد نزﺎﺨﻣ و ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ار يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﻲﻌﻄﻗ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ رﻮﺸﻛ رد ) 32 -38 (. ﻪﻛ ﺖﺳا يا هﺪﻧﻮﺷ دوﺪﺤﻣدﻮﺧ يرﺎﻤﻴﺑ يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ دﻮﺷ ﻲﻣ دﺎﺠﻳا راﺪﻳﺎﭘ ﻲﻨﻤﻳا و ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ دﻮﺒﻬﺑ لﺎﺴﻜﻳ زا ﺶﻴﺑ ﻲﻫﺎﮔ و هﺎﻣ ﺪﻨﭼ زا ﺪﻌﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ . ﺑ لﺎﻜﺷا مﺮﻓ زا نآ ﻲﻨﻴﻟﺎ ،ﺪﻴﺋﻮﭘﻮﻟ ﻞﻴﺒﻗ زا ﻚﻴﭙﺗآ يﺎﻫ مﺮﻓ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻞﻜﺷ ﻲﻧﺎﺸﻔﺸﺗآ ﻪﻧﺎﻫد ﻊﻴﺳو يﺎﻫ ﻢﺧز ﺎﺑ ﻚﻴﭙﻴﺗ يﺎﻫ مﺮﻓ ﺎﺗ ﻒﻴﻔﺧ مﺮﻓ ﻲﻠﻴﮔز و مﺮﻓ ﻲﻳﺎﻧوز ،مﺮﻓ يﺮﺘﺳوز ،ﺪﻴﺋﻮﻜﻳﺮﺗورﻮﭙﺳا ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ . ﻪﺑ يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تاﺮﻫﺎﻈﺗ توﺎﻔﺗ ﻴﺘﻧژ و داﺮﻓا ﻲﻨﻤﻳا ﺦﺳﺎﭘ ،ﻞﮕﻧا ﻪﻳﻮﺳ و ﻪﻧﻮﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻂﺒﺗﺮﻣ نﺎﺑﺰﻴﻣ ﻚ . ﻲﻨﻤﻳا يوزﺎﺑ ود ﺮﻫ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻪﻴﻠﻋ و لارﻮﻣﻮﻫ ﻲﻨﻌﻳ CMI ﺎﺑ هﺪﻤﻋ ﺶﻘﻧ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﻞﻤﻋ CMI ﺖﺳا . ﺦﺳﺎﭘ CMI ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد يﺎﻫ لﻮﻠﺳ ﻖﻳﺮﻃ زا T helper (Th) ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . يﺎﻫ لﻮﻠﺳ Th ﻪﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﻈﻧ زا Th1 و Th2 ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ . يﺎﻫ لﻮﻠﺳ Th1 ،ﻚﻳﺮﺤﺗ ﺮﺛا ﺮﺑ ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎﻫ ﻦﻳﺎﻛﻮﺘﻴﺳ -2 ) IL-2 ( نوﺮﻓﺮﺘﻨﻳا و -ﺎﻣﺎﮔ (IFN-γ) ﻲﻣ ﺢﺷﺮﺗ ﻲﻟو دﻮﺷ ﻲﻣ ﺎﻫ ﻢﺴﻴﻧﺎﮔراوﺮﻜﻴﻣ ندﺮﺑ ﻦﻴﺑ زا و ﺎﻫژﺎﻓوﺮﻛﺎﻣ نﺪﺷ لﺎﻌﻓ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ يﺎﻫ لﻮﻠﺳ Th2 ﺮﺛا ﺮﺑ ﻚﻳﺮﺤﺗ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎﻬﻨﻳﺎﻛﻮﺘﻴﺳ IL-4 ، IL-5 و IL-10 ﺷﺮﺗ ﻲﻨﻤﻳا نﺪﺷ لﺎﻌﻓ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﺢ نﺪﺷ لﺎﻌﻓ و لارﻮﻣﻮﻫ يﺎﻫ لﻮﻠﺳ B دﻮﺷ ﻲﻣ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻲﻨﻳﺎﻛﻮﺘﻴﺳ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ نداد قﻮﺳ رد ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ﻪﻤﻫ ﻪﭼﺮﮔ Th1 و Th2 زﻮﻨﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻣا ،ﺖﺴﻴﻧ ﻦﺷور نآ ﻖﻴﻗد ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ و هﺪﺸﻧ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻼﻣﺎﻛ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻲﺘﻧآ ﻪﺑ ﻲﻜﻤﻛ يﺎﻫ لﻮﻜﻟﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا رﻮﻀﺣ و ﺎﻫ ﻦﻳﺎﻛﻮﺘﻴﺳ دﻮﺧ ،نژ ﻲﺘﻧآ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺿﺮﻋ ﻲﻟﻮﻠﺳ هدر ،نژ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﺛﻮﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ءﺎﺸﻏ ﻪﺑ هﺪﻴﺒﺴﭼ ﺎﻳ لﻮﻠﺤﻣ ترﻮﺻ ) 122 -125 .( ﻲﻨﻳﺎﻛﻮﺘﻴﺳ يﺎﻫﻮﮕﻟا ياﺮﺑ لﺎﺜﻣ ﻦﻳﺮﺗ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ و ﻦﻳﺮﺗ ﺢﺿاو ﻲﺘﺳﻮﭘ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﺷﻮﻣ يﺎﻫ لﺪﻣ Th1 و Th2 هدﻮﺑ يﺎﻫ لﻮﻠﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺮﻳز لﺎﻤﻋا ﺰﻴﻟﺎﻧآ نﺎﻜﻣا و T ﺪـﻧا هدروآ ﻢﻫاﺮـﻓ ار ) 132،133 ( . رد ﺮـﺸﺑ ﺶـﻧاد هﺪـﻤﻋ درﻮﻣ Th1 و Th2 ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺎﻫ لﺪﻣ ﻦﻳا يور ﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا . ﺎﻬﻨﻳﺎﻛﻮﺘﻳﺎـﺳ ، ﻲـﻨﻤﻳا رد يﺮﺛﻮـﻣ يﺎـﻬﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا نژ نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻟﻮﻠﺳ 4 نﺎﺑﺰﻴﻣ نﺪﺑ رد ﻞﮕﻧا رﻮﻓو ناﺰﻴﻣ و ﻲﻳاز ﻲﻨﻤﻳا رد يا هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺶﻘﻧ ، دراد . ﻲﻟﻮﻜﻠﻣ نزو IL-4 ، KD 20 ﻮﻠﺳ ﺰﻳﺎﻤﺗ و ﺪﺷر رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻚﻳ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻟ يﺎﻬ B ﻪـﺑ يدﺎﺑ ﻲﺘﻧآ ﺰﺘﻨﺳ رد و ﺖﺳا
٦ ﺛﻮﻣ ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﻦﻳا ﻪﻠﻴﺳو ﺖﺳا ﺮ . ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا ﻦﻤﺿ رد 4 ﺪـﺷر رﻮﺘﻛﺎـﻓ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ autoctrine ياﺮـﺑ T يﺎـﻫ ﺖﻴـﺳﻮﻔﻨﻟ CD4+ ﺎﻫژﺎﻓوﺮﻛﺎﻣ هﺪﻨﻨﻛ لﺎﻌﻓ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻚﻳ ﺰﻴﻧ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺖﺳ . رد ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻞـﮕﻧا ﺮـﻴﺜﻜﺗ ﻲﻠـﺻا نﺎﻜﻣ ﻪﻛ ﺎﻫژﺎﻓوﺮﻛﺎﻣ ﺪﻧراد ﺶﻘﻧ ﺰﻴﻧ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻲﮔﺪﻨﺸﻛ ﻢﻴﺴﻧﺎﻜﻣ . يﺎـﻫ نژ ﻲﺘﻧآ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺿﺮﻋ ﺎﻫژﺎﻓوﺮﻛﺎﻣ يﺎـﻫ لﻮﻠـﺳ ﻪـﺑ ﻞـﮕﻧا يﺎـﻫ ﻦﻳﺎﻛﻮﺘﻴﺳ ﻪﻠﻤﺟ زا يدﺪﻌﺘﻣ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ ﻪﻄﺳاو و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻨﻤﻳا TNF-α ، IL-1 ، IL-12 ، IL-6 ، IL-10 ، IL-18 ، IFN-γ ، M-CSF و GM-CSF ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﺢﺷﺮﺗ . ﻲﺷﻮﻣ لﺪﻣ رد IL4 ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ زوﺮﺑ ياﺮﺑ Th2 و IL12 و IFN-γ اﺮﺑ ي ﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ زوﺮﺑ ي ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ Th1 ﺿ ﺖـﺳا يروﺮ . دﺎـﺠﻳا ﻪـﻛ ﺪـﻫد ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ دﻮـﺟﻮﻣ تﺎـﻋﻼﻃا ﺖﻧﻮﻔﻋ ﻪﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺎﻳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ L. major يﺎﻫ ﻦﻳﺎﻛﻮﺘﻴﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺎﺗﺪﻤﻋ Th1 و Th2 دراد ﻲﮕﺘﺴﺑ . IFN-γ لﺎﻌﻓ ﺎﺑ دﻮـﺷ ﻲـﻣ يرﺎـﻤﻴﺑ لﺮﺘﻨﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻟﻮﻠﺳ ﻞﺧاد يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ندﺮﺑ ﻦﻴﺑ زا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ژﺎﻓوﺮﻛﺎﻣ يزﺎﺳ و لﺎـﺣ ﻧآ ﻪـﻜ IL-4 ﺚﻋﺎﺑ ﻚﻳﺮﺤﺗ يﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ Th2 و ﻪﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺶﻘﻧ تﺎﺒﺛا نﺎﺴﻧا درﻮﻣ رد دﻮﺷ ﻲﻣ يرﺎﻤﻴﺑ IL-4 ﺦـﺳﺎﭘ زوﺮـﺑ رد Th2 ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻌﻄﻗ ) 132 -133 (. لﺎـﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻧﺎﺘﺳوﺮﺳ ﻲﻟﺎﻤﻛ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ 2006 ﻲـﻨﻌﻣ فﻼﺘـﺧا ، سرﺎـﻓ نﺎﺘـﺳا رد ﻢﺴﻴﻓﺮﻣ ﻲﻠﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓو ﻲﻧاواﺮﻓ رد يراد IL4-590C -->T اﺪـﻴﭘ دﻮـﺒﻬﺑ دﻮـﺨﺑ دﻮـﺧ ﺎﻫ نآ ﻢﺧز ﻪﻛ نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻴﺑ رد ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻢﺧز نوﺪﺑ و ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﺎﺑ دﻮﺑ هدﺮﻛ . رﻮﺗﻮﻣوﺮﭘ رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ يﺎﻬﺘﻧﺎﻳراو ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ يو تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ IL4 ﻲﻣ ﺪﻫد راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ار زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻢﺧز تﺪﺣ و تﺪﺷ و ﻢﺧز ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﻄﺧ ﺪﻧاﻮﺗ ) 126 ( . رد ﻮﺠﺘـﺴﺟ سﺎـﺳا ﺮﺑ ﻧﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد يدوﺪﺤﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ ﻚ . يﺎـﻫ ﻪـﻘﻠﺣ صﻮـﺼﺧ رد ﻲﻟﻮـﻜﻟﻮﻣ ﻊﻣﺎـﺟ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴـﻟوا ﻲـﺼﺼﺨﺗ ياﺮـﺘﻛد ﻪﻟﺎﺳر ﻦﻳا هﺪﺷ ﺮﻛذ دراﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻨﻋ ﺎﺑ ﻦﻴﻛﻮـﻟﺮﺘﻨﻳا ﻢﺴﻴﻓﺮﻣ ﻲﻠﭘ ﺶﻘﻧ و ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺖﻧﻮﻔﻋ ، نزﺎﺨﻣ ، ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﻞﻣﺎﺷ يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا 4 يﺎﻤﻴـﺳ رد ﺪـﺷﺎﺑ ﻲـﻣ ﻲﻟﺎﻤـﺷ نﺎـﺳاﺮﺧ نﺎﺘـﺳا ، ﻦﻳاﺮﻔﺳا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻚﻴﻣﺪﻧا نﻮﻧﺎﻛ رد نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻜﻴﻨﻴﻠﻛ . ﺎـﺑ ﻪﻟﺎـﺳر ﻦـﻳا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻳز فاﺪﻫا .
٧ ﻲﻠﺻﺍ ﻑﺍﺪﻫﺍ : 1 ﻞﮕﻧا ﻪﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺎ رد ، ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ نارﺎـﻤﻴﺑ و نزﺎـﺨﻣ شور ﻪـﺑ ﻣ ﻮ نﺎﺘـﺳا ،ﻦﻳاﺮﻔـﺳا نﺎﺘـﺳﺮﻬﺷ رد ﻲﻟﻮـﻜﻟ ﻲﻟﺎﻤﺷ نﺎﺳاﺮﺧ 2 -ﻢﺴﻴﻓرﻮﻣ ﻲﻠﭘ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﺗﻮـﻣوﺮﭘ رد IL-4 يﺪـﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤـﺸﻴﻟ ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ نارﺎـﻤﻴﺑ رد شور ﻪـﺑ ﻣ ﻮ نﺎﺘـﺳﺮﻬﺷ رد ﻲﻟﻮـﻜﻟ ﻲﻟﺎﻤﺷ نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا ،ﻦﻳاﺮﻔﺳا ﻲﻋﺮﻓ ﻑﺍﺪﻫﺍ : 1 - ﻞﮕﻧا ﻪﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺎ رد ، ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ نارﺎﻤﻴﺑ و نزﺎﺨﻣ شور ﻪﺑ ﻣ ﻮ ﻲﻟﻮﻜﻟ فﺪﻫ يﺎﻫ نژ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ 2 - ﻦﻴﻴﻌﺗ فﺪﻫ يﺎﻫ نژ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ نﺎﺴﻧا و نزﺎﺨﻣ ،ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ زا هﺪﺷ اﺪﺟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﻲﻧﺎﺴﻤﻫ 3 - ﻢﺴﻴﻓرﻮﻣ ﻲﻠﭘ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﺗﻮﻣوﺮﭘ IL-4 يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تاﺮﻫﺎﻈﺗ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻱﺩﺮﺑﺭﺎﻛ ﻑﺪﻫ : ﺞﻳﺎﺘﻧ زا يرادﺮﺑ هﺮﻬﺑ و ﻦﻳاﺮﻔﺳا ﻚﻴﻣﺪﻧا نﻮﻧﺎﻛ رد ﻊﻳﺎﺷ يﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﻪﺳﺎﻨﺷ درﻮﻣ رد ﺶﻧاد ﺶﻳاﺰﻓا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نآ لﺮﺘﻨﻛ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻳوﺪﺗ يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ و ﺶﻫﻭﮋﭘ ﺕﻻﺍﻮﺳ : 1 - ؟ﺪﻨﻣاﺪﻛ ﻦﻳاﺮﻔﺳا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ ﺎﻳ ﻞﻗﺎﻧ 2 - ﻳ نﺰﺨﻣ يﺪﻠﺟ زﻮﻧﺎﻤﺸﻴﻟ نزﺎﺨﻣ ﺎ ؟ﺪﻨﻣاﺪﻛ ﻦﻳاﺮﻔﺳا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ 3 ؟ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮕﭼ نﺎﺴﻧاو نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ ،ﻦﻴﻠﻗﺎﻧ رد هﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻲﻧﺎﺴﻤﻫ 4 يﻮﮕﻟا ﻲﻠﭘ ﻣ ﻮ ﻢﺴﻴﻓر ﺮﺗﻮﻣوﺮﭘ IL-4 نارﺎﻤﻴﺑ رد ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮕﭼ يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ؟
٨
١
-٢
:
ﺕﺎﻴﻠﻛ
ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺭﻭﺮﻣ ﻭ
ﻦﻳﺮﺗ هﺪﺷ شﻮﻣاﺮﻓ زا ﻲﻜﻳ زﻮﻨﻫ ،زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا ﻦﻳﺮﺗﺮﻴﻘﻓ ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ . ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ دروآﺮﺑ 350 دوﺪﺣ و هدﻮﺑ نآ ﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد ﺮﻔﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ 2 زا ﻪﻴﻘﺑ و يﺪﻠﺟ عﻮﻧ زا نآ نﻮﻴﻠﻴﻣ ﻢﻴﻧ و ﻚﻳ دوﺪﺣ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﻼﺘﺒﻣ نآ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﺳ ﺮﻫ ﺪﻳﺪﺟ دراﻮﻣ ﺮﻔﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ عﻮﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻳﺎﺸﺣا ) 4 ، 5 .( و دﻮﺷ ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺲﻨﺟ ﻲﻟﻮﻠﺳ ﻞﺧاد راﺪﻛژﺎﺗ يﺎﻫ ﻪﺘﺧﺎﻳ ﻚﺗ ﻪﻠﻴﺳﻮﺑ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ءﺰﺟ 10 ﺮﻈﻧ زا ﻢﻬﻣ يرﺎﻤﻴﺑ WHO ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ) 5 .( هدﺎﻣ يﺎﻫ ﻲﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ زا ﻲﺻﻮﺼﺨﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫزﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﻘﺘﻨﻣ نﺎﺴﻧا ﻪﺑ ﺎﻴﻟاﺮﺘﺳا ﺰﺠﺑ هرﺎﻗ رﺎﻬﭼ رد و ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ دراد دﻮﺟو . رد ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا 98 نﺎﻬﺟ رﻮﺸﻛ دراد دﻮﺟو ) يﺎﻫ ﻞﻜﺷ 1 -1 ﺎﺗ 1 -3 ( ﺖﺳا ﻊﻳﺎﺷ توﺎﻔﺘﻣ ﻲﻠﻴﺧ ﻲﻓاﺮﮔﻮﭘﻮﺗ ﺎﺑ يا ﻪﻘﻄﻨﻣ رد و ) 4 ، 5 ، 6 .(
يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ هﺪﺷ دﺎﺠﻳا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ L.tropica و ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ هﺪﺷ دﺎﺠﻳا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ L.major يﺎﻴﻧد رد ٩ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ هﺪﺷ دﺎﺠﻳا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻢﻳﺪﻗ يﺎﻴﻧد رد ) WHO ، 2010 ( ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ هﺪﺷ دﺎﺠﻳا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻞﻜﺷ 1 -1 : يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ هﺪﺷ دﺎﺠﻳا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ L.aethiopica ﻢﻳﺪﻗ يﺎﻴﻧد رد ﻞﻜﺷ 1 -2 : ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ هﺪﺷ دﺎﺠﻳا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻢﻳﺪﻗ ) WHO ، 2010 (
ﺪﻳﺪﺟ و ﻢﻳﺪﻗ يﺎﻴﻧد رد ﻲﻳﺎﺸﺣا زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ) WHO ، 2010 ( Cutaneous ( ﻲﻃﺎﺨﻣ يﺪﻠﺟ ، هﺮﺸﺘﻨﻣ يﺪﻠﺟ ، ) Diffuse Cutaneous دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻳد ) 7 ، 8 ، 9 .( و دﻮﺷ ﻲﻣ شراﺰﮔ وﺮﭘ و ﻞﻳزﺮﺑ ،يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ﻪﻳرﻮﺳ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،ناﺮﻳا يﺎﻫرﻮﺸﻛ زا يﺪﻠﺟ دراﻮﻣ ،شدﻼﮕﻨﺑ ،لﺎﭙﻧ ،نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نآ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﻞﺑﺎﻗ زﻮﻧﻮﺋز يرﺎﻤﻴﺑ ﻚﻳ يﺪﻠ ﻪﺑ ﻪﻨﻴﻣﻮﺗﻮﺒﻠﻓ هدﺎﻣ يﺎﻫ ﻲﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗو هﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗ و هزوﺮﻣا رﻮﺸﻛ ﺎﻣ ﻲﻜﻳ زا نﻮﻧﺎﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﻣﺎﻋ . عﻮﻧ ﻪﺑ ﻢﺑ و رﻮﺑﺎﺸﻴﻧ ،هوﺎﺟﺮﻴﻣ ،ناﺪﻫاز ،نﺎﺷﺎﻛ ،ﻢﻗ ،راوﺰﺒﺳ ،نﺎﻣﺮﻛ ،زاﺮﻴﺷ ١٠ ﺪﻳﺪﺟ و ﻢﻳﺪﻗ يﺎﻴﻧد رد ﻲﻳﺎﺸﺣا زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻪﺑ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يرﺎﻤﻴﺑ 4 يﺪﻠﺟ مﺮﻓ ) Cutaneous Leishmaniasis=CL Mucocutaneous leishmaniasis ( هﺮﺸﺘﻨﻣ يﺪﻠﺟ ، leishmaniasis ( ﻲﻳﺎﺸﺣا و ) Visceral leishmaniasis=VL ( دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻳد و دﻮﺷ ﻲﻣ شراﺰﮔ وﺮﭘ و ﻞﻳزﺮﺑ ،يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ﻪﻳرﻮﺳ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،ناﺮﻳا يﺎﻫرﻮﺸﻛ زا يﺪﻠﺟ دراﻮﻣ ﻲﻳﺎﺸﺣا زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ درﻮﻣ ) رازآﻻﺎﻛ ( زا ﺶﻴﺑ ، 90 % ،شدﻼﮕﻨﺑ ،لﺎﭙﻧ ،نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نآ ﻞﻳزﺮﺑ ﻲﻗﺮﺷ لﺎﻤﺷ و نادﻮﺳ بﻮﻨﺟ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ) 4 .( ﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﻞﺑﺎﻗ زﻮﻧﻮﺋز يرﺎﻤﻴﺑ ﻚﻳ يﺪﻠ ﻪﺑ ﻪﻨﻴﻣﻮﺗﻮﺒﻠﻓ هدﺎﻣ يﺎﻫ ﻲﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗو هﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا زا نﺎﻣز يﺎﻫ رﺎﻴﺴﺑ رود رد ناﺮﻳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو نﺎﻬﺟ رد بﻮﺴﺤﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ . L. tropica و يﺮﻬﺷ يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﻣﺎﻋ L. major ﺖﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﻣﺎﻋ ،دﺰﻳ ،ﺪﻬﺸﻣ ،ناﺮﻬﺗ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا يﺮﻬﺷ ﻪﺑ ﻢﺑ و رﻮﺑﺎﺸﻴﻧ ،هوﺎﺟﺮﻴﻣ ،ناﺪﻫاز ،نﺎﺷﺎﻛ ،ﻢﻗ ،راوﺰﺒﺳ ،نﺎﻣﺮﻛ ،زاﺮﻴﺷ ﻞﻜﺷ 1 -3 : ﺪﻳﺪﺟ و ﻢﻳﺪﻗ يﺎﻴﻧد رد ﻲﻳﺎﺸﺣا زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻪﺑ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يرﺎﻤﻴﺑ ) leishmaniasis=MCL leishmaniasis=DCL زا ﺶﻴﺑ 90 % و دﻮﺷ ﻲﻣ شراﺰﮔ وﺮﭘ و ﻞﻳزﺮﺑ ،يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ﻪﻳرﻮﺳ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،ناﺮﻳا يﺎﻫرﻮﺸﻛ زا يﺪﻠﺟ دراﻮﻣ زا 500000 ﻲﻳﺎﺸﺣا زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ درﻮﻣ ﻞﻳزﺮﺑ ﻲﻗﺮﺷ لﺎﻤﺷ و نادﻮﺳ بﻮﻨﺟ ﻪﺑ ﻪﻨﻴﻣﻮﺗﻮﺒﻠﻓ هدﺎﻣ يﺎﻫ ﻲﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗو هﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﮕﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗ دﻮﺷ ﻲﻣ ﻞﻘﺘﻨﻣ نﺎﺴﻧا . يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا يﺎﻫ ﻢﻬﻣ ﻦﻳا يرﺎﻤﻴﺑ نﺎﻬﺟ رد ﺎﻣ رﻮﺸﻛ رد L. tropica ،دﺰﻳ ،ﺪﻬﺸﻣ ،ناﺮﻬﺗ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا يﺮﻬﺷ
١١ عﻮﻧ و دراد دﻮﺟو ﻲﻣﻮﺑ ترﻮﺻ ،ﺪﺒﻨﮔ ،اﺮﺤﺻ ﻦﻤﻛﺮﺗ ،نﺎﻬﻔﺻا قﺮﺷ لﺎﻤﺷ و لﺎﻤﺷ يﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ رد نآ ﻲﻳﺎﺘﺳور و سرﺎﻓ ،نﺎﻐﻣاد ، نﺎﮔﺰﻣﺮﻫ و ﺮﻬﺷﻮﺑ ،مﻼﻳا ،نﺎﺘﺳزﻮﺧ ،ﻦﻳاﺮﻔﺳا ،ﺲﺧﺮﺳ ... دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻳد ) 10 ، 11 ، 12 ، 13 ، 14 ، 15 .( زوﺮﺑ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﺑ ناﺮﻳا ZCL ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫرﻮﺸﻛ رﺎﻤﺷ رد ﺖﻧﻮﻔﻋ ﺎﺑ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ روژﺎﻣ رد ﻲﻀﻌﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ نآ ﻪﺑ ﻞﻜﺷ ﻚﻴﻣﺪﻧآ هﺪﻫﺎﺸﻣ ددﺮﮔ ﻲﻣ ) 1 (. رﺎﻣآ ﺖﺒﺛ هﺪﺷ نﺎﻳﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ مﺮﻓ يﺪﻠﺟ رد رﻮﺸﻛ ﺎﻣ ﻪﻧﺎﻴﻟﺎﺳ دوﺪﺣ 20 راﺰﻫ ﺮﻔﻧ ﺖﺳا رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ ﻲﻌﻗاو مﺎﻗرا يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳﺪﻨﭼ ﺮﺑاﺮﺑ ﻦﻳا داﺪﻌﺗ ﻲﻣ و ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻌﺑ زا ﺎﻳرﻻﺎﻣ زا ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ يرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ﻲﻠﮕﻧا رد ناﺮﻳا ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﻲﻣ دور ) 16 .( لﺎﺳ زا 1372 هﺪﺷ شراﺰﮔ دراﻮﻣ داﺪﻌﺗ رد يﺮﻴﮔ ﻢﺸﭼ ﺶﻳاﺰﻓا ﻚﻳ و ﺖﺳا هدﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ رﺎﺸﺘﻧا ﺪﻌﺑ ﻪﺑ دراد دﻮﺟو . ﻦﻳا ﻪﺑ ﺎﻣ نﺎﻨﻃﻮﻤﻫ زا يداﺪﻌﺗ ﻪﻟﺎﺳ ﺮﻫ و دراد دﻮﺟو يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ زا يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ نﻮﻧﺎﻛ ﺎﻣ رﻮﺸﻛ رد ﻼﺘﺒﻣ يرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ) 1 ( . ﺮﻬﺷﻮﺑ و دﺰﻳ ،مﻼﻳا ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎﻬﻧﺎﺘﺳا و ﺖﺳا ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ور ناﺮﻳا رد يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ عﻮﻴﺷ ﺪﻧا هدﻮﺑ ﺮﻴﺧا يﺎﻬﻟﺎﺳ رد ﺪﻳﺪﺟ دراﻮﻣ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ياراد . ،مﻼﻳا ،سرﺎﻓ ،نﺎﺳاﺮﺧ ،دﺰﻳ ،ﺮﻬﺷﻮﺑ ﻞﺜﻣ ﻲﻳﺎﻬﻧﺎﺘﺳا ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺑ نﺎﻬﻔﺻا و نﺎﺘﺳزﻮﺧ 166 اﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮﻔﻧ راﺰﻫ ﺪﺻ رد درﻮﻣ ﺪﻧا ﻪﺘﺷاد ار رﻮﺸﻛ رد يرﺎﻤﻴﺑ زوﺮﺑ ن . يﺎﻬﻟﺎﺳ ﻲﻃ ﻲﻳﺎﺸﺣا و يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ زوﺮﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 1380 ﺎﺗ 1390 ﻞﻜﺷ يﺎﻫ ﻪﺸﻘﻧ رد 1 -4 ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ . زا نﻮﻧﺎﻛ يﺎﻫ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻢﻬﻣ يﺪﻠﺟ ﻲﻳﺎﺘﺳور ناﺮﻳا ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﻚﻴﻧ ،ﺰﻨﻄﻧ دﺎﺑآ و نﺎﺘﺳدرا رد نﺎﺘﺳا ،نﺎﻬﻔﺻا نﺎﻛدرا ،دﺰﻳ نﺎﺘﺳا رد راوﺰﺒﺳ و ﻦﻳاﺮﻔﺳا رد نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا ،يﻮﺿر ﻦﻤﻛﺮﺗ اﺮﺤﺻ رد نﺎﺘﺳا ،نﺎﺠﻨﺳرا ،نﺎﺘﺴﻠﮔ ﺖﺷدوﺮﻣ و ﺰﻳﺮﻴﻧ رد نﺎﺘﺳا ،سرﺎﻓ بﻮﻨﺟ نﺎﺘﺳا نﺎﺘﺴﻴﺳ ،نﺎﺘﺴﭼﻮﻠﺑ و ژدﺮﺑا ﻦﻴﻣراو و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هرﺎﺷا مﻼﻳا نﺎﺘﺳا دﺮﻛ ) 11 ، 17 ، 18 ، 19 ، 20 ، 21 .(
1380 ﺎﺗ 1390 ) Karimi و
Vianna, Lindenberg, Wright, Donovan, Leishman, Borovsky
و ﺺﻴﺨﺸﺗ ار ﻲﻠﮕﻧا ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﻢﻫ زا ﻞﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ يرﺎﻤﻴﺑ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ ﺪﻧداد Cathoire و Laveran ﻞﮕﻧا ار ﻞﮕﻧا ﻦﻳا مﺎﻧ L.infantum ﺪﻴﻣﺎﻧ رد ﻪﻛ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﺖﺸﻛ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻂﻴﺤﻣ رد ار نآ ﺖﺴﻧاﻮﺗ و ﺪﻴﻣﺎﻧ ﮓﺳ ،ﺲﻧﻮﺗ رد ار نآ نﺰﺨﻣ ) 5 .( لﺎﺳ رد و ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﻲﻃﺎﺨﻣ يﺪﻠﺟ يﺎﻫ ﻢﺧز رد ار ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ،ﻞﻳزﺮﺑ رد ، 1914 ﻂﺳﻮﺗ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ار ﻲﻳﺎﻫ ﻞﮕﻧا يﺎﻴﺳآ رد يﺪﻠﺟ ﻲﻣﺎﺳا ﻪﺑ دﻮﺧ ﻲﻤﻠﻋ ﺐﺘﻛ رد و ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻢﻳﺪﻗ نﺎﻴﻟﺎﺳ زا ار زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻦﻴﻣز قﺮﺸﻣ مدﺮﻣ ١٢ لﺎﺳ ،ناﺮﻳا رد ﻲﻳﺎﺸﺣا و يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ زوﺮﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 1380 ز Vianna, Lindenberg, Wright, Donovan, Leishman, Borovsky
ﺺﻴﺨﺸﺗ ار ﻲﻠﮕﻧا ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﻢﻫ زا ﻞﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ Ronald Ross ﺖﻓﺮﮔ مﺎﻧ ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ، . رد 1904 ، Cathoire ﺪﻧدﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﻲﻤﻧآ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻛدﻮﻛ لﺎﺤﻃ رد ار ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ . Nicolle ار ﻞﮕﻧا ﻦﻳا مﺎﻧ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﺖﺸﻛ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻂﻴﺤﻣ رد ار نآ ﺖﺴﻧاﻮﺗ و ﺪﻴﻣﺎﻧ ﮓﺳ ،ﺲﻧﻮﺗ رد ار نآ نﺰﺨﻣ لﺎﺳ رد و ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﻲﻃﺎﺨﻣ يﺪﻠﺟ يﺎﻫ ﻢﺧز رد ار ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ،ﻞﻳزﺮﺑ رد ، Yakimoff و Shakor زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ار ﻲﻳﺎﻫ ﻞﮕﻧا ﻲﻣﺎﺳا ﻪﺑ دﻮﺧ ﻲﻤﻠﻋ ﺐﺘﻛ رد و ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻢﻳﺪﻗ نﺎﻴﻟﺎﺳ زا ار زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻦﻴﻣز قﺮﺸﻣ مدﺮﻣ ﻞﻜﺷ 1 -4 : لﺎﺳ ،ناﺮﻳا رد ﻲﻳﺎﺸﺣا و يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ زوﺮﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،نارﺎﻜﻤﻫ 2014 ( ير ر ز ،ﻢﻫدزﻮﻧ نﺮﻗ عوﺮﺷ ﺎﺑ
Vianna, Lindenberg, Wright, Donovan, Leishman, Borovsky
Cunningham ﺺﻴﺨﺸﺗ ار ﻲﻠﮕﻧا ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﻢﻫ زا ﻞﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﺪﻧدﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﻲﻤﻧآ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻛدﻮﻛ لﺎﺤﻃ رد ار ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ لﺎﺳ 1908 ﺪﻳﺎﻤﻧ ﺖﺸﻛ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻂﻴﺤﻣ رد ار نآ ﺖﺴﻧاﻮﺗ و ﺪﻴﻣﺎﻧ ﮓﺳ ،ﺲﻧﻮﺗ رد ار نآ نﺰﺨﻣ لﺎﺳ رد 1912 لﺎﺳ رد و ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﻲﻃﺎﺨﻣ يﺪﻠﺟ يﺎﻫ ﻢﺧز رد ار ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ،ﻞﻳزﺮﺑ رد ، ﻲﺳور ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ، Yakimoff ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻣ يﺰﻛﺮﻣ ) 5 .( ﻲﻣﺎﺳا ﻪﺑ دﻮﺧ ﻲﻤﻠﻋ ﺐﺘﻛ رد و ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻢﻳﺪﻗ نﺎﻴﻟﺎﺳ زا ار زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻦﻴﻣز قﺮﺸﻣ مدﺮﻣ
١٣ ﺪﻧا هدﺮﻛ دﺎﻳ نآ زا ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ . ﺪﻨﺘﺷاد ار ﺎﻫ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﺰﻴﻧ نﺎﺷدﻮﺧ ﻦﻴﻣزﺮﺳ رد ﻪﭼﺮﮔا ﻦﻴﻣز بﺮﻐﻣ ناﺪﻨﻤﺸﻧاد ﻴﻣروﺎﺧ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ار يرﺎﻤﻴﺑ نﻮﭼ ﻲﻟو ﻪﻧﺎ هدﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻤﮔد ﺎﻳ يروﺎﺧ ﻢﺧز ﻢﺳا ﻖﺣ ﻪﺑ ،ﺪﻧا ﺪﻧا هداد نآ ﻪﺑ ار ﻲﻗﺮﺷ . يدﻼﻴﻣ ﻢﻫدزﺎﻳ نﺮﻗ رد ﺎﻨﻴﺳ ﻲﻠﻋﻮﺑا ) 428 -373 ﻫ . ق ( مﺎﻨﺑ ﻲﻤﺧز زا نﻮﻧﺎﻗ بﺎﺘﻛ رد ﺖﺳا ﻪﺘﻔﮔ ﻦﺨﺳ ﻪﻴﻧوﺮﻴﺧ ﺎﻳ ﻪﻴﻧوﺮﻴﺟ . ﺖﺳا هدﻮﺑ راﻮﺷد نآ نﺎﻣرد و هﺪﻴﻣﺎﺠﻧا لﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ تﺪﻣ ﻪﻛ ﻲﻤﺧز . ﻪﻧﺎﺸﻧ د ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻪﻛ ﻢﺧز ﻦﻳا يﺎﻫ ﺖﺳا هدﻮﺑ يزوﺮﻣا ﻚﻟﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﺘﺷاد ﺖﻣوﺎﻘﻣ نﺎﻣز نآ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫورا ) 9 (. رد لﺎﺳ 1900 مﺎﻧ ﻪﺑ يﺪﻨﻤﺸﻧاد Leishman ﺐﺗ زا ﻪﻛ يزﺎﺑﺮﺳ لﺎﺤﻃ رد Dum Dum هدﺮﻛ تﻮﻓ نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ رد دﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﮔرﺰﺑ يﺎﻫ لﻮﻠﺳ ﻞﺧاد رد ار ﻞﻜﺷ ﻲﻀﻴﺑ مﺎﺴﺟا دﻮﺑ . لﺎﺳ رد 1903 ، Donovan نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ رد شﺮﺘﺴﮔ رد ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻫ شراﺰﮔ و هﺪﻫﺎﺸﻣ ار ﻚﭼﻮﻛ و دﺮﮔ مﺎﺴﺟا نﺎﻤﻫ رازآﻻﺎﻛ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ رﺎﻤﻴﺑ لﺎﺤﻃ Laveran و Mesnil ار يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ ،ناوﻮﻧد رﺎﺨﺘﻓا ﻪﺑ نﺎﻧآ و دﺎﺘﺳﺮﻓ Piroplasma donovani هﺪﻴﻣﺎﻧ ﺪﻧدﺮﻛ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ رازآﻻﺎﻛ يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻲﻧاوﻮﻧد ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ مﺎﻧ و . ﺪﻌﺑ لﺎﺳ ﻚﻳ Rogers ﻪﺘﻜﻠﻛ رد دﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ار ﻞﮕﻧا راد كژﺎﺗ ﻢﺴﺟ و يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ رد ار ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ . لﺎﺳ رد 1906 ، Blanchard رازآﻻﺎﻛ و ﻲﻗﺮﺷ ﻪﻤﮔد يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ دﺮﻛ هرﺎﺷا يﻮﺴﻧاﺮﻓ دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﺗوﺎﻔﺗ . لﺎﺳ رد 1915 ، Sergan ر سﻮﻣﻮﺗﻮﺒﻠﻓ ﺲﻨﺟ ﻲﻛﺎﺧ ﻪﺸﭘ ﻲﺑﺮﺠﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ ﺖﺴﻧاد ﺎﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ ﻞﻗﺎﻧ ا . لﺎﺳ رد 1924 Vand , دﺎﺠﻳا و ﻲﺑﺮﺠﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ سﺎﺴﺣ ناﻮﻴﺣ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﺘﺴﻣﺎﻫ زا نارﺎﻜﻤﻫ و ﺪﻧدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ رد يرﺎﻤﻴﺑ . ﻪﺑ نآ زا و هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ناﺮﻳا رد ﻢﻳﺪﻗ زا يﺪﻠﺟ زﻮﻴﻧﺎﻤﺸﻴﻟ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺸﭘ ناﻮﻨﻋ ﺪﻧا هدﺮﻛ دﺎﻳ ﻚﻟﺎﺳ ﺎﻳ و ﻲﮔﺪﻳﺰﮔ . ﻳا ﺪﻧا ﻪﺘﺷاد ﻲﻳﺎﻨﺷآ يرﺎﻤﻴﺑ هرود و ﻞﻗﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﻣز نآ نﺎﻴﻧاﺮ . ﻪﺸﭘ مﺎﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و هدﻮﺑ يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻗﺎﻧ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻲﮔﺪﻳﺰﮔ " ﻚﻟﺎﺳ " ﺎﻳ » لﺎﺳ ﻚﻳ « هدﻮﺑ يرﺎﻤﻴﺑ هرود ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺖﺳا . ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻪﻴﺒﺷ ﻚﻟﺎﺳ ﻢﺧز ﻪﺑ نآ تاﺮﻫﺎﻈﺗ ﻪﻛ هﺪﺷ دﺎﻳ ﻢﻠﻴﺷ يرﺎﻤﻴﺑ زا ﺰﻴﻧ ﺲﻴﻔﻧﻼﻣ بﺎﺒﺳا حﺮﺷ رد .
