٢٠ و يرازآ ﺮﺴﻤﻫ طﺎﺒﺗرا نآ ﺎﺑ نﺎﻧز ناور ﺖﻣﻼﺳ -و لﺎﺤﻣ رﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا يرﺎﯿﺘﺨﺑ -1385 يﺰﻌﻣ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ 1 ، ﯽﻤﻈﻋا ناﺮﻬﻣ 2 ، يﺮﮐﺎﺷ ﯽﻔﻄﺼﻣ 3 ، زوﺮﻬﺑ رﺪﯿﺣرﻮﭘ 4 1 ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺺﺼﺨﺘﻣ( ، دﺮﮐﺮﻬﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ ﻪﻌﺳﻮﺗ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰﮐﺮﻣ 2 ﯽﻧﻮﻧﺎﻗ ﮏﺷﺰﭘ( ، ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور ﺲﻧﺎﺴﯿﻟ قﻮﻓ ، ﻣزﺎﺳ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣ رﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا ﯽﻧﻮﻧﺎﻗ ﯽﮑﺷﺰﭘ نﺎ 3 ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور ﺲﻧﺎﺴﯿﻟ قﻮﻓ( ، ناور ﺖﺷاﺪﻬﺑ سﺎﻨﺷرﺎﮐ ، يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣ رﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺰﮐﺮﻣ 4 ﯽﻣﻮﻤﻋ ﮏﺷﺰﭘ( ، ﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ سﺎﻨﺷرﺎﮐ ، يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣ رﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺰﮐﺮﻣ :ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ 3 / 9 / 86 :شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ 12 / 5 / 87 ﺎﻫ هژاو ي ﺪﯿﻠﮐ ي : ،يرازآ ﺮﺴﻤﻫ ،ﯽﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ناور ﺖﻣﻼﺳ :لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺺﺼﺨﺘﻣ – ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ ﻪﻌﺳﻮﺗ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰﮐﺮﻣ دﺮﮐﺮﻬﺷ Email: lmoezzi@yahoo.com هﺪﯿﮑﭼ ﻪﻣﺪﻘﻣ : زا نﺎﻧز ﻪﯿﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ و ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻤﻋ تﻼﮑﺸﻣ ﺮـﻫ ﻪـﺑ و ددﺮـﮔ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺎﻬﻧﺎﺴﻧا ﯽﻗﻮﻘﺣ رﺎـﺘﻓر ﯽﻨـﺸﺧ و ﯽﻧاور ،ﯽﺴﻨﺟ ،ﯽﻤﺴﺟ ﺐﯿﺳآ ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﺖﯿﺴﻨﺟ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻪﮐ ددﺮﮔ ﯽﻣ قﻼﻃا ﺎﯾ .دﻮـﺷ ﺮـﺠﻨﻣ نﺎـﻧز ﺞـﻧر ﻒﯿﻌـﺿ هﺎـﮕﯾﺎﺟ و يدﺎﺼﺘﻗا رد نﺎﻧز ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺮﺜﮐا ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﻂﻠﻏ يﺎﻫروﺎﺑ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻊﻣاﻮﺟ -،ﯽﺒﻫﺬﻣ زا سﺮﺗ و وﺮﺑآ دﻮـﺒﻧ هﺎـﮔ ﻢـﮑﺤﻣ ﻦﯿﻧاﻮـﻗ ﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ،نﺎﻧز ﻪﯿﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻧ ﻦﯾﺮﺗ ﺞﯾار ﺎﺗ هﺪﯾدﺮﮔ ﺐﺟﻮﻣ ـ ﺞﯾﺎـﺘﻧ .ددﺮـﮔ ﯽـﻣ لﺎـﻤﻋا ناﺮـﺴﻤﻫ ﻂـﺳﻮﺗ ﻪـﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﮕﻧﺎ و ﺮﺒﺘﻌﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﮑﯿﺋﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ د ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻊﯿﺳو سﺎﯿﻘﻣ رد ؛ﻪﮐ ﺪﻫ 70 -20 ﻂـﺳﻮﺗ نﺎـﻧز ﺪﺻرد درﻮﻣ دﻮﺧ ﯽﺴﻨﺟ يﺎﮐﺮﺷ .ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ رازآ و ﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ يرازآ ﺮﺴﻤﻫ هﺪﯾﺪﭘ رد ﯽـﻧاور و ﯽﻧﺎﻤـﺴﺟ نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ضراﻮﻋ .ددﺮﮔ ﯽﻣ هﺪﯾد ﺐﯿﺳآ نز ﺮـﺴﻤﻫ ﺖﻧﻮـﺸﺧ ﺖـﺤﺗ نﺎﻧز رد ﯽﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﻪـﺘﻓﺮﮔ مﺎـﺠﻧا ﺖﺳا . و داﻮﻣ ﺎﻫ شور : ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ عﻮﻧ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا -يور ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻌﻄﻘﻣ شور ﻪﺑ ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ 380 ﯽﮑـﺷﺰﭘ ﻪﺑ هﺪﺷ عﺎﺟرا نز ﺑ يرازآ ﺮﺴﻤﻫ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ نﺎﺘﺳا ﯽﻧﻮﻧﺎﻗ ﻪ درﻮﻣ هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ و 38 ﻞـﯾﻻد ﻪـﺑ نﺎﺘـﺳا ﯽﻧﻮﻧﺎﻗ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﻌﺟاﺮﻣ نﺎﻧز زا ﺮﻔﻧ مﺮﻓ ﺶﺠﻨﺳ راﺰﺑا .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا ﺮﯿﻏ ﻢـﯾﻼﻋ ﺖﺳﺮﻬﻓ هﺪﺷ ﺮﻈﻧ ﺪﯾﺪﺠﺗ 90 ﻪـﮐ دﻮـﺑ ﯽﻟاﻮـﺳ دﺎﻌﺑا رد ﯽﻧاور ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ تﺎﯾﺎﮑﺷ و ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺸﻧ تﺪﺷ ناﺰﯿﻣ 9 ،ﻞـﺑﺎﻘﺘﻣ ﻂـﺑاور رد ﺖﯿـﺳﺎﺴﺣ ،ساﻮـﺳو ،ﯽﻧﺎﻤـﺴﺟ ﺖﯾﺎﮑـﺷ ﻪـﻧﺎﮔ ،ﯽﮔدﺮﺴﻓا ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﯽﯾاور و ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ زا و ﺪﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ار ﯽﺸﯾﺮﭘ ناور و ﺪﯿﺋﻮﻧارﺎﭘ رﺎﮑﻓا ،ﯽﺿﺮﻣ سﺮﺗ ،يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ،باﺮﻄﺿا راﺰﻓا مﺮﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﻫ هداد .ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ١١ SPSS يرﺎﻣآ يﺎﻬﺷور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و نﻮﻣزآ ،ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ t يﺎﮐ روﺬﺠﻣ ،ﻞﻘﺘﺴﻣ .ﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ و :ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ درﻮـﻣ هوﺮـﮔ رد ﺶﻫوﮋﭘ دراﻮﻣ ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 8/ 5 ± 4/ 28 ﺪﻫﺎـﺷ هوﺮـﮔ رد و 5/ 9 ± 9/ 27 .دﻮـﺑ 60 ﻣ هوﺮﮔ داﺮﻓا ﺪﺻرد و درﻮ 8/ 55 .ﺪﻧداد ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺮﻬﺷ نﺎﻧز ار ﻪﯿﻘﺑ و ﯽﯾﺎﺘﺳور ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﺪﺻرد 51 درﻮـﻣ هوﺮـﮔ زا ﺪﺻرد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻧدﻮﺑ ﻢﻠﭙﯾد زا ﺮﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻞﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ياراد SCL-٩٠-R هوﺮﮔ يﺎﻫ ﯽﻧدﻮﻣزآ هﺮﻤﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺑ ﻪﻄﻘﻧ زا ﺶﯿﺑ ساﻮﺳو و ﯽﮔدﺮﺴﻓا ،ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ تﺎﯾﺎﮑﺷ دﺎﻌﺑا رد درﻮﻣ )شﺮ 2 هوﺮـﮔ ﻦﯿـﺑ ﻪـﺴﯾﺎﻘﻣ .ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﻣرد ﻪﺑ زﺎﯿﻧ و هدﻮﺑ ( ﻦﯿﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ ﯽﻓﻼﺘﺧا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ و درﻮﻣ 3 ﯽﻧﺎﻤـﺴﺟ تﺎﯾﺎﮑـﺷ ﺪﻌﺑ (P=٠٫٠١) ﯽﮔدﺮـﺴﻓا ، (P=٠/٠٠٨) و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ (p=٠٫٠٣٧) .دراد دﻮﺟو و ﺚﺤﺑ :يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﯿﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ و يرازآ ﺮﺴﻤﻫ ﯽﻧاور يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺮﯿﺧا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺑ يﺪﯿﯾﺎﺗ و هدﻮﺑ نﺎﻧز ﺐﯿﺳآ و ﯽـﺘﺒﻗاﺮﻣ فاﺰـﮔ يﺎـﻫ ﻪـﻨﯾﺰﻫ ﻞـﯿﻤﺤﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ نﺎﻧز ناور ﺖﻣﻼﺳ رد لﻼﺘﺧا .ﺖﺳا ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺮﺛا ﺮﺑ نﺎﻧز ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﺑ ﻪـﯿﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ رد ﺶﺷﻮﮐ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .دزﺎﺳ ﯽﻣ ﻞﮑﺸﻣ رﺎﭼد ار ناﺪﻧزﺮﻓ ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﯽﮔداﻮﻧﺎﺧ ﯽﮔﺪﻧز ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﺑ ﯽﯾوراد ﻌﻣﺎﺟ ﺢﻄﺳ رد نﺎﻧز .ﺖﺳا نﺎﻧآ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ ﯽﻫار ﻪ
٢١ ﻪﻣﺪﻘﻣ تﻼﮑـﺸﻣ زا نﺎـﻧز ﻪﯿﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﯽﻠـﺻا ﺘـﺷاﺪﻬﺑ ﯽ و ﻗﻮﻘﺣ ﯽ ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺎﻬﻧﺎﺴﻧا ﯽ دﻮﺷ ﺮـﻫ ﻪـﮐ ﺮـﺜﮐا رد ﺪـﻨﭼ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ و هﺪـﻧﺎﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷﺎﻧ ﺐﻠﻏا ﺎﻣا دراد دﻮﺟو ﻊﻣاﻮﺟ ﺸﺨﺑ ﯽ زا يﺎﻫرﺎﺘﻓر دﺎﻋ ي ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﺖـﺳا هﺪـﺷ . ﻞﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻒﯾﺮﻌﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ، ﻪﺘـﺴﺑاو ﻦـﺸﺧ رﺎﺘﻓر ﺮﻫ ﻪﺑ ﺖﯿﺴﻨﺟ ﻪﺑ ددﺮﮔ ﯽﻣ قﻼﻃا ﻤـﺴﺟ ﺐﯿـﺳآ ﺐـﺟﻮﻣ ﻪﮐ ﯽ ، ﺴﻨﺟ ﯽ ﻧاور ﺎﯾ و ﯽ ددﺮـﮔ نﺎـﻧز ﺞـﻧر ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ . ﺖﻧﻮـﺸﺧ ﮕﻧﺎـﺧ ﯽ ـﯿﻠﻋ نﺎـﻧز ﻪ هراﻮــﻤﻫ ﻊــﻣاﻮﺟ و ﺎﻫرﻮـﺸﮐ مﺎـﻤﺗ زا دﺎﺼﺘﻗا ي و ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ ﻣ شراﺰﮔ ﯽ دﻮﺷ ـﻟو ﯽ ﺑﺎﯿﺘـﺳد ﯽ ﻪـﺑ نآ تﺎﻋﻼﻃا و رﺎﻣآ رﺎﯿﺴﺑ ﺖﺳا ﻞﮑﺸﻣ ، رد نﺎـﻧز ﻪـﮐ اﺮﭼ رﺎﯿﺴﺑ ي ﻓ زا اراد ﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮ ي هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻒﯿﻌـﺿ دﺎـﺼﺘﻗا ي و ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ هدﻮﺑ و ﺐﻠﻏا ﺖﻠﻋ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ نﺎـﻧآ ﻪﯿﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ رد هﮋﯾو ﻪﺑ ﻂﯿﺤﻣ ﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ هداﻮﻧﺎـﺧ ﯽ ـﻀﻌﺑ رد و هﺪـﺸﻧ ﯽ دراﻮﻣ ﯽﺘﺣ ﮔ ﻪﺑ ـــ ا ﻪﻧﻮ ي ـﻣ ﻪـﯿﺟﻮﺗ عوﺮـﺸﻣ ﯽ دﻮـﺷ )1 .( ﮏﺘﮐ رﺎﮐ ي لﺰﻨﻣ رد هزوﺮﻣا ﯾﺮـﺗ ﺞﯾار ﺖﻧﻮـﺸﺧ ﻞﮑـﺷ ﻦ رازآ ﺮـﺴﻤﻫ رد هﺪـﻤﻋ ﻪﻟﺎﺴﻣ .ﺖﺳا ي ءﻮـﺳ نز ﺎـﺑ رﺎـﺘﻓر ﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .ﺖﺳا ﯽ دوﺪﺣ ﻪﮐ ﺪﻫد 8/ 1 نز نﻮـﯿﻠﯿﻣ رد هدرﻮــﺧ ﮏــﺘﮐ آ دﻮــﺟو ﺎــﮑﯾﺮﻣ دراد )2 .( ﺮــﻫ رد ﺪــﻨﭼ ﯾﺮﻣآ ﺎﮑ ي ﻟﺎﻤـﺷ ﯽ نﻮﻧﺎـﻗ سﺎـﺳاﺮﺑ ﺮـﺑاﺮﺑ قﻮـﻘﺣ زا نﺎـﻧز ﻟو ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ ﯽ 40 ﺎﺗ 50 ﺎﻧآ ﺪﺻرد ﮑﯾﺰﯿﻓ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا ن ﯽ ، ﮕﻧﺎﺧ ﺖﻧﻮﺸﺧ و زوﺎﺠﺗ ﯽ و هدﺮﺑ ﺞﻧر 25 ﺎﺗ 30 ﺪﺻرد ﺰـﯿﻧ ﯾ ﮔﺪﻧز لﻮﻃ رد رﺎﺑ ﮏ ﯽ هدرﻮـﺧ ﮏـﺘﮐ دﻮـﺧ ناﺮﻫﻮـﺷ زا ﺪﻧا ) 3،4 .( ﺎﻫرﻮـﺸﮐ رد ي ـﺑﺮﻋ ﯽ و ﻣﻼـﺳا ﯽ ،ﺮـﺼﻣ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﺮـﻫ زا ﺲﻧﻮﺗ و ﻦﯿﻄﺴﻠﻓ 3 ـﯾ نز دﻮـﺧ ﺮﻫﻮـﺷ زا ﺮـﻔﻧ ﮏ ﻣ ﮏﺘﮐ ﯽ ﻀﻌﺑ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ و درﻮﺧ ﯽ داﺮﻓا هﺎﮔآ ﺎﻧ ﺖﯿﻋوﺮـﺸﻣ ار نآ ﻣ ﻪﺑ ـ ﻣ ﻂﺑر ﺐﻫﺬ ﯽ ﺪﻨﻫد ﺎﻣا ، ﻄﻣ ﺎـﺑ ـــ ﻪﻌﻟﺎ ﺮـﻗ آ ن ﻣ ﯽ ﯾا ناﻮﺗ آ و هدﻮﻤﻧ در ار ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻦ ن ﻪﺑ ار ﺎﻫروﺎﺑ ي ﻂـﻠﻏ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ، ﺒﻫﺬﻣ ﯽ داد ﺖﺒﺴﻧ )5 (. ـﻧز ـ ﻧﺎـﺑﺮﻗ نﺎ ﯽ ﺖﻧﻮـﺸﺧ ﺞﻧر ﺎـﻫ ي ـﻧاور ﯽ هﺪـﺷ ﻞـﻤﺤﺘﻣ ار ، ﯿﺴﺑ ــــ رﺎ ي ﺎـﻬﻧآ زا ا هﺪﻋ و هﺪﯾدﺮﮔ بﺮﻄﻀﻣ ﺎﯾ هدﺮﺴﻓا ي ﺰﯿﻧ لﻼﺘـﺧا ﻢﯾﻼﻋ ﻪﺛدﺎﺣ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا ار ﺪـﻧراﺬﮔ ﯽﻣ ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻪﺑ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ . ﻧز ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ــ ﻧﺎ ﯽ زا ﻪﮐ ﺳ ـــ يﻮ ناﺮﻫﻮـﺷ ـﻣ راﺮـﻗ ﺖﻧﻮـﺸﺧ درﻮﻣ دﻮﺧ ﯽ ﺪـﻧﺮﯿﮔ 5 رد ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺮـﺑاﺮﺑ ﺸﮐدﻮﺧ ضﺮﻌﻣ ﯽ و 6 عاﻮﻧا ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ضﺮﻌﻣ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ﯽ و 4 ﺎﺗ 5 ﺖـﻓﺎﯾرد ﺪـﻨﻣزﺎﯿﻧ ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺮـﺑاﺮﺑ ﺎﻬﻧﺎﻣرد ي ﮑﺷﺰﭙﻧاور ﯽ ز ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﺮـﮕﯾد نﺎـﻧ )1 .( ـﺷﺎﻧ بﺎـﻋرا ﺖـﻠﻋ ﻪـﺑ ﺖـﺳا ﻦـﮑﻤﻣ نﺎﻧز ﯽ ـﺸﺧ زا ﺖﻧﻮ زا دﻮﺧ ناﺮﻫﻮﺷ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﯾﺎﻫرﺎﮐ رد رﺎـﭼد و هﺪـﻧﺎﻣزﺎﺑ نﺎﺸ ناﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ رد .ﺪﻧدﺮﮔ شﺎﻌﻣ ﺐﺴﮐ رد يا ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺢﻄﺳ ﻠﻣ ﯽ ادﺎﻧﺎﮐ ؛ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ 30 ﻞـﻫﺎﺘﻣ نﺎﻧز زا ﺪﺻرد ﻧﺎﺑﺮﻗ ﯽ ﻦﺸﺧ ثداﻮﺣ ﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﺎﻬﺘ ي ﻌﯿﺒﻃ ﯽ هﺮـﻣزور ﺖـﺳد ﮐ و هﺪﯿــﺸ 50 ــﺼﺧﺮﻣ ﺪــﺻرد ﯽ ﺘــﺳا ﺟﻼﻌ ﯽ .ﺪــﻧا ﻪــﺘﻓﺮﮔ ﯿﻤﺤﺗ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ هﺪﺷ ﻞ ﯽﺷﺎﻧ ﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا نﺎـﻧز ﻪـﯿﻠ ﯿﺴﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺶﺨﺑ ﺮﺑ ـﺸﺨﺑ و هدﻮـﺑ فاﺰـﮔ رﺎ ﯽ زا اﺮﺑ نآ ي اواﺪﻣ ي ﺪﺟ ﺐﯿﺳآ ي ﻤـﺴﺟ ﯽ ـﺸﺨﺑ و ﯽ فﺮـﺻ ﻧاور تﻼﮑﺸﻣ نﺎﻣرد ﯽ ﻪـﻠﻤﺟ زا باﺮﻄـﺿا ﻢـﯾﻼﻋ و ﺎـﻫ ـﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ﯽ ـﻣ ﯽ ددﺮـﮔ )1 .( ﺤﺗ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ـﯿﻠ شراﺰـﮔ ﻞ ﻧﺎﻬﺟ ﮏﻧﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯽ لﺎﺳ رد 1993 ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺎﻬﻟﺎﺳ ي ﮔﺪﻧز ﯽ ﻢﻟﺎﺳ ناﺰـﯿﻣ ﻪـﺑ 5 ﺎـﺗ 6 نﺎـﻧز رد ﺪـﺻرد رورﺎـﺑ ﻦﯿﻨـﺳ ي ﮕﻧﺎـﺧ ﺖﻧﻮـﺸﺧ ﺮــﯿﮔرد ﯽ ــﯾ ﻪــﺑ ﻪﺘـﺴﺑاو ﺎ ﺖﺳا ﺖﯿﺴﻨﺟ )6 .( ﯾدﺮﮔ نﺎﯿﺑ ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ـﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪ ﯽ ﺪـﺳر ﻪـﮐ ﯾﺪﭘ ﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ هﺪ رازآ ﺮﺴﻤﻫ و نﺎﻧز ﻪﯿ ي عﻮﯿـﺷ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺴﮔ هدﺮﺘ ، اراد ي ﯿﭘ راﻮـﻋ و ﺎﻫﺪﻣﺎ .ﺖـﺳا نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ض ﻦـﯾا ـﺳرﺮﺑ فﺪـﻫ ﺎـﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽ رﺎـﭼد نﺎـﻧز رد ناور ﺖﻣﻼـﺳ ﺮﺴﻤﻫ رازآ ي رﺎـﯿﺘﺨﺑ و لﺎـﺤﻣ رﺎـﻬﭼ نﺎﺘـﺳا رد ي مﺎـﺠﻧا ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ . و داﻮﻣ شور ﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ عﻮﻧ زا رﻮﮐﺬﻣ ﻮﺗ ﻔﯿـﺻ ﯽ ـﻠﯿﻠﺤﺗ ﯽ شور ﻪـﺑ ﻌﻄﻘﻣ ﯽ ﯿﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا و درﻮـﻣ هوﺮﮔ ود ﻦ ﻮﺻ ﺪﻫﺎﺷ ﺘﻓﺮﮔ تر ﺖﺳا ﻪ زا ﻞﮑﺸﺘﻣ درﻮﻣ هوﺮﮔ . 380 نز ﺑ آ ﺮﺴﻤﻫ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮ راز ي ﮑـﺷﺰﭘ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ﯽ ﻧﻮﻧﺎـﻗ ﯽ نﺎﺘﺳا يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣ رﺎﻬﭼ هوﺮـﮔ .ﺪـﻧدﻮﺑ هﺪـﺷ عﺎـﺟرا ﻌﺟاﺮﻣ نﺎﻧز ﻦﯿﺑ زا ﺪﻫﺎﺷ هﺪﻨﻨﮐ ﻪ ﺮـﯿﻏ ﻞـﻠﻋ ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ رازآ ﺮﺴﻤﻫ ي ﺪﻨﻧﺎﻣ ،تﺎﻓدﺎﺼﺗ ﻪـﯾد ﻦﯿﯿﻌﺗ ...و ـﺑ ﻪ ترﻮـﺻ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻨﺳ ﯽ ﺎﺑ هوﺮﮔ ﻮﻣ .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا در ﻪـﺑ يﺮـﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺳآ ﯽﻟاﻮﺘﻣ شور ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻢـﺠﺣ ﻦﯿﻣﺎـﺗ نﺎـﻣز ﺎﺗ نﺎ مﺎـﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ درﻮـﻣ ﺮـﻫ يازا ﻪـﺑ و نﺎـﻣﺰﻤﻫ ﺪﻫﺎـﺷ دﺮـﻓ ﮏـﯾ ﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا . ﺮـﺴﻤﻫ ﺖﯾذا و رازآ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻧز ﻪﯿﻠﮐ ﺪﻨﺘـﺷاد ﻞﯾﺎﻤﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﮐﺮﺷ ﻪﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ هدﻮﻤﻧ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ نﺎﮑﻣا رد ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﻨﺘـﺷاد ار ﺪ زا ﯽﺘﯾدوﺪـﺤﻣ و ﺪﺸﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو ﺮﻈﻧ . مﺮﻓ ﺶﺠﻨﺳ راﺰﺑا
٢٢ ـــﯾﻼﻋ ﺖـــﺳﺮﻬﻓ هﺪـــﺷ ﺮـــﻈﻧ ﺪـــﯾﺪﺠﺗ ﻢ 90 ﻟاﻮـــﺳ ﯽ ) Systematic Check ( List-٩٠-Revised ﻪــﮐ دﻮــﺑ ﺷ ناﺰﯿﻣ ــ ﺸﻧ تﺪ ــ ﯾﺎﮑـﺷ و ﺎﻫ ﻪﻧﺎ ﻟﻮـﻤﻌﻣ تﺎ ﯽ ـﻧاور ﯽ ار ﻣ ﯽ .ﺪﺠﻨﺳ ياراد نﻮﻣزآ ﻦﯾا 90 ﯽﺑﺎـﯾزرا ياﺮـﺑ ﺶـﺳﺮﭘ ﺑ ﯽﻧاور يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻬﺨﺳﺎﭘ .ﺖﺳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ شراﺰﮔ ﻪﯾﺎﭘ ﺮ سﺎـﯿﻘﻣ ﮏـﯾ رد نﻮـﻣزآ داﻮـﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا 5 ﺎـﺗ ﭻﯿﻫ زا) ﯽﺘﺣارﺎﻧ ناﺰﯿﻣ زا يا ﻪﺟرد ﺪﯾﺪـﺷ ﺺﺨـﺸﻣ ( و ددﺮﮔ ﯽﻣ 9 ﺪﻌﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻧﺎﻤﺴﺟ ﯽ ، ﻂـﺑاور رد ﺖﯿـﺳﺎﺴﺣ ،ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﮔدﺮﺴﻓا ﯽ ﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ،باﺮﻄﺿا ، ي ، ـﺿﺮﻣ سﺮـﺗ ﯽ ، ﻓا رﺎﮑ ﺪﯿﯾﻮﻧارﺎﭘ ي ساﻮﺳو ، يﺮﺒﺟ و ﯾﺮﭘ ناور ﺸ ﯽ ﺮـﺑ رد ار ﻣ ﯽ ﮔ دﺮﯿ . زا ﺶﯿﺑ هﺮﻤﻧ ﺐﺴﮐ 2 ﯿﻧ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ تﻼﺧاﺪـﻣ ﻪﺑ زﺎ ﻧﺎﻣرد ﯽ ﺖﺳا ددﺮـﮔ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ شﺮﺑ ﻪﻄﻘﻧ هﺮﻤﻧ ﻦﯾا و . ﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻪﭼ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﺘﻔﻫ لﻮﻃ رد ﻪﮑﻨﯾا ﻦﺘ ﯿﻣ ـﮐ ﻪـﺑﺮﺠﺗ ار ﻞﮑﺸﻣ ناﺰ ـ ـﻣ ﺦـﺳﺎﭘ هدﺮ ﯽ .ﺪـﻫد هﺮـﻤﻧ ﯿﺴﻔﺗ و يراﺬﮔ ـــ سﺎـﺳا ﺮـﺑ نﻮـﻣزآ ﺮ 3 ﯽـﻠﮐ ﺺﺧﺎـﺷ ﻣ ،ﯽﺿﺮﻣ ﻢﯾﻼﻋ ﻧ ﺐﯾﺮﺿ رﺎﯿﻌ ــــ ﻢـﯾﻼﻋ ﻊـﻤﺟ و ﯽﺘﺣارﺎ ﯿﮔ ﯽـﻣ ترﻮـﺻ ﯽﺿﺮﻣ ــــــ ﻦـﯾا .دﺮ 3 ـﻠﮐ ﺺﺧﺎـﺷ ﯽ ، ﻧ ــــ ﺘﺣارﺎ ﯽ ﺷ ﻖﻤﻋ و ـــ ﻧاور تﻼﮑـﺸﻣ تﺪ ــــ ﯽ رد ار ﻓ ـــــ نﺎــﺸﻧ دﺮ ــﻣ ﯽ ﺷ .ﺪــﻫد ــــــ ــﻠﮐ ﺺﺧﺎ ﯽ ﻢــﯾﻼﻋ ﻣ ـــ ﯽﺿﺮ ) Global Severity Index ( ﻤﻧ ﻪﮐ ــــ نآ هﺮ ﯿﻣ ـــ ﻦﯿﮕﻧﺎ ﻤﻧ ــ ﺎﻫ هﺮ ي ﻤﺗ ـــ ﺎﻬﺸﺳﺮﭘ مﺎ ي ﺖـﺳا نﻮﻣزآ ﻣا و ﺘ ــ ﯿ ــــ نآ زﺎ ﯿﺑ ـــــ ﻔﺻ ﻦ ــــ ﺎــﺗ ﺮ 4 ﺖــﺳا ، ﯿﻌﻣ ــــ رﺎ ﺿ ــ ﻧ ﺐﯾﺮ ــ ﯽﺘﺣارﺎ (Positive Symptom Distress
Index) ﮔ ﺖﺒﺜﻣ ﻢﯾﻼﻋ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ـــ ﺳﻮﺗ هﺪـﺷ شراﺰ ـــ ﻂ ﻧدﻮﻣزآ ﯽ ﯿﺑ و هﺪﯿﺠﻨﺳ ار ﻔﺻ ﻦ ـــ ﺮ ﺎﺗ 90 ،ﺖﺳا نﺎﺳﻮﻧ رد ﻣ ﻢﯾﻼﻋ ﻊﻤﺟ ــــ ﯽﺿﺮ (Positive Symptom Total)
ﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ ــ ﯿﻣ ﺮ ـــ ﻌﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎ ـــ ﺘﺒﺜﻣ ﻢﯾﻼﻋ داﺪ ﯽ ﻪـﮐ ﺖﺳا ﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ــ ﻧدﻮ ﯽ ﮔ ـــ ﻣ شراﺰ ﯽ ﯿﺑ و ددﺮﮔ ـــ ﺎـﺗ ﺮﻔﺻ ﻦ 4 ﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽ .دﻮﺷ ﯾﺎﯾﺎﭘ ﯽ و نﻮـﻣزآ ﻦـﯾا ﯽـﯾاور و ﮔﮋﯾو ﯽ ﻻﺎﺑ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ و ي ﯿﺨـﺸﺗ سﺎﯿﻘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نآ ﺺ ﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ﺶﯾﺎﭘ و ﯽ رد هﺪـﺷ ﺪـﯿﯾﺎﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖــﺳا ،) 8،7 .( ﭘ ﮕﺸﺳﺮ ـــــ ﺗ يﺮ ــــ ﮕﺸﺳﺮﭘ ود ﻂﺳﻮ ــــ ﺮ و بﺮﺠﻣ ﻣآ ــــ شزﻮ ﯾد ـــــ هﺪ ـﺑ و ﻪ ﻪﺒﺣﺎـﺼﻣ ترﻮـﺻ داﺮـﻓا ﺎـﺑ هﺮﻬﭼ ﻪﺑ هﺮﻬﭼ ﺖـﯾﺎﻋر ﺖـﻬﺟ و ﺖـﻓﺮﮔ مﺎـﺠﻧا داﺮﻓا ﻞﯾﺎﻤﺗ ﯽﮑﺷﺰﭘ قﻼﺧا لﻮﺻا ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﮐﺮـﺷ ﻪﺑ ﻓا ﯽﻧﺎــﺸﻧ و مﺎــﻧ ﺪــﯿﻗ زا و هﺪــﺷ ﻪــﺘﻓﺮﮔ ﺮــﻈﻧ رد ــــ داﺮ ﺧ ــ يراددﻮ ﺪﯾدﺮﮔ . ﯾﺮﻃ زا ﺎﻫ هداد راﺰـﻓا مﺮﻧ ﻖ SPSS١١ ﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ـــ ﻬﺷور زا هدﺎ ـــ ﺎ ي ﻔﯿـﺻﻮﺗ رﺎـﻣآ ﯽ ، نﻮـﻣزآ t ، ﮐ روﺬﺠﻣ ــــ ﺎ ي ﯿﻠﺤﺗ و ــ ﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﻞ ﺗ ﻪﻓﺮﻃ ﮏ و ﻪﯾﺰﺠ ﮔ ﻞــﯿﻠﺤﺗ ـــــ ﯾدﺮ .ﺪ ﻄﺳ ــــ ﻨﻌﻣ ﺢ ـــــ ﯽ ﺑ راد ـــــ ندﻮ ﻣزآ ـــ ﺎﻬﻧﻮ 05 /0 .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﭘ رد ـــــ ﺣ ﺶﻫوﮋ ـــــ ﺮﺿﺎ ﯿﻣ ــــ ﯿﮕﻧﺎ ﻨﺳ ﻦ ــــ ﯽ ﻧدﻮﻣزآ ﯽ ﺎﻫ 08 /8 ± 16 / 28 ﻨـﺳ ﻪـﻨﻣاد ﺎﺑ ﯽ 50 -17 لﺎـﺳ ﺮــﮔ رد ﻪــﮐ دﻮــﺑ درﻮــﻣ هو 8 /5 ± 4/ 28 و ﺪﻫﺎــﺷ هوﺮــﮔ رد 5/ 9 ± 9/ 27 .دﻮـﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ هوﺮـﮔ رد جاودزا تﺪـﻣ لﻮـﻃ درﻮﻣ 9/ 5 ± 46 /8 و ﺪﻫﺎـﺷ هوﺮـﮔ رد 8 /9 ± 86 /7 زا .دﻮـﺑ ﺖﻧﻮﮑـﺳ ﻞﺤﻣ ﺮﻈﻧ 60 ﻓا زا ﺪـﺻرد ـــ و درﻮـﻣ هوﺮـﮔ داﺮ 8/ 55 ﯾﺎﺘــﺳور ﺪﻫﺎــﺷ هوﺮــﮔ زا ﺪــﺻرد ﯽ هدﻮــﺑ ﻞــﺤﻣ و .دﻮـﺑ ﺮﻬـﺷ ﻪﯿﻘﺑ ﺖﻧﻮﮑﺳ ﺮـﻈﻧ زا ﺖﯿﻌـﺿو ﻠﯿـﺼﺤﺗ ﯽ ، 51 رد درﻮﻣ هوﺮﮔ زا ﺪﺻ اراد ي ﺢﻄـﺳ ـﺼﺤﺗ ﯿﻠ ﯽ ﺎـﭘ ﯿﯾ زا ﺮـﺗ ﻦ ﻢﻠﭙﯾد ﺪﻧدﻮﺑ . نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا t ، و ﻪـﻓﺮﻃ ﮏـﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻦﯿﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا مﺪﻋ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ يﺎﮐ روﺬﺠﻣ ود هوﺮـﮔ و درﻮﻣ ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮﻈﻧ زا ﺪﻫﺎﺷ ي ،جاودزا تﺪﻣ لﻮﻃ ﺢﻄﺳ ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ و تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺖﺳا هدﻮﺑ . ﺑﯿ ﻦ ـﯿﻣ ﺎ اﺪـﮑﭽﯿﻫ هﺮـﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧ دﺎـﻌﺑا زا م 9 رد ﻪـﻧﺎﮔ ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ درﻮﻣ هوﺮﮔ ي رﻮﮐﺬﻣ ـﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽ راد دﻮﺟو .ﺖﺷاﺪﻧ ﻣزآ تاﺮﻤﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ــ ﻧدﻮ ﯽ ﻫ ــ ﺎ ي دﺎـﻌﺑا رد ﺶﻫوﮋﭘ 9 نﻮــﻣزآ ﻪــﻧﺎﮔ SCL-٩٠-R رد هوﺮــﮔ ود ﺮــﻫ نﺎــﻧز رد لوﺪﺟ 1 .ﺖـﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ رﺎـﮑﻓا درﻮـﻣ رد ﺰـﺟ ﻪـﺑ يﺪﯿﯾﻮﻧارﺎﭘ ﻠﮐ رد ﯿ ﻮﻣ هوﺮﮔ تاﺮﻤﻧ دﺎﻌﺑا ﻪ ﺪﻫﺎـﺷ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ در ﻟو دﻮﺑ ﯽ نﻮﻣزآ t ﻓ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻂﻘ ﯽ رد راد 3 ﺪﻌﺑ ﯾﺎﮑﺷ ﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖ ﯽ ﻓا ، ﮔدﺮﺴ ﯽ ﺮﮕـﺷﺎﺧﺮﭘ و ي .داد نﺎـﺸﻧ ار هﺮــﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎــﯿﻣ 3 ﯾﺎﮑــﺷ ﺪــﻌﺑ ﻧﺎﻤــﺴﺟ ﺖ ﯽ ﮔدﺮــﺴﻓا ، ﯽ و رﺎﺒﺟا ساﻮﺳو ي ﯿﺑ درﻮﻣ هوﺮﮔ رد زا ﺶ 2 .دﻮﺑ ﺑ ﺚﺤ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﯽ ﯽﻧدﻮﻣزآ ندﻮﺑ ناﻮﺟ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺎﻫ داﺮـﻓا ﻟد ﻪـــﺑ هﺪـــﻨﻨﮐ ﻪـــﻌﺟاﺮﻣ ـــﯿ رازآ ﺮـــﺴﻤﻫ ﻞ ي دﻮـــﺑ . رد ــﺳرﺮﺑ ﯽ " ﮑــﺷﺰﭘ ﯽ ﻧﻮﻧﺎــﻗ ﯽ ا نﺎﻬﻔــﺻ " لﺎــﺳ رد 79 ﻧ ــﯿ ﺰ ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻨﺳ هوﺮﮔ ﻦ ﯽ ذا و رازآ درﻮﻣ ﯾ ﻨـﺳ هوﺮـﮔ ﻪﺑ ﺖ ﯽ 20 ﺎﺗ 30 ﺎﺑ لﺎﺳ 50 ﺖـﺷاد صﺎـﺼﺘﺧا دراﻮـﻣ ﺪﺻرد )9 .( رد لﺎﺳ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﯽﺳرﺮﺑ 1380 ﺖـﯿﻌﻤﺟ ﺖﯿﻌـﺿو درﻮـﻣ رد ﺎﻬﭼ نﺎﺘـﺳا هدرﻮـﺧ ﮏـﺘﮐ نﺎﻧز ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺰـﯿﻧ لﺎـﺤﻣر 56 رازآ درﻮــﻣ نﺎــﻧز ﺪــﺻرد 20 ﺎــﺗ 30 ﺪــﻧدﻮﺑ ﻪﻟﺎــﺳ ) 10 .( رد
٢٣ ﺮﻣآ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯾ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﮑ " نﻮﺘﻟاو نارﺎﮑﻤﻫ و " زرا ﺖﻬﺟ ﻪﮐ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ي ﺖـﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺮﻄﺧ ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ زا نﺎﻧز ندﻮﺑ ناﻮﺟ ي ا ﺮﻄﺧ ﯾ ﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ دﺎﺠ ـﯿ ﻪ دﻮﺑ نﺎﻧآ ) 11 (. ﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯿ دوﺪـﺣ ﺮ 49 ﺪـﺻرد راﻮـﻣ زا د ﺼﺤﺗ ﯿ تﻼ دﯾ و ﻢﻠﭙ ﻘﺑ و ﻪﺘﺷاد ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯿ ز ﻪ ﯾﺮ د ـﯾ .ﺪـﻧدﻮﺑ ﻢﻠﭙ ﻖﺒﻃ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﺳرﺮﺑ ﯽ " ﮑـﺷﺰﭘ ﯽ ﻧﻮﻧﺎـﻗ ﯽ نﺎﻬﻔــﺻا " ﻧ ــﯿ ﺰ دﺮﮔ ﺺﺨــﺸﻣ ــﯾ ﺑ ﻪــﮐ ﺪ ﯿ ﺮﺘــﺸ ﯾ ﻣ ﻦ ــﯿ ناﺰ ﺖﻧﻮﺸﺧ ) 51 (ﺪﺻرد ﻠﻋ ﯿ ﺎﺑ نﺎﻧز ﻪ ـﺼﺤﺗ ﯿ ز تﻼ ـﯾ د ﺮ ـﯾ ﻢﻠﭙ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا )9 .( و ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد " نﻮـﺘﻟاو " ﻧ ـﯿ ﺢﻄـﺳ ﺰ ــﺼﺤﺗ ﯿ ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ ﻻﺎــﺑ تﻼ ﺘﻇﺎــﻔﺣ رﻮﺘﮐﺎــﻓ ﯽ ﻌﺗ ﯿــﯿ ﻦ دﺮﮔ ــﯾ ﺪ) 11 .( 60 ﮔرد نﺎــﻧز ﺪــﺻرد ــﯿ رازآ ﺮــﺴﻤﻫ ﺮ ي رد ﺎﺘـﺳور ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﯾ ﺪـﻧدﻮﺑ ﺎـﺘﻧ ﻪـﺑ دﺎﻨﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﯾ ﺞ ﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽ ﻈﻧ ﯿ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮ " نارﺎﮑﻤﻫ و وﺪﻧارﺪﻟآ " ﺢﻄـﺳ ﻪـﮐ دﺎﺼﺘﻗا ي ﻋﺎـﻤﺘﺟا و ﯽ ﺎـﭘ ﯿﯾ ﺛﺎـﺗ ﻞـﻣاﻮﻋ زا ار ﻦ ﯿ رد راﺬـﮔ ﺮ اﯾ رازآﺮﺴﻤﻫ دﺎﺠ ي ﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ و ﯿ ـﻣ نﺎـﻧز ﻪ ﯽ ﺪـﻨﻧاد ) 12 (، ﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯿ .ﺖﺳا ﻪ ﻨـﺳ ﺮـﻈﻧ زا ﺪﻫﺎﺷ و درﻮﻣ هوﺮﮔ ﯽ رﻮـﺟ زﺎﺳ ي ،جاودزا تﺪﻣ لﻮﻃ ﺮﻈﻧ زا و هﺪﺷ ﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﯿ تﻼ ﻧ ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ و ﯿ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺰ ﯽ ﺪﻨﺘـﺷاﺪﻧ راد ، ﻦﯾاﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﻨﻨﮐ شوﺪﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ـﻌ ﻪ بﻮﺴﺤﻣ ﻤﻧ ﯽ .ﺪﻧدﺮﮔ نﻮﻣزآ SCL-٩٠-R درﻮﻣ هوﺮﮔ رد ـﻤﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﮑـﺷ دﺎـﻌﺑا هﺮ ﯾ ﺖ ﻧﺎﻤـﺴﺟ ﯽ ، و ساﻮـﺳو ﮔدﺮﺴﻓا ﯽ ﺑﯿ شﺮـﺑ ﻪﻄﻘﻧ زا ﺶ 2 و هدﻮـﺑ ا ـﯾ تﻻﻼﺘـﺧا ﻦ ﻧاور ﯽ اﯾ ﻧ هﺪﺷ دﺎﺠ ﯿ ﻧﺎﻣرد تﻼﺧاﺪﻣ ﻪﺑ زﺎ ﯽ زا ﺲﭘ .ﺪﻨﺘﺷاد اﯾ و درﻮﻣ هوﺮﮔ ود ﻪﮑﻨ ﺎﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﯾ ﺪﮑ ﯾ ﺎﻘﻣ ﺮﮕ ﯾ دﺮﮔ ﻪـﺴ ﯾ ﺪـﻧﺪ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽ ﺎﮑﺷ دﺎﻌﺑا رد راد ﯾ ﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖ ﯽ ﮔدﺮـﺴﻓا ، ﯽ و ﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ي دﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯾ .ﺪ ﯾ ﻓﺎ ﺎﻫ ﻪﺘ ي ﺎﺳ ﯾ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮ ﻧ ـﯿ ﺰ ﻮﻣ ﯾ ا ﺪ ﯾ ﻧاور تﻻﻼﺘﺧا دﺎﺠ ﯽ ﺎـﺑ ﻪـﻬﺟاﻮﻣ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ نﺎﻧز رد ﺎﻫ ﺖﻧﻮﺸﺧ ي ﮕﻧﺎﺧ ﯽ رازآ ﺮـﺴﻤﻫ و ي ـﺳرﺮﺑ رد .ﺖـﺳا ﯽ ور ﺮﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و رﺎﻣﻮﮐ ي ﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ نﺎﻧز ي و ﺎﺘﺳور ﯽﯾ دﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻨﻫ ﯾ ﻪﮐ ﺪ 40 لﻼﺘـﺧا رﺎـﭼد نﺎـﻧز زا ﺪﺻرد ﻟد ﻪﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﯿ رازآ ﺮﺴﻤﻫ ﻞ ي ﻧ و هدﻮﺑ ﯿ ﻪـﻠﺧاﺪﻣ ﻪﺑ زﺎ ﻧﺎــﻣرد ﯽ ﺪﻨﺘــﺷاد ) 13 .( ﻧ نارﺎــﮑﻤﻫ و تﺎــﮔﻮﺑ ــﯿ ﺛﺎــﺗ ﺰ ﯿ ﺮ ﺎﻬﺘﻧﻮﺸﺧ ي ﮕﻧﺎـﺧ ﯽ ﺎﻬﺘﻧﻮـﺸﺧ و ي ﻋﺎـﻤﺘﺟا ﯽ ار نﺎـﻧز ﺮـﺑ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺖﻣﻼـﺳ رد لﻼﺘـﺧا ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ و هدﻮﻤﻧ ﺎﻬﺘﻧﻮـﺸﺧ ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﻂـﻘﻓ نﺎﻧز ناور ي ﮕﻧﺎـﺧ ﯽ ﺖﺳا ) 14 .( رد ﺎﺗ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯾ ناﻮ تاﺮﺛا درﻮﻣ رد ﺎﻬﺘﻧﻮﺸﺧ ي ﮕﻧﺎﺧ ﯽ ﺑ زا ﯿ ﺑ ﻪﻧﺎﮔ هد دﺎﻌﺑا ﻦ ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻣ ﻦ ـﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ،ساﻮـﺳو نآ زا ﺲﭘ و ﻪﺘﺷاد صﺎﺼﺘﺧا باﺮﻄﺿا ﻪﺑ هﺮﻤﻧ ﮔدﺮــﺴﻓا ﯽ ﺎﮑــﺷ و ﯾ ﻧﺎﻤــﺴﺟ تﺎ ﯽ ﻗ ــــ ﺖــﺷاد راﺮ ) 15 .( رد ا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي د ﯾ ﻣ ﺮﮕ ـﯿ ﮔدﺮـﺴﻓا و باﺮﻄـﺿا ناﺰ ﯽ رد ﻻﺎـﺑ ﮕﻧﺎـﺧ ﺖﻧﻮـﺸﺧ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺎﺑ نﺎﻧز ﯽ شراﺰـﮔ نارﺪـﭘ ﻂـﺳﻮﺗ دﺮﮔ ﯾﺪ ) 16 .( ﺳرﺮﺑ رد ﯽ رﺎﮑﻤﻫ و سﺎﻣﻮﺗ ﻧ نا ﯿ ـﺑ رد ﺰ ﯿ ﻦ 38 ﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺰﮐاﺮﻣ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﻌﺟاﺮﻣ نز ﯽ ﺎﺷ ﯾ ﺮﺘﻌ ﯾ تﻻﻼﺘـﺧا ﻦ ﻪــﺑ هﺪــﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨــﺷ ﮕﻧﺎــﺧ ﺖﻧﻮــﺸﺧ لﺎــﺒﻧد ﯽ ،باﺮﻄــﺿا ﮔدﺮﺴﻓا ﯽ و هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﯾ ﺶﯾاﺮﮔ داﻮﻣ زا روآدﺎـﯿﺘﻋا دﻮـﺑ ) 17 .( ﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯿ ﻧ ﺮ ﯿ ﺰ درﻮـﻣ هوﺮـﮔ رد باﺮﻄـﺿا ﻣ زا ـﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ )ﻻﺎـﺑ ﺎﺘﺒﺴﻧ هﺮﻤﻧ 76 /1 ـﻨﻌﻣ ﺖـﻠﻋ و دﻮـﺑ رادرﻮـﺧﺮﺑ ( ﯽ راد بﺎـﺨﺘﻧا ﺖـﺳا ﻦـﮑﻤﻣ ﺪﻫﺎـﺷ هوﺮـﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نآ نﺪﺸﻧ ﺑ زا ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﯿ ﻌﺟاﺮﻣ ﻦ ﯿ ﮑﺷﺰﭘ ﻪﺑ ﻦ ﯽ ﻧﻮﻧﺎﻗ ﯽ ﺮـﻫ .ﺪـﺷﺎﺑ ﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ هﺮﻤﻧ ﺪﻨﭼ ي ﺎـﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ درﻮﻣ هوﺮﮔ رد ﯾ دﺎـﻌﺑا ﺮ )دﻮﺒﻧ ﻻﺎﺑ 49 /1 ( ـﻨﻌﻣ فﻼﺘـﺧا ﯽ ﺮﮕـﺷﺎﺧﺮﭘ راد ي ـﺑ رد ﯿ ﻦ هوﺮﮔ ـﺷﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ و درﻮﻣ ﯽ ﺎـﻫرﺎﺘﻓر زا ي ﻣآ ﺖﻧﻮـﺸﺧ ـﯿ و ﺰ ﻋا ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ناﺮﻫﻮﺷ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ لﺎﻤ درﻮﻣ هوﺮﮔ ﺖـﺳا ﻣ ﻪﮐ ﯽ ﻣز ﺪﻧاﻮﺗ ﯿ ﺎـﻫرﺎﺘﻓر زوﺮـﺑ زﺎـﺳ ﻪﻨ ي رد ﻪﻧاﺮﮕـﺷﺎﺧﺮﭘ ﻧآ ــ نﺎ ﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ـــ ﻓاﺮﻃا و ناﺪﻧزﺮ ـﯿ .ﺪـﺷﺎﺑ نﺎ سﺎـﺳاﺮﺑ ﯾ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎ ي ﺧا ﺶﻫوﮋﭘ ﯿ ﺎﺳ و ﺮ ﯾ ﻪـﺑ هﺪـﺷ ﺮـﮐذ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮ ﻣ ﺮﻈﻧ ﯽ ﺑ ﺪﺳر ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ـﻧاور تﻻﻼﺘـﺧا ﻦ ﯽ اﯾ رد هﺪـﺷ دﺎـﺠ ﺎﻬﺘﻧﻮــﺸﺧ لﺎــﺒﻧد ﻪــﺑ نﺎــﻧز ي ﮕﻧﺎــﺧ ﯽ رازآ ﺮــﺴﻤﻫ و ي ﮔدﺮــﺴﻓا ﯽ ، ﺎﮑــﺷ ﯾ ﻧﺎﻤــﺴﺟ ﺖ ﯽ ، ،ساﻮــﺳو و باﺮﻄــﺿا ﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ي .ﺖﺳا ﺎﺘﻧ ترﻮﺻ ﺮﻫ رد ﯾ ا ﺞ ﯾ ﺎﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯿﯾ ﺪ ي دﯾ ﺮﮕ ﺳآ ﺮﺑ ﯿ هدﻮـﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺮﺛا ﺮﺑ نﺎﻧز ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﺑ ﺐ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ و ﭘﯿ ﺎﻫﺪﻣﺎ ي ﻧاور ﯽ رازآ ﺮﺴﻤﻫ ي ﻠﻋ ﺖﻧﻮـﺸﺧ و ـﯿ ﻪ .ﺖﺳا نﺎﻧز ﯽـﮕﻨﻫﺮﻓ ﻂﯾاﺮـﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﺟ ﻪـﻌﺟاﺮﻣ ﯽﻧﻮﻧﺎـﻗ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ نﺎﻧز زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﻌﻣﺎ ﺪـﻨﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﻦﯿﺑ رد ﯽﺘﺣ و ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﯽﻤﻧ .ﺪـﻧراﺪﻧ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻧﻮﮕﻨﯾا رد يرﺎﮑﻤﻫ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ ﯽﻀﻌﺑ و رد ﻪــﮐ ﯽـﻫوﺮﮔ و ﺎـﻬﻫوﺮﮔ ﻦـﯾا ﻦﯿـﺑ دﻮـﺟﻮﻣ يﺎـﻬﺗوﺎﻔﺗ ﻦـﯾا و هدﻮـﺒﻧ ﯽـﺳرﺮﺑ ﻞـﺑﺎﻗ ﺪـﻧدﻮﻤﻧ ﺖﮐﺮﺷ ﺮﯿﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯾدوﺪﺤﻣ زا ﻪﻟﺎﺴﻣ .ددﺮـﮔ ﯽـﻣ بﻮـﺴﺤﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا يﺎﻬﺘ هوﺮﮔ يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو ندﻮﺑ ﺮﺘﮑﯾدﺰﻧ ﺖﻬﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﺎﻨﻤﺿ و درﻮﻣ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ، ﺪﻫﺎـﺷ ﻪـﺑ ﻦﯿﻌﺟاﺮـﻣ ﻦﯿـﺑ زا ﯽﻧﻮﻧﺎﻗ ﯽﮑﺷﺰﭘ و ) ﺖﻠﻋ عﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻞـﻠﻋ ﻪـﺑ ﻪـﻌﺟاﺮﻣ و ﯽﻤـﺴﺟ يﺎﻬﺒﯿـﺳآ و رازآ عاﻮﻧا ﺮﯾﺎﺳ و يرازآ ﺮﺴﻤﻫ ﺮﯿﻏ (ﯽﻧاور ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻠﻋ ﻪﺘﺒﻟا ﻪﮐ توﺎـﻔﺗ رد ﺖـﻗد ﻢﻏﺮـﯿ
٢٤ ﯿــﺴﻔﺗ رد ﻪﻟﺎــﺴﻣ ﻦــﯾا ،ﺖــﻠﻋ ﺮ ﺎﻬﺘﻤــﺴﻗ زا ﯽــﻀﻌﺑ ﺪــﻨﻧﺎﻣ دﻮﻤﻧ دﺎﺠﯾا ﺖﯾدوﺪﺤﻣ باﺮﻄﺿا . ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﻪ ﯽـﻌﻄﻘﻣ ترﻮـﺻ ﺑ و هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ترﻮﺻ ﺮـﮕﻧ ﻪﺘﺷﺬﮔ و ﺪﻫﺎﺷ ﮔ هدﺎﻔﺘﺳا لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﮏﯾ زا دﻮﺒﻧ ــ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ ﯽـﻟو .ﺪﯾدﺮ ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﮔ ود زا هدﺎﻔﺘﺳا لﺮـﺘﻨﮐ هوﺮـﮔ ﻞﻣﺎـﺷ لﺮﺘﻨﮐ هو ﻣ ـــ ﭘ ﻪﺑ ﻦﯿﻌﺟاﺮ ــ ﻪـﻌﻣﺎﺟ لﺮـﺘﻨﮐ هوﺮـﮔ و ﯽﻧﻮﻧﺎﻗ ﯽﮑﺷﺰ ﺮﯿـﺴﻔﺗ و هﺪـﻨﻨﮐ شوﺪـﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﯽﻣ زا ﯽﺸﺨﺑ ﺮﺘﻬﺑ .ﺪﯾﺎﻤﻧ ﮏﻤﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ هوﺮﮔ نﺎﻣزﺎـﺳ تﺪﻋﺎـﺴﻣ و يرﺎـﮑﻤﻫ زا ــﺸﺗ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦــﯾا مﺎــﺠﻧا رد نﺎﺘــﺳا ﯽﮑــﺷﺰﭘ مﺎــﻈﻧ ﺮﮑ و ﯽﻣ ﯽﻧادرﺪﻗ ﯾﺎﻤﻧ .ﺪ لوﺪﺟ 1 . ﺎﻘﻣ ﯾ دﺎﻌﺑا رد ﺪﻫﺎﺷ و درﻮﻣ هوﺮﮔ ود تاﺮﻤﻧ ﻪﺴ 9 ﻪﻧﺎﮔ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺐﯿﺳآ SCL-90-R در ﯾ ﻒ نﻮﻣزآ دﺎﻌﺑا درﻮﻣ هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ p. value 1 ﺎﮑﺷ ﯾ ﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖ ﯽ * 07 /2 52 /1 01 /0 2 رﺎﺒﺟا ساﻮﺳو ي 01 /2 7/ 1 1/ 0 3 ﺳﺎﺴﺣ ﯿ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻂﺑاور رد ﺖ 88 /1 58 /1 12 /0 4 ﮔدﺮﺴﻓا ﯽ * 25 /2 71 /1 008 /0 5 باﺮﻄﺿا 76 /1 4/ 1 08 /0 6 ﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ي * 49 /1 08 /1 037 /0 7 ﺿﺮﻣ سﺮﺗ ﯽ 13 /1 953 /0 35 /0 8 ﻮﻧارﺎﭘ رﺎﮑﻓا ﯿﯾ ﺪ ي 70 /1 74 /1 8/ 0 9 ﺮﭘ ناور ﯾ ﺸ ﯽ 18 /1 11 /1 67 /0 ﺑ ﻞﮐ ﺺﺧﺎﺷ ﯿ رﺎﻤ ي 76 /1 44 /1 054 /0 ﺪﻌﺗ ﻼﻋ دا ﯾ ﺖﺒﺜﻣ ﻢ 78 / 63 89 / 58 2/ 0 ﻼﻋ تﺪﺷ ﯾ ﺖﺒﺜﻣ ﻢ 39 /2 15 /2 06 /0 ﻊﺑﺎﻨﻣ 1 - ﻓر ﯿﻌ ﯽ ماﺮﻬﺷﺮﻓ ، ﺳرﺎﭘ ﯽ ﻧﯿ ﺎ ﻌﺳ ﯿﺪ ، ﻠﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﯿ نﺎـﻧز ﻪ . ،ناﺮـﻬﺗ ﺪﻣ ﺰﮐﺮﻣ تارﺎﺸﺘﻧا ﯾﺮ ﯾ ﺑ ﺖ ﯿ رﺎﻤ ي ،ﺎﻫ 1380 . 2 -كودﺎﺳ ،ﺪﻟوﺮﻫ نﻼﭘﺎﮐ مﻮـﻠﻋ و ﯽﮑـﺷﺰﭙﻧاور ﻪـﺻﻼﺧ ،ﻦﯿﻣﺎﺠﻨﺑ ﻪﻤﺟﺮﺗ .ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﮑﺷﺰﭙﻧاور و يرﺎﺘﻓر : ﻓر ،ﻦﺴﺣ ﯽﻌﯿ .وﺮﺴﺧ نﺎﯿﺑﺎﺠﻨﺳ :ناﺮﻬﺗ .لوا پﺎﭼ .ﺪﻨﻤﺟرا تارﺎﺸﺘﻧا 1382 .
3-Erlick RG .Violence against women in
North America. Archives of Women's
Mental Health, 2003 ; 6(3):185-91.
4-Grisso JA, Schwarz DF, Hirschinger N,
Brensinger C, Santanna J, et al .Violent
injuries among women in urban area. LDI
Issue Brief , 2000;5(4):1-4.
5-Douki S, Nacef F, Belhadj A, Bouasker A,
Ghachem R. .Violence against women in
Arab and Islamic countries. Archives of
Women's Mental Health, 2003;
6(3):165-71.
6-Heise L, Pitanguy J, Germian A .Violence
against women; the hidden health burden .
World Bank Discussion Paper No.255, Washington DC, World Bank, 1994.
7-Hunter EE, Penick EC, Powell BJ, Othmer
E, Nickel EJ, Desouza C, et al. Development
of scales to screen for eight common psychiatric disorders. Journal of Nervous &
Mental Disease, 1993;(2):131-5.
8-Schmitz N, Hartkamp N, Kiuse J .The
Symptom Check- List-90-R(SCL-90-R); a
German validation study. Qual Life
Res,2000; 9(2):185-93. 9 - ﺪﯿﺠﻣ ﺮﺼﻧ ، ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺧﺮﺑ ﯽ ﺎـﻬﯿﮔﮋﯾو زا ي ﺘﯿـﺼﺨﺷ ﯽ ﯾﻮـﺷﺎﻧز و ﯽ نادﺮﻣ ﮑـﺷﺰﭘ ﺰـﮐﺮﻣ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ناﺮﺴﻤﻫ ﺪﯾد زا رازآ ﺮﺴﻤﻫ ﯽ ﻧﻮﻧﺎﻗ ﯽ رﻮﯾﺮﻬﺷ و دادﺮﻣ رد نﺎﻬﻔﺻا 1378 اﺮﺘﮐد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ، ي ﻪﻓﺮﺣ ا ي ﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽ نﺎﻬﻔﺻا ، 1379 .
٢٥ 10 - ﯽــﻤﻈﻋا ناﺮــﻬﻣ ، ﺮﻐــﺻا ﯽﯾﺎــﻗآ ﻪــﯾﺎﻤﻧاﺮﮔ ، هﺪﯿﻌــﺳ ، يﺮﮐﺎــﺷ ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺖﯿﻌﺿو و ﺎﻬﯿﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ .ﯽﻔﻄﺼﻣ نﺎـﻧز ﮏـﺘﮐ يرﺎـﯿﺘﺨﺑ و لﺎــﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘــﺳا هدرﻮـﺧ ؛ ﻦﯿــﻟوا تﻻﺎــﻘﻣ ﻪــﻋﻮﻤﺠﻣ هﺎﮕـﺸﻧاد ،ﻪﻧاﺮﯿﮕﺸﯿﭘ يﺎﻫرﺎﮑﻫار و نﺎﮔﺪﯾد هﺰﺑ ﯽﻤﻠﻋ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺶﯾﺎﻤﻫ نﺎﮕﺳارﻮﺧ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ ، 1382 .
11-Walton-Moss BJ, Manganello J, Frye V,
Campbell JC .Risk factors for intimate
partner violence and associated injury among urban women. J Community Health,
2005; 30(5):377-89.
12-Aldrando E, Sugarman DB .Risk marker
analysis of the cessation and persistence of
wife assault. J Consult Clin Psychol,1996;
64(5):1010-9.
13-Kumar S, Jeyaseelan L, Suresh S, Ahuja
RC .Domestic violence and its mental health
correlates in Indian women. Br J Psychiatry,
2005 Jul ;187:62-7.
14-Bogat GA, Leahy K, von EA, Maxwell
C, Levendosky AA, Davidson WS, et al .The
influence of community violence on the
functioning of women experiencing domestic
violence. Am J Community Psychol, 2005;
36(1-2):123-32.
15-Hou WL, Wang HH, Chung HH.
Domestic violence against women in Taiwan; their life-threatening situations, post-traumatic responses, and psycho-physiological symptoms: an interview study.
Int J Nurs Stud, 2005; 42(6):629-36.
16-Downs WR, Rindels B .Adulthood
depression, anxiety, and trauma symptoms: a comparison of women with nonabusive, abusive, and absent father: figures in
childhood. Violence Vict, 2004;
19(6):659-71.
17-Thomas CR, Miller G, Hartshorn JC,
Speck NC, Walker G .Telepsychiatry
program for rural victims of domestic
violence. Telemed J E Health, 2005;
11(5):567-73.
How Does Spousal Violence Affect Mental Health of Women in Chahar-Mahal Bakhtyari, 2006
Moezi M.*1, Aazami M.2, Shakeri M.3, Purheidar B.4
Abstract
Introduction: Violence against women is a major health and human rights problem. Studies showed 1,8 million domestic violence in American women. Reliable, large scale studies in every country indicate 20-76% of violence against women by intimate partners.
Spousal violence causes physical, sexual and mental harm and suffering in women. This study was conducted to assess mental health status in this group of women.
Materials and methods: This cross– sectional study was done on an experimental group of 380 women referred to the forensic medicine center, then matched with a control group. SCL–90-R was used to evaluate mental symptoms in 9 psychological dimensions. The data was analyzed by SPSS
11 and T test, Chi square and analysis of one-way variance.
Findings: The mean age of experimental group was 28,4 5,8, 60% of them were from rural areas and 40% from urban part. Education level of 51% of cases was under diploma. SCL 90-R showed that the score of experimental group in 3 dimensions, somatization, depression and obsession was more than cut of point (score:2) and their score was significantly higher than the control group in the following dimensions: somatization(p= 0/01), depression(p= 0/008) and aggression (p= 0/03).
٢٦ Conclusion: This study provides evidence to health care professionals that they shouldn’t only treat the physical injuries of women under violence but must also to learn
how to assess and consider their mental health problems.
Key words: spousal violence, women, mental health
1.Especialist of Social Medicine, Research &Development Center, Shahre-e-kord University of Medical
Sciences(corresponding author)
2. Forensic Physician, MSc. of Psychology, Forensic Medicine org. of Chaharmahal Bakhtyari 3. MSc. of Psychology, Mental Health Expert, Health Center of Chaharmahal Bakhtyari 4. GP, Disease Prevention Expert, Health Center of Chaharmahal Bakhtyari
