ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 2010; 7(2) : 3 - 13
BAÐCILIKTA ÖRTÜLÜ TOPRAK ÝÞLEME ve ÖRTÜ BÝTKÝLERÝ 1
Elman BAHAR , Ýlknur KORKUTAL , A.Semih YAÞASIN ÖZET
Geliþen çevre bilinci, ekonomik üretim talepleri ve enerji kullanýmýnda tasarruf zorunluluðu nedeniyle son yýllarda, toprak iþlemede köklü deðiþiklikler yapýlmaya baþlanmýþtýr. Bu düþünce ve deðiþikliklere baðlý olarak geleneksel toprak iþlemeye alternatif olan koruyucu toprak iþleme, hýzlý bir þekilde yaygýnlaþmaya baþlamýþtýr. Örtü bitkileri, ekonomik olarak yetiþtiriciliði yapýlmayan, baðýn ortasýnda veya sýra arasýnda bulunan bitkilerdir. Baðda kullanýlan örtü bitkileri ürünlerinden faydalanmak amacýyla yetiþtirilmezler, fakat esas ürün olan baðýn bakýmýnda birçok yarar saðlarlar. Örtü bitkilerinin seçimi; arazinin verimliliðine, topraðýn su tutma kapasitesine, baðcýlýk açýsýndan belirlenen hedefe (vegetatif büyümeyi azaltma veya artýrma) ve ilaçlama amaçlarýna (hastalýk, böcek ve yabancý ot kontrolü) göre deðiþkenlik göstermektedir. Birçok araþtýrmadan alýnan sonuçlar, farklý bitkilerin örtü bitkisi olarak kullanýlabildiðini göstermektedir. Bu bitkiler temel olarak; kýþ veya yazýn yetiþtirilen tek yýllýklar veya çok yýllýklar olarak gruplanmaktadýr. En çok kullanýlanlarý; baklagiller (Fabaceae familyasý), yonca, karaburçak, çimler (Poaceae familyasý), arpa ve çayýr otu olarak sýralanabilir. Diðer bitki çeþitleri de örtü bitkisi olarak kullanýlýr, bunlar arasýnda lahanagiller (Brassicaceae familyasý) ve arý otu (Hydrophyllaceae familyasý) bulunmaktadýr. Tüm bunlara ilave olarak, yabancý otlar da kolayca örtü bitkisi olarak kullanýlabilmektedir. Sonuç olarak, son yýllarda baðcýlýkta örtü bitkilerinin kullanýmýnýn önemli bir bileþen olduðu ve örtü bitkisi olarak seçilecek birçok türün bulunduðu görülmektedir. Bu bitkilerin kullanýmýnýn geleneksel toprak iþleme yöntemleri arasýnda da deðerlendirilmesi mutlak olumlu etkiler gösterecektir.
Anahtar kelimeler: Bað, örtü bitkileri, toprak iþleme, asma, örtülü toprak iþleme. Conservation Soil Tillage and Cover Crops in Viticulture ABSTRACT
Increasing environmental awareness, compulsory savings in energy, economic production, demand fundamental in soil tillage in recent years. With this purpose, as an alternative, conservation soil tillage became popular. Cover crops are the crops that have not been grown economically and these plants are grown in the middle of vineyard or between the rows. Cover crops often used in the vineyards are not harvested, but provide many benefits to production system. Cover crops selection depends on, production capability of soil, soil water capacity, aim of viticulture (decrease or increase the vegetative growth), and pesticide application (disease, insect and weed control). Results from several research showed that the different plants can be used as cover crops. These plants are mainly grown in winter or summer as annual or perennial plants. Widely used cover crops are listed as; legumes (Fabaceae), alfalfa, vetch, grasses (Poaceae), barley and fescue. Other plant varieties are also used as cover crops, among them are cabbage (Brassicaceae), Phacelia tanacetifolia Bentham (Hydrophyllaceae). In addition to all of them weeds can be easily used as cover crop. As a result, in recent years, the use of cover crops in vineyards is an important component and many species can be chosen. The use of these plants together with the traditional soil tillage methods will provide positive effects on vineyards.
Key words: Vineyard, cover crops, soil tillage, grapevine, conservation soil tillage.
1 2
1
Namýk Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, 59030-TEKÝRDAÐ. 2
Baðcýlýk Araþtýrma Enstitüsü, 59030-TEKÝRDAÐ.
GÝRÝÞ toprak iþleme önemlidir (Kasap ve Özgöz, 2006).
Geleneksel toprak iþlemenin; toprak sýkýþmasý, Geliþen çevre bilinci, ekonomik üretim talepleri erozyon, nem muhafazasý, yüksek enerji ve zaman ve enerji kullanýmýnda tasarruf zorunluluðu nedeniyle gereksinimi gibi problemlerinin olduðu, dünya son yýllarda, toprak iþlemede köklü deðiþiklikler genelinde deðiþik iklim bölgelerinde yapýlan yapýlmaya baþlanmýþtýr. Bu düþünce ve deðiþikliklere çalýþmalarla ifade edilmektedir. Erozyon problemi ile baðlý olarak geleneksel toprak iþlemeye alternatif olan birlikte artan enerji maliyetleri, pulluðun kullanýldýðý koruyucu toprak iþleme, hýzlý bir þekilde geleneksel toprak iþlemenin yerine alternatif yaygýnlaþmaya baþlamýþtýr. yöntemlerin düþünülmesi gerektiðini göstermektedir
Ta r ý m s a l ü r e t i m i n y a l n ý z k a r l ý l ý ð ý (Yalçýn ve ark., 2003).
düþünülmemeli, ayný zamanda çevresel, sosyal ve Toprak iþlemenin hedefi; sadece verimi agronomik boyutlarý da dikkate alýnmalýdýr (Aykas ve yükseltmek deðil, topraðýn verimliliðini devam ark., 2005). Doðal kaynaklarýn korunmasý, çevrenin ettirme, verimi ve ürün kalitesini azaltýlmýþ masrafla bozulma ve kirlenmekten arýndýrýlmasý için, güvenceye almak ve toprak korumanýn gereklerini sürdürülebilir tarým, buna baðlý olarak koruyucu yerine getirmektir. Belirli bir alan için doðru toprak
iþleme sisteminin seçimi, basit bir iþlem deðildir. bitkilerinin yararlarý aþaðýdaki baþlýklarda Toprak iþleme sisteminin baþarýsý üzerine; toprak, incelenebilir.
iklim ve ürün rotasyonunun etkisine ilaveten kalite- * Topraðý erozyondan koruma: Eðimli alanlarda
verim iliþkileri ve tecrübe de etkilidir. Geleneksel bulunan baðlarýn toprak erozyon riski altýnda toprak iþleme yerine koruyucu toprak iþleme olduðunu belirten Auerswald ve Schwab (1999), uygulama kararý; erozyon probleminin ciddiliði, erozyon riskinin örtü bitkileri ile azaltýlabileceðini toprak tipi, ürün rotasyonu, mevcut ekipman gibi belirtmiþlerdir. Özellikle yapraklý örtü bitkilerinin faktörler dikkate alýnarak verilmelidir (Kasap ve yaðmur damlasýnýn hýzýný keserek topraða þiddetli
Özgöz, 2006). çarpmasýný, topraðýn agregatlarýnýn daðýlmasýný ve
Toprak iþleme sistemlerini birbirinden tam kaymak tabakasý oluþumunu önlediðini ifade olarak ayýrmak ve kesin kavramlarla ifade etmek etmiþlerdir. Ayrýca, örtü bitkilerinin köklerinin toprak oldukça güçtür, ancak sistemler; amaç dikkate parçacýklarýna tutunarak, topraðý ýslah ettiði ve suyun alýnarak geleneksel (conventional) veya korumalý penetrasyonunu saðlayarak partiküllerin yüzeyden (conservative) toprak iþleme olarak iki ana grupta uzaklaþmasýna engel olduðu Bugg ve Van Horn toplanabilmektedir (Aykas ve ark. 2005, Korucu ve (1998), McGourty (2004), Acar ve ark. (2006) ve
ark. 2001). Olmstead (2006a) tarafýndan da vurgulanmýþtýr.
Baðda geleneksel toprak iþlemede yüzey alt üst * Asmanýn büyümesini düzenleme: Örtü bitkileri;
edilir, gerekirse herbisitlerin yardýmýyla yabancý ot asmalarý canlandýrma (toprak azotunu artýrarak, geliþimi azaltýlýr (Þekil 1a). Sürülmüþ sýra arasýnda baklagillerin nitrojeni baðlamasýyla) ve asmalarý traktör ve ekipmanlarýnýn geçmesi, kök bölgesinin zayýflatma (baklagiller dýþýndaki bitkilerde; kökler sýkýþmasýna ve su geçirgenliði ile ilgili sorunlara yol besin ve su alýmý için rekabet eder) görevi yaparak açmaktadýr (Olmstead, 2006b). büyümeyi düzenlemektedir (McGourty, 2004;
Baðda koruyucu toprak iþleme sisteminde Olmstead, 2006a).
genellikle sýra aralarýna tohum ekilerek yüzeyin örtülü * Toprak verimliliðini artýrma: Toprak azotunun
olmasý saðlanýr (Þekil 1b). Bu amaçla toprak artmasý ile birlikte çürümüþ örtü bitkileri de toprak-iþlenmeden farklý örtü bitkileri ekimi yapýlýr (çim, katyon deðiþim kapasitesini artýrmaktadýr. Bunlara ek baklagil, vb.) veya sýra arasý öncelikle yabancý olarak; mineral elementler genellikle þelat þeklindeki otlardan organik sertifikalý sentetik kimyasallarla organik bileþiklere dönüþmekte ve inorganik kil temizlenir, ardýndan ekim yapýlýr (Olmstead, 2006b). minerallerine nazaran kolayca alýnabilir hale Koruyucu toprak iþleme sisteminde yer alan gelmektedirler. Organik yetiþtiricilik yapan baðcýlar, toprak iþleme yöntemleri; þerit halinde (strip tillage), bað topraðýnýn verimini artýrmak için topraða kompost ekim sýrasýnda (plant tillage), malçlý (mulch tillage) ve da karýþtýrmaktadýrlar (Bugg ve Van Horn, 1998; azaltýlmýþ toprak iþleme (minimum tillage) olmak Thomas ve ark., 2003a ve b; McGourty, 2004;
üzere dört tiptedir. Olmstead, 2006a).
* Toprak yapýsýný iyileþtirme ve su tutma kapasitesini
Baðda Örtü Bitkilerinin Önemi artýrma: Örtü bitkilerinin kökleri, toprak
parçacýklarýný parçaladýðýndan asma köklerinin de Örtü bitkileri, ekonomik olarak yetiþtiriciliði toprakta iyi daðýlýmýný saðlamaktadýr. Örtü bitkileri yapýlmayan, baðýn ortasýnda veya sýra arasýnda ana kökün geniþlemesine yardýmcý olarak, bitki bulunan bitkilerdir (Ingels ve ark., 1998). Baðda öldüðünde makroporlar oluþturarak ana kökün kullanýlan örtü bitkileri genellikle hasat amacýyla daðýlmasýný kolaylaþtýrmaktadýrlar. Bu makroporlar yetiþtirilmezler, fakat üretim sisteminde birçok yarar toprak içinde hava ve suyun hareketini saðlamaya saðlarlar (Acar ve ark., 2006). Baðda kullanýlan örtü yardýmcý olmaktadýr. Örtü bitkileri sertleþmiþ toprak Þekil 1. Baðda geleneksel (a) ve koruyucu (b) toprak iþleme (Yaþasýn, 2010).
katmanlarýný parçalayarak, topraðý bileþenlerine mite istilasýný da azaltma yönünde etki yapmaktadýr ayýrmakta ve besin kaynaðý oluþturmakta, ayrýca (McGourty, 2004).
topraðýn yoðunluðunu azaltarak iþlenmesini * Yabancý ot kontrolünü saðlama: Ýyi tesis edilmiþ
kolaylaþtýrmaktadýr. Organik madde artýþý ile toprakta canlý örtü bitkileri, kurutulmuþ örtü bitkisi artýklarýyla su tutma kapasitesi de artmaktadýr (Olmstead, 2006a). ve doðal bitki artýklarýyla karþýlaþtýrýldýðýnda, yabancý Ayrýca örtü bitkileri topraðýn fiziksel yapýsýnýn ot tohumlarýnýn çimlenmesini önlemede daha etkili iyileþtirilmesi ve besin maddeleri yönünden topraðý olmaktadýr (Bugg ve Van Horn, 1998; Thomas ve ark., zenginleþtirerek besin döngüsünün saðlanmasý 2003a ve b; Acar ve ark., 2006; Olmstead, 2006a). yönüyle de önemlidirler (Bugg ve Van Horn, 1998; Ay r ý c a , ö r t ü b i t k i s i o l a r a k b a k l a g i l Acar ve ark., 2006). yetiþtiriliyorsa topraðýn fiziksel ve kimyasal yapýsýný
* Kök bölgesinde biyolojik çeþitliliði geliþtirme: iyileþtirdiði bilinmektedir. Yine canlý bitkiler,
Organik maddeler makro ve mikro organizmalara kurutulmuþ bitki malcýna göre ýþýðýn topraða direkt besin kaynaðý olduðundan bu organizmalarýn birçoðu ulaþmasýný azaltmakta ve toprak sýcaklýðýnýn daha örtü bitkilerinin topraða geri dönüþümünü saðlayarak, yavaþ yükselmesini saðlamaktadýr (Acar ve ark., topraðýn fiziksel kalitesini artýrmaktadýr. Özellikle 2006).
toprak solucaný populasyonunda dikkate deðer artýþ Celette ve ark. (2008)'nýn yapmýþ olduklarý görülmekte ve solucan varlýðý da topraðýn saðlýklý ve çalýþmada, çift ürün yetiþtiriciliðinde (asma+örtü fiziksel yapýsýnýn iyi olduðunu göstermesi bitkisi), su stresi çýplak toprak yüzeyindekilerden bakýmýndan çok önem taþýmaktadýr. Toprakta örtü daha baskýn olarak bulunmamýþtýr. 4 yýllýk bir bitkilerinin varlýðý ile önce organik madde ve ardýndan periyotta yapýlan bu araþtýrma, Akdeniz ülkeleri biyolojik çeþitlilik artmaktadýr. Araþtýrýcýlar, bu baðlarýnda farklý su rejimine göre örtü bitkilerinin organizmalarýn kök patojenlerinin zararýný etkilerini tanýmak, geçici ve sýnýrlý (sýraya ekim, sýra azaltabildiðini de bildirmiþlerdir (büyüme ve arasýna ekim, vb.) ekim sistemlerinin farklarýný geliþmelerini önleyerek) (McGourty, 2004; Olmstead, belirlemek amacýyla yapýlmýþtýr. 3 farklý uygulama:
2006a). çok yýllýk örtü bitkileri, yýllýk örtü bitkileri ve
* Predatör ve parazitoid böcekler ile örümceklere kimyasal yabancý ot kontrolü uygulamalarý
doðal ortam saðlama: Organik baðcýlýkta ilaçlama yapýlmýþtýr. Çok yýllýk örtü bitkilerinin asma kök
stratejilerinin üzerinde dururken doðada güvenle sisteminin geliþmesini destekleyici ve topraktaki kullanýlan “soft” kimyasallar, faydalý örümceklerin besin maddeleri ile asmanýn doðrudan rekabetini artýþýna engel olmadan baðdaki zararlý böcekleri kýsmen önleyici etki yaptýðý belirlenmiþtir. Ayný kontrol etmektedirler. Örtü bitkileri, doðal ortam zamanda çok yýllýk örtü bitkilerinin köklenmesinin, oluþturarak faydalý böceklere, geliþimlerinin farklý yýllýk bitkilerden daha derin ve yüksek kök aþamalarýnda yiyecek saðlayarak doðal döngüye yoðunluðuna sahip olduðu anlaþýlmýþtýr. Bununla yardýmcý olmaktadýr. Ayný zamanda avcý böceklere birlikte örtü bitkilerinin olduðu alanlarda toprak yem olarak afit, mite, týrtýl ve benzeri canlýlarý tabakalarý kurumuþ, asma kökleri daha derine gitmeye saðlamaktadýrlar (McGourty, 2004; Olmstead, zorlanmýþtýr.
2006a). Campos ve ark. (2006), yaptýklarý
araþtýrmalarýnda baðlarda, örtü bitkilerinin kullanýmý Örtü Bitkilerinin Seçimi
ile genelde faydalý böcek oranýnda artýþ ve zararlý Örtü bitkilerinin seçimi; arazinin verimliliðine, hayvan oranýnda (köstebek gibi) düþüþ olduðunu topraðýn su tutma kapasitesine, baðcýlýk açýsýndan görmüþlerdir. Baðlarda örtülü toprak iþleme ile doðal belirlenen hedefe (vegetatif büyümeyi azaltma veya düzenleme mekanizmasý pekiþtirilmiþ ve böcek artýrma) ve ilaçlama amaçlarýna (mite, böcek, yabancý populasyonu ekolojik yaklaþýmla kontrol altýna ot kontrolü) göre deðiþkenlik göstermektedir. Ayrýca alýnmýþtýr (Bugg ve Van Horn, 1998). organik baðcýlýkta örtü bitkisi kullanýmý önemli bir
* Hasat ve kültürel iþlemlere esas olma: Arazi bileþendir. Baðcýlar pek çok tür seçeneðine sahiptir ve
iþlenmediðinde, araziyi çim gibi kaplayan örtü örtü bitkisi seçimi bölgeye göre deðiþmektedir. bitkileri ekildiðinde, esas olarak baðda nemli hava Üreticilerin yaptýklarý yetiþtiriciliðin amacýna, verim bulunmasý söz konusudur; sonuçta hasadý, sert miktarýna ve kalite hedeflerine veya kendi kriterlerine budamayý ve ilaçlamayý kolaylaþtýrmaktadýr (Thomas göre seçim yapmalarý gerekmektedir (McGourty, ve ark., 2003a ve b; McGourty, 2004). 2004).
* Hava ve su kalitesini artýrma: Toprakta azot, Örtü bitkileri sonbaharda ekilerek (soðuk
baklagiller tarafýndan oluþturulmakta ve çözünebilir mevsimde iyi geliþtiðinden) geliþmeleri belli bir azot gübrelerine göre daha az hareketli yapýda aþamaya eriþtiðinde biçilirler ve daha sonra sürülerek bulunmaktadýr. Örtü bitkileri; serbest azotu topraktan topraða karýþtýrýlýrlar. Bu iþlem genellikle örtü bitkisi özümlemekte, yüksek yaðýþ düþmesi halinde bile çiçeklendiði zaman yapýlýr, çünkü bu aþamada bitkiler onlarý stabil hale getirmektedir. Yýlýn kuru geçen toprakta daha kolay ayrýþýrlar. Bu sistemde kullanýlan periyodunda, örtü bitkileri topraðýn toz olarak örtü bitkileri; yýllýk ve küçük taneli tohumlarý olan uçmasýna engel olarak hava kalitesini de (arpa, yulaf, triticale) bitkiler, kýþ bezelyesi, fið, bakla artýrmaktadýr. Ayrýca toz içerisinde yayýlým gösteren (bell bean), turp (daikon turbu), Ýran üçgülü' dür.
Birçok araþtýrmadan alýnan sonuçlar, farklý 1998).
bitkilerin örtü bitkisi olarak kullanýlabildiðini Porter (1998), baðda örtü bitkilerinin göstermektedir. Bu bitkiler temel olarak; kýþ veya yerleþimini saðlamanýn toprak tipi, yaðýþ, hareket yazýn yetiþtirilen tek yýllýklar (bir yýl veya daha kýsa bir sýklýðý, gibi birçok faktöre baðlý olduðunu belirtmiþtir. süre içinde doðal olarak çimlenen ve o yýl ölen) veya Örtü bitkilerinin yerleþiminin kolay deðil, ayný çok yýllýklar (3 veya daha fazla yýl yaþayan) olarak zamanda bir ekonomik risk de oluþturduðunu ifade gruplanmaktadýr. Genellikle örtü bitkileri taksonomik etmiþtir. Örtü bitkisinin seçimi, yabancý ot kontrolü, olarak sýnýflandýrýlýrlar. En çok kullanýlanlarý; tohum yataðý hazýrlama, çimlenme oraný, besin baklagiller (Fabaceae familyasý), yonca, karaburçak, maddesi ilavesi, mibzer kalibrasyonu gibi konulara çimler (Poaceae familyasý), arpa ve çayýr otu olarak dikkat edilmesi gerektiðini ve özellikle Avustralyalý sýralanabilir. Diðer bitki çeþitleri de örtü bitkisi olarak baðcýlarýn böcek kontrolüne, özellikle kýrmýzý bacaklý kullanýlýr, bunlar arasýnda lahanagiller (Brassicaceae toprak akarlarýna dikkat etmek zorunda olduklarýný familyasý) ve arýotu (Hydrophyllaceae familyasý) ifade etmiþtir.
bulunmaktadýr. Tüm bunlara ilave olarak, yabancý Bugg ve Van Horn (1998), uygun olmayan örtü o t l a r d a k o l a y c a ö r t ü b i t k i s i o l a r a k bitkilerinin seçiminin asma büyümesi, verim ve üzüm
kullanýlabilmektedir. kalitesini azalttýðýný belirtmiþtir.
Beyaz yoncanýn baðda örtü bitkisi olarak Yýllýk ve çok yýllýk örtü bitkileri, ayrýca bu k o l a y c a k u l l a n ý l a b i l d i ð i n i , B o v i o ( 1 9 9 9 ) bitkilerin büyüme, geliþme özellikleri
belirtmektedir. McGourty (2004), baðlar için; Balansa Çizelge 1 ve Çizelge 2'de verilmiþtir. Þekil 2'de Üçgülü (Trifolium michelianum), Ýran Üçgülü ise bu uygulamalardan örnekler görülmektedir. (Trifolium resipinatum) ve Çemen bitkisini
(Trigonella foenum-graecum) 3 yeni örtü bitkisi Farklý Toprak Ýþlemelerin Asma Üzerine Etkileri
olarak önermektedir. Farklý toprak iþlemeler öncelikle toprak
Kýþlýk tek yýllýk örtü bitkileri baðlarda en sýk özellikleri üzerine olumlu etkiler yapmaktadýr. Bað kullanýlan tiptir, çünkü bu otlar yaðýþlý mevsimde var olan ekosistem dikkate alýnarak, sürdürülebilir büyürler ve erozyon kontrolüne yardýmcý olurlar. Bu üretim yöntemi ile kurulursa; üzüm kalitesinde artýþ bitkiler ekilebilir veya kendiliðinden toprakta saðlanýr (Olmstead, 2006b). California baðlarýnda geliþebilirler. Yazlýk tek yýllýk örtü bitkileri genellikle örtülü toprak iþleme 1900'lü yýllarýn baþýnda öncelikle yararlý böcekleri çekmek veya topraða organik madde erozyonu azaltmak, topraða azot vermek, toprak ilave etmek için ekilirler (Ingels ve ark., 1998). yapýsýný iyileþtirmek ve su geçirgenliðini artýrmak Tek yýllýk döngüde örtü bitkileri genellikle amaçlarýyla uygulanmýþtýr. Kýþlýk, tek yýllýk tahýl veya sonbahar baþlarý veya ortalarýnda ekilir, kýþ boyunca baklagiller sonbaharda ekilmiþ ve erken ilkbaharda ve erken ilkbaharda geliþir. Örtü bitkisi yabancý otlarla sürülerek topraða karýþtýrýlmýþlardýr. 1940 ve 50'li ýþýk ve besin maddesi yönünden doðrudan rekabet yýllarda kimyasal gübre uygulamalarý önem kazanmýþ, ederek; geliþim ve tohum üretimini azaltýr. Ýlkbaharda ancak 1990'larýn baþýnda sürdürülebilir baðcýlýk ise örtü bitkisi artýklarý toprak sýcaklýðýný deðiþtirerek, yapmak için örtü bitkileri baðda tekrar kullanýlmaya toprak nemini artýrarak, allelopatik kimyasallar ve baþlanmýþtýr (Ingels ve ark., 1998).
fiziksel engeller oluþturarak yabancý otlarýn Tesic ve ark., (2007) Barbera üzüm çeþidinde ç i m l e n m e s i n i v e y a y e n i d e n g e l i þ m e s i n i aküçgül ve kýrmýzý yumaðýn toprak erozyonunu engellemektedirler. Örneðin, bezelye köklerinden azaltmada etkili olduðunu saptamýþlardýr. Chardonnay salgýlanan â-alanin amino asidi, bir çok buðdaygil çeþidinde ise kurak ve yaðýþlý olmak üzere her iki bitkisinin ve marul fidelerinin geliþimini azaltýrken, koþulda da toprak erozyonunun ekilen örtü bitkileri ile tüylü fið ise gölgeleme etkisiyle yabancý otlarý azaldýðý ve geleneksel toprak iþlemeye nazaran baskýlamaktadýr (Acar ve ark., 2006). topraðýn mineral madde içeriðinde artýþ olduðunu da
Çok yýllýk örtü bitkileri genellikle sonbaharda belirlemiþlerdir (Çizelge 3).
ekilirler, ancak bazýlarý ilkbaharda da ekilebilir. Birkaç Farklý toprak iþlemelerin fenolojik geliþme ve yýl boyunca tekrar ekilmelerine gerek yoktur ve yýl vegetatif geliþmeye etkileri Mattii ve ark., (2005) ile boyunca geliþimlerini sürdürürler (Ingels ve ark., Tesic ve ark., (2007) tarafýndan araþtýrýlmýþ ve
Ç iz el ge 1 . Y ýl lý k ör tü b it ki le ri (O lm st ea d, 2 00 6b ) Y ay gý n is m i Ö ze l i sm i S ýn ýf pH a ra lý ðý B üy üm e þe kl i M ax . yü ks ek li k (c m ) To hu m o ra ný (k g/ ha ) To hu m S ay ýs ý ( kg ) Y ýl lý k ka ra ça yý r L ol iu m m ol tif lo ru m Ç im 5. 0-8. 0 D ik ey , y oð un k üm e þe kl in de 60 -1 20 33 -4 5 10 3, 00 0 A rp a H or de um v ul ga re Ç im 5. 0-8. 3 D ik ey , d ik s ap lý 12 0 78 -1 00 6, 50 0 F ýç ý y on ca sý M ed ic ag o tr un ca tu la B ak la gi l 7. 0-8. 0 A lç ak b üy ür , y ay gý n ge li þi r 30 5-10 68 ,0 00 T üy lü y on ca M ed ic ag o po ly m or ph a B ak la gi l 6. 5-8. 3 A lç ak b üy ür , y ay gý n ge li þi r 30 5-10 68 ,0 00 Ç av da r Se ca le c er ea le Ç im 4. 5-8. 0 D ik ey b üy ür 90 67 -1 00 8, 20 0 A di f ið Vi ci a sa tiv a B ak la gi l 5. 5-8. 2 S ul u gö vd es i v ar dý r 60 67 -8 5 3, 20 0 K ýr m ýz ý ü çg ül Tr ifo liu m in ca rn at um B ak la gi l 5. 8-6. 5 S ap ç iç ek le ni r 30 16 -2 2 72 ,5 00 Ta rl a be ze ly es i P is um s at iv um B ak la gi l 4. 2-8. 7 Y er de s ür ün üc ü bü yü r 60 70 -1 60 1, 80 0 T üy lü f ið Vi ci a vi llo su B ak la gi l 4. 9-8. 2 T ýr m an ýc ý b üy ür 60 28 -6 7 9, 00 0 Y ul af Av en a sa tiv a Ç im 5. 0-7. 0 D ik ey , d ik s ap lý 90 70 -9 0 5, 00 0 Y er al tý ü çg ül ü Tr ifo liu m s ub te rr an eu m B ak la gi l 5. 5-7. 5 Y ay gý n ge li þi r 15 28 -3 3 14 3, 00 0 T ri ti ca le Tr iti co se ca le x h ex ap lo id e Ç im 5. 0-7. 0 D ik ey , d ik s ap lý 90 70 -9 0 5, 00 0 B uð da y Tr iti cu m a es tiv um Ç im 6. 0-8. 0 D ik ey , d ik s ap lý 90 70 -9 0 5, 00 0 H ar da l B ra ss ic a sp p. 5. 5-8. 3 D ik ey , s ap ç iç ek le ni r, y. ot la rl a al le lo pa ti k et ki g ös te ri r 15 0 7-11 68 ,0 00
Ç iz el ge 2 . Ç ok y ýll ýk ö rt ü bi tk ile ri (O lm st ea d, 2 00 6b ) Y ay gý n is m i Ö ze l i sm i Sý ný f pH a ra lýð ý B üy üm e þe kl i M ax . y ük se kl ik (c m ) To hu m o ra ný (k g/ ha ) To hu m S ay ýs ý ( kg ) Þe rb et çi ot u M ed ic ag o lu pi ni la B ak la gi l 7. 0- 8-3 A lç ak b üy ür , y ay gý n ge liþ ir 45 15 -2 5 79 ,0 00 A di o tla k ay rý ðý A gr op yr on c ri st at um Ç im 6. 0-8. 3 D ik ey , y oð un k üm e þe kl in de 10 0 25 -3 0 79 ,0 00 K oy un y um að ý F es tu ca d ir io sc ul a Ç im 5. 5-8. 0 D ik ey , s al ký m 60 22 -2 8 26 0, 00 0 Ç ay ýr a rp as ý H or de um b ra ch ya nt he ru m Ç im 5. 0-8. 0 D ik ey 10 0 5-22 38 ,5 00 Ç ok y ýll ýk ç im Lo liu m p er en ne Ç im 5. 6-6. 2 D ik ey 30 -9 0 16 -2 2 10 3, 00 0 Ü çl ü ay rý k A gr op yr on tr ic ho ph or um Ç im 6. 0-8. 3 D ik ey , y oð un k üm e þe kl in de 90 16 -2 2 45 ,4 00 K ýr m ýz ý ü çg ül Tr ifo liu m p ra te ns e B ak la gi l 6. 2-6. 8 O rt a bo yl u 60 25 -3 0 12 5, 00 0 K ýr m ýz ý y um ak F es tu ca r ub ra Ç im 5. 5-6. 5 Y av aþ g el iþ ir, n em li to pr ak la ra to le ra ns lýd ýr 90 22 -2 8 27 9, 00 0 K oy un y um að ý F es tu ca o vi na Ç im 5. 5-6. 5 Y . o tla rl a re ka be tç id ir 60 5-11 30 8, 00 0 M av i a yr ýk A gr op yr on d es er lo ru m Ç im 6. 5-8. 5 D ik ey , y oð un k üm e þe kl in de 90 16 -2 2 80 ,0 00 K am ýþ sý y um ak F es tu ca a ru nd in ac ea Ç im 5. 5-6. 5 D ik ey 90 39 -4 5 10 3, 00 0 B uð da y Tr iti cu m a es tiv um s pp . Ç im 6. 0-8. 3 D ik ey 90 20 -2 5 5, 00 0 A k üç gü l Tr ifo liu m r ep en s Ç im 6. 0-7. 0 Y av aþ g el iþ ir 30 11 -1 6 38 5, 00 0
Çizelge 4. Farklý toprak iþlemelerin fenolojik geliþme üzerine etkileri (Mattii ve ark., 2005 ve Tesic ve ark., 2007) Sangiovese Chardonnay Kurak Yaðýþlý D .O . E .Ç .Y .B .Ö (Ç i m k a rý þý m ý) E .Ç .Y .B .Ö ( F .a ru n d in a c e a ) G .T .Ý . K .Ö . Y .B .Ö . G .T .Ý . K .Ö . Y .B .Ö . Çiçeklenme 5 gün erken Çiçek-lenme gecikti Çiçek-lenme gecikti Ben düþme 4 gün gecikti 4 gün gecikti
Hasat Zamaný Öne
geldi
Öne geldi
Öne geldi
(G.T.Ý . Geleneksel toprak iþleme, D.O. Doðal otlandýrma, E.Ç.Y. B.Ö. Ekilmiþ çok yýllýk bitki örtüsü, K.Ö. Kýsmi örtme, Y.B.Ö. Yýllýk bitki örtüsü)
Çizelge 3. Farklý toprak iþlemelerin, toprak yapýsý üzerine etkileri (Tesic ve ark., 2007) Chardonnay Kurak Yaðýþlý G.T.Ý. K.Ö. Y.Ö.B. G.T.Ý. K.Ö. Y.Ö.B. Toprak nemi - v v - v v Mineral madde içeriði (F) - ^ ^ - ^ ^ Toprak reaksiyonu (pH) - v v - v v Toprak erozyonu - v v - v v
(G.T.Ý. Geleneksel toprak iþleme, K.Ö. Kýsmi örtme, Y. Ö. B. Yýllýk örtü bitkisi) Farklýlýk yok ( ), Azalma var ( ), Artýþ var ( )↔ ↓ ↑
Çizelge 5. Farklý toprak iþlemelerin vegetatif geliþme üzerine etkileri (Mattii ve ark., 2005; Tesic ve ark., 2007)
Sangiovese Chardonnay Kurak Yaðýþlý G .T .Ý . D .O . E .Ç .Y .B .Ö (Ç i m k ar ýþ ým ý) E .Ç .Y .B .Ö (F .a ru n d in a ce a ) G .T .Ý . K .Ö . Y .B .Ö . G .T .Ý . K .Ö . Y .B .Ö . Sürgün büyümesi ↓ ↓ ↓ ↔ ↔ Sürgün uzunluðu ↓ ↓ ↓ ↓ Budama odunu aðýrlýðý ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ Salkým sayýsý ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ Tane aðýrlýðý ↓ ↓ ↓ ↓
(G.T.Ý. Geleneksel toprak iþleme, D.O. Doðal otlandýrma, E.Ç.Y. B.Ö. Ekilmiþ çok yýllýk bitki örtüsü, K.Ö. Kýsmi
örtme, Y.B.Ö. Yýllýk bitki örtüsü) Farklýlýk yok (↔), Azalma var (↓), Artýþ var (↑)
G
.T
.Ý
Çizelge 7. Farklý toprak iþlemelerin fizyolojik aktivite üzerine etkileri ( Mattii ve ark., 2005; Palm a ve ark., 2007; Lopes ve ark., 2008)
Cabernet Sauvignon (Lopes ve ark., 2008)
Sangiovese ( Mattii ve ark. 2005; Palma ve ark., 2007)
Sangiovese (Mattii ve ark., 2005 ; Palma ve ark., 2007) G .T .Ý . Y .B .Ö . E .Ç .Y .B .Ö G .T .Ý . Y .B .Ö . (Y .ü çg ü lü T . su b te rr a n eu m ) E .Ç .Y .B .Ö (Ç im k ar ýþ ým ý) G .T .Ý . D .O . E .Ç .Y .B .Ö (Ç im k ar ýþ ým ý E .Ç .Y .B .Ö ( Y u m ak F . a ru n d in a ce a ) Yaprak su potansiyeli v v v v Fotosentez v v - v v v
(G.T.Ý. Geleneksel toprak iþleme, E.Ç.Y. B.Ö. Ekilmiþ çok yýllýk bitki örtüsü, D.O. Doðal otlandý rma, Y. B.Ö. Yýllýk bitki örtüsü). Farklýlýk yok (↔), Azalma var (↓), Artýþ var (↑)
çeþitlerinde yapýlan çalýþmada yaprak su Sangiovese çeþidinde doðal otlandýrma, ekilmiþ çok
potansiyelinin örtülü iþlenen uygulamalarda düþtüðü yýllýk bitki örtüsü olarak kullanýlan çim karýþýmý ve
saptanmýþtýr. Sangiovese çeþidinde yapýlan baþka bir yumakta hasat zamanýnýn öne geldiði belirlenmiþtir
çalýþmada doðal otlandýrma yapýlan ve çok yýllýk örtü (Çizelge 4 ve Çizelge 5).
bitkisi ekilen uygulamalarda fotosentez miktarýnda Farklý toprak iþlemelerin verim ve kalite
düþme olduðu belirlenmiþtir (Çizelge 7). kriterleri üzerine etkileri Xi ve ark., (2004) ile Tesic ve
ark., (2007) tarafýndan araþtýrýlmýþtýr. Cabernet Boselli (1986), baðda plastik malç ve otlu Sauvignon çeþidinde yapýlan çalýþmada örtülü toprak býrakmanýn etkilerini araþtýrmýþ ve sonuç olarak yýllýk iþlemenin titre edilebilir asidi ve toplam þekeri bitkilerle otlandýrmanýn baðda klorozu azalttýðýna düþürdüðü saptanmýþtýr. Chardonnay çeþidinde farklý iþaret etmiþtir.
iklimlerde yapýlan çalýþmada ise verimin; örtülü ve Schaller (1988), organik gübre, yeþil gübre, örtü kýsmi örtülü iþlemede, geleneksel iþlemeye göre bitkileri ve iþlenmemiþ topraktan asma tarafýndan azaldýðý belirlenmiþtir (Çizelge 6). azotun alýnmasýný (dinamizmi ve topraðýn azot Farklý toprak iþlemelerin fizyolojik aktivite ihtiyacý) incelemiþtir. Toprakta bulunan azotun yüksek üzerine etkileri Mattii ve ark., (2005); Palma ve ark., olmasýnýn asmalarda yüksek verim ve kalite (2007); Lopes ve ark., (2008) tarafýndan saðlamadýðýný belirlemiþtir.
araþtýrýlmýþtýr. Cabernet Sauvignon ve Sangiovese Bertoni ve Masson (1994), yeraltý üçgülünün
Çizelge 6. Farklý toprak iþlemelerin verim ve kalite kriterleri üzerine etkileri (Xi ve ark., 2004; Tesic ve ar k., 2007) Chardonnay Cabernet Sauvignon Kurak Yaðýþlý G .T .Ý . E .Ç .Y .B .Ö (Ý n g il iz çi m i L . p er en n e) Y .B .Ö . (Y .ü çg ü lü T . S u b te rr a n eu m ) Y .Ö .B . (Y o n ca M . sa ti va ) G .T .Ý . K .Ö . Y .B .Ö . G .T .Ý . K .Ö . Y .B .Ö . Verim ↓ ↓ ↓ ↓ Titre edilebilir asit ↔ ↓ ↓ ↓ ↔ ↑ ↑ SÇKM ↔ ↑ ↑ ↔ ↔ ↔ Toplam Þeker ↔ ↓ ↓ ↓
(G.T.Ý. Geleneksel toprak iþleme, E.Ç.Y. B.Ö. Ekilmiþ çok yýllýk bitki örtüsü, K.Ö. Kýsmi örtme, Y.B.Ö. Yýllýk bitki
(Trifolium subterraneum L.) Akdeniz kýyýlarý için asma büyümesi kontrol altýna alýnmýþtýr. Ancak uzun mükemmel bir örtü bitkisi olduðunu, asmanýn büyüme süre baðda otlandýrma yapýlacaksa, bu durumun kuvvetini sýnýrlandýrdýðýný, toprak erozyonundan asmanýn ömrünü negatif etkilediði araþtýrýcýlar koruduðunu ve topraða N kazandýrdýðýný tarafýndan belirlenmiþtir.
saptamýþlardýr. Ayrýca, bu bitkinin yazýn meydana Örtü bitkilerinin Merlot/5BB baðýnda; verim, gelen su stresine ara verdiðini bildirmiþlerdir. Bu þýra içeriði, topraðýn mikrobiyal özellikleri üzerine araþtýrma 5 yýl süresince (güney Fransa), 110R üzerine etkilerini 3 yýl araþtýran Ingels ve ark. (2005), yaprak aþýlý Cabernet Sauvignon çeþidinde, 1.20x2.50m ile sapýnda en yüksek azot içeriðini bakla karýþýmýnýn en dikilmiþ ve Guyot Sistemi ile terbiye edilmiþ olan az içerdiði doðal çim karýþýmlarýndan alýndýðýný baðda 3 uygulama olarak yapýlmýþtýr [Kontrol olarak belirlemiþlerdir. Yonca karýþýmýnda yabancý ot temizlenmiþ ve iþlenmiþ arazi, sýra arasý örtü bitkisi biyokütlesinde artýþ olduðunu saptamýþlardýr. Ayrýca (%50 örtülü), her bir sýra arasý örtülü (%100)]. Ýlk örtü bitkileri ile çok büyük mikrobiyal kütle elde yýllarda %100 örtülü uygulamadan Kontrole nazaran edildiðini ifade etmiþlerdir.
düþük verim alýnmýþtýr. Ancak verim son 3 yýlda Delabays ve ark. (2006), baðda kullanýlan örtü farklýlýk göstermemiþtir. Hazýr bulunan örtü bitkisi bitkilerinin özellikle topraðý koruma ve yabancý uygulamasý (%0, %50 veya %100) P, Ca ve Mg'u otlarýn idaresi gibi birçok yarar saðladýðý; bununla azaltmýþ, iki mevsimin birinde N ve K'u artýrmýþtýr. birlikte asmalarý su ve nitrojen için rekabete teþvik White Muscat üzüm çeþidinde örtü bitkileri kullanýmý ettiðini saptamýþlardýr. Bu araþtýrmada 2000-2005 ile asma geliþme kuvvetinin azaldýðý, özellikle beyaz yýllarý arasýnda 8 farklý örtü bitkisi karþýlaþtýrýlmýþtýr. 2 yoncanýn Botrytis sp. ve diðer çürüklükleri (acid rot) kontrol (doðal ve kendiliðinden yetiþen bitki florasý ve ile toprak erozyonunu azalttýðýný ayrýca ekolojik çok yýllýk çim bitkileri karýþýmý) ve 6 potansiyel zayýf dengenin bozulmasýna az etkisi olduðu saptanmýþtýr geliþen ve az rekabet eden türler (Creeping bent,
(Bovio, 1999). Hollanda üçgülü, Yeraltý Üçgülü, drooping broom,
Karaoglan Kontic ve ark., (1999), sýra arasýna duvar arpasý, ve küçük çiçekli Mekke samaný ve küçük ekimi yapýlan örtü bitkilerinin Grasevina ve Rizling abdes bozanotu karýþýmý) ile deneme kurulmuþtur. Rajnski üzüm çeþitlerinin agrobiyolojik ve teknolojik Çok yýllýk çim karýþýmlarý hýzlý ve tamamen toprak özelliklerine etkisini saptamýþlardýr. Bu amaçla üç korumasý saðlamýþ, ancak bu türlerin de yüksek farklý tip örtü bitkisi kullanýlmýþtýr: ("çim" - Agrostis rekabet oranýna sahip olduðu görülmüþtür. Asmalarla
alba, Festuca rubra, Lolium perenne, Poa pratensis, düþük rekabet eden türlerin topraða tamamen
"baklagiller" - Lotus coinictilatus, Trifolum repens, yerleþiminin uzun zaman aldýðý araþtýrýcýlarca "çim-baklagil karýþýmý" Agrostis alba, Dactylis belirtilmiþtir.
glomerata, Festuca rubra, Poa pratensis, Lotus Spring ve Delabays (2006), Chasselas/3309C
cornuculatus. Trifolium repens; "iþlenmiþ toprak"). 3 asmalarýnýn bulunduðu baðda çok yýllýk örtü bitkileri
yýl sürdürülen bu araþtýrmada göz verimliliðinin her (kontrol olarak) ile tek yýllýk çimlerin (Bromus iki çeþitte de etkilenmediði saptanmýþtýr. Ancak tectorum ve Hordeum murinum) su rekabetlerini
b a k l a g i l l e r v e g e l e n e k s e l t o p r a k i þ l e m e incelemiþlerdir. Bu her iki türün de asmanýn azot alým uygulamalarýndan daha fazla verim alýnmýþtýr. durumunu deðiþtirmediðini ancak tek yýllýk baklagil Salkýmlarýn büyüklükleri, þýranýn kuru madde ve olan Trifolium subterraneum ve çok yýllýk Trifolium asitliði benzerlik göstermiþtir. Örtü bitkilerinin repens'in topraðýn azot durumunu pozitif etkilediðini
özellikle verimli topraklarda ve yaðýþlý yýllarda asma saptamýþlardýr. Kontrol parseliyle karþýlaþtýrýldýðýnda geliþmesi ve verim-kalitesine olumsuz etkisinin tüm türlerin asma kuvvetini ve üretim potansiyelini olmadýðý sonucuna varýlmýþtýr. artýrdýðýný, toprak yapýsýný son derece iyileþtirdiðini Olmstead ve ark. (2001), Kuzey Pasifik'in iç belirlemiþlerdir. Bu örtü bitkilerinin ileriki kýsýmlarýnda yer alan baðlarda sýra arasýnda araþtýrmalarda kullanýldýðý yöreye iyi adapte olan yetiþtirilen örtü bitkilerinin soðuða iyi adapte seçilmiþ edilmiþ biyotiplerinin kullanýlmasýnýn olduðunu, rüzgar erozyonunun etkisini azaltarak genç yerinde olacaðýný ifade etmiþlerdir.
asmalarý hasardan koruduðunu belirlemiþlerdir. Sangiovese çeþidinde toprak iþlemelerin Bununla birlikte düþük yaðýþlý, þiddetli rüzgarlý geçen fizyoloji ve kaliteye etkileri Palma ve ark. (2007) soðuk kýþlarda kumlu topraklarýn rüzgar erozyonu ile tarafýndan araþtýrýlmýþtýr. Örtülü iþlemede yaprak açýkça karþý karþýya olduðunu saptamýþlardýr. alanýnda %40-60; yaprak su potansiyelinde %20; Afonso ve ark. (2003) tarafýndan, Kuzey yaprak gaz deðiþiminde ise %50 azalma olduðunu Portekiz'de Alvarinho üzüm çeþidinde farklý toprak saptamýþlardýr. Ayrýca örtülü iþlemenin toplam iþlemelerin asma üzerine etkileri araþtýrýlmýþtýr. Doðal antosiyanin miktarý ve fenolik madde miktarýnda da çim ile birlikte yetiþtirilen baklagil türleri örtü bitkisi pozitif etki yaptýðý araþtýrýcýlarca bildirilmiþtir. olarak kullanýlmýþtýr. Doðal toprak örtüsü verimde Monteiro ve ark. (2008), örtü bitkilerinin baðda farklýlýklar yaratmýþ ve asma büyümesini yabancý ot bileþimi ve devinimi üzerine etkilerini 3 yýl sýnýrlandýrmýþtýr (az sayýda salkým, salkým ve sürgün boyunca araþtýrmýþlardýr. Cabernet Sauvignon üzüm aðýrlýðýnda azalma). Fakat bu durum tanenin içeriðini çeþidinin yetiþtirildiði baðda toplam yabancý ot deðiþtirmemiþtir. Kalýcý otlandýrma uygulamasý ile de biyokütlesinin uygulamalar arasýnda istatistiki olarak
(Eriþim tarihi: 22.04.2010). fark yaratmadýðýný ancak yýllara göre deðiþen etkiler
Auerswald, K. and A. Schwab, 1999. Erosion Risk (C factor) yaptýðýný belirlemiþlerdir.
of Different Viticultural Practices. Wein-Wissenschaft, Cabernet Sauvignon üzüm çeþidinde çok yýllýk
Wiesbaden, 54(2-3): 54-60. iki tip baklagil (Trifolium repens L.: beyaz yonca ve
Aykas, E., H. Yalçýn ve E. Çakýr, 2005. Koruyucu Toprak
Medicago sativa: alfalfa) ve yýllýk çimin (Festuca Ýþleme Yöntemleri ve Doðrudan Ekim. Ege
arundincea Schreb.: kamýþsý yumak) tane ve þaraptaki Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Ýzmir. 42(3):
195-monomerik fenoller üzerine etkileri Xi ve ark., (2010) 205.
tarafýndan araþtýrýlmýþtýr. Sonuç olarak baðda Bertoni, G. and P. Masson, 1994. Influence of Subterranean Clover Crop on Yield and Nutrition of Grapevines kullanýlan örtü bitkilerinin tane ve þaraptaki toplam
Grown in a Mediterranean Climate. Progress Agricole fenolleri artýrarak þarap kalitesini de artýrdýðý
et Viticole, Montpellier. 111: 136-139. saptanmýþtýr.
Boselli, M., 1986. Plastic and Green Mulching in Vineyard. Cabernet Sauvignon üzüm çeþidinde 3 farklý
Vignevini, Bologna. 13(10): 21-24. toprak iþleme (geleneksel toprak iþleme, azaltýlmýþ
Bovio, M., S. Lembo and A. Morando, 1999. Cover toprak iþleme, korumalý toprak iþleme) þekli ve salkým Cropping and Chemical Weed Killing: Soil seyreltme (seyreltmesiz ve %50 salkým seyreltme) Management Techniques Relevant for Steep uygulamalarýnýn su stresi, verim ve kalite üzerine Vineyards. Quaderni Della Scuola di Specializzazione etkileri Yaþasýn (2010) tarafýndan araþtýrýlmýþtýr. in Viticoltura ed Enologia, Univ. Torino. (23) 245-272.
Bugg, R. L. and M. Van Horn, 1998. Cover Crops. Sonuç olarak, Cabernet Sauvignon üzüm çeþidinde
Proceedings of the Viticulture Seminar, Australian doðal otlandýrma ile yapýlan korumalý toprak iþleme
Society of Viticulture and Oenology, Adelaide. ile üzüm kalite kriterlerinde olumlu yönde bir artýþ
Campos, L., J.C. Franco, A. Monteiro and C. Lopes, 2006. saðlanmýþtýr. Ancak otlandýrma çalýþmalarýnýn
Influence of Cover Cropping on Arthropod Associated asmalar üzerine etkileri uzun dönemde ortaya
to a Vineyard in Estremadura. Ciencia Tec. Vitiv. 21(1): çýktýðýndan dolayý, bu araþtýrmalarýn çok yýllýk 33-46.
yapýlmasýnýn faydalý olacaðý sonucuna varýlmýþtýr. Celette, F., R. Gaudin and C. Gary, 2008. Spatial and Temporal Changes to the Water Regime of a
SONUÇ VE ÖNERÝLER Mediterranean Vineyard due to the Adoption of Cover Cropping. European J. of Agronomy. 29: 153-162. Delabays, N., J.L. Spring and G. Mermillod, 2006. Cover Yapýlan araþtýrmalar dikkate alýndýðýnda son
Cropping Trial in Vineyard with Weakly Competitive yýllarda baðcýlýkta örtü bitkilerinin kullanýmýnýn
Species: Botanical and Weed Aspects. Revue Suisse de önemli bir bileþen olduðu ve örtü bitkisi olarak
Viticulture Arboriculture Horticulture, 38(2): 343-354. seçilecek birçok türün bulunduðu görülmektedir. Bu
Ingels, C.A., R. Bugg, G. McGourty and P. Christensen, bitkilerin kullanýmýnýn geleneksel toprak iþleme 1998. Cover Cropping in Vineyards: A Grower's yöntemleri ile birlikte deðerlendirilmesinin mutlak Handbook. UC ANR Publications. ISBN-13: 978-olumlu etkiler göstereceði açýktýr (McGourty, 2004). 1-879906-35-8. California, 168p.
Kullanýlacak örtü bitkisi seçiminin baðýn kurulduðu Ingels, C.A., K.M. Scow, D.A. Whisson and R.E. Drenovsky, 2005. Effects of Cover Crops on yere ve coðrafi konuma göre deðiþkenlik gösterdiði,
Grapevines, Yield, Juice Composition, Soil Microbial bu nedenle de yapýlacak olan baðcýlýðýn amacý
Ecology, and Gopher Activity. Amer. J. Enol. Vitic. (sofralýk, þaraplýk, kurutmalýk), verim-kalite
56(1): 19-29. beklentileri ve diðer faktörler göz önünde
Karaoglan Kontic, J., E. Maletic, B. Kozina and N. bulundurulmalýdýr. Özellikle yaðýþlý bölgelerde ve
Mirosevic, 1999. The Influence of Inter-Row Cover taban arazilerde sürdürülebilir baðcýlýk yapmak için, Cropping on Mean Characteristics of Grapevine. örtü bitkilerinin baðda kullanýlmasý üzerinde Agriculture Conspectus Scientificus. 64(3): 187-198.
durulmalýdýr. Kasap, A. ve E. Özgöz, 2006. Tokat Ýlinin Tarýmsal
Mekanizasyon Durumu ve Farklý Toprak Ýþleme
KAYNAKLAR Sistemlerinin Uygulanabilirliði. G.O.P. Üniv., Ziraat
Fakültesi Dergisi, Tokat. 23(2): 45-51.
Acar, Z., Ö.Ö. Aþçý, Ý. Ayan, H. Mut, ve N. Baþaran, 2006. Korucu, T., V. Kiriþçi, F. Özgüven ve S.M. Say, 2001. Yem Bitkilerinde Karýþýk Ekim Sistemleri. O.M.Ü. Zir. Çukurova Bölgesinde Ýkinci Ürün Mýsýr Üretiminde Fak. Derg., Samsun. 21(3): 379-386. Farklý Toprak Ýþleme ve Ekim Sistemlerinin Ekonomik Afonso, J.M., A.M. Monteiro, C.M. Lopes, and J. Lourenco, Yönden Karþýlaþtýrýlmalarý: Bölüm II. 20. Ulusal 2003. Cover Cropping at "Vinhos Verdes" Wine Tarýmsal Mekanizasyon Kongresi, 13-15 Eylül 2001, Region. A Three Year Study on Variety Alvarinho. Þanlýurfa. 109-116.
Ciencia e Tecnica Vitivinicola, 18(2): 47-63. Lopes, C.M., A. Monteiro, J.P. Machado, N. Fernandes and A n o n i m , 2 0 1 0 a . A. Araujo, 2008. Cover Cropping in a Sloping
Non-Irrigated Vineyard: II- Effect on Vegetative Growth, . (Eriþim tarihi: 22.04.2010). Yield, Berry and Wine Quality of “Cabernet A n o n i m , 2 0 1 0 b . Sauvignon” Grapevines. Ciencia Tec. Vitiv. 23(1):
37-43.
. txt. (Eriþim tarihi: Mattii, G.B., P. Storichi and F. Ferini, 2005. Effects of Soil
22.04.2010). Management on Physiological, Vegetative and
Anonim, 2010c. http://www.roberthallwinery.com/News/June-01--2008 http://www.sonomanews.com/articles/2010/02/01/ne ws/doc 4b6795 398f8a5609839304 www.ssseeds.com/orchard_mix.html
Reproductive Characteristics of Sangiovese Etkileri. Namýk Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Grapevine. Adv. Hort. Sci. 19(4): 198-205. Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalý, Yüksek McGourty, G. 2004. Cover Cropping Systems for Lisans Tezi. 54s. Tekirdað.
O r g a n i c a l l y F a r m e d Vi n e y a r d s . P r a c t i c a l
Winery&Vineyard, September-October 2004, 1-7. Geliþ Tarihi : 23.05.2010
Monterio, A., C.M. Lopes, J.P. Machado, N. Fernandes, A. Kabul Tarihi : 15.10.2010 Araujo and I. Moreira, 2008. Cover Cropping in a
Sloping, Non-Irrigated Vineyard: I- Effects on Weed Compositions and Dynamics. Ciencia Tec. Vitiv. 23(1): 29-36.
Olmstead, M.A., R.L. Wample, S.L. Greene and M. Tarara, 2001. Evaluation of Potential Cover Crops for Inland Pasific Northwest Vineyards. Amer. J. Enol. Vitic. 52(4): 292-303.
Olmstead, M. A., 2006a. Vineyard Floor Management. Washington State University. http://winegrapes. wsu.edu/about.html. (Eriþim tarihi: 07.01.2009). Olmstead, M. A., 2006b. Cover Crop as a Floor Management
Strategy for Pasific Northwest Vineyards. http://cru.cahe.wsu.edu/CEPublications/eb2010/eb20 10.pdf (Eriþim tarihi: 07.01.2009).
Palma, L., V. Navalle, L. Tarricone, L. Frabboni, G. Lopriore and F. Soleti, 2007. Physiology and Quality in Sangiovese Grapevine, as Influenced by Soil Tillage and Cover Crops in a Semi-Arid Environment. Italus Hortus 14(3): 97-103.
Porter, R., 1998. Establishing Vineyard Cover Crops. Australian Grapegrower and Winemaker. 410(13-15): 17-18.
Schaller, K., 1988. Effects of Organic Fetilization and Type of Tillage on Nitrogen Uptake. Der Deutsche Weinbau, Wiesbaden. 43: 444-447.
Spring, J.L. and N. Delabays, 2006. Essai d'enherbement de la Vigne Avec des Especes peu Concurrentielles: Aspects Agronomiques. Revue Suisse Vitic. Arboric. Hortic. 38(6): 355-359.
Tesic, D., M. Keller and R. Hutton, 2007. Influence of Vineyards Floor Management Practices on Grapevine Vegetative Growth, Yield and Fruit Composition. Amer. J. of Enol. and Vitic., California. 58(1): 1-11. Thomas, F., A. Mayse and D. Chaney, 2003a. Cover
Cropping in Orchards and Vineyards. Univ. Of California, Division of Agriculture and Natural Resources Sustainable Agriculture Research and Education Program. 68p.
Thomas, F., A. Mayse and D. Chaney, 2003b. Cover Cropping in Row and Field Systems. Univ. Of California, Division of Agriculture and Natural Resources Sustainable Agriculture Research and Education Program. 52p.
Xi, Zhu-mei., H. Li, Yan-lin Liu and Yu-lin Fang, 2004. The Effect of Vineyard Green Cover on Wine Quality in Grape Cultivar Cabernet Sauvignon. Scientia Agricultura Sinica. 37(10): 1527-1531.
Xi, Zhu-mei., Zhang, Zhen-wen., Cheng, Yu-feng. and Hua Li, 2010. The Effect of Vineyard Cover Crop on Main Monomeric Phenols of Grape Berry and Wine in Vitis vinifera L. Cabernet Sauvignon. Agricultural Science in China, 9(3): 440-448.
Yalçýn, H., E. Aykas ve M. Evrenosoðlu, 2003. Koruyucu Tarým ve Koruyucu Toprak Ýþleme. Ege. Üniv. Zir. Fak. Derg., Ýzmir. 40(2): 153-160.
Yaþasýn, A.S., 2010. Cabernet Sauvignon Üzüm Çeþidinde Farklý Toprak Ýþleme ve Salkým Seyreltme Uygulamalarýnýn Su Stresi, Verim ve Kalite Üzerine
