View point of students & graduates & faculty members’ of Qazvin nursing midwifery faculty about nursing community health curriculum
MR. Mostafaie* N. Ajh**
*Nursing educator, Nursing and Midwifery Faculty, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran **Midwifery educator, Nursing and Midwifery Faculty, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran
ABSTRACT:
Background: Nursing has a realistic society dimension. Combination of that with health society can improve quality and quantity of life in psychological and physical fields. Promotion of science and technology in parallel with changing needs of the society required changing in the educational system. Objective: The most important mission for researcher in health field is to determine the priorities and then evaluating the adjustment of curriculum in various fields with the health priorities and needs of the society Methods: this study was a descriptive research. The sample included all nursing students, teachers and graduates’ nursing. Method assemblage data were interview and questionnaires which made from current curriculums of community health nursing in theory and practice courses. SPSS software was used to analysis the data after completed by samples. The sample sizes were 78 students. 9 teachers and 19 graduate nursing.
Findings: The mean of score in theory courses in tree filed of concept, time and application was 11/31± 4/17, 9/62 ± 4/64, 10/60 ± 4/65.These scores for practice courses were 2/56 ± 1/68, 2/39 ± 1/74, 2/87 ± 1/71.
Conclusion: Based on results teachers and trainers believe that curriculum in parallel with priority of need in society, but students and graduates’ nursing believed curriculums of practice courses required the basic changes.
Keyword: Curriculum, community health courses in theory and practice in nursing, health, students & graduates & facultymembers
Corresponding Author: Nezal Ajh, Faculty of nursing & midwifery, Qazvin University of Medical Sciences, Shahid Bahonar Blvd, Qazvin, Iran
Tel= +98-2833237268
Email: nezal_ajh@yahoo.com Received: 24 Dec 2014
Accepted: 24 Feb 2015
نایوجشناد هاگدید غراف ، نلایصحتلا یه یاضعا و أ یراتسرپ یملع ت داجیا موزل دروم رد نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد هعماج تشادهب یراتسرپ سورد لصفرس رد تارییغت دمحم اضر یئافطصم * ژآ لاضن ** * ضع و یه أ یملع ت یراتسرپ هورگ نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد ییامام و یراتسرپ هدکشناد ناریا ،نیوزق ، ** وضع یه أ نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد ییامام و یراتسرپ هدکشناد ییامام هورگ یملع ت ناریا ،نیوزق ، :تفایرد خیرات 3 / 01 / 33 :شریذپ خیرات 5 / 01 / 33 سردآ :نفلت ،ییامام و یراتسرپ هدکشناد ،نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد ،رنهاب دیهش راولب ،نیوزق :لوئسم هدنسیون 11033133120 Email: nezal_ajh@yahoo.com :هدیکچ نیمز :ه یکی هعماج دعب یراتسرپ هتشر داعبا زا یم هتشر نیا رگن قیفلت هك دشاب آ یم هعماج تشادهب اب ن راك رد دناوت آ ك ءاقترا و یدم یمك و یفی یگدنز آ زا هعماج داح تیمها لباق یمسج و یناور رظن هدوب ت و أ ازسب ریث ی دشاب هتشاد ی . نف و شناد ءاقترا ا یرو ب رییغت تازاوم ه هعماج یاهزاین ، ار یشزومآ ماظن رد رییغت ترورض یم دبلط . :فده ،قیقحت نیا یلصا فده همانرب قباطت نازیم نییعت ی هعماج تشادهب یراتسرپ یرظن دحاو یسرد 0 ، 1 و 3 هتسویپ یسانشراك هرود یراتسرپ دربراك و نامز ،اوتحم رظن زا نیلاب رد نایوجشناد و نانكراك یاهزاین اب یم دشاب ، شزومآ رما رد عفنیذ دارفا تارظن زا هدافتسا اب هك .دیدرگ هارمه هعماج تشادهب یراتسرپ شور اه : حت كی هعلاطم نیا پ هعماج و هدوب یفیصوت قیق شهوژ هیلك لماش ی یراتسرپ نایوجشناد اف و دیتاسا ، غر اتسرپ نلایصحتلا یم یر -دشاب . عمج شور آ هداد یرو اه ب ه و هبحاصم هلیسو شسرپ همان راك سورد لصفرس زا هدافتسا اب هك دوب هتخاس ققحم آ سورد و یزروراك و یزوم ج تشادهب یروئت هعما 0 و 1 و 3 سپس .دش هیهت و میظنت طسوت هنومن اه هداد و دش لیمکت اه دراو ازفا مرن ر 02 SPSS دش زا هدافتسا اب و آ رام یفیصوت آ زیلان دش . دادعت 30 ،وجشناد 3 و دیتاسا زا رفن 03 غراف زا رفن ال ًاعمج نلایصحت 012 رفن .دندومن تكرش هعلاطم نیا رد هتفای اه : تارمن نیگنایم دحاو هدش بسك یروئت یاه دربراك و نامز ،اوتحم رد بیترت هب 03 / 4 ± 30 / 00 و 24 / 4 ± 21 / 3 و 25 / 4 ± 21 / 01 و نیگنایم تارمن راك سورد یارب هدش بسك آ هعماج تشادهب یزروراك و یزوم یارب آ نان بیترت هب 20 / 0 ± 52 / 1 و 34 / 0 ± 33 / 1 و 30 / 0 ± 03 / 1 ب دو . هجیتن یریگ رب : هتفای ساسا ب یاه ه هدمآ تسد یاتسار رد سورد لصفرس هك دندوب دقتعم نایبرم و دیتاسا تیولوا یاه یتشادهب ق یلو دراد رار نایوجشناد غراف و ال نلایصحت سورد دروم رد یزومآراك یم یرورض ار یرگنزاب هب زاین .دنتسناد هك دندقتعم نیققحم سانم طابترا نتشاد اب ب أت نانكراك رب یتبثم ریث دراد ینیلاب یریگدای تورپ هب هجوت . لک جیاتن زا هدش جارختسا یداهنشیپ ریثأت یتبثم طیحم رد ه یا نایوجشناد یارب یلمع همزلا و دراد هارمه هب نایوجددم دامتعا بسك و ی هاگدید یکیدزن رما نیا یم نانكراك و دیتاسا ،وجشناد یاه .دشاب دیلک هژاو اه : لصفرس راك ،هعماج تشادهب سرد آ هصرع یزوم ی ،تشادهب غراف ،نایوجشناد یه ،نلایصحتلا أ یملع ت هویش :هلاقم هب دانتسا ی Mostafaie MR, Ajh N. View point of students & graduates &faculty members’ of Qazvin nursing midwifery faculty about nursing community health curriculum. The Journal of Medical Education and Development, 2015; 7(1): 13-22
:همدقم نف و شناد ءاقترا ا یرو رییغت تازاوم هب هعماج یاهزاین حت ترورض نآ لابند هب هك تسا زین یشزومآ ماظن رد لو یم مشچ هب دیآ ، اما نیا ماجنا وگ شهوژپ نودب تارییغت هن بحاص طسوت هزوح ره نارظن ی دمآراك نیقی هب یصصخت .دوب دهاوخن شزومآ همانرب و یزیر مه هب یاهدنیارف هتسویپ ا هژورپ ره تیقفوم یاهزاین شیپ ز یا نتسه د هك فده هن ییا ناش راتفر رد مزلا تارییغت داجیا یم دشاب ( 0 ) . شزومآ لاع تفرشیپ اب ماگمه تكرح زا هتشذگ ی یاه یملع زور ایند یتسیاب ، ینامز طیارش ساسا رب ـ کم ،ینا 41 ،هعسوت و یکشزپ شزومآ همانلصف / ناتسبات و راهب ،لوا هرامش ،متفه لاس ،نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد 34 هوژپ هلاقم / ش ی
،یمیلقا صتقا ت هعماج یاهزاین اب یعامتجا و یدا قباط و دشاب هتشاد و تشادهب هزوح رد هژیو روط هب رما نیا تلاسر لیلد هب هك تسا رادروخرب یرتشیب تیمها زا نامرد د یتشادهب ماظن .تسا هعماج تملاس ءاقترا و ظفح ر ریس رب یرورم رد یتشادهب تامدخ لوحت ماغدا و ناریا یتشادهب تامدخ اب یکشزپ شزومآ ـ ینامرد ارییغت ت رد ار یریگمشچ یم ناشن ماظن نیا دهد ( 1 ) هار زا یکی یاه و رثؤم نا ریذپانراک همانرب یارب اقترا و یزیر ء تیفیك همانرب ،شزومآ تسا یسرد یزیر ( 0 ) . ره یدوجو لیلد ت ،یشزومآ متسیس فده هب ندیشخب ققح ماظن نآ یاه تسا تیولوا و لیلحت یتسرد هب دیاب هك ور هب نآ یاه ینش و نییعت ،دشاب هدش حیرصت ات تكرح حیحص تیلاعف و ار فادها نآ ققحت تهج ،دزاس نکمم همانرب عقاو رد یزیر و یسرد تیلاعف لکش فادها ساسا رب نآ نورد یاه و هتفرگ نآ هب یبایتسد نازیم اه ، ام تیقفوم نازیم رد ار همانرب نآ یم صخشم یشزومآ یزیر دنك ( 3 ) راهظا هب انب اضعا رتشیب ی یه أ هار زا یکی ،یملع ت یفیك ءاقترا یاه ت اگشناد درکلمع ه اه دوبهب تسا شزومآ ( 4 ) رد یمامت ارف ناهج یاهروشك رب شزومآ دنی زاین ساسا هعماج یاه ، ،یگنهرف داعبا و ریگارف یاهزاین متجا یعا رد هعماج تهج یدنمناوت ءاقترا و هدوب اه یلع عماوج رد راتخاس توافت مغر فلتخم ، رب یگمه روخرب موزل دنمفده یراتخاس زا یراد هدیقع مه دنا ( 5 ) . مهم فیاظو زا یکی تقیقح رد شهوژپ هزوح نارگ ی و تشادهب نییعت زا سپ تملاس تیولوا یاه روشك زور طیارش هب هجوت اب یتشادهب ، ت نییع همانرب نیب قباطت نازیم هتشر یسرد یاه فلتخم یاه نیا اب یتشادهب تیولوا .تسا هعماج یاهزاین و اه ملع زا یبیكرت یراتسرپ یمامت یتسیاب و تسا رنه و شزومآ هبنج ود نیا بیكرت رب نآ ینیلاب و یرظن یاه دنشاب هتشاد دیكأت ( 1 ) نآ نیب هلصاف لمع رد یلو رد هچ سرد سلاك یم هتخومآ چ نآ و دوش هب نیلاب رد هك یزی یم هتفرگ راك دایز رایسب دوش تشادهب یراتسرپ ،تسا و رنه ملع هعماج حرط رشب داهن ساسا رب و تسا لمع -یم راوتسا و یزیر شاب نمضتم نآ هب لمع هك یملع د هعماج داجیا هجیتن رد و ملاس و ایوپ یا اب و روراب یلسن .دوب دهاوخ ملاس و طاشن یکی هعماج دعب یراتسرپ هتشر داعبا زا شر نیا رگن هت یم قیفلت هك دشاب آ یم هعماج تشادهب اب ن رد دناوت راك آ رظن زا هعماج داحا یگدنز یمك و یفیك ءاقترا و یدم تیمها لباق یمسج و یناور هدوب ت و أ یازسب ریث شاد ی هت رنه و ملع تشادهب .دشاب شیپ یریگ یرامیب زا اه لاوط ، ین لاس ندرب لااب و رمع ندرك هلیسو هب یتم ششوك ی تسا یعامتجا درف تشادهب یارب ساسا نیمه رب ، ،ی یمومع ، یناور و فیرعت ییاذغ دراد دوجو یصخشم یاه . هلصاف ی نیب آ ن سرد سلاك رد هچ آ هداد شزوم یم و دوش هئارا ی ینیلاب نآ ، هجوت دروم یلکشم ناونع هب نیسردم ، ا .تسا یراتسرپ نایوجشناد و نانكراك غ بل عوضوم نیا رب هنیمز نیا رد ناهج رد هدش ماجنا تاعلاطم و یرظن یریگدای نیب یریگمشچ توافت هك دنراد تللاد یم هدهاشم هدش هئارا ینیلاب تامدخ دوش ، زا آ ن اج ی ی ك ه یراتسرپ هفرح هلمج زا هورگ رد تیمها اب یاه یلغش یاه یتشادهب ـ نهامه تسا هعماج رد ینامرد نیب یگ آ ن هچ یم هداد شزومآ آ و دوش ن یم لمع نیلاب رد هچ ددرگ ، ایسب ر یم رظن هب مهم دسر شهوژپ و رب زین یراتسرپ یاه تیلاعف رب رتمك و دنراد یرتشیب زكرمت یروئت یاه تیلاعف اب .دنراد زكرمت ینیلاب یاه ن و ثحب تمدق دوجو زی یسررب ماجنا هنیمز نیا رد ددعتم یاه ، یم رظن هب دسر لضعم نیا یارب بسانم لح هار نتفای آ و تسین ناس زیرگ یهاگ ندوب ریذپان زا نیا گدنز رد ار ناراتسرپ بلطم ی هفرح ینارگن راچد دوخ یا یم دیدش یاه دیامن ( 2 ) . هدیا ی لاومعم یسرد همانرب حلاصا رد ذ هورگ نه یم لکش ناداتسا زا یکچوك رب هك دریگ دنرواب نیا یمن دوجوم سورد لصفرس تهج ار نایوجشناد دناوت م اب ییورایور زا دعب هك یتلاکشم و تاعوضو غراف و هعماج رد یلیصحتلا طیحم اب یتملاس تبقارم یاه آ ن یم هجاوم اه لماك روط هب دنوش آ دام دیامن ه ( 3 ) . یارب اذل رد یشزومآ لنسرپ و دیتاسا همه تیامح و تكراشم بلج موزل لیلاد دیاب یلعف سورد لصفرس حلاصا رد هاگشناد داجیا موزل دروم رد نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد یراتسرپ یملع تأیه یاضعا و نلایصحتلا غراف ،نایوجشناد هاگدید / راکمه و ژآ /... تارییغت 41
هنماد و نآ حلاصا و رییغت ی نامز و تارییغت نیا تعسو یارب بسانم آ ن ب اه ه هداد حیضوت ینیع و فافش روط دوش ( 0 ) . همانرب زا فده یراتسرپ نلاك یاه غراف ، ندش لیصحتلا یتملاس تبقارم طیحم رد هك تسا یدنمناوت ناراتسرپ ا یاتسار رد و هدرك داجیا تبثم رییغت ز تیفیك یاقتر یگدن هداوناخ دارفا هورگ ، .دنرادرب مدق هعماج یلك روط هب و اه تسا مزلا فده نیا هب ندیسر یارب روم یلعف مولوکیروك د ق یرگنزاب ایوجشناد ،دیتاسا یرگنزاب نیا رد .دریگ رار ن ، غراف جیاتن و دوجوم عضو زا یمومع یتیاضران ،نلایصحتلا ناد ینوریب و ینورد یبایشزرا هدکش هاگشناد و اه دم اه ناری یم یماح شقن دناوت هدنرادزاب ای دنك افیا ( 00 -3 ) . رج لماش یرگنزاب مولوکیروك موادم تاحلاصا نای یم ب هاگشناد دیتاسا طسوت هك دشاب ه یدارفنا تروص رد ای هورگ ب كچوك یاه ه ب اب و بترم تروص هره عبانم زا یریگ یم تروص دوجوم و هعسوت هك تشاد رظن رد دیاب .دریگ سورد لصفرس رییغت ، دیتاسا زا یدایز تقو و یژرنا یم دریگ ، همه دناوتب ات تسا ساسح و قیقد یدنیارف اذل ی دوش یسررب سورد لصفرس یلعف بناوج تعسو نازیم . رد رییغت ت تحت سورد لصفرس أ تسا یناوارف لماوع ریث ، ك ینامز تدم هلمج زا مولوکیروك یارجا و داجیا زا ه یم ،درذگ آ و طیارش رییغت نازیم و تیهام ،یرگنزاب نیرخ طیحم آ هعماج و یشزوم هیامرس ، یساسحا و یرکف یراذگ ینورد یبایشرا جیاتن و یرگنزاب هتیمك یاضعا ( 01 ) . یلماوع زا یکی ارجا تیروف هك مولوکیروك یرگنزاب ی یم باجیا ار امدخ رد رییغت دنك تبقارم زكارم رد ینیلاب ت یتملاس نامزاس تاراظتنا و اهراجنه ، هعماج ای هدکشناد ای یم رظن دروم دشاب ( 02 -03 ) . راکمه تیامح یرگنزاب یارجا یارب نا ، نیلوئسم ، غراف و نایوجشناد اذل .تسا یرورض یرما نلایصحتلا ب یرگنزاب ه یلمع و درادن شزرا هبناج كی ای یدرف تروص دوب دهاوخن ( 03 -03 ) . هطیح زا همانرب رد هك ییاه یزیر تیولوا یاه تسایس نارازگ نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد ظن دروم هدوب ر هعماج یراتسرپ تسا ن تسا رگ ( 01 ) ، ب نیا هك سورد رد دع یم هئارا هعماج تشادهب لماش و دوش شش و یرظن دحاو هس دحاو یزومآراك یم دشاب ، زا آ ن دارفا اب دحاو نیا هك اج رب و ملاس ساسا شیپ یریگ هیاپ هیوناث و هیلوا یر هدش یز .تسا رادروخرب یصاخ تیمها زا تسا فده اب تملاس حرط یارجا یاتسار رد هعلاطم نیا اذل یاوتحم قباطت نازیم یسررب تشادهب یراتسرپ سرد یم هك هعماج هدامآ یارب دناوت هئارا یارب ناراتسرپ یزاس ی یهجوت لباق شقن یریگشیپ فلتخم حوطس رد تامدخ یحارط دشاب هتشاد یدرگ د . ،قیقحت نیا یلصا فده همانرب قباطت نازیم نییعت ی هعماج تشادهب یراتسرپ یرظن دحاو یسرد 0 ، 1 و 3 هرود یراتسرپ هتسویپ یسانشراك دربراك و نامز ،اوتحم رظن زا نیلاب رد نایوجشناد و نانكراك یاهزاین اب یم ك دشاب اب ه یراتسرپ شزومآ رما رد عفنیذ دارفا تارظن زا هدافتسا .دیدرگ هارمه هعماج تشادهب شور اه : ت كی هعلاطم نیا و هدوب یفیصوت قیقح هیلك ی یراتسرپ نایوجشناد ( هك رد لاح ندنارذگ یزروراك دحاو هعماج تشادهب هصرع دندوب ،) و موس لاس نایوجشناد لك دندوب هدنارذگ ار هعماج تشادهب یراتسرپ سرد هك مراهچ ینامرد یتشادهب زكارم یراتسرپ نانكراك همه نینچ مه و دیهش و ارهز نیئوب ،ناتسكات نیوزق نایدنلب ، اسا و دیت برم هعلاطم نیا رد یتشادهب زكارم نانكراك و نیلاب نای .دندش هداد تكرش هنومن شور ب یریگ ه رامشرس تروص ی دوب شور . عمج آ هداد یرو ب اه ه هلیسو ی طسوت هبحاصم ماجنا پ ژ شهو و نارگ لیمکت شسرپ همان ب هك دوب هتخاس ققحم ا راك سورد لصفرس زا هدافتسا آ سورد و یزروراك و یزوم یروئت هعماج تشادهب 0 و 1 و 3 و دش هیهت و میظنت یارب ره آ ترکیل زا متی ود هنیزگ فص( یا ر و بسانم ان یارب 0 بسانم یارب ) دیدرگ هدافتسا . شسرپ یاراد همان جنپ ب شخ كی شخب ،دوب ( هعماج تشادهب یراتسرپ 0 ) لماش 03 41 ،هعسوت و یکشزپ شزومآ همانلصف / مولع هاگشناد ناتسبات و راهب ،لوا هرامش ،متفه لاس ،نیوزق یکشزپ 34 هوژپ هلاقم / ش ی
س ؤ یوگ هس لا ه یا )دربراك ،تعاس ،یوتحم( ، مود شخب شسرپ همان هعماج تشادهب یراتسرپ( 1 لماش ) 04 س ؤ لا ، شسرپ موس شخب همان رپ( هعماج تشادهب یراتس 3 لماش ) 04 س ؤ هیوگ هس لا یا ، شسرپ مراهچ شخب همان یراتسرپ یزومآراك( لماش )هعماج تشادهب 4 س ؤ لا رد و مجنپ شخب تیاهن تشادهب یراتسرپ هصرع رد یزومآراك( )هعماج هك س دادعت ؤ تمسق نیا تلاا 4 س ؤ نیزگ ود لا ه یا .دوب رابتعا زا سپ ،یجنس طسوت شهوژپ ماجنا اب نارگ زا هبحاصم نایوجشناد زكارم یراتسرپ نانكراك و دیتاسا ، و دش لیمکت شور زا رامآ یاه تهج یفیصوت و هیزجت و دیدرگ هدافتسا تاعلاطا لیلحت هداد اه رازفا مرن اب 02 SPSS دروم آ تفرگ رارق زیلان . رایعم و موس لاس نایوجشناد لك :هعلاطم هب دورو دندوب هدنارذگ ار هعماج تشادهب یراتسرپ سرد هك مراهچ ینامرد یتشادهب زكارم یراتسرپ نانكراك همه نینچ مه و دیهش و ارهز نیئوب ،ناتسكات طم نیا رد نیوزق نایدنلب هعلا .دندش هداد تكرش هتفای اه : دادعت 30 د هعلاطم نیا رد وجشنا دندومن تكرش . هیلك ی و موس لاس رد نایوجشناد چ رد یراتسرپ هتشر مراه لیصحت هب لوغشم نیوزق ییامام و یراتسرپ هدکشناد وب .دند دادعت 10 ركذم رفن ( 30 دصرد و ) 51 م رفن ؤ ثن ( 21 دصرد دندوب درجم تیرثكا .دندوب ) ( 30 لداعم رفن 30 دصرد ) و ینس نیگنایم 31 / 4 ± 00 / 13 .دوب لاس نیگنایم یروئت سورد یارب نایوجشناد طسوت هدش بسك تارمن .تسا هدش دراو كی هرامش لودج رد هك تسا ركذ هب مزلا هعماج تشادهب یلك هرمن 0 ، 03 هعماج تشادهب و 1 و 3 لماش 04 .دوب هدودحم ی نیب تارمن 1 ات 03 یارب تشادهب 0 و 1 ات 04 تشادهب یارب 1 و 3 .دوب رب ساسا لصفرس هك دندوب دقتعم نایوجشناد هدش بسك تارمن یاهزاین اب سورد آ .دراد بسانت نیلاب رد نان تارمن نیگنایم هدش بسك راك سورد یارب آ یزوم هصرع رد هعماج تشادهب یزروراك و هعماج تشادهب رد هرامش لودج 0 هتشون .تسا هدش هك تسا ركذ هب مزلا راك سورد یارب یلك هرمن آ یزوم 4 .تسا هدوب هدودحم نیب تارمن رفص و راهچ رب .تشاد رارق بسك تارمن ساسا سورد دندوب دقتعم نایوجشناد هدش یزومآراك ب ه روط دادعت .تسا بسانتم هعماج یاهزاین اب طسوتم 3 زا نت هعلاطم نیا رد دیتاسا شسرپ همان ار هطوبرم یاه لیمکت .دندومن رفن جنپ زا شیب هقباس نیسردم زا هد ت لاس سیرد دنتشاد ، هرامش لودج 1 طسوت هدش هداد تارمن نیگنایم یم ناشن ار دیتاسا دهد ، نامه یم ناشن لودج هك روط دهد اش و دیتاسا و نایوجشناد تارظن غ سورد دروم رد نیل بیرقت یرظن ًا یم هباشم ن اب ار سورد لصفرس و دشاب ی یاهزا هدومن دادملق بسانم هعماج دنا . 03 ق تشادهب زكارم نانكراك زا رفن ن ناتسكات و نیوز زی لیمکت زا سپ شسرپ همان دنداد تدوع ار همه ی دارفا نیا راك هقباس زا رتشیب 01 لاس دنتشاد . هرامش لودج هب هجوت اب 0 سورد یاوتحم نایوجشناد ، هعماج یاهزاین اب قباطت رظن زا ار یزومآراك و یروئت ار رد یلو .دندرك یبایزرا بسانم ابیرقت نیوزق ب ب هط نامز ا سورد نیا بلاطم ندوب یدربراك و ، آ اب هسیاقم رد ار نان هب مزلا .دندرك دادملق یفاكان دیتاسا رثكادح تسا ركذ هرمن هعماج تشادهب سرد یارب 0 و 1 و 3 بیترت هب 03 ، 04 ، 04 و یزومآراك سورد یارب و دوب هدش هتفرگ رظن رد یزروراك 4 .دوب اکمه و ژآ /... تارییغت داجیا موزل دروم رد نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد یراتسرپ یملع تأیه یاضعا و نلایصحتلا غراف ،نایوجشناد هاگدید ر / 41
لودج 4 . طسوت هدش بسک تارمن نیگنایم نایوجشناد هعماج یاهزاین اب هعماج تشادهب سورد بسانت یارب هرامش لودج هب هجوت اب 1 یروئت سورد نیسردم بلغا ، ار )دربراك ،نامز ،اوتحم( هعماج تشادهب یزومآراك و اب قباطم یارب یموزل و دندوب هدرك ناونع هعماج یاهزاین رییغت آ ن .دندوب هدرکن زاربا اه لودج 2 . هعماج تشادهب سورد بسانت یارب نیسردم طسوت هدش بسک تارمن نیگنایم هعماج یاهزاین اب هرامش لودج 3 نیا طسوت هدش هداد تارمن نیگنایم یم ناشن ار رشق هورگ اب داضتم یتارظن هورگ نیا دهد ه یا رد دیاب هك دندوب دقتعم و دنتشاد یزومآراك دروم رد یلبق .دوش رظن دیدجت ینیلاب سورد لصفرس ج هب هجوت اب لود هرامش 3 هاگنامرد رد راتسرپ نیلغاش ، ار یرظن سورد اه هدرك ناونع بسانم یزومآراك دروم رد و دندوب اه رظن رد تیلاعف یارب ار اهدحاو نیا نانآ بلغا و دنتشادن دعاسم رییغت و یرگنزاب هب دنمزاین و یفاكان هدنیآ رد زكارم نیا لصفرس هبنج رب دیكأت و اوتحم و نامز رظن زا اه یاه .دنتشاد یدربراك یروئت سورد اوتحم نامز دربراک رایعم فارحنا /لک نیگنایم هعماج تشادهب 0 نیگنایم 03 / 01 نیگنایم 11 / 00 نیگنایم 11 / 10 32 / 4 ± 42 / 00 ±5/14 رایعم فارحنا 5 /11 رایعم فارحنا ±4 /10 رایعم فارحنا هعماج تشادهب 1 نیگنایم 00 / 00 نیگنایم 33 / 3 نیگنایم 50 / 3 53 / 4 ± 00 / 1 0 رایعم فارحنا 35 / 4 ± رایعم فارحنا 10 / 4 ± رایعم فارحنا 33 / 4 ± هعماج تشادهب 3 نیگنایم 13 / 1 0 نیگنایم 33 / 3 نیگنایم 04 / 3 35 / 5 ± 50 / 3 فارحنا رایعم 30 / 5 ± رایعم فارحنا 33 / 5 ± رایعم فارحنا 30 / 5 ± نیگنایم 03 / 4 ± 03 / 00 32 / 4 ± 12 / 1 0 31 / 4 ± 33 / 3 35 / 5 ± 41 / 1 0 )دصرد(عمج 50 / 3 3 ( 34 ) 00 / 1 3 ( 23 ) 31 / 3 1 ( 22 ) 23 یزومآراك سورد هعماج تشادهب یزومآراك 55 / 0 ± 23 / 1 21 / 0 ± 01 / 1 50 / 0 ± 50 / 1 50 / 0 ± 3 2 / 1 هصرع رد یزروراك 32 / 0 ± 0 / 3 50 / 0 ± 50 / 1 43 / 0 ± 32 / 1 43 / 0 ± 00 / 1 نیگنایم 45 / 0 ± 34 / 3 2 / 0 ± 23 / 1 53 / 0 ± 33 / 1 51 / 0 ± 33 / 1 )دصرد(عمج 23 / 4 ( 50 ) 30 / 5 ( 23 ) 54 / 5 ( 23 ) 24 یروئت سورد اوتحم نامز دربراک رایعم فارحنا /لک نیگنایم تشادهب هعماج 0 نیگنایم 03 / 03 نیگنایم 03 / 01 نیگنایم 01 / 05 30 / 3 ± 35 / 03 رایعم فارحنا 53 / 1 ± رایعم فارحنا 03 / 3 ± رایعم فارحنا 33 / 3 ± هعماج تشادهب 1 نیگنایم 21 / 00 نیگنایم 35 / 01 نیگنایم 01 / 03 03 / 1 ± 43 / 01 رایعم فارحنا 13 / 1 ± رایعم فارحنا 33 / 1 ± رایعم فارحنا 0 / 0 ± تشادهب هعماج 3 نیگنایم 01 / 00 نیگنایم 15 / 00 نیگنایم 51 / 00 34 / 1 ± 13 / 00 رایعم فارحنا 44 / 3 ± رایعم فارحنا 43 / 1 ± رایعم فارحنا 33 / 1 ± نیگنایم 33 / 1 ± 11 / 01 03 / 1 ± 13 / 01 05 / 1 ± 14 / 03 00 / 1 ± 53 / 01 )دصرد(عمج 20 / 32 ( 00 ) 03 / 32 ( 01 ) 34 / 33 ( 00 ) 03 سورد یزومآراک هعماج تشادهب یزومآراك 12 / 0 ± 33 / 3 42 / 1 ± 35 / 3 42 / 1 ± 35 / 3 22 / 1 ± 21 / 3 هصرع رد یزروراك 31 / 1 ± 35 / 3 31 / 1 ± 35 / 3 34 / 1 ± 21 / 3 30 / 1 ± 31 / 3 نیگنایم 00 / 1 ± 52 / 3 50 / 1 ± 35 / 3 2 / 1 ± 22 / 3 20 / 1 ± 24 / 3 )دصرد(عمج 01 / 3 ( 03 ) 5 / 3 ( 33 ) 33 / 3 ( 31 ) 30 41 ،هعسوت و یکشزپ شزومآ همانلصف / راهب ،لوا هرامش ،متفه لاس ،نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد ناتسبات و 34 هوژپ هلاقم / ش ی
لودج 3 . هعماج یاهزاین اب هعماج تشادهب سورد بسانت یارب لغاش ناراتسرپ طسوت هدش بسک تارمن نیگنایم هرامش لودج هب هجوت اب 4 هسیاقم اب ، ی تارمن نیگنایم راتسرپ نیلغاش و دیتاسا ،نایوجشناد طسوت هدش بسك نومزآ( ANOVA ) و فرط كی زا نیلغاش تارظن نیب رگید فرط زا دیتاسا و نایوجشناد رد لصفرس اب طابترا نعم توافت یزومآراك سورد ی راد ( 15 / 1 P< ) .دراد دوجو لودج 1 . هدش بسک تارمن نیگنایم هعماج تشادهب سورد بسانت یلک هعماج یاهزاین اب ثحب یریگ هجیتن و : جیاتن هعلاطم نیا هك داد ناشن لصفرس نایوجشناد سورد یروئت بسانتم یدودح ات ار ( 23 دصرد ) یم دنناد ، ره یضعب دنچ زا نآ زا اه دننام بلاطم زا یخرب ندوب دایز تشادهب 1 و 3 تشادهب ندوب یدربراكریغ زین و 1 و 3 دندوب یكاش . ب لكرد اما ه روط یتبثم یبایزرا طسوتم یروئت سورد اوتحم نامز دربراک رایعم فارحنا /لک نیگنایم هعماج تشادهب 0 نیگنایم 53 / 04 نیگنایم 30 / 00 نیگنایم 03 / 03 43 / 3 ± 40 / 03 ±3/41 رایعم فارحنا ±3/51 رایعم فارحنا ±1/31 رایعم فارحنا هعماج تشادهب 1 نیگنایم 01 / 00 نیگنایم 10 / 01 نیگنایم 30 / 01 42 / 3 ± 23 / 01 رایعم فارحنا 43 / 3 ± فارحنا رایعم 31 / 3 ± رایعم فارحنا 23 / 3 ± هعماج تشادهب 3 نیگنایم 43 / 00 نیگنایم 10 / 01 نیگنایم 43 / 00 04 / 4 ± 15 / 00 رایعم فارحنا 01 / 4 ± رایعم فارحنا 00 / 3 ± رایعم فارحنا 01 / 3 ± نیگنایم 05 / 3 ± 30 / 01 54 / 3 ± 33 / 01 25 / 3 ± 14 / 01 20 / 3 ± 30 / 00 )دصرد(عمج 02 / 33 ( 01 ) 1 / 13 ( 50 ) 04 / 32 ( 01 ) 30 یزومآراك سورد تشادهب یزومآراك هعماج 01 / 1 ± 32 / 0 53 / 1 ± 31 / 0 53 / 1 ± 31 / 0 41 / 1 ± 31 / 0 هصرع رد یزروراك 51 / 1 ± 12 / 0 53 / 1 ± 30 / 0 53 / 1 ± 31 / 0 41 / 1 ± 31 / 0 نیگنایم 31 / 1 ± 30 / 0 53 / 1 ± 34 / 0 51 / 1 ± 10 / 0 43 / 1 ± 30 / 0 عمج )دصرد( 21 / 1 ( 31 / 1 ) 20 / 1 ( 31 / 1 ) 52 / 1 ( 31 / 1 ) 31 یروئت سورد اوتحم نامز دربراک هعماج تشادهب 0 نیگنایم 31 / 01 نیگنایم 31 / 0 نیگنایم 01 رایعم فارحنا 03 / 4 ± رایعم فارحنا 02 / 4 ± رایعم فارحنا 32 / 4 ± هعماج تشادهب 1 نیگنایم 03 / 01 نیگنایم 31 / 01 نیگنایم 13 / 01 رایعم فارحنا 52 / 3 ± رایعم فارحنا 03 / 4 ± رایعم فارحنا 10 / 4 ± هعماج تشادهب 3 نیگنایم 32 / 01 نیگنایم 20 / 3 نیگنایم 35 / 3 رایعم فارحنا 01 / 4 ± رایعم فارحنا 35 / 4 ± رایعم فارحنا 11 / 5 ± نیگنایم 03 / 4 ± 30 / 00 24 / 4 ± 21 / 3 25 / 4 ± 21 / 01 هعماج تشادهب یزومآراك 24 / 0 ± 32 / 1 30 / 0 ± 43 / 1 31 / 0 ± 52 / 1 هصرع رد یزروراك 31 / 0 ± 32 / 1 30 / 0 ± 30 / 1 30 / 0 ± 30 / 1 نیگنایم 20 / 0 ± 52 / 1 34 / 0 ± 33 / 1 30 / 0 ± 03 / 4 هاگدید اجیا موزل دروم رد نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد یراتسرپ یملع تأیه یاضعا و نلایصحتلا غراف ،نایوجشناد راکمه و ژآ /... تارییغت د / 41
دنتشاد دیتاسا طسوت هدش بسك نیگنایم نیا ب رتشی دوب ( 03 دصرد ). نیلغاش رظن قبط 30 دصرد آ ن بسانم ار مك هكدنتسناد هب طوبرم بسانت نیرت صاصتخا نامز هداد هب هدش تسا هدوب سرد یفاك ار نامز رگید یترابع هب یمن ب دنتسناد ه تشادهب دروم رد صوصخ 1 و 3 نامز نیا .دنتسادن بسانتم ار یرهمجرذوب ب دوخ قیقحت رد ر ور ی هاگدید یکشزپ نایوجشناد صوصخ رد لصفرس رییغت یاه ،هك تفای تسد هجیتن نیا هب یکشزپ كیزیف سرد ت رییغ لصفرس یاه سرد نیا ب یدربراك كیزیف شیارگ اب ه هنیمز رد صوصخ ی شور ریوصت یاه نردم یرادرب تسا نایوجشناد قفاوت دروم یکشزپ ( 3 ) . رد قیقحت رضاح 24 دصرد دندوب دقتعم نایوجشناد هك یسرد همانرب نیب یاهدحاو یزومآراك تیولوا و یاه دوجو مزلا قباطت ناتسا و دراد دنتشاد داقتعا هك تحم سورد یاو یزومآراك تسا بسانمان و یل ندوب یدربراك و ینامز رظن زا ، آ ن ه ار ا بسانم .دندرك ناونع رت نیا دیتاسا یزومآراك و اوتحم و نامز رظن زا ار اه دودح ندوب یدربراك 30 دصرد نیا و دنتسناد بسانم ك نیلغاش هك تسا یلاحرد م ار هرمن نیرت هداد شخب هب ا دن آو ن ار .دندرك یفرعم بسانمان یعوضوم نیرتشیب و نایوجشناد ضارتعا دروم هك غراف دوب نلایصحتلا سرد رد هعماج 0 دننام یدراوم و هچخیرات هاتوك نامز تدم رظن هب یراتسرپ میهافم ت یر دراد زاین . تسایس شخب تسایس اب بسانتم یتیعمج یاه ه یا درگ میظنت ام روشك .د ردام تملاس و هداوناخ میظنت شخب و رییغت هب زاین ناكدوك و یم ار یرتشیب نامز بلط .د هب رتشیب نامز صاصتخا آ یغت و هداوناخ شزوم رد ری تیولوا یاوتحم هیاپ تامدخ و یتشادهب یاه همانرب و نمیا یزاس نیا یارب تدم شیازفا و ام هعماج اب بسانتم شخب دندوب راتساوخ ار اه و و سرادم تشادهب ثحب یارب یرتشیب نامز و ماغدا مه رد نكاما تشادهب آ ن اه دوش هتفرگ رظن رد نچ مه ، نی و راتسرپ دنیارف دربراك ماظن ب ناهج و ناریا رد تامدخ یبایزرا یاه ه لیلد شهاك ندوبن یدربراك .دیای هعماج تشادهب دروم رد 1 نیا دراوم كذ ر دوب هدش ، رد هرواشم دروم ی شقن و جاودزا زا لبق یاهدرکلمع و اه هداوناخ یاضعا ت و ینیبزاب هب زاین أ دراد یرتشیب دیك ، مه -نینچ هداوناخ رد یراتسرپ دنیارف و لزنم زا دیدزاب لوصا رد نارحب دروم رد ،دراد نامز تدم و اوتحم شهاك هب زاین ت هب زاین راتفر ءوس و هداوناخ أ دیك براك دراوم رب رتشیب یدر .دراد دوجو هعماج تشادهب دروم رد 3 رد شیازفا دننام یدراوم لصفرس یاوتحم و تدم دوب هدش ناونع ریز یاه تشادهب ، تشادهب ،نکسم و نكاما تشادهب ،ییاذغ داوم و هیذغت هفرح ب و یا لا ا و یعیبط یای طیارش رد مزلا تامادق مه یرارطضا ثحبم رد نینچ رتهب یراتسرپ رد شهژپ تسا تمسق رد .دوش هفاضا قیقحت یژولودتم یدراوم دننام آ بیس و طیحم رد دوجوم ییایمیش و یکیزیف یاه شور اب هلباقم یاه آ ن ح یتشادهب تامدخ تیریدم ، ی فذ ا ت یدربراك تاکن رب اهنت أ .دوش دیك راك اب طابترا رد آ هعماج تشادهب یزوم 0 و نایوجشناد نانكراك راك نامز تدم شیازفا رب آ ت یزوم أ .دنتشاد دیك راك دروم رد عوضوم نیا آ یزوم تشادهب یراتسرپ هصرع نكاما تشادهب لصفرس رد نامز تدم لیلقت لماش هعماج تدم شیازفا عفن هب سرادم تشادهب و لزنم رد تبقارم و راك آ اتسور یزوم .دوب نامه ینامیپ هك روط ( 4 ) و Sandra ( 04 ) هدرك ناونع دنا آ هعماج رد ینیلاب شزوم م شور كی ؤ رث یریگدای د شر ر هت یراتسرپ نیا هك تسا شور هئارا ناوت ی م تامدخ ؤ رترث و م دوبهب تبقار و نایوجددم زا یتشادهب یاه هئارا ی تبقارم رتلااب ینمیا اب اه هنیزه و یشخبرثا و ی یاپ نی ار رت یارب آ یپ رد هدنی دهاوخ تشاد . جیاتن زا هعلاطم نیا جیاتن یفجن قیقحت روپ و ناراکمه ( 05 ) ات یم رتمك یدودح اریز ،دشاب هعلاطم رد ناشیا زا 52 رفن وجشناد ی حرط رد هدننك تكرش 0 / 32 22 ،هعسوت و یکشزپ شزومآ همانلصف / ناتسبات و راهب ،لوا هرامش ،متفه لاس ،نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد 34 هوژپ هلاقم / ش ی
زا دصرد سورد زا نایوجشناد یزومآراك هعماج تشادهب و یضار ار نآ دملق بسانم .دندوب هدرك دا لك رد نیا نینچ یم رظن هب و نایوجشناد هك دسر ات نیلغاش کرتشم تارظن دراوم یخرب رد مه اب یدودح همه رد دیتاسا یلو دنراد ی هتشاد دعاسم تارظن دراوم دنا . نتم رد هدش ركذ تاکن یسررب رد شسرپ همان یخرب ،اه ا ز هدرك ركذ دیتاسا زاب ار دیتاسا تسد سورد لصفرس دنا داجیا سورد یاوتحم رد یتارییغت زاین هب هتسب هك هتشاذگ دننك ، نیا .درادن ترورض سورد لصفرس رد رییغت اذل اب عوضوم ینامیپ قیقحت ( 4 ) و نارهت هدکشهوژپ رد یحلاص ( 03 ) یگنهامه ناهفصا رد ن رد .دراد ت ود قیقح ت هتکن نیا رب هدربمان أ تشاد دیك هدیا هك دن ی یغت و ری سورد یرگنزاب یم تیاده رتشیب دیتاسا طسوت وش د. رد هتفرگ رارق یبایزرا دروم دیتاسا رظن هك یحلاص قیقحت رما كی یرگنزاب هب زاین هك دندوب دقتعم دیتاسا تیرثكا تسا یرورض اسا ینونك قیقحت رد ت نایبرم و دی 01 دصرد و یروئت سورد 31 دصرد سورد یزومآراك ار یزروراك و رب بسانم آ هدرك درو هك تسا یلاح رد نیا و دنا د یوجشنا نا ب ار رما نیا ه طسوتم روط .دندوب هدومن یبایزرا رظن اما شخب رد نیلغاش نیلاب یاه ی هاگنامرد و ًلاماك اه ریاغم یم -دشاب . سورد یلو بسانم ار یروئت سورد دارفا نیا یزومآراك یزروراك و هدرك ناونع یفاكان و بسانتمان ار ا دن اوخ و هدش دراوم نیا رد رییغت ناه .دنا تسا دقتعم ینامیپ هك هدکشناد رد ینونك مولوکیروك یمن یراتسرپ یاه ت دناو ییورایور رد ار نایوجشناد زا دعب تلاکشم و تاعوضوم اب راف غ طیحم و هعماج رد یلیصحتلا یتملاس تبقارم یاه من كمك دیاب اذل .دیا اجیا یراتسرپ مولوکیروك رد یتارییغت د ت و دوش أ هدیا نیا هك دراد دیك ذ رد یتاسا زا یكدنا دادعت نه د یم شقن نایوجشناد و دیتاسا تارظن زا تسا مزلا و ددنب همانرب یاقترا یارب آ ا دنچره .درك هدافتسا یشزوم ا نی هدی یارب نکیل هتسب شقن دیتاسا زا یمك دادعت نهذ رد دراد دوجو دیتاسا تیرثكا یراکمه هب زاین یرگنزاب ( 4 ) . هجیتن ی ره هك داد ناشن قیقحت نیا دیتاسا دنچ د لصفرس هدرك دادملق بسانم و یفاك ار سور یلو دنا نكراك و نایوجشناد اب دنتسه متسیس نیا نایرتشم هك نا آ اب دیاب ار سورد لصفرس رییغت هب زاین و دنراد لکشم ن نایرتشم و راك رازاب نتفرگ رظن رد آ .دومن لیدعت ن م اب ا هیكرت رد رفیا رظن ( 5 ) هك میقفاوم اب بسانم طابترا نتشاد ت نانكراك أ رگا .دراد ینیلاب یریگدای رد رب یتبثم ریث وضع ناونع هب یمیت و یهورگراك رد ار نایوجشناد ی ا ز تكراشم هورگ اسحا میهد .تشاد دنهاوخ یرتهب س ابترا ط ت یبرم اب بسانم أ طیحم رد ییلااب رایسب ریث ع یاه یلم دراد هارمه هب نایوجددم دامتعا بسك و نایوجشناد یارب همزلا و ی هاگدید یکیدزن رما نیا و دیتاسا ،وجشناد یاه نیلاب نانكراك ی یم دشاب . هتفای یارب هدمآ تسد هب یاه یسرد همانرب نیودت اهزاین اب بسانتم طسوت ،هعماج ی یه یاضعا و نایرجم أ تشادهب یراتسرپ هورگ یملع ت هعماج همانرب مرتحم نیلوئسم رایتخا رد یشزومآ یزیر .تسا هدش هداد دهاوخ رارق نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد :ینادردق و رکشت بوصم یتاقیقحت حرط كی لصاح هعلاطم نیا وژپ شه تملاس ماظن رد ( HSR ) هرامش اب 2 / 10 / 5530 هاگشناد یم نیوزق یکشزپ مولع .دشاب نیدب شهوژپ هلیسو گ نار ار دوخ ساپس و ینادردق بتارم هیلك زا ی ر ام هك یناسك ا دندومن یرای شهوژپ نیا ماجنا رد ب ه یم لمع دنروآ : -اضعا ی یه أ لع ت و یراتسرپ هدکشناد مرتحم یم امام ی ی -اضعا ی ناتسا تملاس عماج حرط هتیمك و یراتسرپ هدکشناد مراهچ و موس لاس نایوجشناد ییامام تشادهب زكارم نانكراك یهش نیوزق نایدنلب د ، ارهز نیئوب و ناتسكات بانم :ع
1. Ebrahimipour H, Vafaee Najar A, Amini A & et al. Compliance between what teachers taught and the course plans: The students' perspective at the School of Public Health of
یراتسرپ یملع تأیه یاضعا و نلایصحتلا غراف ،نایوجشناد هاگدید یا موزل دروم رد نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد
راکمه و ژآ /... تارییغت داج /
Mashhad University of Medical Sciences. The Journal of Medical Education and Development, 2014; 9(1): 34-44 [In persian] 2. Azizi F. Mission, Vision, and Challenges. Deputy Ministry For Education(Ministry of Health and Medical Education,Tehran;1382: 34-42 [In persian]
3. Bouzarjomehri F, Nafisi Moghadam R. Attitude of medical students of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences towards change in the medical physics curriculum. The Journal of Medical Education and Development, 2012; 7(3): 58-66 [In persian]
4. M Peymani, M A, M P. Faculty Support for Curriculum Development in Nursing education JUN, 2011;4(3): 45-50
5. Ayfer E. Hatice Y. Elcigil A, Sari YH. Facilitating factors in clinical education in nursing. DEUHYO ED, 2011; 4(2): 67-71 6. Farahani M, Ahmadi F. Viewpoints about the nursing PhD curriculum. Iranian journal of medical education, 2006; 6(1): 83-92 7. King MD, Kemp MA, Towlve MA . Negotiating the merge of three nursing programs in to one Ann Rev Nurse educ. 3th. 2005. 187-203
8. Jacolos PM, Koehn ML. Curriculum evaluation. Nursing education, 2004; 25(1): 30-35
9. MH O. Reflection on understanding nursing education alook to the future iInt j nurse edu Scholars, 2004;1(5):63-66
10. Damari B, Mahram M. Route of Qazvin development health .Tehran (iran): 1391. 50-55
11. Hull E,Romain JA, Alexander P, Schaff S & et al. Moving cemeteries a framework for facilitating curriculum revision. Nursing
education, 2004; 24: 280-2
12. CA L. The meaning of curriculum content Int j nurse educ. 2004; 43: 3-4.
13. Greenhalgh T, Robert G, Bate P & et al. Diffusion in health service organization. A systematic literature review, 2001; 5(6): 34-35
14. Sandra v.dunn. Undergraduate nursing students, perceptions of their clinical learning environment.juornal of advanced nursing. 1997. 25.1299-1306
15. Abedi H, Alipour L, Najafipour S & et al. Learning activities and clinical nursing services gap and the related factors: a comparative study iranian journal of medical education, 2001; 1(3): 42-7 [In persian] 16. Dunn SV. Undergraduate Nursing Students. Journal of advanced Nursing. 1997;25:1299-306
17. Mirabi N, Mohammadi H. Effectiveness of training Community health Nursing Students in Qazvin. Qazvin Journal of Medical Education and Development, 2010; 4(2): 41-4
18. Javanian M, Asbakian B, Mohamdi H. Strategies for improving the quality of education among member of faculty Medical Sciences Babol, iran. The National Congress Education Medical Sciences; 6, May; Shiraz University of Medical Sciences Green Magazine Quarterly Journal, 2009. 94-5 [In persian]
19. Shabani H. Skills Education (Teaching Methods and Technology). Second ed. Semat pub, Tehran; 1387: 49-58 [In persian]
22 ،هعسوت و یکشزپ شزومآ همانلصف / ناتسبات و راهب ،لوا هرامش ،متفه لاس ،نیوزق یکشزپ مولع هاگشناد 34 هوژپ هلاقم / ش ی
