Population genetic structure of Rutilus frisii kutum in Caspian Sea using biometry and microsatellite molecular technique

174  Download (0)

Full text

(1)
(2)

یملاسا دازآ هاگشناد تاقیقحت و مولع دحاو ایرد یژولویب هتشر یرتکد هلاسر (ph.D) : عوضوم تیلاتسورکیم یلوکلوم شور زا هدافتسا اب رزخ یایرد دیفس یهام یکیتنژ عونت یسررب اهروتکاف هسیاقم و )هراوهام زیر( اهتیعمج یروآ مه نازیم و ) نس ، نزو ، لوط( یتسیز ی :امنهار ناداتسا ییلاک لیگ یناوضر بارهس رتکد یقوثو نیسحملاغ رتکد :رواشم داتسا یمطاف اضردمحمدیس رتکد :هدنراگن ناواک یعاجش ادیل : یلیصحت لاس 1389 -1388

(3)

یراذگساپس رکشت اب هک ییلاک لیگ یناوضر بارهس رتکد یاقآ بانج مراوگرزب داتسا زا ینادردق و هنامیمص زین هدنیآ رد هک مراودیما ، متشگ دنم هرهب ناشیا ملع و قلاخا نسح زا لیصحت نارود لوط رد .دشاب مهار رگنشور ،نازورف یغارچ نوچ ناشیا ردقنارگ و دنمشزرا یاهییامنهار وخ نانتما و رکشت لامک رتکد و یقوثو نیسحملاغ رتکد ((نایاقآ دنمجرا ناداتسارضحم هب ار د هچ ره قیفوت و هدومن میدقت دنتسه و هدوب نم قوشم و امنهار هراومه هک )) یمطاف اضردمحم .مدنموزرآ قلطم هاگرد زا شناد و ملع هب تمدخ رد ار ناشیا رتشیب لوط رد هک یلیمج لاهش رتکد مناخ راکرس زا رکشت اب نم روای و نابیتشپ هراومه قیقحت و لیصحت .دنا هدوب زکرم یوس زا هجدوب نیمات اب هک دهد یم لیکشت ار یشهوژپ حرط کی زا یشخب هلاسر نیا دش ماجنا یراس ناتسرهش رد عقاو رزخ یایرد یژولوکا تاقیقحت زکرم رد ناریا تلایش تاقیقحت کراک و نلاوئسم زا هک مناد یم مزلا دوخ رب اذل رتکد یاقآ بانج هژیوب زکرم نآ مرتحم نان ملاغروپ -زکرم مرتحم تسایر -یئوللا سدنهم یاقآ بانج -یژولونکتویب شخب تسایر بانج ینارین سدنهم مناخ راکرس و یوقت سدنهم یاقآ -یژولونکتویب شخب مرتحم ناسانشراک لامک .میامنب ار رکشت محز هک یرفص هیقر سدنهم مناخ زا رکشت اب و و دندش اریذپ هنازوسلد ار بناجنیا غیردیب تا یهارمه و تاداهنشیپ رطاخب یسدقم کباب رتکد یاقآ و یروپاش میرم رتکد مناخ مزیزع ناتسود .ناشیاه

(4)

وا هب میدقت دراذگ یمن میاهنت یا هظحل یارب یتح هک ار ما یگدنز و ،یراکادف و قشع رسارس یردام دوجو اب رت نیشنلد رتمارآ ،روبص و نابرهم یردپ دوجو اب ینتشاد تسود ، هارمه هشیمه یقیفر نوچ یرسمه دوجو اب و دومن رت شرانک رد هک یتاظحل مامت رطاخ هب ینام مدنزرف هب میدقت و مدوبن

(5)

دازهبو اجور ، ندلا ، ما یگدنز بایان نارهوگ هب میدقت زیزع

دندومن یهارمه هار نیا رد ارم کیدزن و رود هار زا هک

(6)

بلاطم تسرهف هحفص ناونع کچ هدی ... ... ... ... ... 1 همدقم ... ... ... ... ... 3 تایلک : لوا لصف 1 -1 -دیفس یهام یژولویب ... ... ... ... 5 1 -1 -1 -دیفس یهام یدنب هدر ... ... ... .... 5 1 -1 -2 -دیفس یهام تاصخشم ... ... ... .. 6 1 -2 -دیفس یهام هیذغت ... ... ... ... 7 1 -3 -دیفس یهام یعیبط لثمدیلوت ... ... ... 8 1 -4 -ناریا رد نآ ریاخذ یزاسزاب همانرب و دیفس یهام یعونصم ریثکت ... ... 8 1 -5 یهام ییایفارغج شنکارپ دیفس ... ... ... 10 1 -6 -دیفس یهام ترجاهم ... ... ... ... 10 1 -6 -1 -ایرد رد دیفس یهام ترجاهم ... ... ... 10 1 -6 -1 -1 -هزییاپ ترجاهم ... ... ... ... 12 1 -6 -1 -2 -هراهب ترجاهم ... ... ... ... 12 1 -7 -دیفس یهام یتلایش شزرا و دیص ... ... ... 13 1 -8 -یسرربدروم یاهناکم ... ... ... ... 17 1 -8 -1 -دورناگرگ هناخدور ... ... ... ... 16 1 -8 -2 -نباکنت هناخدور ... ... ... ... 17 1 -8 -3 -دورکشخ هناخدور ... ... ... ... 18 1 -8 -4 -یلزنا بلاات ... ... ... ... 18 1 -8 -5 -اروک هناخدور ... ... ... ... 19 1 -8 -6 -نجت هناخدور ... ... ... ... 19 1 -8 -7 -دوردیفس هناخدور ... ... ... ... 20 1 -9 -تاحلاطصا و فیراعت ... ... ... ... 21 1 -9 -1 -تیعمج ... ... ... ... 21 1 -9 -2 -تیعمج راتخاس ... ... ... ... 21 1 -9 -3 -رثوم و یعقاو یاهللآ ... ... ... ... 21

(7)

1 -9 -4 -ینژ عونت ای یتیسوگیازورته عونت ... ... ... 22 1 -9 -5 -نوناش صخاش ... ... ... ... 23 1 -9 -6 -گربنیاو ـ یدراه لداعت ... ... ... 23 1 -9 -7 -یکیتنژ هلصاف ... ... ... ... 24 1 -9 -8 -یکیتنژ زیامت هجرد ... ... ... ... 24 1 -9 -9 -ینژ نایرج ... ... ... ... 25 1 -9 -10 -ینژولیف ... ... ... ... 26 1 -9 -11 -یکیتنژ عونت ظفح یاهشور ... ... ... 26 1 -10 -زارمیلپ یا هریجنز شنکاو (PCR) ... ... ... 27 1 -11 -یکیتنژ یاهرگناشن ... ... ... ... 28 1 -11 -1 زا هدافتسا اب یکیتنژ عونت نیمخت یکیتنژ یاهرگناشن ... ... 28 1 -12 -یکیژولوفروم یاهرگناشن ... ... ... 29 1 -13 -یکیتنژوتیس یاهرگناشن ... ... ... .. 29 1 -14 -یلوکلوم یاهرگناشن ... ... ... ... 29 1 -14 -1 -ینیئتورپ یاهرگناشن ... ... ... ... 30 1 -14 -2 یاهرگناشن DNA ... ... ... ... 30 1 -14 -2 -1 یموزومورک جراخ یکیتنژ داوم (mtDNA) ... ... 31 1 -14 -2 -2 -یموزومورک یکیتنژ داوم ... ... ... 32 1 -15 -وهام اه هرا ... ... ... ... 32 1 -15 -1 -هراوهامزیر یاهرگناشن ... ... ... 32 1 -15 -1 -1 -اه هراوهامزیر فلتخم لاکشا ... ... ... 33 1 -15 -1 -2 -اه هراوهامزیر رد یلکشدنچ ... ... ... 34 1 -15 -1 -2 -1 -ریثکت دنیارف یط رد لمکم هتشر شزغل ... ... 34 1 -15 -1 -2 -2 -رباربان رووا گنیسارک ... ... ... 35 1 -15 -1 -3 -شهج نازیم رب رثوم لماوع ... ... ... 35 1 -15 -1 -4 -لماکت اه هراوهامزیر ... ... ... 35 1 -15 -1 -5 -اه هراوهامزیر یزاسادج ... ... ... 36 1 -15 -1 -5 -1 -رگزاغآ طسب شور ... ... ... 36

(8)

1 -15 -1 -7 -اه هراوهامزیر تلاکشم و بیاعم ... ... ... 37 1 -15 -1 -7 -1 -یلاوت نییعت ... ... ... ... 37 1 -15 -1 -7 -2 -یناوخ للآ تاهابتشا ... ... ... 37 1 -15 -1 -7 -3 -رفص یاهللآ داجیا ... ... ... 38 1 -15 -1 -7 -4 -هزادنا رد ینامتخاس هباشت ای -هزادنا یسلاپومه ... ... 38 1 -15 -1 -7 -5 -بسانم شهج لدم باختنا ... ... ... 38 1 -15 -1 -8 اه هراوهامزیر یگدش تظافح ... ... ... 38 1 -15 -1 -8 -1 ...اه هراوهام زیر گرمو دلوت 38 1 -15 -1 -8 -2 -هامزیر هدش تظافح رایسب یاه هراو ... ... ... 39 1 -15 -1 -9 -اه هراوهامزیر دربراک ... ... ... 39 1 -15 -1 -9 -1 -یدنواشیوخ زیلانآ و باسنا نومزآ ، تیوه نییعت ... ... 40 1 -15 -1 -9 -2 -یمونژ یبای هشقن ... ... ... 41 1 -15 -1 -9 -3 رگناشن کمک هب باختنا (MAS) ... ... ... 41 1 -15 -1 -9 -4 -ینوخمه نازیم نییعت ... ... ... 42 1 -15 -1 -9 -5 -هب طوبرم تاعلاطم تیعمج کیتنژ و اه هنوگ زا تظافح ... 43 1 -16 -هدش ماجنا تاعلاطم رب یرورم ... ... ... 46 1 -16 -1 -ناریا رد هدش ماجنا تاعلاطم ... ... ... 46 1 -16 -2 -روشک زا جراخ رد هدش ماجنا تاعلاطم ... ... ... 49 اهشور داوم : مود لصف 2 -1 -یرتمویب شور ... ... ... ... 53 2 -1 -1 -یرادرب هنومن ... ... ... ... 53 2 -1 -2 -زایندروم تازیهجت و یفرصم داوم ... ... ... 53 2 -1 -3 -کیرتمویب یسررب ... ... ... ... 53 2 -1 -4 -یرامآ زیلانآ ... ... ... ... 53 2 -2 -یلوکلوم شور ... ... ... ... 53 2 -2 -1 -یرادرب هنومن ... ... ... ... 53 2 -2 -2 -تازیهجت و یفرصم داوم ... ... ... 55 2 -2 -2 -1 -زایندروم یفرصم داوم ... ... ... 55 2 -2 -2 -2 -زایندروم تازیهجت ... ... ... .... 55

(9)

2 -2 -3 جارختسا DNA لک ... ... ... ... 56 2 -2 -4 تیفیک و تیمک یبایزرا DNA هدش جارختسا ... ... 57 2 -2 -4 -1 تیمک یبایزرا DNA یرتموتفورتکپسا شور زا هدافتسا اب هدش جارختسا ... 57 2 -2 -4 -2 تیفیک یبایزرا DNA زراگآ لژ زروفورتکلا شور زا هدافتسا اب ... 58 2 -2 -5 رگزاغآ یزاس هدامآ ... ... ... ... 59 2 -2 -6 زاریملپ یا هریجنز شنکاو ماجنا و فده نژ هعطق ریثکت (PCR) ... 61 2 -2 -6 -1 -ندرک هنیهب PCR نآ یترارح یاه لیفورپ و ... ... 62 2 -2 -7 لوصحم زروفورتکلا PCR دیمآ لیرکا یلپ لژزا هدافتسا اب، 8 دصرد ... 63 2 -2 -7 -1 -هدافتسادروم داوم ... ... ... ... 64 2 -2 -7 -2 -هدافتسادروم تازیهجت ... ... ... 64 2 -2 -7 -3 دیمآ لیرکا یلپ لژ هیهت شور 8 دصرد ... ... .. 64 2 -2 -8 -رقن تارتین اب دیمآ لیرکا یلپ لژ یزیمآ گنر ه ... ... 65 2 -2 -9 ریواصت تبث ... ... ... ... 66 2 -2 -10 لوصحم ینزو شجنس PCR اهدناب یهدزایتما و ... ... 66 2 -2 -11 -یرامآ زیلانآ ... ... ... ... 66 جیاتن : موس لصف 3 -1 -کیرتمویب یاه یسررب جیاتن ... ... ... 67 3 -2 -یلوکلوم یاه یسررب جیاتن ... ... ... 68 3 -2 -1 تیفیک و تیمک یسررب جیاتن DAN هدش جارختسا ... ... 68 3 -2 -1 -1 -زروفورتکلا شور ی ... ... ... .. 68 3 -2 -1 -2 -یرتموتفورتکپسا شور ... ... ... 68 3 -2 -2 لوصحم یبایزرا PCR ... ... ... 68 3 -2 -2 -1 هاگیاج Lco1 ... ... ... ... 69 3 -2 -2 -2 هاگیاج Lco2 ... ... ... ... 69 3 -2 -2 -3 هاگیاج Lco3 ... ... ... ... 70 3 -2 -2 -4 هاگیاج Lco4 ... ... ... ... 70 3 -2 -2 -5 هاگیاج Ca1 ... ... ... ... 71 3 -2 -2 -6 هاگیاج Ca2 ... ... ... ... 71

(10)

3 -2 -2 -8 هاگیاج Ca4 ... ... ... ... 72 3 -2 -2 -9 هاگیاج MFW2 ... ... ... ... 73 3 -2 -3 -فروم یلپ یاهللا ... ... ... ... 75 3 -2 -4 یعقاو یاهللآ (Na) رثوم و (Ne) ... ... ... 80 3 -2 -5 -یکیتنژ عونت ... ... ... ... 81 3 -2 -6 نوناش تاعلاطا صخاش (H') ... ... ... 83 3 -2 -7 -گربنیاو ـ یدراه لداعت ... ... ... 84 3 -2 -8 -Rst , Fst ینژ نایرج و ... ... ... 86 3 -2 -9 -اه تیعمج تفج شجنس ی-اهرادومن ... ... ... 89 3 -2 -10 -تهابش یکیتنژ لصاوف و ... ... ... 95 ریسفت و ثحب : مراهچ لصف 4 -1 -یرتمویب هعلاطم ... ... ... ... 96 4 -2 -یلوکلوم هعلاطم ... ... ... ... 98 4 -2 -1 -یرادرب هنومن ... ... ... ... 99 4 -2 -2 جارختسا شور DNA ... ... ... . 102 4 -2 -3 -هدافتسادروم یاهرگزاغآ ... ... ... 104 4 -2 -4 -یصاصتخا یاهللآ و یللآ تیعضو ... ... ... 106 4 -2 -5 -یتیسوگیازورته ... ... ... ... 111 4 -2 -6 -ـ یدراه لداعت گربنیاو ... ... ... 117 4 -2 -7 Rst , Fst ینژ نایرج و ... ... ... .. 121 4 -2 -8 -یکیتنژ هلصاف و تهابش ... ... ... 126 ییاهن یریگ هجیتن ... ... ... ... 128 تاداهنشیپ ... ... ... ... ... 130 عبانم ... ... ... ... ... 131 اه تسویپ ... ... ... ... .... 143 یسیلگنا هدیکچ ... ... ... ... 146

(11)

اه لودج تسرهف ناونع هحفص لودج 1 -1 -)هرپ ینواعت یاه تکرش دادعت ( دیفس یهام دیص نازیم ... ... 16 لودج 1 -2 رگناشن دنچ تایصوصخ هسیاقم DAN ... ... 45 لودج 2 -1 -دیفس یهام زا هدش یروآ عمج یاه هنومن شنکارپ و دادعت ... 54 لودج 2 -2 هاـمزیر فـلتخم یاـه هاگیاج رد هدافتسادروم یاهرمیارپ تاصخشم یهاـم یا هراو دیفس ... ... ... ... ... 60 لودج 2 -3 -زارمیلپ یا هریجنز شنکاو رد هدش هدافتسا داوم رادقمو عون ... 61 لودج 2 -4 هاگتسد هب هدش هداد یاه همانرب PCR ... ... 62 لودج 3 -1 -دیفس یهام یروآ مه و نزو ، لوط رایعم فارحناو نیگنایم ... 67 لودج 3 -2 -لپ یاه هاگیاج زا هدمآ تسدب جیاتنو تایصوصخ فروم ی ... 74 لودج 3 -3 رد )زاب تفج( اهنآ یاه هزادنا و اهللآ 9 فروم یلپ فلتخم هاگیاج ... 75 لودج 3 -4 یرادرـب هـنومن طاـنم نتفرگ رظن رد اب کیفروم یلپ یاههاگیاج هیلک یللآ یناوارف ... ... ... ... ... 76 لودج 3 -5 یعقاو یاه للآ دادعت (Na) رثوم و (Ne) رد 9 دیفـس یهام رد هدش یسررب هاگیاج ... ... ... ... ... 80 لودج 3 -6 هدش هدهاشم یتیسوگیزورته ریداقم (Ho) راظتنادروم و (He) ... 82 لودج 3 -7 -یرادرب هنومن فلتخم طانم بسح رب نوناش یتاعلاطا صخاش ... 83 لودج 3 -8 -یرادرب هنومن فلتخم طانم بسح رب گربنیاو ـ یدراه لداعت یسررب ... 85 لودج 3 -9 نومزآ جیاتن x2 نیاو ـ یدراه لداعت یارب اه هنومن همه یارب اههاگیاج حطس رد گرب ... ... ... ... ... 86 لودج 3 -10 نازیم Fst یرادرب هنومن فلتخم طانم یارب هدش هبساحم ... . 87 لودج 3 -11 نازیم Rst یرادرب هنومن فلتخم طانم یارب هدش هبساحم ... 88 لودج 3 -12 دارـفا نیـب و یحاوـن نیـب ، یرادرب هنومن طانم نیب فلاتخا سنایراو زیلانآ لودج فلتخم ... ... ... ... ... 88 لودج 3 -13 زیامت نازیم و یسررب دروم یحاون نیب رجاهم نایهام دادعت (Fst) یـناوارف ساسا رب یللآ ... ... ... ... ... 89 لودج 3 -14 -یکیتنژ تهابش و -یکیتنژ لصاوف سیرتام ... ... 95

(12)

لودج 4 -2 -ارختسا شور ج DAN فلتخم یاه هنوگ رد ... ... 104 لودج 4 -3 ریاس یتیعمج راتخاس یسررب رد هدش هدافتسا یا هراوهامزیر یاهرمیارپ دادعت هسیاقم اه هنوگ ... ... ... ... ... 105 لودج 4 -4 -فلتخم یاه هنوگ رد هدش هدهاشم یاهللا دادعت ... ... 110 لودج 4 -5 -فلتخم یاه هنوگ رد هدش هدهاشم یتیسوگیازورته ... ... 116 لودج 4 -6 -هسیاقم یاـه هنوگ ریاس زا لصاح جیاتن اب رضاح یسررب رد گربنیاو ـ یدراه لداعت ... ... ... ... ... 120 لودج 4 -7 ریداقم هسیاقم Fst ینژ نایرج و (Nm) تاعلاطم رگید اب رضاح یسررب رد ... 126

(13)

اه لکش تسرهف ناونع هحفص لکش 1 -1 -رزخ یایرد دیفس یهام ... ... ... 5 لکش 1 -2 یاهلاس رد دیفس یهام هچب درکاهر و دیص نازیم هسیاقم 1360 ات 1385 ... 15 لکش 1 -3 رزـخ یاـیرد لحاوـس یناوختسا نایهام دیص لک هب تبسن دیفس یهام دصرد هسیاقم ... ... ... ... ... 15 لکش 2 -1 -رادرب هنومن طانم تیعقوم و رزخ یایرد ی ... ... 54 لکش 2 -2 رگناشن یاهدناب کیکفت هوحن pBR322 DNA زراگآ لژ یور رب 7 / 1 و 9 / 5 دـصرد ... ... ... ... ... 63 لکش 3 -1 زا یا هنومن DAN زراگآ لژ یور رب مرفورلک ـ لنف شور هب هدش جارختسا 1 % . 68 لکش 3 -2 لوصحم PCR یاهدناب شیارآ و DNA رمیارپ زا هدافتسا اب Lco1 ... 69 لکش 3 -3 لوصحم PCR یارآ و یاهدناب ش DNA رمیارپ زا هدافتسا اب Lco2 ... 69 لکش 3 -4 لوصحم PCR یاهدناب شیارآ و DNA رمیارپ زا هدافتسا اب Lco3 ... 70 لکش 3 -5 لوصحم PCR یاهدناب شیارآ و DNA رمیارپ زا هدافتسا اب Lco4 ... 70 لکش 3 -6 لوصحم PCR یاهدناب شیارآ و DNA رمیارپ زا هدافتسا اب Ca1 ... 71 لکش 3 -7 -م لوصح PCR یاهدناب شیارآ و DNA رمیارپ زا هدافتسا اب Ca2 ... 71 لکش 3 -8 لوصحم PCR یاهدناب شیارآ و DNA رمیارپ زا هدافتسا اب Ca3 ... 72 لکش 3 -9 لوصحم PCR یاهدناب شیارآ و DNA رمیارپ زا هدافتسا اب Ca4 ... 72 لکش 3 -10 لوصحم PCR یاهدناب شیارآ و DNA رمیارپ زا هدافتسا اب MFW2 ... 73 لکش 3 -11 کیفروم یلپ تیلاتسورکیم سوکول رد یللآ یناوارف Lco1 ... 77 لکش 3 -12 کیفروم یلپ یا هراوهامزیر هاگیاج رد یللآ یناوارف Lco2 ... 77 لکش 3 -13 کیفروم یلپ یا هراوهامزیر هاگیاج رد یللآ یناوارف Lco3 ... 77 لکش 3 -14 -کیفروم یلپ یا هراوهامزیر هاگیاج رد یللآ یناوارف Lco4 ... 78 لکش 3 -15 کیفروم یلپ یا هراوهامزیر هاگیاج رد یللآ یناوارف MFW2 ... 78 لکش 3 -16 کیفروم یلپ یا هراوهامزیر هاگیاج رد یللآ یناوارف Ca1 ... .. 78 لکش 3 -17 کیفروم یلپ یا هراوهامزیر هاگیاج رد یللآ یناوارف Ca2 ... .. 79 لکش 3 -18 یلپ یا هراوهامزیر هاگیاج رد یللآ یناوارف کیفروم Ca3 ... .. 79 لکش 3 -19 کیفروم یلپ یا هراوهامزیر هاگیاج رد یللآ یناوارف Ca4 ... .. 79

(14)

لکش 3 -21 -بلاات هراهب و هزییاپ طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 90 لکش 3 -22 ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن دورکشخ و بلاات هزییاپ طانم تیعمج ... 90 لکش 3 -23 -بلاات هراهب و دورکشخ ردنب طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 91 لکش 3 -24 -نباکنت و بلاات هزییاپ طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 91 لکش 3 -25 -و بلاات هراهب طانم تیعمج -ود یکیتنژ شجنس نییعت راد-ومن نباکنت ... 91 لکش 3 -26 -دورکشخ و نباکنت طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 92 لکش 3 -27 -دورناگرگ و بلاات هزییاپ طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 92 لکش 3 -28 -دورناگرگ و بلاات هراهب طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 92 لکش 3 -29 -ییعت رادومن دورناگرگ و دورکشخ طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس ن ... 93 لکش 3 -30 -دورناگرگ و نباکنت طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 93 لکش 3 -31 -اروک و بلاات هزییاپ طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 93 لکش 3 -32 بلاات هراهب طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن اروک و ... 94 لکش 3 -33 -اروک و دورکشخ طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 94 لکش 3 -34 -اروک و نباکنت طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 94 لکش 3 -35 -اروک و دورناگرگ طانم تیعمج ود یکیتنژ شجنس نییعت رادومن ... 95

(15)
(16)

هديکچ تيعمج راتخاس يلوکلوم و يجنس تخير شور زا هدافتسا اب رزخ يايرد رد ديفس يهام ياه ، يرتمويب هعلاطم روظنم هب .تفرگ رارق هعلاطم دروم )يا هراوهامزير(تيلاتسورکيم 75 راهب رد يهام هنومن 1386 زا 3 لوط و ديص كيلاسروت زا هدافتسا اب دوريش و دور ديفس ،نجت هناخدور قلطم يروآ مه و نزو ، هفرطکي سنايراو زيلانآ زا هدافتسا اب .ديدرگ نييعت اه هنومن One-way ANOVA رازفا مرن طسوت SPSS دشن هدهاشم يراد ينعم فلاتخا يسررب دروم هقطنم هس نيب يروآ مه و لوط نيگنايم رظن زا ( 01 / 0 ≤ P ناردنزام ناتسا ياه هنومن نيب ينزو نيگنايم رظنزا يلو ) ناتسا ياه هنومن اب ) نجت و دوريش ( (يراد ينعم فلاتخا )دورديفس( نلايگ 01 / 0 P≤ تيعمج يکيتنژ عونت هعلاطم روظنم هب.دش هدهاشم ) ياه ناتسمز رد هراوهامزير شور زا هدافتسا اب رزخ يايرد رد ديفس يهام 1385 راهب و 1386 دادعت 210 هنومن لماش رزخ يايرد يبونج لحاوس زا يهام ،)هزيياپ و هراهب ( يلزنا بلاات ،دورکشخ ، نباکنت قطانم .دش يروآ عمج ناجيابرذآ رد اروک هناخدورو ،دورناگرگ DNA هنومن يمونژ هب يهام هلاب مرن تفاب زا اه لنف شور تيفيک و تيمک سپس و جارختسا مرفورلک DNA شور زا هدافتسا اب هدش جارختسا ژ زروفورتکلا و يرتموتفورتکپسا زراگآ ل 1 ( زارميلپ يا هريجنز شنکاو .دش نييعت دصرد PCR زا هدافتسا اب ) 15 تروص هراوهامزير رميارپ تفج ديمآ ليرکآ يلپ لژ زا هدافتسا اب نآ هدش ريثکت تلاوصحم .تفرگ 8 گنر هرقن تارتين اب و زروفورتکلا % لوصحم يلوکلوم نزو شجنس تهج .دش يزيمآ PCR زاب تفج بسح رب (bp) ا رازفا مرن ز UVITech و هدش هدهاشم يتيسوگيازورته ،رثوم و يعقاو ياهللآ دادعت ،يللآ يناوارف هب طوبرم ريداقم .ديدرگ هدافتسا يدراه لداعت ,يکيتنژ هلصاف و تهابش نازيم ،نوناش صخاش ،راظتنا دروم ريداقم ،گربنياو Fst , Rst و تست ساسا رب ينژ نايرج AMOVA ن زا هدافتسا اب رازفا مر يکيتنژ GeneAlex جياتن .ديدرگ هبساحم يم ناشن يسررب نيا زا هدمآ تسدب زا هک دهد 15 ،ديفس يهام رد هدش يسررب يا هراوهامزير رميارپ تفج 9 يلپ اهنآ تفج و فروم 6 راظتنا دروم و هدش هدهاشم يتيسوگيزورته نيگنايم .دوب فرومونوم اهنآ تفج بيترت هب 54 / 0 و 49 / 0 ساحم يدراه لداعت يسررب .دش هب زج هب اه هنومن هيلک هک داد ناشن گربنياو ياههاگياج رد يلزنا بلاات هزيياپ ياه هنومن AF277576 و EF144125 رد دورکشخ ياه هنومن ، هاگياج EF144125 هاگياج رد اروک و دورناگرگ ، AF277576 ، يدراه لداعت زا فارحنا – گربنياو ( 05 / 0 P≤ ( ،) 001 / 0 P≤ تست ساسا رب .دنداد ناشن ار ) Fst و Rst يرادرب هنومن قطانم مامت ياه هنومن ( دنداد ناشن مه اب ار يراد ينعم فلاتخا 01 / 0 P≤ .)

(17)

تاست سااسا رب Fst ( ياکيتنژ فلاتاخا نيرتاشيب 217 / 0 (Fst= دورنااگرگ هاناخدور يااه هانومن نياب ( ينژ نايرج نيرتمک ياراد هک دورکشخو 5 / 1 تسا ) ( يکيتنژ فلاتخا نازيم نيرتمک و دش هدهاشم 086 / 0 (Fst= نيب ( ينژ نايرج نازيم نيرتشيب ياراد هک دورناگرگو نباکنت هناخدور ياه هنومن 28 / 4 . دايدرگ هدهاشم تسا ) تست ساسا رب Rst ( يکيتنژ فلاتخا نيرتشيب 271 / 0 (Rst= هانومن و يالزنا بلاات هراهب ياه هنومن نيب نباکنت ياه يکيتنژ فلاتخا نازيم نيرتمک و ( 026 / 0 (Rst= هزييااپ و نبااکنت هاناخدور يااه هنومن نيب هاجوت لاباق زاين يالزنا بلااات هزييااپ و هرااهب ياه هنومن زيامت نازيم نينچمه .دمآ تسد هب يلزنا بلاات ( 15 / 0 (Fst= يتيعمج بتارم هلسلس ساسا رب يکيتنژ عونت .دشاب يم 2 و هقطنم 6 هيحان هايحان لوا هقطنم ، )دورنااگرگ ،نباکنت ،دورکشخ ،) هزيياپ و هراهب ياه هنومن( يلزنا بلاات يحاون( مود هقطنم و اروک هناخدور تااست ساااسا راابو AMOVA لااامتحا اطااس رد 99 هاايحانره فلاتااخا ياااه هاانومن نيااب فلاتااخا % ( 01 / 0 P≤ و 83 ( يرادرب هنومن قطانم نيب فلاتخا، ) % 01 / 0 P≤ و 14 ا ، )% ( حاون نيب فلاتخ 01 / 0 P ≤ و 3 )% .دش هبساحم ( دورکاشخ و بلاات هزيياپ ياه هنومن اب دورناگرگ ياه هنومن نايم يکيتنژ هلصاف نيرتشيب 646 / 0 نيراتمکو) ( نباکنت و دورناگرگ ياه هنومن نايم يکيتنژ هلصاف 237 / 0 .دراد دوجو) د هنوگ نيا توافتم ياهتيعمج دوجو زا يکاح هعلاطم نيا جياتن اب اهنآ توافت و رزخ يايرد بونج ر .دريگ رارق هجوت دروم هنوگ نيا رياخذ يزاسزاب رد دياب رما نيا هک تسا اروک هناخدور تيعمج .)هراوهامزير(تيلاتسورکيم ؛رزخ يايرد ؛يکيتنژ عونت ؛ديفس يهام :يديلک تاملک

(18)

: همدقم نايزبآ زا يهورگ ناونع هب رزخ يايرد يناوختسا نايهام هاک دنوش يم بوسحم رزخ يايرد يداصتقا رايسب هاب ينيرفآرااک و لا تاشا هانيمز رد هاکنآ نمض ،دنراد رارق يياز دمآرد مود هدر رد يرايواخ نايهام زا دعب هاب رزخ يايرد رد هدش ديص يناوختسا نايهام لک نازيم .دنيآ يم رامش هب هبتر نيرتلااب و هورگ نيلوا ناونع 16000 -15000 ر يم نت تيبوبحم نيرتلااو و رادقم نيرتلااب هک رزخ يايرد يناوختسا نايهام دمارس هک دس ديفاس يهاام ،تاسا هداد دااصتخا دواخ هاب ار يدااصتقا شزرا نيرتشيب و

(Rutilus frissi kutum)

هب نآ هنايلاس تشادرب نازيم هک دشاب يم 8 -7 ،ناريا تلايش( نت رازه 1385 لاک زا ،) 16000 -15000 نات يهام ،داژن ينغ( يناوختسا نا 1384 لحاوس رد ديفس يهام هدمع شنکارپ . دسر يم ) يايرد هناخدور زا رزخ كرتا تمسق رد يلامش يايرد لحاوس ات رزخ تمسق يبونج يايرد دواصخب و رزخ قطاانم رد يابرغ و يقرش يلزنا يتح و هناخدور كرتا تمسق رد و دشاب يم يلامش ب و ايرد ه هژيو هناخدور ياه لاروا و اگالو تردانب هدهاشم يم دواش . ، دانولچ ، رايمل ، قايوح ، لاچانيد ياه هناخدور هب ناريا لحاوس رد يهام نيا هاليک هماشچ ، دورکاشخ ، دورناملاش ، دورديفاس ، يالزنا بلاات هب يهتنم ياه هناخدور ،دورافش ، دوريش لباب ، نجت ، سولاچ ، ) نباکنت ( نيارباانب . دايامن يم ترجاهم لثم ديلوت تهج دورناگرگ و دورخرس ، دور هک تفرگ هجيتن هنوگنيا ناوت يم 90 تاسا نارايا لحاوس يموب يهام نيا رياخذ % ،فا يالق( 1997 نايا .) دشاب يم هزيئاپ و هراهب داژن ود ياراد رزخ يايرد رد يهام ( ، داياص يواضر 1372 زا شياب هاک) 98 داصرد هام رياخذ ، دايص يوضر ( دهد يم ليکشت هراهب مرف تيعمج ، ار رزخ يايرد ديفس ي 1372 هاب هجوت اب . ) يتعناص و يرهش ياه يگدولآ دوجو ، يعيبط ترجاهم ياهريسم ،يزير مخت قطانم زا يرايسب نتفر نيب زا ، داياص يواضر( هدراک ادايپ شهااک يريگماشچ واحن هب يهام نيا يعيبط ريثکت .... و 1378 و ) راايثکت .تسا هديدرگ زاغآ شيپ اهلاس زا نآ يعونصم Coad ( 2000 فيدر رد ار هنوگ نيا ) 4 ضرعم رد ي هنوگ ااب يعوناصم رايثکت راب ديفاس يهام رياخذ تدم زارد ءاکتا و ايحص تيريدم مدع .داد رارق ناريارد رطخ ( يعونصم ريثکت زا لصاح ياهداژن لماک و يجيردت تيبلاغ هب هجوت 100 -90 % ياايرد يبونج لحاوس رد ) يدنوااشيوخ ياهاشزيمآ نآ هالمج زا هاک تشاذگ دهاوخ هنوگنيا ينژ نزخم رب يريذپان ناربج تارثا رزخ و هرااهب داژان نوچمه تيعمج اي داژن كي يزاساهر و ريثکت اب نآ يپ رد واهتيعمج تخانش مدع .دشاب يم نوچمه رگيد ياهتيعمج اي داژن زا هيور يب يرادرب هرهب مهاراف ار ااهتيعمج نيا ضارقنا تابجوم هزيياپ داژن نيدالوم هدش ريثکت نيدلوم تسين صخشم رياخذ يزاسزاب يلااب هنيزه هب هجوت اب نينچمه،تخاس دهاوخ نارايا يااهبآ هاب هيذ ت تهج هب هک دنشاب يم )ناجيابرذآ( اروک هناخدور هضوح نايهام اي ناريا ياهبآ يموب

(19)

هدومن ترجاهم اربانب دنا هانوگ نايا يعوناصم ريثکت رد لماوع نيرتمهم زا يهام نيا ياهتيعمج تخانش ني كايرتموفرم تافاص زا هدافتسا اب اهداژن ،اهتيعمج ، اه هنوگ صيخشت،رياخذ راتخاس يبايزرا ادتبا رد . تسا هاجوت اب اما . تفرگ يم تروص يعونصم ياهکلاپ ،يبناج طخ يور سلف دادعت ،ندب لوط لثم كيتسيرمو ب هنااشن رد يراکتاسد يافنم تاراثا و ياطيحم تاريي ت هب كيتسيرمو كيرتموفرم تافص يلااب تيساسح ه يروآ عامج نامز هب يراذگ هناشن ياه هداد ريسفت ندوب دودحم يفرط زا ،نايهام ياقب و تملاس رب يراذگ اااهنآ (Adams, 2002) اااه هراوهااامزير لااثم يلوااکلوم ياااهرکرام زا هدافتااسا ماالع تفرااشيپ ، اااي Microsatellite ، RAPD 1 ، AFLP 2 ، RFLP 3 ، Allozyme يمن يطيحم ياهروتکاف زا رثاتم هک تسا هدرک ريذپ ناکما رياخذ يکيتنژ راتخاس يياسانش تهج ار دنشاب (Rayman, 1991) . : تفرگ ماجنا ريز فادها اب رضاح قيقحت نياربانب 1 فلتخم قطانمرد هنوگ نيا يکيتنژ عونت نييعت يرادرب هنومن 2 رزخ يايرد يبونج لحاوس رد ديفس يهام يلامتحا ياه تيعمج تخانش 3 ار هنوگ نيا تيعمجراتخاس نييعت تهج اروک هناخدور اب رزخ يايرد يبونج لحاوس ديفس يهام هسياقم يعونصم ريثکت يارب :ديدرگ حرطم تايضرف نيا هيلوا ياه يسررب هب هجوت اب و 1 شور Microsatellite يزااس اداج ياراب مزلا يئاراک )هدافتسا دروم( دوجوم ياهرميارپ زا هدافتسا اب ياايرد يبوانج لحاواس ديفاس يهام ياهتيعمج اي تيعمجو اروک تيعمج( ديفس يهام يلامتحا ياهتيعمج . دراد ار)رزخ 2 -ر يلزنا بلاات -رد ديفس يهام هزيياپ و ه-راهب ياهداژن يزاسادج يياناوت شو-ر نيا .دراد ا 3 يرادراب هنومن هقطنم ره رد ديفس يهام يکيتنژ عونتو تسا يکيتنژ عونت ياراد هقطنم ره رد ديفس يهام .دنک يم ريي ت رگيد هقطنم هب تبسن 1 -1 -ديفس يهام يژولويب

(20)

1-1 -1 -1 -ديفس يهام يدنب هدر Rutilus frissi kutum (Kamansky ,1901)

لکش 1 -1 -س يهام رزخ يايرد ديف

Rutilus frissi kutum (Kamansky, 1901)

Kingdom:Animalia Phylum:Chordata Sub phylum:Vertebrata Super class:Gnothostomata Grade:Pisces Class:Osteichthyes Sub class:Actinopterygii Infra class:Nepterygii Order: Cypriniformes Sub order:Cyprinoidei Family: Cyprinidae Genus: Rutilus

Species: Rutilus frissi

Sub species: Rutilus frissikutum kamensky

Persian name: Mahi Sefid English name: Kutum Russian name: Kutuma

1 -1 -2 -م تاصخش-م ديفس يها

(21)

يملع مان اب ديفس يهام

Rutilus frissi kutum(kamensky,1901)

راشتنا و تسا رزخ يايرد داخ هاب و تاسا هدراشف والهپ زا و لکاش ياکود ديفس يهام.دشاب يم يبونج و ينايم رزخ يايرد هب طوبرم نآ درگ اهنآ رد اه سلف ، يکدنا دادعت ءانثتسا ،(Cycloid) طق هب تخسوديفس ر 12 -6 / 5 وداشاب يامرتم يليم ياراد و فافاش و كزاان مردايپا ، دنااشوپ يم ار اهششبآ لماک روط هب شوپرس.تسا سلف دقافرس هيحانرد يااهرولب هزايگنر تالعب يهاام يا هراقن ديفس گنر و دزاس يم هدنز ل ار ندب اطس هک تسا يطاخم ددغ حان و نشور يا هرقن نيفرط و هريت تشپ گنر و تسا نيناوگ يمااهت زا هتفرگرب(داشاب يام ديفاس مکش هي ، 1380 .) هخاش ود نيب يگديرب و هدوب كرسومه يمد هلاب هک تسا جوز هلاب تفجود و درف هلاب هس يارادديفس يهام ياراد يتشپ هلاب و هدش عقاو ندب يولج تمسق رد يمکش و يا هنيس جوز ياهلاب .تسا قيمع نآ 3 عاعاش و تخس 9 خم هلاب و مرن عاعش ياراد يجر 3 و تخس عاعش 10 يور راب سلفداداعت .داشاب يم مرن عاعش نيب يهام نيا يبناج طخ 62 -53 هنماد رد دادعت نيا ديفس نايهام رتشيب رد يلو دشاب يم ددع 58 -55 دداع .دراد رارق،دنوشيم لصتم ييايوب هسيک كي هب مادک ره هک ينيب خاروس ود هزوپ نيفرط و ولج رد.تسا ري تم ونااش سااح و يقوااثو(ددرگيم تاايوقت انااش هااسيک طااسوت ادااص و تااسا يوااق يهااام ناايا رد ييا ،ريجتسم 1379 هب يا هتسجرب و ديفس طاقن يزيرمخت و ترجاهم ماگنه ودنا هديشک يمادنا ياراد رن نايهام.) تسوپ ياهلولس زا يخرب ندش يخاش رثا رد هک دوش يم هديد اهنآ ندب و رس يوررب يتسوپ ياهيتسجرب مان وجوب ،يلدبع(ديآ يم د 1378 يماداق ديفاس يهاام رد نااهد.) – ينااتحت هدواب و رد فاراطا نااهد كليباس درادن . ياراد ياهکف كرحتم يم دشاب هک اب همجمج طابترا يلصفم دنراد . ياراد نابز كاچوک و ماک كراحت دنشابيم و دقاف نادند رب يور هراورآ اه هدوب و ضوعرد ياهنادند يقلح رد كي فيدر و هب ترواص 5 -5 و 6 -5 نيالوا يوالج رد جراخم و تسا روليپ دياوز دقاف هدعم و هدوب تسار و كچوک يرم ياراد.دنشاب يم رد ديفاس يهاام يلسانت ياهمادنا.دشاب يم يراردا و يلسانت يعفد خاروس هک هتفرگ رارق يجرخم هلاب عاعش ، يماهت(دشاب يم اه هيلک اب كيدزن طابترا رد و يمکش هطوحم لخاد 1380 .) ديفس يهام نس رثکادح 9 يالا 10 هب نآ نزو رثکادح و لاس 5 يلا 6 هدام ديفس يهام و يگلاس هس نس رد رن ديفس يهام . دسريم مرگوليک نس رد 4 ، دايص يوضر ( دنسر يم غولب نس هب يگلاس 1378 و هدوب تشرد أتبسنديفس يهام مخت هزادنا.) نآرطق 7 / 1 -3 / 1 قل زا سپ اهمخت رطق.تسا رتميليم هب حا 1 / 3 -7 / 2 .دسر يم رتميليم

(22)

رتگنر يب و رتفافش حاقل زا سپ و تسا قارب و ديفس دراوم يخرب رد و يجنران و درز ديفس يهام مخت گنر هب رثکادح نآ مخت دادعت هک دومن بوسحم مخت رپ نايهام ءزج ناوتيم ارديفس يهام .ددرگ يم 124712 ددع هب لقادح و 33768 طسوتم نازيم.دسر يم ددع ديفس يهام رد مخت ربارب )قلطم يروآ مه( 86000 هاناد طسوتم روطب ديفس يهام يبسن يروآ مه و دشاب يم 48 / 53 ديفس يهام نزو زا مرگوليک ره ينعي،دشاب يم لماش طسوتم روطب 53480 ، دايص يوضر(دشاب يم مخت هناد 1367 هناخدور هب هک غلاب ديفس نايهام لوط .) يامن يم ترجاهم اه نيب دن 61 -34 ااهنآ نزو و راتم يتناس 1635 -717 ،ريجتاسم و يقوثو(داشاب يام مراگ 1379 يام ايجرات ار اه هناخدور بصم كيدزن و يلحاس يحاون ناتسمز رد و قيمع قطانم زيياپ لصف رد .) نآ رد امد هک يبآ رد يزير مخت .دشاب يم تشهبيدرا رخاوا ات نيدرورف لياوا يزير مخت لصف.دهد C ˚ 13 -12 .دوش يم ماجنا ،دشاب يگنس هولق رتسب و 1 -2 -ديفس يهام هیذغت :داد رارق يسررب دروم هلحرم ود رد ناوتيم يعيبط طيارش رد ار ديفس يهام هيذ ت يورلا هلحرم رد ديفس يهام هيذ ت يسررب )فلا (Fry) ترجاهم زا لبق و اه هناخدور رد دق تشگناو ا و نينس رد ديفس يهام هيذ ت يسررب )ب غولب نس ات فلتخم ياه هزادن داننام ييااهنوتکنلاپوتيف راب هولااع لوا زور دانچ رد ديفس يهام دازون Microspora و Navicula زا ...و دننام يياهنوتکنلاپوئز Daphnia و Rotifera و Naplius دعب ديفس يهام دازون .ديامن يم هيذ ت زين ... و شرد ياهنوتکنلاپوئز زا تسا رداق زور دنچ زا رواخرپ راياسب هالحرم نايا رد هک دنک هيذ ت اهزوتنب و رت ت ، يماهت(دشابيم 1380 .) ياذاغ نانتمرن هنيمرک و دنهد يم ليکشت نانتمرن ار ديفس يهام يلصا ياذغ ،ايرد هب اهيهام ترجاهم زا سپ اسکي يياذاغ تيحجرا اب فلتخم ياهاذغ عاونا هب ليم رد يصاخ توافت .دشاب يم اهيهام نيا هاوخلد رد نا ،رمک نيرز(دروخ يمن مشچ هب هدام و رن نايهام دروم 1375 ترجااهم مااگنه رد ديفاس يهاام هيذ ت زين و ) ،ريجتسم و يقوثو(ددرگ يم عطق يلک هب يلثمديلوت 1379 .) 1 -3 -ديفس يهام يعيبط لثمديلوت

(23)

نم طيارش هک يياه هناخدور هب ايرد زا نآ ترجاهم زا سپ ديفس يهام يعيبط ريثکت ،بآ يابد راظن زا باسا ،يلدبع(دريگ يم تروص دنشاب اراد ار رتسب و بآ تيفافش ،ترارح هجرد 1378 .) هالاب ،يزايرمخت مااگنه هاب تااقوا يهاگ هکيروطب ديامن يم يزيرمخت قمع مک طاقن رد لأومعم هدام يهام راوامه .درايگ يم تروص عطقنم تروصب يزيرمخت و تسا نايامن يهام تشپ زا يتمسق و يتشپ راانک رد ه هاب مکاش و هنياس تماسق رد دواصخب ار دواخ هدام يهام .دنوش يم هديد رن يهام ود اي كي هدام يهام اهنادامخت يور راب هاک يرااشف و تلاضع ، يجوم تاکرح اب و دلام يم رتسب فک ياهگنس و اه هزيرگنس نامزمه.ديامن يم جراخ يلسانت يارجم زا ار دوخ ياهمخت را يرادقم ،دنکيم دراو ران ناايهام ،هدام يهام اب يتااکرح نآ ااب ساامت نماض و دننک يم كيدزن هدام يهام ندب و رس هب فرط ود زا ار دوخ ندب و رس زين رد نوريب فرط هب اهنآ يلسانت يارجم زا مرپسا يرادقم لمع نيا اب ودنهد يم ماجنا هدام يهام تاکرح دننام ، يماهت( ددرگ يم يراج بآ لخاد 1380 .) لاتخا زا هک يگدنبسچ رثا رد هتفاي حاقل ياهمخت .ددرگ يم لصاح روراب ياهمخت ،اهديئوزوتامرپسا و مخت ط .ددراگ يام نيمأت بآ نايرج قيرط زا اهنآ يارب مزلا نژيسکا و دنبسچ يم رتسب فک ياهگنس هولق هب دنراد ترارح هجرد هب يگتسب هک نويسابوکنا اي مخت ومن هرود نامز تدم ندش يرپس زا سپ دراد هاناخدور بآ زا ودنتاسه يياواه هاسيک داقاف نايهام رياسورلا دننامه ادتبا رد اهورلا نيا.دندرگ يم جراخ مخت زا اهورلا .دنيامن يم هيذ ت هدرز هسيک تايوتحم راپ اواه زا ار دواخ يياواه هاسيک و هدامآ بآ اطاس هب اهورلا ،هسيک رد دوجوم هدرز لماک بذج زا سپ زا سپ يتدم و دننک يم زا ساپ و دانيامن يام هيذ ت اهنوتکنلاپوئز زا و هداد همادا هناخدور رد يگدنز هب نآ رد يتدام رااک نايا يارب.دانيامن يام ايرد فرطب ترجاهم هب عورش دوش مرگ كي دودح رد اهنآ نزو هکنيا اايرد هاب داشر و هايذ ت تاهج سپاس و دانهد يام شزاس روش بآ اب ار دوخ و هدناميقاب هناخدور بصم يم ،يوسوم(دنور 1374 .) 1 -4 -ناریا رد نآ ریاخذ يزاسزاب همانرب و ديفس يهام يعونصم ريثکت يزيرمخت يلصا طاقن نتفر نيب زا دننام فلتخم لماوع اب هطبار رد ،نآ ضارقنا و ديفس يهام لسن ندش مک افتاسا ، ااه هاناخدور بآ ياکيزيف و ييايمياش يااه يگدوالآ ،هيور يب ديص ،يلزنا بادرم رد نآ بآ زا هد و ااه هاناخدور تابواسر شيازافا،رزخ ياايرد بآ يورشيپ و يورسپ تارثا ،يزرواشک يارب اه هناخدور نتافر نياب زا هرخلااب و اه هناخدور لخاد هب هريغ و يزرواشک ياهباسپ و يتعنص ،يرهش ياهبلاضاف دورو

(24)

و ديفس يهام شزرا اب رياخذ يزاسزاب روظنم هب اه هناخدور هب نآ ندرک اهر و ديفس يهام يعونصم شرورپ .دريگ ماجنا ناريا تلايش يماهس تکرش طسوت نآ ديص لباق نازيم شيازفا هنلاااس تاشادرب نازايم و هاتفاي ميمرات ديفاس يهام رياخذ هک ديدرگ ببس لمع نيا يواضر(دباي شيازافا ،دايص 1374 لاس رد ديفس يهام يعونصم ريثکت يارب مادقا نيلوا.) 1318 لااس اات نآ زا سپ و تفرگ تروص 1341 دودح 289 ، يالزنا بلااات رد نااشيورد هايس ياه هناخدور هب و ديلوت ديفس يهام ورلا هعطق نويليم اهر نلايگ ناتسا قرش رد دور ناملش و نلايگ برغ رد دورافش لاس رد .تسا هدش 1343 رد يکچوک زکارم ،زاکارم نيا رد هنلااس هک دش ثادحا ديفس يهام يعونصم ريثکت يارب ،دورديفس و قيوح ياه هناخدور رانک لااس زا .دانديدرگ يزااساهر هناخدور نامه هب و ديلوت ورلا هعطق نويليم نيدنچ 1360 و يعوناصم رايثکت عورش ديفس نايهام هچب هوبنا يزاساهر يواضر( دراک ادايپ همادا يشيازفا دنور اب دعب ياهلاس يط رد و دش ،دايص 1374 .) ار يهاام هداننک رايثکت صخاش هک بيترت نيا هب دوش يم ماجنا هرفنود شور هب ديفس يهام يعونصم ريثکت شور هاب مخت هيلخت.دنک يم كشخ ار يهام ندب مامت ،كشخ فيظنت هچراپ كي اب يکمک صخش و هتفرگ وص نديشود ااب هاکيروطب ميانک يم هدافتسا شور نيا زا زين رن يهام رد مرپسا نتخير يارب و دريگ يم تر نورايب ااهکمخت اات ميروآ يم راشف يهام لانآ تمسق هب رگيد تسد اب و هتشاد هگن ار يهام رس تسد كي مرپسا ،هدام يهام ره يازا هب لأومعم .دنوش جراخ اهمرپسا اي اهمختو دنزيرب 2 يلا 3 يهام هدراک يلاخ ار رن ااب ار ااهکمخت ، يگدنبسچ عفر يارب و هدز مهب ار مرپسا و كمخت يواح تشت هقيقد كي تدم هب سپس و .دنيامن بذج ار بآ اهمخت هکيروطب هدرک طولخم هناخدور بآ ره يازا هب ينعي دوش ماجنا مک مک دياب تايلمع نيا 5 ابيرقت هقيقد 2 يلا 3 انک يام تشت دراو بآ هناميپ مي دناوت يم بآ ترارح هجرد هب هتسب هک 20 يلا 40 دوداح زا داعب .داماجنيب لواط هاب هقيقد 4 هاک تعااس زا نلااس هاب لااقتنا ياراب ااهنآ نداش هداامآ و ااهمخت يراداهگن ياراب دندياسر مزلا ماکحتسا هب اهکمخت دوش يم هدافتسا دنا هدش هتسب هناخدور رد يراطق تروصب هک نيرگ سيس ياهروتابوکنا زا داعب و 24 يالا 36 هب و هدرک يدنب هتسب يتيلونوي ياه هبعج رد وشتسش زا سپ و هدرک جراخ نيرگ سيس زا ار اهنآ تعاس لاماکت ييااهن لاحارم اات ميزير يم سيوروتابوکنا يور ار اهمخت اجنآ ردو مينک يم لقتنم روتابوکنا نلاس .دنک يط ار ينينج نيب بآ ترارح هجرد هب هتسب 8 اات 12 هاب ار ااهورلا نآ زا داعب و دواش يام یاه ديفاس يهاام ورلا زور تدم هب و هدرک لقتنم يکاخ ياهرختسا 45 ات 60 يهاام هاچب هاب ليدابت اتداننک يام يرادهگن اجنآرد زور

(25)

رد اات داننک يم يزاساهر رزخ يايرد يبونج هضوح ياه هناخدور مامت رد ار اهنآ سپس ،دنوش دق تشگنا ياخذ شيازفا ثعاب تياهن .دوش شزرا اب هنوگ نيا ظفح و ر 1 -5 ديفس يهام يیايفارغج شنکارپ دروام رد .تاساهنآ هاب لصتم ياه هناخدور و فوزآ و هايس يايرد و رزخ يايرد رد ديفس يهام يگدنکارپ نايا راشتنا يگنوگچ اما تسين سرتسد رد يقيقد تاعلاطآ فوزآ يايرد و هايس يايرد رد راشتنا يگنوگچ رد رد يهام : تسا ريز رارق هب رزخ ياي رد عاقاو كراتا هاناخدور اات يابرغ علض رد عقاو اروک هناخدور زا رزخ يبونج هزوح رد اتدمع ديفس يهام رتاشيب بتارم هب نلايگ هقطنم رد يهام نيا رياخذ رزخ يايرد يبونج هزوح رد . تسا هدنکارپ يقرش بونج هزوح رد يهام . تسا ناتسلگ و ناردنزام هقطنم زا يم هديد ينايم و يبونج تمسق رد رد رتشيب رزخ يايرد نباکنت ، دورديفس ،دور ناملش ،دورناگرگ ، لاچانيد ياه هناخدور هب يزير مخت تهج يحاون نيا زا و دوش و ارواک و كراتا هاناخدور دراو ناجيابرذآ تمسق رد ،دوش يم دراو ..و اراتسآ ، دورگنل ، قيوح ، دورافش ، يمک رايسب دادعت ،فلا مساق ( دندرگ يم نارگنل هناخدور ياتلد دراو مه 1375 .) 1 -6 ديفس يهام ترجاهم 1 -6 -1 : ایرد رد ديفس يهام ترجاهم ياه هناخدور هب يزير مخت يارب افرص مه نآ يهاتوک تدم هب طقف غولب نس هب نديسر زا سپ ديفس يهام يارب ار لاس مايا هيقب و دنک يم ترجاهم يبونج هزوح باواخ( ناتاسمز ماايا ندرک يرپس و دشر و هيذ ت يياذاغداوم و بآ ترارح هجرد هب هجوت اب فلتخم لوصف رد زين ايرد رد .درب يم رس هب ايرد رد )يناتسمز ار ييااهترجاهم دواخ زاين هب انب و هداد ريي ت ار دوخ يگدنز طيحم ،ييايرد ياهنايرج و ايرد رتسب رد دوجوم ص يوضر(دهد يم ماجنا ،داي 1372 ترجااهم ااب طاابترا رد يدامتم ياهلاس يط رد هتفرگ ماجنا تاعلاطم .) هاب هاجوت ااب و هرااهب نوياسلاوکريس عوراش زا ساپ هک دومن هصلاخ ريز حرش هب ناوت يم ار ديفس يهام هاب اايرد قايمع طااقن زا هاتفر هتفر ديفس يهام .دوش زاغآ دنفسا اي نمهب رخاوا زا تسا نکمم اوه ترارح س هاب دوش يم هدوزفا ترجاهم نازيم رب قمع مک طاقن رد بآ يجيردت ندش مرگ اب و دنک يم ترجاهم لحا مواجه لحااس تمس هب لاک ديفس يهام ياه هلگ هام دنفسا رخاوا رد دعاسم ابيرقت طيارش كي رد هکيروط لحاس هب يرتشيب ليامت دنا هديسر غولب نس هب هک ينايهام ماگنه نيا رد . دنروآ يم هاناخدور نيريش بآ و دالو و داز روظنم هب ار رظن دروم ياه هناخدور، دوخ يعيبط هاگتساوخ هب انب نايهام نيا و دنهد يم ناشن اه

(26)

دواصخ هاب نلاياگ هقطنم ياه هناخدور ار هراهب نيرجاهم هدمع تمسق رضاح لاح رد .دنيامن يم بيقعت اه هناخدور هب ترجاهم .دنهد يم ليکشت شلاط هقطنم هام تشهبيرا رخاوا ات اتدمع هک يزير مخت ناياپ ات ديفس نايهام هيلک ماگنه نيا رد .دنيامن يم ترجاهم اه هناخدور نيا هب هورگ هورگ نايهام و دراد همادا تسا ساپ .دنشاب يم هيذ ت هب لو شم رزخ يايرد يبونج هزوح رد هزيياپ رجاهم نايهام نينچمه و غولب نس ريز و داز مامتا زا زا ياوق ميمرت روظنم هب نيدلوم هيلک ايرد هب هناخدور زا نايهام تعجارم و هراهب نيرجاهم دلو يانغ تادايلوت بباس ناتاسبات و رااهب يط رد ترارح هجرد شيازفا .دنيامن يم هيذ ت هب عورش هتفر تسد مش هب ديفس يهام يارب يبسانم ياذغ يزفک تادوجوم نيا و ددرگ يم يبونج هزوح رد كيتنب دانور يام را ناتاسبات رد ديفاس يهام هيذ ت .دزادرپ يم هيذ ت هب ناتسبات و راهب هدناميقاب ياهزور مامت رد ديفس يهام اذل ،دايص يوضر( دباي يم همادا زين زيياپ لصف رد اوه و بآ بسانم طيارش هب هجوت اب هکلب ، دسر يمن مامتا هب 1372 س يهام هک تسا هدش هدهاشم زيياپ لصف رد .) زا لحااس داداتما رد ييااهترجاهم يا هلگ روط هب ديف ندواب دعااسم اب اه ترجاهم هنوگنيا .دهد يم ماجنا برغ هب قرش فرط زا سکعلاب و قرش هب برغ فرط ااي رتاسگ ماد ناداياص راگا هاکيروط هب دريگ يم تروص ييايرد بسانم ياهنايرج نينچمه و يوج طيارش يص هب ييايرد ياه هرپ اب هک ينادايص يبواخ دياص زا دانريگب راراق ااهترجاهم نيا ريسم رد دنتسه لو شم د ديفاس يهام )ترارح هجرد رظن زا ( رزخ يايرد بآ ندش قبطم اب ناتسمز رخاوا رد .دش دنهاوخ رادروخرب دنرادروخرب يرت بولطم ترارح هجرد زا هک قيمع قطنم تمس هب هدومن اهر ار قمع مک لحاوس هتفر هتفر دوش يم راپسهر تايا ل يد لوا( گرزاب هالچ دواصخ هب ناتسمز لصف زاغآ رد هکيروطب 10 هاب )نامهب رتاسب يااهلادوگ و اه هلاچ رد ار ناتسمز ديفس يهام دومن هدهاشم لحاس رد ار ديفس يهام ناوت يم تردن ن ،يهاام دياص لابند هب نادايص هدش دازآ ايرد رد ماد اي ديص هک ريخا ياهلاس رد .ديامن يم يرپس ايرد طااق يناتاسمز هااگباوخ هاب ياسرتسد سناش يدايص هک دراوم زا يا هراپ رد .دنا هتشابنا ماد زا ار ايرد ريز قيمع يهام هک دهد يم ناشن رما نيا ودش يم يهوبنا ديص هب قفوم ماد هتشر نيدنچ اب درک يم اديپ ار ديفس يهام ط روط هب ايرد رد هک يصوصخم ياههاگهانپ رد ناتسمز يط رد ديفس رد و دانک يم يگدنز هدش داجيا يعيب هاب يداياص رگا هکيروط هب دشاب يم رادروخرب يمک رايسب كرحت زا هکلب درادن هيذ ت اهنت هن تدم نيا مامت دياص هب دهدب ريي ت ار يراذگ ماد لحم هکنيا ندوب زور هنابش نيدنچ دناوت يم دنک اديپ يسرتسد هقطنم نيا تسد ديفس يهام هرظتنم ريغ هوبنا تاسا ناکمم روااجم ناداياص يااهماد هک تسا يطيارش رد نيا و دباي هب دراوم زا يا هراپ رد دنک يم يرپس ار ناتسمز نآ رد ديفس يهام هک يقمع .دشاب ديفس يهام زا يلاخ 100 ( كچوک هلچ زاغآ و گرزب هلچ نتفرگ ناياپ اب . دسر يم رتشيب يتح و رتم 10 تايا ل نمهب 20 رد )دنفاسا

(27)

يتروص ااب لامع نايا ،دوش يم جراخ يناتسمز هاگياج زا هتفر هتفر ديفس يهام دشاب بسانم اوه و بآ هک هلگ روط هب ديفس يهام ، ناتسبات رخاوا زا هرخلااب و دريگ يم دوخ هب يرتشيب تدش بآ يجيردت ندش مرگ مخت يارب ديفس يهام ترجاهم هک هديدرگ لحاس راپسهر يزير مخت و هيذ ت روظنم هب يا داايدزا و يزاير و هدواب يا هاقطنم ديفاس يهام ترجاهم هتبلا .دريگ يم تروص، هراهب و هزيياپ ترجاهم ،هلحرم ود رد لسن ،دايص يوضر( دنيوگ يم رجاهم همين يهام ديفس يهام هب اذل ، دشاب يمن يعقاو رجاهم نايهام ءزج 1372 .) 1 -6 -1 -1 -: هزيیاپ ترجاهم دعاسم تروص رد هزيياپ نيرجاهم هب عورش هام رذآ رد اتدمع يلو زيياپ طساوا رد لاومعم يوج طيارش ندوب ياراد و هدواب لايوط راياسب هاک دننک يم ترجاهم يياه هناخدور هب لاومعم هورگ نيا .دنيامن يم ترجاهم يزبآ ناهايگ يور رب دنتسه )تسود هايگ( كيلفوتيف اتدمع هک هزيياپ نيرجاهم .دنشاب يزبآ ناهايگ اب يرتسب زا ياکي يلزنا بادرم .تسا هدوب ريگمشچ هزيياپ ديفس يهام رياخذ نازيم هتشذگ رد . دنيامن يم يزير مخت قايرط زا ديفاس يهام ترجاهم مظعا تمسق و تفر يم رامش هب هزيياپ نيرجاهم يزير مخت قطانم نيرتهب لاخ هتسار و اگور رازابريپ فاگوررسوس ،اگور گنهن ياه هناخدور و يلزنا لاناک ترواص يالزنا بادرم هب ه نيرجااهم .دنداش يام راپاسهر اايرد هب اهاگور نيمه قيرط زا ديفس يهام هچب اهنويليم هنايلاس و هتفرگ يم لياوا و ناتسمز رخاوا رد قطانم نآ رد ناتسمز ندومن يرپس و يزير مخت ياهلحم هب ترجاهم زا سپ هزيياپ هلصافلاب و هدومن يزير مخت بآ ندش مرگ اب راهب يقطانم رياس يلزنا بلاات زا ريغ هب .دندرگ يم رب ايرد هب ار واس هراق و دور ديفاس هاناخدور دانک يام ترجااهم نآ هب يزير مخت تهج هزيياپ ديفس يهام پيت هک ،هديتف ناينيما ( درب مان ناوت يم 1385 .) 1 -6 -1 -2 -: هراهب ترجاهم ع هک هداد ليکشت ار رزخ يايرد هدمع رياخذ نونکا مه مظعا تمسق .دنتسه )كيليفوتيل( تسود گنس اتدم هرااهب نيرجااهم .تاسا يخلاگناس اي يگنس رتسب ياراد هک دننک يم ترجاهم يياه هناخدور هب نايهام نيا ااب هاتبلا .داننکيم عورش هراهب نويسلاوکريس زاغآ رد ار رزخ يايرد يبونج هزوح ياه هناخدور هب ترجاهم اوه و بآ ترارح هجرد هب هجوت هاب سپاس و ناردانزام و ناتاسلگ هاقطنم يااه هناخدور هب ادتبا هقطنم ي طاساوا اات ناردانزام يااه هاناخدور رد ناايهام نايا ترجااهم .دنوش يم دراو نلايگ هقطنم ياه هناخدور تاشهبيدرا راخاوا ات شلات هقطنم ي اه هناخدور دوصخ هبات نلايگ ناتسا ياه هناخدور ردو هام نيدرورف يم همادا هام هب اساسا هناخدور هب هراهب پيت ديفس يهام ترجاهم .دباي 4 لماش هک دراد يگتسب مهم روتکاف

(28)

داشاب يام باسانم تاينما دواجو و داب زا يشان يلحاس نايرج ،هناخدور يبد ،هناخدور بآ ترارح هجرد ،هديتف ناينيما ( 1385 .) 1 -7 -: ديفس يهام يتلايش شزرا و ديص نازيم و هدواب يهجوات لاباق رياخذ ياراد يهام نيا هک تسا نآ رگنايب هتشذگ ياهلاس يط ديفس يهام ديص ، هتاشذگ يااه ههد يط رد هدش تبث ديص نازيم نيرتشيب 5854 تاسا هدواب لااس رد نات و يرايپ ( ، ناراکمه 1378 طاانم بايرخت ، هايور ياب دياص ااحل هب دعب ياه ههد رد ديص نازيم نيا . ) دعتاسم ق نايا لخاداب يتعناص و يرهش ، يزرواشک ياهبلاضاف دورو ، يرادرب نش ليلدب اه هناخدور رد يزيرمخت ، داياص يواضر ( رزخ يايرد بآ اطس شهاک و يبآ عبانم 1372 ، 1378 نارااکمه و فيلادااس ؛ 1965 ؛ ، ناراکمه و داژن ينغ 1381 ، 1384 يهام ديص نازيم شهاک. تفاي يريگمشچ شهاک ) ههد رد ديفس 60 هب باجوم ، يملااسا بلااقنا زا ساپ ياهلااس رد اايرد هب رتسگماد دايص رفن نارارازه دورو . ديسر دوخ جوا ههد لياوا رد نآ ديص و هريخذ نيا رب يفعاضم راشف و هدش يدايص تيلاعف شيازفا 60 زااب راک . دومن دراو لاس زا ديفس يهام هريخذ يزاس 1361 ثات هک ديدرگ زاغآ تسا هتشاد هنوگ نيا تيعمج يايحا رد ييازسب ري لصاح ريخا ههد ود رد ديفس نايهام ديص نازيم شيازفا ، كش يب . 25 هدواب ديفس نايهام هچب درکاهر لاس لاس رد ديفس نايهام هچب هوبنا يزاساهر و يعونصم ريثکت يشيازفا دنور زا دعب هکيروطب، تسا 1360 رد هک يضوت يعونصم ريثکت تمسق ياهلاس لوط رد،دش هداد ا 69 -61 ناايهام هاچب يزااس ااهر نازيم شيازفا اب نازايمو ناايهام هاچب يزاساهر تاناسون هب هجوت اب . ميدوب دهاش زين ار يهام نيا ديص نازيم دشر ، ديفس لاس زا سپ ياهلاس رد ديص 69 نيئااپ داح رد ديفس يهام ديص رادقم هب تبسن درکاهر نازيم عومجم رد ، ت لاس زا . تسا هدوب ير 1384 -1373 تايفيک شهااک . تاسا هدواب هارامه شهاک اب يهام نيا ديص نازيم هالمج زا هداش يزااس ااهر نايهام هچب تشگزاب بيرض شهاک ، هدش يزاساهر نايهام هچب نزو نيگنايمو ياهلاس يط . دوش يم بوسحم يهام نيا ديص نازيم ناصقن لماوع 1385 و 1386 هام ديص نازيم ديفاس ي ناايهام هاچب تايفيک نتافر لاااب و ديفاس يهام هچب درکاهر نازيم شيازفا هک هتشاد يديدش يشيازفا دنور هانوگ نايا دياص نازيم شيازفا ليلاد هلمج زا رزخ يايرد رد يلامتحا كيژولوکا تاريي ت و هدش يزاساهر ، يکلملادبع ( ددرگ يم بوسحم 1387 لااس تافه و تاسيب يط رد عومجم رد. ) ، نارايا تلاياش رايخا دودح 3 يزااساهر ، نارايا لحاواس رد رزخ يايرد هب يهتنم ياه هناخدور هب ديفس يهام هچب ددع درايليم زا شيب و هدومن 200 لکاش ساسا رب . تسا هدش ديص زين ديفس يهام نترازااه 1 -2 زا ييلاااب داصرد ، اريا ياهبآ رد رزخ يايرد يناوختسا نايهام ديص لک نازيم رد هاکيروطب هاتفاي دااصتخا ديفس يهام هب ، ن

(29)

زا شيب هب مقر نيا اهلاس يخرب 60 نيمأات و يداصتقا شقن زا يکاح رما نيا هک تسا هديدرگ غلاب مه دصرد رد ار يعوناصم ريثکت زراب شقن نآ رب هولاع .دشاب يم اه هنوگ رياس نيب رد هنوگ نيا ، ينيئتورپ زاين هدننک م ديص نازيم شيازفا يام ناشن ديص لک هب تبسن هنوگ نيا ديص مهس هژيوب ، يناوختسا نايها تايبلاغ داهد ،تاسا هاتفاي لکاش رزاخ ياايرد يبوانج لحاواس رد يعوناصم ريثکت زا لصاح ياهداژن لماک و يجيردت هکيروطب 100 -90 ، يمظاکروپ ( تسا يعونصم ريثکت قيرط زا ديفس يهام دصرد 1379 تسا رکذب مزلا . ) ذگ رد هک داح رد ديفاس يهاام دياص نازايم ، ناتاسلگ ناتاسا ياهبآ رد ناريا لحاوس يقرش قطانم رد هتش نايا دياص نازايم ، ناتسا نيا ياهبآ رد ديفس نايهام هچب درکاهر يشيازفا دنور هب هجوت اب هک دوب يدودحم تسا هتفاي شيازفا هنوگ ، ناراکمه و داژن ينغ ( 1381 . )

(30)

لکش 1 -2 دیفس یهام هچب درک اهر و دیص نازیم هسیاقم 85 -1360 ،ملاغروپ ( 1387 ) لکش 1 -3 -بسن دیفس یهام دصرد هسیاقم . یناوختسا نایهام لک هب ت ،ملاغروپ (رزخ یایرد لحاوس 1387 ) 1750 0 1500 0 1250 0 1000 0 7500 5000 2500 0 )نت (د يص نازيم 25000 20000 15000 10000 5000 0 80 70 60 50 40

(31)

لودج 1 -1 عت ياهلاس يط هرپ ينواعت ياه تکرش داد 85 -1373 ،ملاغروپ ( 1387 ) ب زين يفعض و توق طاقن هراومه نايهام هچب درکاهر شيازافا ، ديص يرادياپ و هريخذ شيازفا هک دراد هارمه شيازافا ، يداياص و دياص ماظن رب ديص شيازفا يداصتقا تارثا ، هناخدور هب نيرجاهم و نيدلوم تيعمج يااهبآ يتلاياش ديلوت هوقلاب ناوت زا هدافتسا و رزخ يايرد رد ناريا هياسمه ياهروشک رد ديفس يهام هريخذ ا رزخ يايرد يناريا هداعلا قوف شيازفا ليلدب ديفس يهام دشر تعرس شهاک و يزاساهر توق طاقن هلمج ز نااکما مداع و يدنوااشيوخ ياهاشزيمآ ليلداب ديفس يهام يکيتنژ عونت شهاک ،يروآمه شهاک ، تيعمج تايلاعف نايا يفنم دراوم هلمج زا رزخ يايرد يناريا لحاوس ياه هناخدور همه رد يعونصم اي يعيبطريثکت سحم يايرد يناريا لحاوس رد قاچاق ديص اب هزرابم اب ناوت يم .ددرگ يم بو ياهتکرش دادعت شهاک و رزخ ب ( يدايص ياه هرپ ندومن درادناتسا ، نادايص دادعتو هرپ ينواعت ه و لواط ، هراواق ، هماشچ هزادانا ااحل ب تيفيک شيازفا ، اه هناخدور رد يعيبط يزيرمخت بسانم طيارش داجيا ، )ضرع داژان ياايحا ، نايهام هچ يارب يدعاسم هنيمز ،اه هناخدور رد ديفس يهام يعونصم ريثکت ماگنهب نيدلوم ينيزگهب و ديفس يهام هزيئاپ . دوب روصتم ار يتيريدم ياه قفا هب نديسر و يهام نيا هريخذ تيوقت لاس اهتکرش دادعت يشکهرپ دادعت ديص نازيم )نت( هرپ ره رد ديص يشک )مرگوليک( 1373 91 27868 2649 95 1374 100 34055 3225 95 1375 109 42847 5084 119 1376 111 45263 3697 82 1377 125 52574 4305 82 1378 139 50953 4132 81 1379 147 56913 6406 112 1380 150 60006 4737 79 1381 150 57310 3117 54 1382 148 54745 5180,4 93 1383 151 49798 3472,5 69 1384 142 46763 6171 132 1385 134 48470 8649 178

(32)

1 -8 -:يسررب دروم ياهناکم 1 -8 -1 -:دورناگرگ هناخدور ط اب دورناگرگ هناخدور دودح لو 300 دودح زيربآ هضوح اب و رتموليک 10250 لوط اب عبرم رتموليک َ ييايفار ج 2 ْ 54 َ ات 22 ْ 56 َ ييايفار ج ض رع و 22 ْ 36 َ ات 47 ْ 37 هدش عقاو ناتسلگ ناتسا رد يلامش واک دبنگ زا نتشذگ زا سپ و هتفرگ همشچرس ناتسلگ يلم كراپ ، غاد يلگ تاعافترا زا و تسا قآ و سو .دزير يم رزخ يايرد هب سفن هجاوخ برغ رد لاق هب قرش زا هناخدور بآ نايرج تهج و تسا هدش عقاو رزخ يايرد يقرش بونج تمسق رد هناخدور نيا هلمج نآ زا هک دنراد نايرج لامش هب بونج زا و زربلا هوک هتشر زا نآ تاباعشنا بلغا و دشاب يم برغ م ياه هناخدور هب ناوت يم هب زا اه هناخدور نيا بآ .دومن هراشا ياج لهچ و دابآ ليت ،لگ نيرز ،وسردا ييلااب اتبسن يامد ياراد اهنآ بلغا هک فلتخم ياه همشچ نتسويپ مه ( 19 -14 )دارگ يتناس هجرد .دنتسه نايرج رد يا هگلج و عافترا مک قطانم رد اهنآ تمسق رتشيب و دريگ يم همشچرس دشاب يم راب شزير دايز يوشتسش ثعاب قطانم زا يرايسب رد يهايگ ششوپ بيرخت و هاتوک نامز رد ديدش ياه نا عماوج لاآ لزق ،سس ،ميس .دوش يم لاس زا يصاخ ياه هرود رد بآ يگدولآ لگ شيازفا و هقطنم ياهکاخ دنيآ يم رامش هب هناخدور نيا نايهام فلتخم ،يلدبع( 1378 ). 1 -8 -2 : نباکنت هناخدور ور لوط اب ، هتفرگ همشچرس زربلا يلامش تاعافترا زا هک )هليک همشچ( نباکنت هناخد 63 طسو زا رتموليک ودراد رارق دوررذآ و دورافص زيخبآ هزوح رد هناخدور نيا .دزير يم رزخ يايرد هب و هدرک روبع نباکنت رهش ي ، يا هزير گنس و يخلاگنس رتسب و هناخدور بآ يمئاد ميژر هب تيانع اب يارب تبسانم ياهلحم زا يک رزخ يايرد دازآ يهام يزير مخت و ترجاهم (

Salmo trutta caspius

) ديفس يهام نينچمه و تسا نباکنت هناخدور نايهام. ديامن يم ترجاهم هناخدور نيا هبراهب لئاوا رد و ناتسمز رخاوا رد رزخ يايرد هب قلعتم 5 نايهام دازآ لماش هداوناخ (Salmonidae) پک ، نايهام رو (Cyprinidae) نايهام هشيش ، (Atherinidae) نايهام رگتفر ، (Cobitidae) نايهامواگ و (Gobitidae) .دنشاب يم زمرق لاخ يلاآ لزق هنوگ نايهام دازآ هداوناخ زا

(Salmo trutta fario)

( يناوارف نيرتشيب 4 / 89 )دصرد هداوناخ زا .دراد هناخدور تسدلااب رد ار شنکارپ و يهام هايس هنوگ نايهام روپک (Capoeta capoeta) اب 19,9 هطايخ يهام ،دصرد (Alburnoides bipunctatus) اب 4 / 26 يهام سس و دصرد

Figure

Updating...

References