يزاجم شزومآ هرود يبايشزرا
تيريدم
تشادهب يلاع
يمومع
(
MPH
)
كشزپ
هداوناخ
زاريش يكشزپ مولع هاگشناد رد
م
ینیما ارتی
1،
ماکتسود ادیآ
2*
،
یروجک داوج
3،
یهللادبع اضرملاغ
درف
4،
یناوریا رایماک
5یئیبن اسیرپ ،
6یرفعج دارم دمحم
7 1 . یکشزپ مولع هاگشناد ،ینیلاب شزومآ تیفیک ءاقترا تاقیقحت زکرم ،یکشزپ شزومآ هورگ ،رایشناد ،یعامتجا یکشزپ صصختم ا ،زاریش ،زاریش ناری 2 . مولع هاگشناد،یکشزپ شزومآ هدکشناد یکشزپ شزومآ دشرا یسانشراک یوجشناد ،یمومع كشزپ ناریا ،نارهت ،یتشهب دیهش یکشزپ 3 . یش ،زاریش یکشزپ مولع هاگشناد ، ینیلاب شزومآ تیفیک ءاقترا تاقیقحت زکرم ،قورع و بلق هورگ ،داتسا ،قورع و بلق لانشنورتنیا پیشولف ر ناریا ، زا 4 . هاگشناد ،یعامتجا یکشزپ هورگ ،رایداتسا ،یعامتجا یکشزپ صصختم ناریا ،زاریش ،زاریش یکشزپ مولع 5 . ،زاریش ،زاریش یکشزپ مولع هاگشناد ینیلاب شزومآ تیفیک ءاقترا تاقیقحت زکرم ،ینیب و قلح و شوگ هورگ ،رایداتسا ،هرجنح یحارج پیشولف ناریا 6 . ،یشهوژپ روما سانشراک ناریا ،زاریش ،زاریش یکشزپ مولع هاگشناد ، ینیلاب شزومآ تیفیک ءاقترا تاقیقحت زکرم 7 . ناریا ،زاریش ،زاریش یکشزپ مولع هاگشناد ، ینیلاب شزومآ تیفیک ءاقترا تاقیقحت زکرم ، یشهوژپ روما دشرا سانشراک تفایرد :هلاقم 52 / 01 / 90 نیرخآ حلاصا هلاقم : 01 / 3 / 95 شریذپ هلاقم : 01 / 6 / 95 * هدنسیون سم ؤ :لو ناريا ،نارهت ،يتشهب ديهش يكشزپ مولع هاگشناد ،يكشزپ شزومآ هدكشناد نفلت : 5333161 -1100 :ربامن 5319331 -1100 aidoostkam@yahoo.com Email: هنیمز و :فده راصتخا هب هك يمومع تشادهب يلاع تيريدم هرود MPH تملاس ماظن رد لغاش هداوناخ ناكشزپ يزاسدنمناوت فده اب دوش يم هديمان اگتخومآ شناد نآ ساسا رب هك تسا يمومع تملاس ياقترا و ظفح ،تيريدم اب طابترا رد هرود نيا يشزومآ ياوتحم .تسا هدش يحارط ناريا روشك ،ن يدنمناوت تبقارم تيريدم ياه هنيمز رد ار يياه وا طخ يمومع ياه بسك هتسويپ و عماج تروص هب تملاس ماظن و هعماج ،هداوناخ ياهزاين رب ينتبم ل يم همانرب يزاجم شزومآ هرود يبايشزرا تهج هعلاطم نيا .دننك MPH .تفرگ ماجنا زاريش يكشزپ مولع هاگشناد رد هداوناخ كشزپ شور :راک تاپ كرك شور هب يبايشزرا .تسا يمك و يفيك هعلاطم كي هعلاطم نيا تكرش ناكشزپ هيلك لماش هعلاطم دروم هعماج .تفرگ ماجنا كير نمهب يدورو هدننك 11 ( هداوناخ كشزپ حرط رد 52 مرف هيلك هك دندوب زاريش يكشزپ مولع هاگشناد رد) رفن نازيم هسياقم ،فادها هب يبايتسد ياه تيفيك شجنس ،سورد يريگداي CD هداد سپس ،هدومن ليمكت ار يشزومآ طيحم شجنس و اه رازفا مرن اب اه SPSS هخسن 01 ليلحت و هيزجت دروم نومزآ نينچمه .تفرگ رارق OSCE تهج .دش رازگرب يكشزپ شزومآ هعسوت و تاعلاطم زكرم طسوت كيرتاپ كرك لدم موس حطس يبايشزرا تهج صم همانرب سردم ديتاسا زا هرود يفيك يبايزرا مرف و دمآ لمع هب دنمراتخاس همين هبحا مت سپس .دش ليمكت ناريگارف طسوت زاب يجنسرظن ياه هب اه .ديدرگ جارختسا يفيك شور هتفای اه : دادعت 02 و همانشسرپ ليمكت رد هدننك تكرش ناكشزپ زا رفن 05 نومزآ رد رفن OSCE نيرت بولطم هدش هئارا سورد نيب رد .دندومن تكرش يدربراك و ينابم و نادنملاس ياه يراميب يياپرس تيريدم هب طوبرم ينامردو يصيخشت تلاخادم و بلاطم مجح رظن زا هدش هئارا سرد نيرت تملاس جيورت و ءاقترا لوصا سورد هب طوبرم ينامرد و يصيخشت تلاخادم و دربراك ،اوتحم رظن زا تيبولطم نازيم نيرتمك و دوب يژولويمديپا ، Case management و نومزآ رد .دوب هدش تيريدم ياه تبقارم و تامدخ هئارا OSCE نانز سرد هب طوبرم ناريگارف تارمن نيگنايم نيرتهب هدش رازگرب .دوب لافطا سرد هب طوبرم نآ نيرتمك و هجیتن :یریگ تيفيك ندوب بسانمان ناريگارف هك دوش يم يريگ هجيتن نينچ هدمآ تسدب ياه هتفاي هب هجوت اب CD هرود عورش ،اه MPH تروص هب هتشر هدنيآ و لمعلاروتسد رد ناوارف ماهبا تاكن دوجو ،هدشن يسانشراك و عيرس MPH طاقن نيرتمهم زا ار اه نومزآ يرازگرب هويش و هداوناخ كشزپ .دندرمشرب همانرب توق هطقن نيرتمهم ار ناگدننك تكرش يريگداي نازيم و شناد شيازفا و همانرب فعض او دیلک هژ اه : ،يمومع كشزپ MPH ،هداوناخ كشزپ يزاجم شزومآ ،يبايشزرا يكشزپ شزومآ هعسوت و تاعلاطم زكرم هلجم 2929 ،322 -327 ص ،موس هرامش ،مهد هرودهمدقم
هرود يمومع تشادهب يلاع تيريدم ( MPH اي Master of public health ) ،هداوناخ ناكشزپ يزاسدنمناوت هژيو نايضاقتم هك تسا يهاگشناد يلاع تلايصحت عطاقم زا يكي و يمومع يكشزپ يارتكد كردم نتشاد اب طيارش دجاو يهاوگ ذخا هب قفوم ،طوبرم يشزومآ ياهدحاو ندنارذگ همان يسانشراك لداعم يم هتشر نيا رد دشرا رد هك يناكشزپ .دندرگ يم تيلاعف هداوناخ كشزپ حرط بوچراچ لقادح اب ،دننك 3 يم تمدخ هقباس لاس يدورو نومزآ نودب دنناوت ، هرود MPH يشزومآ همانرب نامز تدم .دننارذگب ار هداوناخ كشزپ MPH اب نامزمه ناكشزپ و تسا لاس ود هداوناخ كشزپ تمدخ حم رد يناسر يم ،دوخ رارقتسا ل زين هرود نيا رد دنناوت دننك تكرش ؛ هرود نيا اريز بلغا ب ه ريغ تروص يروضح يم رازگرب ( دوش 0 ). عماوج زا يرايسب رد ،هداوناخ كشزپ ، يكشزپ صصخت كي تبقارم زا يلكش تقيقح رد و تسا هك تسا هيلوا ياه هداوناخ يارب رمتسم و عماج تروص هب ار تملاس تامدخ اه هورگ مامت رد يراميب و ينس ،يسنج ياه اه تأ نيم يم .ديامن هرود MPH ينامرد و يكشزپ ياهدرادناتسا ياقترا فده اب ماظن ات تسا هدش ذاختا هداوناخ ناكشزپ ارا ي ينامرد تامدخ ه ، هداوناخ كشزپ تيروحم اب ينامرد ماظن يوس هب جيردت هب ( دباي قوس 5 ). هزورما ، يتشادهب رداك ناوارف يراك هلغشم ،ينامرد و قطانم يرايسب رد ورين دوبمك ،ييايفارغج يگدنكارپ هداج باهذ و بايا زا معا راك لحم كرت زا يشان تارطاخم يا و يتشادهب تاعبت و ،راك لحم رد روضح مدع زا يشان ينامرد هويش زا هدافتسا ترورض باجيا ار شزومآ يروضح ريغ ياه يم نايم نيا رد .دنك ، شزومآ يم يكينورتكلا ياه دناوت شزومآ زا يرايسب نيزگياج دوش هرهچ هب هرهچ ياه ( 3 ). .تسا يبايشزرا دنمزاين اقترا و دوبهب روظنم هب همانرب ره تيلاعف هرابرد تاعلاطا يروآدرگ زا ترابع يبايشزرا ،اه يگژيو نورب و اه دوبهب ،همانرب هرابرد تواضق روظنم هب اهداد علاطا اي و همانرب يشخبرثا ميمصت تهج يناسر يارب يريگ همانرب يزير هدنيآ ياه تسا ( 1 ). زا يكي لدم مهم ياه يحطس راهچ لدم ،همانرب يبايشزرا Kirkpatrick .تسا لدم لوا حطس Kirkpatrick هب تبسن ،ناريگارف شنكاو ، يم ار شزومآ سكع ،شنكاو زا روظنم .دجنس هك تسا يلمعلا زا ،شزومآ هرود كي يارجا رد رثؤم لماوع هيلك هب ناريگارف يم ناشن دوخ يم ار شنكاو نيا .دنهد ا ناوت شسرپ قيرط ز همان تكرش تارظن تفايرد لابند هب ،حطس نيا رد .دروآ تسد هب داوم ،يسرد فيلاكت ،سورد همانرب ،شزومآ هب تبسن ناگدننك شزومآ تازيهجت و زين و هرود ياوتحم قمع و شزرا ، ياه لدم مود حطس .ميتسه شزومآ Kirkpatrick يريگداي ، يم ار ناريگارف يريگداي .دجنس ، م نييعت تراهم يريگارف نازي اه يقياقح و تسا ناگدننك تكرش هب يشزومآ هرود يط هك هدش هتخومآ تسا يم و يبايشزرا قيرط زا ناوت نمض ،لبق ياه هب .درب يپ نآ نازيم هب ،شزومآ هرود رد تكرش زا دعب و رگيد ترابع ، تمسق نيا رد ، هب يبايتسد تروص هب يريگداي يم فيرعت يشزومآ فادها لدم موس حطس .ددرگ Kirkpatrick يم ار ناريگارف راتفر ، ،راتفر زا روظنم .دجنس ناگدننك تكرش راتفر رد هك تسا يتارييغت نازيم و يگنوگچ يم لصاح يشزومآ هرود رد تكرش رثا رد يم ار نآ و دوش ناوت طيحم رد يبايزرا همادا اب شجنس .تخاس نشور راك يعقاو حطس نيا اب نومزآ اي و ناريگارف راتفر هدهاشم ،يدركلمع ياه لدم مراهچ حطس .تسا ماجنا لباق Kirkpatrick كي جياتن ، يم ار ناريگارف تهج ،يشزومآ همانرب رد .دجنس صوصخ همانرب ،يشزومآ ياه تأ ريث هفرح هدنيآ رب شزومآ دروم ،درف يا يم رارق شجنس گ ( دري 6 ، 2 ). همانرب يبايشزرا رد MPH لدم زا هداوناخ كشزپ Kirkpatrick دش هدافتسا . لوا حطس رد ، نايوجشناد تياضر همانرب زا ، همانرب فعض و توق تاكن و تفرگ رارق لاؤس دروم مود حطس رد .دش صخشم نايوجشناد ديد زا ، يبايتسد نازيم نايوجشناد زا يجنسدوخ طسوت يشزومآ فادها هب تروص موس حطس رد .تفرگ ، يرازگرب اب نايوجشناد دركلمع رد رييغتنومزآ
OSCE
(
Objective structured clinical
examination ) حطس رد و تفرگ رارق يبايشزرا دروم مراهچ ، هزادنا دم اهدمايپ يريگ هعلاطم رد .تفرگ رارق رظن يا طسوت ناراكمه و يريش ، ياهزاين هداوناخ ناكشزپ يشزومآ يتشادهب زكارم رد لغاش دروم ناهفصا ناتسا يياتسور ينامرد زكارم نيا رد .تفرگ رارق يسررب ، ؤسم هداوناخ كشزپ و هرادا ل ميت نيا و تسا تملاس ميت ندرك لماش ، زا يهورگ بحاص يتشادهب هزوح رد تراهم و شناد نارظن اي ينامرد تامدخ هتسب هك تسا يشخبناوت رارق هعماج رايتخا رد ار يم ؤسم و دنهد و تسا هداوناخ كشزپ اب نانآ تيل ( 1 .) هعلاطم رد Sherman ، اوف ي د همانرب كي MPH زا شزومآ نيا رد .ديدرگ ركذ ،تملاس متسيس ناكشزپ يارب رود هار همانرب ، اقترا روظنم هب ،بو تحت يفيلاكت ي يريگداي طيحم دوب هدش يحارط ،نانآ يارب لاعف ( 1 ). هك يرگيد هعلاطم رد طسوت Rodenhauser و ناراكمه كارادا نييعت فده اب و نايوجشناد شناد ناگتخومآ هرود MPH زا ،تفرگ تروص شسرپ همان يواح يا 51 عمج تهج زاب لاؤس تارظن يروآ نانآ دروم رد دش هدافتسا ،همانرب نيا ( 9 هعلاطم نينچمه .) يا هاگشناد رد رگيد يكشزپ مولع يور رب زاريش 19 لغاش كشزپ تفرگ تروص هداوناخ كشزپ همانرب رد و 09 هك لاؤس رب هداوناخ كشزپ يتمدخ هتسب رد هداوناخ ناكشزپ تيلاعف ساسا تروص هب ؛دوب OSCE دش هتفرگ نومزآ ( 01 .)
شور
راک
يهورگ كت يبرجت همين هعلاطم كي شهوژپ نيا دوب هك 52 ،هداوناخ كشزپ حرط رد لغاش يمومع ناكشزپ زا رفن نآ رد نآ دادعت ،مرت هس ندنارذگ زا سپ و دندومن تكرش هب اه 02 رد .تفاي ليلقت رفن همانرب نيا ، حرش هب يبايشزرا ياهرازبا زا ريز :دش هدافتسا مرف شسرپ نيا رد :فادها هب يبايتسد ياه ،همان 6 هطيح تيعماج و تيبولطم( ،تاعوضوم بسانم يلاوت ،بلاطم ارا هوحن تيبولطم ي يصيخشت تلاخادم ه و بسانم ،ينامرد ارا هوحن ندوب ي تيافك و يملع ياوتحم ندوب يدربراك ،ه سلاك ارا سورد مامت يارب )يروضح ياه ي مرت رد هدش ه ياه 0 و 5 همانرب MPH لماش هداوناخ كشزپ 03 هب ،سرد ق يسررب دروم تركيل سايقم تروص مرف يياياپ .تفرگ رار اه بيرض طسوت Cronbach's alpha 11 / 1 و هبساحم ت يأ دي .ديدرگ مرف شسرپ نيا رد :سورد يريگداي نازيم هسياقم ياه ،همان ارا سورد يريگداي نازيم ي سايقم تروص هب همانرب رد هدش ه بيرض .تفرگ رارق يسررب دروم تركيل Cronbach's alpha شسرپ نيا يارب همان 15 / 1 و هبساحم ت يأ .ديدرگ دي مرف تيفيك شجنس ياه CD :اه CD ترازو رد همانرب ياه هاگشناد هب سپس و هيهت يكشزپ شزومآ و نامرد ،تشادهب ياه شسرپ نيا رد .ديدرگ لاسرا ،يرجم همان ، 1 تلوهس( هطيح هب يبايتسد CD ،بسانم يدنبنامز ،ريوصت و ادص حوضو ، ت هويش ندوب بسانم ،بلاطم تيافك كرد ،يزاجم سيرد هفرح هدنيآ يارب سورد تيمها همانرب و يا يزير يشزومآ ياه دنلب .تفرگ رارق شجنس دروم تركيل سايقم تروص هب ،تدم بيرض Cronbach's alpha شسرپ نيا يارب همان 10 / 1 و هبساحم ت يأ .ديدرگ دي مرف شسرپ( يشزومآ طيحم شجنس ياه همان DREEM :) شسرپ نيا رد همان 09 هب ار همانرب يشزومآ طيحم ،ريغتم يم يبايزرا تركيل سايقم تروص بيرض .دنك Cronbach's alpha شسرپ نيا يارب همان ، 19 / 1 و هبساحم ت ييأ .ديدرگ د شسرپ نيا رد :نايوجشناد زا زاب يجنسرظن نايوجشناد ،همان رد اقترا ياهراكهار و همانرب بياعم و ايازم صوصخ ي نآ ، هب داد حيضوت ليصفت دن مت و .ديدرگ جارختسا يفيك تروص هب اه سا اب دنمراتخاس همين هبحاصم نادات سا اب هبحاصم نيا : نادات صخشم نآ فعض و توق طاقن .تفرگ تروص همانرب سردم .تشگ جارختسا يداهنشيپ مهم دراوم و ديدرگ نومزآ OSCE يبايشزرا لدم موس حطس شجنس تهج : Kirkpatrick زا نومزآ OSCE رد هك دش هدافتسا 02 هاگتسيا س ؤ يتلاا يكشزپ ،لافطا ،نانز ،يلخاد سورد زاهب ينوفع و قورع و بلق ،دهاوش رب ينتبم تبابط ،يعامتجا .ديدرگ رازگرب ينيع دنمراتخاس ينيلاب نومزآ شور شسرپ هيلك يياور همان ياضعا طسوت اه يه أ ت زكرم يملع دروم يكشزپ شزومآ هعسوت و تاعلاطم ت ييأ د و تفرگ رارق مرف زا لصاح جياتن مرن طسوت اه رازفا SPSS هخسن 01 ( version 14, SPSS Inc., Chicago, IL ) هيزجت دروم ، .تفرگ رارق ليلحت و
هتفای
اه
مرف زا هدش جارختسا جياتن سد ياه فادها هب يبايت ، رد 03 ( لماش سرد يراميب يياپرس تيريدم ،ناكدوك عياش ياه يراميب يراميب يياپرس تيريدم ،نلااسگرزب ياه ،نادنملاس ياه يراميب يياپرس تيريدم رب ينتبم تبابط ،رادراب نانز ياه ،تملاس جيورت و اقترا لوصا ،يژولويمديپا ينابم ،دهاوش Case Management تبقارم و تامدخ ، تيريدم ياه ميهافم ،هدش تراهم و يازرطخ لماوع تيريدم ،يربهر ياه يكشزپ ياهدركراك و ناهج و ناريا رد تملاس ماظن ،تملاس مجح ندوب بولطم ،سورد مامت رد هك داد ناشن )هداوناخ مهم ،بلاطم ركذ هتكن نيرت دوب ناگدننك تكرش يوس زا هدش ؛ هوحن ،تاعوضوم بسانم يلاوت هنيمز رد اما ارا ي ه و بلاطم يدربراك فلتخم سورد رد يملع ياوتحم ندوب ، رظن فلاتخا .تشاد دوجو مرف يسررب زا لصاح جياتن رد ،سورد يريگداي نازيم ياه ديدرگ هدهاشم هك يراميب يياپرس تيريدم ،نلااسگرزب ياه يراميب يياپرس تيريدم و يژولويمديپا ينابم ،رادراب نانز ياه ناهج و ناريا رد تملاس ماظن ، ازيم نيرتشيب رد ار يريگداي ن تسا هتشاد ناگدننك تكرش نيب . شجنس زا لصاح جياتن تيفيك CD رد ناگدننك تكرش هك داد ناشن يشزومآ ياه نامز و ندوب سرتسد ناونع هب ار يشزومآ بلاطم بسانم يدنب هدومن ركذ نآ تبثم تاكن طيحم يسررب رد نينچمه .دنا همانرب يشزومآ ، ا زا ناگدننك تكرش هك دش تباث ار ي بسانم ه لاثم نايب و همانرب بلاطم رد نشور ياه هرود لوط ، زا شيب هدومن تياضر راهظا رگيد دراوم يرازگرب زا لصاح جياتن .دنا نومزآ OSCE نيگنايم نازيم نيرتشيب هك دوب نآ زا يكاح نايوجشناد تارمن ، طوبرم نآ نيرتمك و نانز سرد هب طوبرم تسا هدوب لافطا سرد هب ( لودج 0 ). لودج 0 م . ي گنا ي ن تارمن وجشناد ي نا رازگرب رد ي نومزآ OSCE ثحبم رثكادح زا( نيگنايم 011 ) يعامتجا يكشزپ 32 لافطا 2 / 55 ينوفع 61 دهاوش رب ينتبم تبابط 53 قورع و بلق 3 / 53 نانز 1 / 12 يلخاد 2 / 15 مرف يسررب رد شور هب نايوجشناد زا زاب يجنسرظن ياه يفيك ، مهم زا يم همانرب توق طاقن نيرت فده هب ناوت ندوب راد زا هدافتسا نمض لاعف يريگداي ساسحا ،يسرد بلاطم CD ،اه اب ييانشآ ،ناريگارف يتيريدم و يكشزپ تاعلاطا تيوقت متسيس هنيزه رد شهاك ،يتشادهب ياه هدافتسا ،دمآ و تفر ياه نيح شزومآ و ناكشزپ يزاسدنمناوت هب كمك و نامز زا اغتشا ل ، همانرب مهم بياعم زا نينچمه .درك هراشا ، يم هب ناوت بلاطم دايز مجح ،زور كي رد سورد هيلك تاناحتما يرازگرب ارا ي طابترا يرارقرب ناكما مدع و سورد دحاو تبسن هب هدش ه .درك هراشا داتسا اب يشزومآثحب
و
هجیتن
یریگ
نيا هب هجوت اب تصرف هداوناخ كشزپ حرط يارجا هك نارگ صخاش ياقترا يارب يياهب رد دياب ،تسا يتملاس ياه همانرب رانك هدش داجيا جياتن ،موادم يبايشزرا اب ،شياپ ياه اقترا هب تبسن و درك جارختسا ار حرط طسوت ي نآ رمتسم ( دومن مادقا اهدنيارف 00 ). هعلاطم طسوت هك يا Ruf ناراكمه و تسا هدش ماجنا ، همه رانك رد هك داد ناشن م ؤ هفل ياه هنيمز يا هنايار داوس دننام علاطا ،يا هرود هرابرد يناسر نينچمه و اهلصفرس باختنا م ،بسانم ياه ؤ هفل و يصخش و يشرگن ياه يكينورتكلا يريگداي هب تبسن هزيگنا و هقلاع مدع ، لماع زين ت نآ يور رب دياب هك تسا يمهم هدنرادزاب أ دومن يرتشيب لم ( 01 ) . هعلاطم رد د يا رد رگي ،زاريش يكشزپ مولع هاگشناد پ شزومآ پيشولف هرود يبايشزرا يزاسدنمناوت فده اب يكشز ياضعا يه أ ت شور هب يملع Kirkpatrick رد .دش ماجنا هعلاطم نيا 12 دصرد ،يملع ياوتحم زا ناگدننك تكرش زا لدم لوا حطس( دنتشاد تياضر همانرب تاناكما و سيردت هوحن Kirkpatrick ). 15 دصرد همانرب نيا هك دندوب دقتعم نانآ زا شور شزومآ رد نآ هب سيردت يلمع ديدج ياه هدوب قفوم اه مود حطس( تسا هتخاس هدروآرب ار نانآ يريگداي ياهزاين و لدم Kirkpatrick ). ب و يراتفر تارييغت يبايزرا يارب ه طيحم رد نآ يريگراك لدم مراهچ و موس حطس( راك Kirkpatrick ) ، قم ود نيب هسيا هورگ و همانرب رد ناگدننك تكرش هورگ دهاش .تفرگ تروص هورگ رد نايوجشناد هب شزومآ هوحن هك دوب نآ زا يكاح جياتن يه ياضعا أ شزومآ پيشولف رد هدننك تكرش يملع ت يكشزپ ، ط هب رو ينعم يراد ( تسا هتفاي اقترا 01 ) . Omar ناراكمه و زين لدم زا هدافتسا اب Kirkpatrick هدومن يبايشزرا ار يشزومآ هرود ا .دن هعلاطم نيا رد ، هدافتسا اب لدم زا Kirkpatrick ، راهچ رد ،شزومآ هرود تيبولطم ديدرگ يبايشزرا ،حطس هك تسا هدوب نآ رگناشن جياتن و همانرب مود و لوا حطس رد ،شزومآ رثا نيرتشيب Kirkpatrick تسا هدوب اما ، بيترت هب ، و موس حطس رد تسا هدش هتساك شزومآ رثا زا ،مراهچ حطس رد سپس ( 05 .) رد هعلاطم Rodenhauser و ناراكمه اب ناونع « كاردا و نايوجشناد شناد ناگتخومآ هداوناخ يكشزپ هرود نيا زا » ، ندرك ييارجا رد دوجوم تلاكشم و عناوم ات ديدرگ داهنشيپ دوش فذح ،همانرب نيا . ياضعا دادعت اد شن هتخومآ هرود نيا هاگشناد حطس رد ، ،هرود نيا يارجا تيفيك و دباي شيازفا دباي دوبهب ( 9 .) طسوت هك يا هعلاطم رد Sherman ،تفرگ تروص ،ناكشزپ يارب رود هار زا شزومآ همانرب هيلوا براجت روط هب تيقفوم لماك تسا هدوب زيمآ ( 1 هعلاطم رد نينچمه .) رگيد يا ، هقلاع زا يكينورتكلا يريگداي هك دش تباث زا يكي هب يبناج يا و تسا هدش ليدبت يكشزپ ملع رد شزومآ يساسا لحارم يم همانرب كي تروص هب دناوت براجت ات نودم يسرد يزير يقيفلت يريگداي (
Blended learning experience
) ( دشاب توافتم 06 ، 02 ) . رد ييلاوج هعلاطم ناراكمه و ، طبار ه نعم يا ي هرمن نيب راد نومزآ OSCE نيدب .دش هديد نانآ يتمدخ هقباس و ناكشزپ ره هك ينعم نامز زا هچ شناد يگتخومآ يم ناكشزپ ؛درذگ تراهم يم شهاك نانآ ينيلاب ياه دباي ( 01 .) هعلاطم Alliger و اب ناراكمه يسررب فلتخم حوطس طابترا دنور Kirkpatrick هك داد ناشن تأ ريث يم رتمك ،رتلااب حوطس رد شزومآ دوش ( 03 .) رضاح لاح رد ، يم رظن هب هار دسر هرود يزادنا MPH فده اب يمومع ناكشزپ تلاكشم هب هجوت و اهزاين هب ييوگخساپ هداوناخ كشزپ حرط رد لغاش ، يعورش ات تسا هتفرگ ماجنا هعلاطم رد .دشاب هداوناخ كشزپ صصخت هرود يحارط تهج گشناد رد رضاح زاريش يكشزپ مولع ها 52 هام نمهب رد كشزپ 0311 ،مرت هس ندنارذگ زا سپ هك دندش دراو هرود نيا هب نآ دادعت هب اه 02 ثحب و جياتن هب هجوت اب .تفاي ليلقت رفن ، يم رظن هب نينچ يرذگاو ريظن يياهراكهار اب هك دسر سم ؤ هاگشناد هب لماك تروص هب هرود تيلو همانرب يرجم ياه MPH ، ارا يشزومآ ياوتحم رد رظن ديدجت ي فافش ،هدش ه ناكشزپ تيعضو ندومن شناد هتخومآ ياطعا و هرود نيا داي تازايتما تاوزج و باتك نداد رارق رايتخا رد ،نانآ هب هدش رانك رد يشزومآ CD زا يشزومآ يجنسزاين ،همانرب ياه مزلا يشزومآ ياوتحم ندومن ظاحل روظنم هب هداوناخ ناكشزپ ب رد باختنا رد تقد ،هرود فادها ندومن صخشم ،همانر همانرب ،هتشر نيا هب دنمقلاع و هزيگنا اب نايوجشناد ينامز يزير ناكما ،كيكفت هب سرد ره تاناحتما يرازگرب تهج بسانم يسرتسد On line ب ه سا نادات تاعاس ليلقت و همانرب سردم
هرود يوجشناد هك يناكشزپ يراك MPH يم ،دنتسه ناوت ب .دومن عفترم ار يشزومآ هرود نيا تلاكشم زا يخر
یرازگساپس
ياضعا هيلك زا تأيه زكرم ناسانشراك و ناكشزپ ،يملع يكشزپ مولع شزومآ هعسوت و تاعلاطم يكشزپ مولع هاگشناد زاريش نومزآ يرازگرب رد هك OSCE دندومن يراكمه ، يم ينادردق هلاقم نيا هك تسا ركذ لباق .دوش لصاح ناياپ همان بوصم يكشزپ مولع هاگشناد يكشزپ مولع شزومآ هدكشناد يم يتشهب ديهش .دشاب References:1. Definition, The regular of Master of Public
Health. Available from:
https://education.tums.ac.ir.
2. Definition, what is family medicine? American Academy of family physicians.
Available From:
https://www.theabfm.org/about/policy.aspx
3. Jarvis p. The Routledge International Handbook of Lifelong learning. Second edition. London: Routledge; 2011.
4. Saif AA. Educational Measurement, Assessment and Evaluation. Fourth Edition. Tehran: Dowran Publishing Company; 2006. [In Persian]
5. Kirkpatrick DL. Evaluating training programs: the four levels. San Francisco: Berrett-Koehler Publications; 1998.
6. Bates R. Critical analysis of evaluation practice: the kirk Patrick model and the principles of beneficence. evaluation and program planning 2004;27(3):341-7.
7. Shiri M, Asgari H, Talebi M, et al. Educational needs assessment of family physicians working in rural health centers of Esfahan districts in five domains. Iranian Journal of Medical Education 2011;10(5): 726-34. [In Persian]
8. Sherman EC. Using distance education for an MPH Degree Program in Health Services Administration for physician. Journal of the Association of American Colleges 1999; 74(5):615-6.
9. Rodenhauser P, Chauvin SW, Szekely JC. MD/MPH students' and graduates' perceptions of training. Journal of Medical teacher1998; 20(5): 480- 1.
10.Joolaee H, Alizadeh M, Fallah zadeh MH, et al. Evaluation of clinical skills of family physicians in Fars province by means of observed struchured clinical evaluation.
Strides in Development of Medical Education 2010; 7(2): 92-8. [In Persian]
11.Alipour A, Habibian N, Tabatabaee HR. Evaluation the impact of family physician care program of family planning in Sari from 2003 to 2007. Iranian Journal of Epidemiology 2009; 5(1):47- 55. [In Persian]
12.Omar M, Gerein N, Tarin E, et al. Training evaluation: a case study of training Iranian health managers. Human Resources for Health 2009; 7(1): 20.
13.Alliger GM, Tannenbaum SI, Bennett W, et al. A meta-analysis of the relations among training criteria. Personal psychology 1997; 50(2): 341-58.
14.Ruf D, Kriston L, Berner M, Harter M. General Practitioners and Online Continuing Medical Education which factors influence its use? German Medical Science 2009;7:8.
15.Ellaway R, Master K. E-learning in medical education part 1: learning, Teaching and assessment. Medical teacher 2008;30(5):455-73.
16.Khogali SEO, Davies DA, Donnan PT, et al. Integration of e-learning resources into a medical school curriculum. Medical Teacher 2011; 33(4): 311-8.
17.Ebrahimi S, Kojuri J. Assessing the Impact of Faculty Development Fellowship in Shiraz University of Medical Sciences. Iranian Medicine 2012; 15(2): 79-81. [In Persian]
An evaluation study of Virtual Master of Public Health in family Medicine in
Shiraz University of Medical Sciences, Iran
Mitra Amini1, Aida Doostkam2*, Javad Kojuri3, Gholam Reza Abdollahifard4, Kamyar Iravani5 Parisa Nabeie6, Mohammad-Morad Jafari7
1.Community Medicine Specialist, Associate Professor, Quality Improvement of Clinical Education Research Center, Shiraz University of Medical Sciences, shiraz, Iran
2.M.D., M.Sc. student in Medical Education, school of medical Education, shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
3.Full professor, Cardiologist, Interventional cardiology Fellowship, Quality Improvement of Clinical Education Research Center, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran
4.Community Medicine Specialist, Assistant professor, Department of community Medicine, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran 5.Otolaryngologist, Assistant professor, Department of otolaryngology, Quality Improvement of Clinical Education Research Center, Shiraz University of
Medical Sciences, Shiraz, Iran
6.B.Sc in Research, Quality Improvement of Clinical Education Research Center, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran 7.M.Sc in Research, Quality Improvement of Clinical Education Research Center, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran
Received: 14 Jan, 2013 Received Corrected Version: 8 Jun, 2013 Accepted: 5 Sep, 2013
٭Correspondence: School of Medicine, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
Tel: (+98) 711 233 3064 Fax: (+98) 711 234 9338 Email:aidoostkam@yahoo.com
Background & Objective: Master of public health (MPH) Course is designed for Increasing
competency in family physicians employed in Iran's health system. The Contents of this course is based on society needs for increasing managing and public health. This study was designed to evaluate the virtual education in MPH Course in Shiraz University of Medical Sciences.
Methods: This research was a qualitative and quantitative study. The evaluation was according Kirkpatrick's Model. The study was done on 25 family physicians in Shiraz University of medical Sciences. We used questionnaire which included goal attainment, learning assessment, compact disc (CD) quality and Dundee Ready Educational Environment Measure (DREEM) questionnaire. Data was gathered and then analyzed with SPSS software. Also, an Objective Structured Clinical Examination (OSCE) was designed in education development center for third level evaluation according to Kirkpatrick's Model. For qualitative evaluation, we did a semi structured interview with teachers. Open questionnaires also were designed for students and data were extracted.
Results: 15 physicians full filled the questionnaires and 12 of them participated the OSCE. The
most interested and practical lessons were about geriatrics diseases out patient management and epidemiology basics. The least interested lessons were about health promotion, case management and managed health cares. In OSCE, the best scores were for obstetrics – gynecology and the least scores for pediatrics lessons.
Conclusion: According to participants' viewpoints, the disadvantages of the course were low
quality compact discs, future employment participants, compact course and assessment methods. The best advantages of this course were efficient learning and increasing knowledges of the students.
Key Words: General physician, Master of public health, Family medicine, Evaluation, Virtual
education
Journal of Medical Education Development Center