Factors affecting quality of life among elderly living in nursing homes
Taheri N1, Fereydouni moghaddam M2, Cheraghian B3, Hekmati pour N4, Hojjati H5*Abstract
Introduction and purpose: Understanding factors affect quality of life at old age is considered as an important social issue particularly when population is ageing. Acquiring such information play a vital role in enhancing quality of life among elderly. Therefore, this study aimed to assess factors affecting quality of life in nursing homes-residing elderly people.
Materials and Methods: This cross-sectional study included 73 female elderly living in the nursing homes of Khoramshahr and Ahvaz city. Data were collected using two questionnaires including demographic characteristics and the SF-36 questionnaire. Data analysis was done by SPSS 13.
Findings: Results from the present study showed that mean age of participants was 52.75 (S.D= 11.39) years old which ranged from 60 to 102 years. There was a significant association between quality of life and education (P<0.05), age (P=0.03), chronic disease (P<0.01) and place of residence (P=0.4). However, no significant association was observed between quality of life and marital status (P=0.62), length of stay in nursing home (P=0.4) and income (P=0.3).
Conclusion: In general, elderly living in nursing homes reported lower quality of life compared to community-dwelling elderly. Therefore, nursing homes are recommended to create more caring and compassionate environment that is similar to elderly’s own home. In addition, family members and friends are suggested to visit elderly residing in nursing homes on a regular basis in order to improve their quality of life.
Key Words: Elderly, Quality of life, Nursing home.
Received: 2015/04/18 Accepted: 2015/11/1
1. Nursing Department , nursing and midwifery school, Gondii shapoor University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran 2. Ph.D student, Jundishapour university of Medical Sciences . Ahvaz, Iran
3. Nursing Dept, Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran.
4. Lecture, Department of Nursing, Aliabad Katul Branch, Islamic Azad University, Aliabad Katul, Iran. 5.* Young Researchers and Elite Club, Aliabad katoul Branch, Islamic Azad University, Aliabad katoul, Iran (Corresponding Author):E-mail: h_hojjati1362@yahoo.com
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺳ ﻦﮐﺎﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
يﺮﻫﺎﻃ ﻪﻟارﻮﻧ 1 مﺪﻘﻣ ﯽﻧوﺪﯾﺮﻓ ﮏﻟﺎﻣ ، 2 نﺎﯿﻏاﺮﭼ ﻦﻤﻬﺑ ، 3 رﻮﭘ ﯽﺘﻤﮑﺣ ﻪﺴﯿﻔﻧ ، 4 ﯽﺘﺠﺣ ﺪﯿﻤﺣ ، 5 * :ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ 29 / 1/ 1394 :ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ 10 /8 / 1392 1 ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ نادﺎﺑآ يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ، ﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﺖﺌﯿﻫ ﻮﻀﻋ ﺪﻨﺟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎ ناﺮﯾا ،زاﻮﻫا ، رﻮﭘﺎﺷ ي 2 رﻮﭘﺎﺷ يﺪﻨﺟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد ناﺮﯾا ،زاﻮﻫا ، 3 ،يژﻮﻟﻮﯿﻣﺪﯿﭘا ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ نادﺎﺑآ يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ، ﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﺖﺌﯿﻫ ﻮﻀﻋ ناﺮﯾا ،زاﻮﻫا ، رﻮﭘﺎﺷ يﺪﻨﺟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎ 4 -ازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،لﻮﺘﮐ دﺎﺑآ ﯽﻠﻋ ﺪﺣاو ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ هوﺮﮔ ناﺮﯾا ،لﻮﺘﮐ دﺎﺑآ ﯽﻠﻋ ،ﯽﻣﻼﺳا د 5 -ناﺮﯾا ،لﻮﺘﮐ دﺎﺑآ ﯽﻠﻋ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،لﻮﺘﮐ دﺎﺑآ ﯽﻠﻋ ﺪﺣاو ،نﺎﮕﺒﺨﻧ و ناﻮﺟ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ هﺎﮕﺷﺎﺑ ) لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ .( :ﯽﮑﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ h_hojjati1362@yahoo.com هﺪﯿﮑﭼ ﻪﻣﺪﻘﻣ فﺪﻫ و ﯽﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻦﯿﻨﺳ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻠﻣاﻮﻋ درﻮﻣ رد ﯽﻫﺎﮔآ : ﺷ ﻦﺴﻣ ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ،ﺪﻧراﺬﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ نﺪ ﯽﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻاو ﺖﯿﻤﻫا زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻌﻗاو ﮏﯾ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ يور ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻫﺎﮔآ ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﻣ ،دراﺬﮔ ﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا زا فﺪﻫ .ددﺮﮔ بﻮﺴﺤﻣ ﺮﺸﻗ ﻦﯾا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ءﺎﻘﺗرا رد ﯽﮔرﺰﺑ ﮏﻤﮐ ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﺑ ﺮﺛﻮ ﯽﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺳ ﻦﮐﺎﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ .ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫ شور و داﻮﻣ : رد ،ﯽﻌﻄﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺳ رد ﻦﮐﺎﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﯿﻠﮐ ) زاﻮﻫا و ﺮﻬﺸﻣﺮﺧ يﺎﻫ 73 ﻪﺑ (نز ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﮐﺮﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد و بﺎﺨﺘﻧا يرﺎﻤﺷﺮﺳ شور . هداد يروآ دﺮﮔ راﺰﺑا ﺘﺸﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ود ﺮﺑ ﻞﻤ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ و ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد SF-36 هداد .دﻮﺑ يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ SPSS.13 .ﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ : ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 52 / 75 ) 39 / 11 S.D= زا ﺎﻬﻧآ ﯽﻨﺳ ﻪﻨﻣاد و ( 60 ﺎﺗ 102 دﻮﺑ لﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ . ﺳ و ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ) تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄ 05 /0 P< )ﻦﺳ ،( 03 /0 P= ،( )ﻦﻣﺰﻣ يرﺎﻤﯿﺑ دﻮﺟو 001 /0 P< ( ) ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ و 04 /0 P= يرﺎﻣآ ﻪﻄﺑار ( ﯽﻨﻌﻣ ﻞﻫﺎﺗ ﺖﯿﻌﺿو و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ .دﻮﺑ راد ) 62 /0 P= ( ) ﺖﻣﺎﻗا تﺪﻣ ، 4/ 0 P= ) ﺪﻣارد ناﺰﯿﻣ و ( 3/ 0 P= ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ( يرﺎﻣآ راد .ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ : ياﺮﺳ ﻦﯿﻨﮐﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺖﯿﻌﺿو زا ﻪﻌﻣﺎﺟ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ . ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﻧﺎﺧ ﻂﯿﺤﻣ ندﻮﻤﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﺑ دﻮﺷ هداﻮﻧﺎﺧ ﺐﯿﻏﺮﺗ ﺰﯿﻧ و نﺎﮑﻣا ﺪﺣ ﺎﺗ داﺮﻓا هداﻮﻧﺎﺧ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ يﺎﻫ نﺎﺘﺳود و ﺎﻫ ﻧﺎﺧ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ،دﺮﻓ ﻪﺑ ﻢﻈﻨﻣ ﯽﺸﮐﺮﺳ ﻪﺑ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ دﺮﻓ .ﺪﻨﻫد ﺎﻘﺗرا ار ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪ ﺎﻫ هژاو ﺪﯿﻠﮐ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﻧﺎﺧ ،ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ :ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻋ لﻮﻃ ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﮔﺪﻧز ﻂﯾاﺮﺷ دﻮﺒﻬﺑ هﺪـﯾﺪﭘ ،ﯽﮔﺪـﻧز ﻪﺑ ﺪﯿﻣا و ﺮﻤ ) ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاد لﺎـﺒﻧد ﻪـﺑ ﻊﻣاﻮﺟ رد ار يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ 1 ،( ﻞـﻠﻣ نﺎﻣزﺎـﺳ ﺶﯿﭘ ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ لﺎﺳ ﺎﺗ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رﺎﻣآ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ 2050 ﻢﻗر ﻪﺑ 1 درﺎﯿﻠﯿﻣ و 968 و نﻮﯿﻠﯿﻣ 153 ﺺﺧﺎﺷ .ﺪﯿﺳر ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﻔﻧ راﺰﻫ يرﺎـﻣآ يﺎـﻫ هداد نﺎﺸﻧ ـﻏآ ﺎـﻣ رﻮﺸﮐ رد ﺖﯿﻌﻤﺟ نﺪﺷ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺪﻧور ﺪﻧا ﺎ و هﺪـﺷ ز ﭘ ﺶﯿ لﺎـﺳ ﻦﯿـﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ يﺎـﻫ 1395 -1375 ﻪـﻧﺎﯿﻣ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﯿﻌﻤﺟ 10 ﯽﻣ هدوﺰﻓا لﺎﺳ )دﻮﺷ 2 .( ﯽﻧﻻﻮـﻃ تازاﻮـﻣ ﻪﺑ و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻆﻔﺣ هﮋﯾﻮﺑ ،ﺖﻣﻼﺳ ءﺎﻘﺗرا يﺎﻫرﺎﺘﻓر ،داﺮﻓا ﺮﻤﻋ نﺪﺷ ﺮﺗ ﺮـﺘﻤﻬﻣ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ و لﻼﻘﺘﺳا ﯽـﻣ )دﻮـﺷ 3 ،ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ .( ا ﻪﮐ ﺖﺳا دﺮﻓ رد وﺮﯿﻧ ﺎﯾ يژﺮﻧا ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ يرﺎﮔزﺎـﺳ ياﺮـﺑ وﺮـﯿﻧ ﻦـﯾ ﺶﻟﺎﭼ ﺎﺑ ﺰﯿﻣآ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺎﻫ فﺮـﺼﻣ ﻪـﺑ ﯽـﻌﻗاو يﺎـﯿﻧد رد دﻮـﺟﻮﻣ ي ﯽﻣ )ﺪﺳر 4 نﺎﻣزﺎـﺳ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ هوﺮﮔ .( ﯽﻧﺎـﻬﺟ ،ﺰـﯿﻧ ﺖـﺷاﺪﻬﺑ ﺎـﺑ ﯽﮔﺪﻧز رد دﻮﺧ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ زا داﺮﻓا كرد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﮔﺪﻧز نآ رد ﻪﮐ ﯽﺷزرا ﻢﺘﺴﯿﺳ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻣ ﺰـﯿﻧ و ﺪﻨﻨﮐ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺎـﻬﻧآ يﺎـﻬﯿﻧاﺮﮕﻧ و ﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘـﺳا ،تارﺎـﻈﺘﻧا ،ﺎﻬﻧآ فاﺪﻫا ﻒﯾﺮﻌﺗ ﯽﻣ ﻪـﺑ ار ﯽﮔﺪـﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ نﺎﻘﻘﺤﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﻨﮐ ،يدﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺖﯿﻌـﺿو ،ﺖﻣﻼـﺳ ﻪـﮐ يﺪـﻌﺑ ﺪﻨﭼ مﻮﻬﻔﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺒﻨﺟ ﺮﮕﯾد و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻌﺿو ﺎﻫ ﺮﺑ رد ار ﯽﮔﺪﻧز يدﺮﻓ ي ﯽﻣ ،دﺮﯿﮔ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﯽﻣ )ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ 5و 6 ﯿﻔﯿﮐ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد .( ﯽﮔﺪـﻧز ﺖ زا ﯽـﮑﯾ ﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ ﻪﻄﯿﺣ رد ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ )7 و ( ﻪﺑ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﺖﻣﻼﺳ ءﺎﻘﺗرا ياﺮﺑ فﺪﻫ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﯽﻣ )دﻮﺷ 8 .( ﻦﯿﻨــﺳ رد ﯽﮔﺪــﻧز ﺖــﯿﻔﯿﮐ ﺮــﺑ ﻪــﮐ ﯽﯾﺎــﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ درﻮــﻣ رد ﯽﻫﺎــﮔآ ﺮﯿﺛﺄﺗ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ نﺪﺷ ﺮﺗﺮﯿﭘ ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ،ﺪﻧراﺬﮔ ﮏﯾ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻاو ﺖﯿﻤﻫا زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻌﻗاو ﯽﻣ )ﺪـﺷﺎﺑ 8 اﺮـﭼ ،( داﺮﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ يور ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻫﺎﮔآ ﻪﮐ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﻣ ،دراﺬﮔ ﯽﻣ ﺖـﯿﻔﯿﮐ ءﺎـﻘﺗرا رد ﯽـﮔرﺰﺑ ﮏـﻤﮐ ﺪـﻧاﻮﺗ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ناﻮـﺘﺑ ﺮـﮔا و ددﺮـﮔ بﻮـﺴﺤﻣ ﺮـﺸﻗ ﻦـﯾا ﯽﮔﺪﻧز زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺪﯿﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺎﻫ ﯽﺗﺎﻣﺪـﺧ و ﯽﻧﺎﻣرد ي ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﻣ دﻮـﺧ ﺚـﻋﺎﺑ نﺎـﻧآ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ءﺎﻘﺗرا اﺮﯾز ﺪﺑﺎﯾ نﺎﻧآ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يرﺎﮔزﺎﺳ ﺪﻨﯾآﺮﻓ و ﯽﯾﺎﮑﺗا ﯽﻣ )دﻮﺷ 7 ﺶﻫوﮋـﭘ .( ﺎـﻫ ي يﺎـﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺶـﻘﻧ ،ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻨﯿﻣز رد ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .ﺪـﻧا هدﺮـﮐ ﻒﯿـﺻﻮﺗ ار هﺪـﯾﺪﭘ ﻦـﯾا ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ TuYu-ching ) نارﺎــﮑﻤﻫ و 2006 (، ﯽــﻣ يﺎــﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﯽــﺧﺮﺑ ﺪﻨــﺴﯾﻮﻧ رد ﺪـﯾﺎﺑ و ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻂﺒﺗﺮـﻣ داﺮـﻓا رد ﯽﮔﺪـﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد :زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯾا زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﮐ ،ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﯿﻌـﺿو ،دﺮـﻣ ﺲﻨـﺟ ،ﺮﺗﻻﺎـﺑ تﻼﯿـﺼﺤﺗ ﺢﻄـﺳ ،ﺮـﺗ ﻦﯿﯾﺎـﭘ ﻦﺳ ﻪﮐ ،ﯽﺒﻫﺬﻣ ﺪﯾﺎﻘﻋ ﻦﺘﺷاد و ﺮﺗﻻﺎﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽـﺘﺒﺜﻣ طﺎﺒﺗرا ) ﺪﻧا ﻪﺘﺷاد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ 9 .( ﯽﻨﯿﺸﻧ ﺮﻬﺷ هﺪﯾﺪﭘ 1 ﺚـﻋﺎﺑ يا هﺪـﻨﯾاﺰﻓ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﺮـﺼﻋ رد ﻪﻧﺎﺧ رد داﺮﻓا ﺖﻣﺎﻗا ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ ﺮـﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ي ﺎﻬﻧآ ﯽﮔﺪﻧز ﻞﺤﻣ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﯽﻣ ﯽﻨﯿـﺸﻨﻤﻫ ﻪﮑﻠﺑ ددﺮﮔ ﻧآ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا تﻼﻣﺎـﻌﺗ و يراﻮﺠﻤﻫ ﺎﯾ راﺮـﻗ ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﺖـﺤﺗ ﺰـﯿﻧ ار ﺎـﻬ ﯽﻣ ﻪﻧﺎﺧ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺪﻫد ﺎـﻫ ﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ داﺮـﻓا زا يراﺪـﻬﮕﻧ ي ﯽـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻪـﮐ ﺪﻫد راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار ﻦﮐﺎﻣا ﻦﯾا رد ﻢﯿﻘﻣ داﺮﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ تﻼﻣﺎﻌﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻢﻫ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻢﻫ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾا داﺮﻓا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﻣ )ﺪـﺷﺎﺑ 10 ﻔﯿﮐ ﺮـﺑ ﺮﺛﻮـﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ .( ﺖـﯿ داﺮﻓا ﻦﯾا ﯽﮔﺪﻧز ﯽـﻣ ﻪـﺋارا ياﺮـﺑ يﺪـﯿﻔﻣ رﺎﯿـﺴﺑ يﺎـﻤﻨﻫار ﺪـﻧاﻮﺗ 1 - Urbanization
نارود يﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ هوﻼـﻋ ﻪـﺑ .ﺪـﺷﺎﺑ داﺮـﻓا ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﺒﻗاﺮﻣ نﺎﮔﺪﻨﻫد ﻦـﯾا يﺎـﻫزﺎﯿﻧ و ﻞﯾﺎـﺴﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و ﺖﺳا يﺮﺸﺑ ﯽﮔﺪﻧز زا ﯽﺳﺎﺴﺣ ﻦـﯾا يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻦﺘﺷاد ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ .ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تروﺮﺿ ﮏﯾ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نارود ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﻬﻣ ﺮﻣا ﺰﯿﻧ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ) دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺖﻠﻔﻏ درﻮﻣ ﺎﺗﺪﻤﻋ 11 ﺎﻣ رﻮﺸﮐ رد ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .( ﻦﯾا ،ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ درﻮﻣ رد ﯽﮐﺪﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻬـﺸﻣﺮﺧ و زاﻮـﻫا ﺮﻬﺷ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺳ ﻦﮐﺎﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ لﺎـﺳ رد 1388 .ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ، ﺎﻫ شور و داﻮﻣ عﻮﻧ زا ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﯽﻌﻄﻘﻣ ﯽـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ نآ رد ﻪـﮐ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳ ياﺮــﺳ رد ﻦﮐﺎــﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳ ﻪــﯿﻠﮐ ﻞﻣﺎــﺷ ﯽــﺸﻫوﮋﭘ ﯽﻣﺎـﻤﺗ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا رد ﻪـﮐ هدﻮـﺑ زاﻮﻫا و ﺮﻬﺸﻣﺮﺧ يﺎﻬﻧﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺪـﺟاو ﻪﮐ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺳ رد ﻦﮐﺎﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ يﺎـﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻪـﺑ دورو ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﮐﺮﺷ ﺖﻬﺟ ﻞﯾﺎﻤﺗ ،ﺖﺑﺎﯾد ﯽﻌﻄﻗ ﺺﯿﺨﺸﺗ ،يرﺎﯿﺷﻮﻫ) ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ( و ﺪــﻧدﻮﺑ ﻪــﻧﺎﺧ رد ﻢﯿــﻘﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳ ﻪــﮐ ﯽﯾﺎــﺠﻧآ زا يﺎــﻫ ﺪﻧدﻮﺑ نز زاﻮﻫا و ﺮﻬﺸﻣﺮﺧ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻞﻣﺎﺷ 73 رد ،هدﻮﺑ نز ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﮐﺮﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد و هﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا يرﺎﻤﺷﺮﺳ شور ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺪﻧدﻮﻤﻧ . ﺶﻫوﮋﭘ فاﺪﻫا ﺢﯿﺿﻮﺗ زا ﺲﭘ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ياﺮﺑ دﺮـﮔ راﺰـﺑا هداد يروآ ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد يوﺎﺣ ﻪﮐ 6 دﻮﺑ لاﻮﺳ نآ ﻪـﺑ هداد ﺎـﻫ .ﺪﺷ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ SF-36 ﺶﯿـﺑ رد و هدﻮﺑ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮏﯾ ﻪﮐ ، زا 50 ﯽﯾﺎـﯾﺎﭘ و ﯽﯾاور و ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﮑﺑ ناﺮﯾا ﻪﻠﻤﺟ زا و ﺎﯿﻧد رﻮﺸﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﯿﯾﺄﺗ درﻮﻣ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ نآ ) 12 ( ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ . SF-36 ﺖﻣﻼـﺳ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻬﺟ هﺎﺗﻮﮐ و هرﻮﻈﻨﻣ ﺪﻨﭼ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮏﯾ رﺎﻤﯿﺑ ﺪﯾد زا ﯽﻣ ﺎـﻬﻨﺗ ﻪـﮐ ﺪﺷﺎﺑ 36 رد ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻦـﯾا .دراد لاﻮـﺳ ﺖـﯿﻌﻤﺟ و ﻪـﻌﻣﺎﺟ رد ﯽﺘﻣﻼـﺳ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻬﺟ ﻦﯿـﯿﻌﺗ ،صﺎـﺧ يﺎـﻫ و ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﯽﺣاﺮﻃ نﺎﻣرد ﯽﺋارﺎﮐ ﯽﺳرﺮﺑ و ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻬﺘﺳﺎﯿﺳ داﺮﻓا درﻮﻣ رد 14 ﻻﺎﺑ ﻪﺑ لﺎﺳ ﯽﻣ ندﺮـﮐ ﺮﭘ ﻪﮐ دﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ اﺮﻧآ ناﻮﺗ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﺎـﯾ ﺮﮕـﺸﺳﺮﭘ ﮏـﻤﮐ ﻪـﺑ ﺎـﯾ و اﺮﺟا دﻮﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ نآ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا .ﺖﺳا ﺮﯾﺬﭘ نﺎﮑﻣا ،ﯽﻨﻔﻠﺗ ﺎﯾ يرﻮﻀﺣ 4 رﻮﺘﮐﺎﻓ ﯽﻠﺻا راﺮـﻗ ﯽﺑﺎـﯾزرا درﻮﻣ ار ﯽﺘﻣﻼﺳ ﯽـﻣ :زا ﺪـﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪـﮐ ﺪـﻫد ﺖﻣﻼـﺳ ،ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ ،ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼـﺳ ﯽـﻧاور ﺖﻣﻼـﺳ و ،ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا ) 13 ﺰﯿﻣ .( ﺮﻫ مﺎﺧ نا 4 دﺪﻋ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ دﺪﻋ ﻞﻗاﺪﺣ زا ﻪﺒﻨﺟ 135 يﺪﻨﺑ ﻪﺟرد ﯽﻣ زا ماﺪـﮐ ﺮـﻫ ياﺮﺑ يدﺪﻋ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﻦﯾا رد .دﻮﺷ ﻪﺒﻨﺟ ﺎﻫ ي 4 ﺖﺳد ﻪﺑ ﻪﻧﺎﮔ ﯽﻣ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﯾآ ) ﺖﺳا ﻪﺒﻨﺟ نآرد دﺮﻓ 14 هداد ﺮﯿﺴﻔﺗ ياﺮﺑ .( ﺎﻫ ﺖﻣﻼـﺳ ﺶـﺨﺑ رد هﺮﻤﻧ ﺮﺜﮐا ﺪﺣ و ﻞﻗاﺪﺣ ﯽﻣﻮﻤﻋ 21 – 0، ﯽﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ رد هﺮﻤﻧ ﺮﺜﮐا ﺪﺣ و ﻞﻗاﺪﺣ 27 – 0 ، و ﻞﻗاﺪـﺣ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ رد هﺮﻤﻧ ﺮﺜﮐا ﺪﺣ 12 – 0 ، ﺖﻣﻼﺳ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا 38 – 0 و ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﻪﺑ هﺮﻤﻧ ﺐﺴﮐ ،ﯽﻠﮐ رﻮﻃ 36 -0 ،ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ 80 -37 ﻂـﺳﻮﺘﻣ و 135 -81 .ﺖﺳا ﻻﺎﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺑ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا زا ﺲﭘ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎ درﻮـﻣ يﺎﻫﺪﺣاو ﻪﺑ نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺰﯿﻧ و ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا زا فﺪﻫ ﺢﯿﺿﻮﺗ ﺎﺑ ندﻮـﺑ يرﺎـﯿﺘﺧا ﺰﯿﻧ و تﺎﻋﻼﻃا ندﻮﺑ ﻪﻧﺎﻣﺮﺤﻣ صﻮﺼﺧ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﮐﺮﺷ ﺎﻫ ﻊـﯾزﻮﺗ ﺎـﻬﻧآ ﻦﯿـﺑ رد ار مﺎـﻧ نوﺪﺑ ي مﺎﺠﻧا ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ هﺪﺷ يروآدﺮﮔ تﺎﻋﻼﻃا ﺲﭙﺳ و هدﻮﻤﻧ ـﺷ ﺪ . ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ياﺮـﺳ نﺎﻨﮐﺎـﺳ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﻣز رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ياراد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ 93 نﺎﯿﻣ ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﻔﻧ 20 نﺎـﻧآ زا ﺮـﻔﻧ ﺎـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖـﯾﺎﻬﻧ رد و ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو ﻂﯾاﺮﺷ 73 ﺮـﻔﻧ .ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺖﻬﺟ ﺎـﻫ رﺎـﻣآ يﺎﻬـﺷور يﺮﯿﮔرﺎـﮑﺑ ﺎـﺑ اﺪـﺘﺑا ﺗ ﯽﻔﯿﺻﻮ و هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ زا نﻮﻣزآ ﻪﻄﺑار ،ﻪﻓﺮﻄﮑﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﺪﯾدﺮﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﯿﻟﺎﻧآ مﺎﺠﻧا . يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ spss 13.0 ترﻮـﺻ ﺖـﻓﺮﮔ . ﺢﻄـﺳ ﯽـﻨﻌﻣ راد ي ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﺑ 05 /0 .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﮔﻮﻣد يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو اﺪﺘﺑا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ داﺮـﻓا ﮏﯿﻓاﺮ ﻪﻄﯿﺣ رد داﺮﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ هﺮﻤﻧ ﺲﭙﺳ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي ﺮﯿﻐﺘﻣ ﯽﻀﻌﺑ ﺎﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ طﺎﺒﺗرا و ﺎﻫ ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .ﺖﺳا ﯽﻨـﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ .ﺪﻧدﻮﺑ ﺚﻧﺆﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ ﻪﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ 52 / 75 ) 39 / 11 SD= ﯽﻨـﺳ ﻪـﻨﻣاد و ( زا ﺎﻬﻧآ 60 ﺎﺗ 102 .دﻮﺑ لﺎﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﻫ درﻮﻣ ي ﺶﻫوﮋﭘ 59 / 65 .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣ رد ﯽﻨﻌﯾ تﺎﯿـﺻﻮﺼﺧ ﺮﯾﺎـﺳ لوﺪﺟ رد ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد هرﺎﻤﺷ 1 هﺪـﺷ هدروآ .ﺖﺳا هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 1 ﯽﮔﮋﯾو : ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ يدﺮﻓ ي ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ ي ﻦﺳ ﯽﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﯾز 69 لﺎﺳ 24 9 / 32 70 ﺎﺗ 79 لﺎﺳ 23 5 / 31 80 ﺎﺗ 89 لﺎﺳ 18 7 / 24 زا ﺮﺗ ﻻﺎﺑ 90 لﺎﺳ 8 11 ﻞﻫﺎﺗ ﺖﯿﻌﺿو دﺮﺠﻣ 10 7 / 13 ﻞﻫﺄﺘﻣ 5 8 / 6 ﻪﻘﻠﻄﻣ 3 1 / 4 هﻮﯿﺑ 55 3 / 75 تﻼﯿﺼﺤﺗ داﻮﺴﯿﺑ 63 3 / 86 ﯽﺋاﺪﺘﺑا 7 6 / 9 ﻢﻠﭙﯾد 3 1 / 4 ﻦﻣﺰﻣ يرﺎﻤﯿﺑ ﻻﺎﺑ نﻮﺧرﺎﺸﻓ 24 9 / 33 ﺖﺑﺎﯾد 6 2 / 8 يرﺎﻤﯿﺑ ﺮﯾﺎﺳ ﻫﺎ 43 9 / 58
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 2 . ﻪﻄﺑار ﻪﻄﯿﺣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﻫ تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﻪﻄﯿﺣ داﻮﺴﯿﺑ ﯽﯾاﺪﺘﺑا ﻢﻠﭙﯾد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻣﻼﺳ 27 57 / 27 25 8/ 0 P= ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ 28 /8 8 33 /7 8/ 0 P= ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ 13 / 12 86 / 13 67 / 19 06 /0 P= ﻋ) ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﻣﻼﺳ (ﯽﻣﻮﻤ 05 /7 57 / 11 11 05 /0 < P ﯽﻠﮐ 75 / 58 14 / 65 66 37 /0 P= نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻓﺮﻃ ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿـﺑ طﺎﺒﺗرا ﯽﮔﺪﻧز ﻪﻄﯿﺣ رد ﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي راﺮـﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ و ﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ ﻪﻄﯿﺣ رد ﺎﻬﻨﺗ و ﺖﻓﺮﮔ ﯽﻣ ) 05 /0 < P ( يرﺎـﻣآ ﺮـﻈﻧ زا توﺎﻔﺗ ﯽﻨﻌﻣ راد ﺎﺑ .ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﯽﻠﮐ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﯾاﺰﻓا دﻮﺟو يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا فﻼﺘﺧا ﻦﯾا ،تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻨﻌﻣ راد .دﻮﺒﻧ هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 3 . ﻪﻄﯿﺣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار ﺎﻫ ﻦﺳ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي ﻦﺳ ﻪﻄﯿﺣ زا ﺮﺘﻤﮐ 70 71 ﺎﺗ 80 لﺎﺳ 81 ﺎﺗ 90 لﺎﺳ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ 91 لﺎﺳ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻣﻼﺳ 26.76 27.81 26.5 26.42 9/ 0 P= ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ 28 /7 33 /9 7/ 8 7/ 7 1/ 0 P= ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ 6/ 13 3/ 14 19 / 10 9 05 /0 < P (ﯽﻣﻮﻤﻋ) ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﻣﻼﺳ 24 /8 33 /9 31 /6 14 /3 05 /0 < P ﯽﻠﮐ 9/ 8 2/ 9 6/ 8 1/ 8 5/ 0 P= نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻓﺮﻃ ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا ﻪﻄﯿﺣ رد ﺎﻫ ﻦﺳ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي رد ﻪﻄﺑار ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﻄﯿﺣ ﺎﻫ ) ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ ي 03 /0 P= )ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ و ( 03 /0 P= يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ( ﯽﻨﻌﻣ راد .دﻮﺑ هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 4 ﻪﻄﯿﺣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار . ﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي ﺎﻫ ﻦﻣﺰﻣ ي ﻦﻣﺰﻣ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﻄﯿﺣ ﻻﺎﺑ نﻮﺧ رﺎﺸﻓ ﺖﺑﺎﯾد يرﺎﻤﯿﺑ ﺎﻫ يﻮﯾر ي ﺎﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﺮﯾ ﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ ﺪﻨﭼ دﻮﺟو نﺎﻣﺰﻤﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻣﻼﺳ 5/ 25 3/ 29 5/ 27 4/ 27 2/ 25 5/ 0 P= ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ 8/ 7 5/ 8 5/ 8 9/ 8 2/ 8 7/ 0 P= ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ 6/ 11 2/ 14 12 8/ 12 25 /9 05 /0 < P (ﯽﻣﻮﻤﻋ) ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﻣﻼﺳ 9/ 7 7/ 7 7/ 8 3/ 7 5/ 5 05 /0 < P ﯽﻠﮐ 9/ 8 8/ 8 7/ 9 7/ 8 6/ 8 9/ 0 P= ﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﻮﻣزآ زا هد ﻪﻓﺮﻃ ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻪﻄﯿﺣ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا ﺎﻫ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻦﻣﺰﻣ يرﺎﻤﯿﺑ دﻮﺟو و ﻒﻠﺘﺨﻣ ي رد ﻪﻄﺑار ﻦﯾا ﻪﻄﯿﺣ ﺎﻫ ) ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ ي 03 /0 P= ) ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﻣﻼﺳ و ( 04 /0 P= ( يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﯽﻨﻌﻣ راد .دﻮﺑ
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 5 . دﺎﻌﺑا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻄﯿﺣ رد ناﺪﻨ ﺎﻫ ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ ﻪﻄﯿﺣ زاﻮﻫا ﺮﻬﺸﻣﺮﺧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻣﻼﺳ 6/ 27 8/ 23 05 /0 < P ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ 4/ 8 6/ 7 5/ 0 P= ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ 2/ 13 9/ 9 05 /0 < P (ﯽﻣﻮﻤﻋ) ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﻣﻼﺳ 5/ 7 2/ 8 7/ 0 P= ﯽﻠﮐ 8/ 9 4/ 8 4/ 0 P= نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻞﻘﺘـﺴﻣ ﯽﺗ زا ﻪـﻄﯿﺣ ﺮـﻫ ياﺮـﺑ ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿـﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﻄﯿﺣ رد ﺎﻫ راﺮـﻗ ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ فﻼﺘﺧا ﻪﻄﯿﺣ رد ﺎﻫ ) ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ ي 04 / 0 P= و ( ﺖﻣﻼﺳ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ) 04 /0 P= يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ( ﯽﻨﻌﻣ راد .دﻮﺑ نﺎﯾﺎﺷ ﺖﺳا ﺮﮐذ ، ﻦﯿﺑ ﻪﻄﯿﺣ ﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي ﺖﯿﻌﺿو و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻞﻫﺎﺗ ) 62 /0 P= ( ـﻣ ، ) ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ياﺮـﺳ رد ﺖـﻣﺎﻗا تﺪ 4/ 0 P= و ( ) ﺪﻣارد ناﺰﯿﻣ 3/ 0 P= ( فﻼﺘﺧا ﯽﻨﻌﻣ راد .ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرﺎﻣآ ﺚﺤﺑ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺮـﺑ ﺖﻧﻮﮑـﺳ ﻞـﺤﻣ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ رد ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿـﺑ ﻪﻄﯿﺣ ﯽﻀﻌﺑ ﺎﻫ ـﻣآ طﺎـﺒﺗرا ﺖﻧﻮﮑﺳ ﻞﺤﻣ و يرﺎ ﯽـﻨﻌﻣ راد دﻮـﺑ ﻪـﺑ . ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﺮـﺑ راﺬـﮔ ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﻞـﻣاﻮﻋ زا ﯽـﮑﯾ نﺎـﻘﻘﺤﻣ هﺪﯿﻘﻋ ﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ داﺮـﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﻂﯾاﺮﺷ و ﻂﯿﺤﻣ ،ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽـﻣ ) ﺪـﺷﺎﺑ 14 و ( يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ ﺎـﻫ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ءﺎـﻘﺗرا ﺖـﻬﺟ ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ دراﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽـﻣ ﺰـﯿﻧ و ﻂﯾاﺮـﺷ ،ﺖـﺴﯾﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا .ﺪﺷﺎﺑ داﺮﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﻂﯿﺤﻣ طﺎـﺒﺗرا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﻦﺳ ﻦﯿﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﯽـﻨﻌﻣ راد ﯽﻔﯿﻌـﺿ ﺮﺗﺪﺑ داﺮﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻨﻌﯾ ﺖﺷاد دﻮﺟو ﯽـﻣ ﺪـﺷ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا طﺎﺒﺗرا ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﻨﻌﻣ راد ﻪـﺟﻮﺗ درﻮﻣ دراﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ .دﻮﺑ ﺳ هراﻮﻤﻫ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻟﻮﻘﻣ رد نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦ درﻮـﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا و ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ .ﺖـﺳا هﺪـﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد Albockordi ) نارﺎﮑﻤﻫ و 1383 ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﻦﺳ ﻦﯿﺑ ،( ) دﻮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽﻔﯿﻌﺿ سﻮﮑﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﯽﮔﺪﻧز 12 ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد .( ) نارﺎﮑﻤﻫ و يﺮﮕﻨﻫآ 1386 ﺑ ،( طﺎـﺒﺗرا ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﺎـﺑ ﻦﺳ ﻦﯿ داﺮـﻓا ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﻦـﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻨﻌﯾ ﺖﺷاد دﻮﺟو ﯽﺳﻮﮑﻌﻣ ﻦﯿﯾﺎـﭘ ﯽـﻣ ) ﺪـﻣآ 15 ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد .( Lee ) نارﺎـﮑﻤﻫ و 2006 ﻦـﯾا ،( يرﺎــﻣآ ﺮــﻈﻧ زا طﺎــﺒﺗرا ﯽــﻨﻌﻣ راد ) دﻮــﺑ 8 .( Hellstrom & Hallberg ) 2001 يور يا ﻪـــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،( 448 ﺪﻨﻤﻟﺎـــﺳ دﺮـــﻓ ﺗﻻﺎﺑ ﻦﺳ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد طﺎـﺒﺗرا ﺮ ﯽـﻨﻌﻣ راد ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﺎـﺑ ﯽﻔﯿﻌـﺿ ﯽـﻟو ﮐ ﻦﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و دراد ﯽﮔﺪﻧز ﯿ ﺮﺘﻔﯿﻌـﺿ ﺰـﯿﻧ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔ ﯽــﻣ ) ددﺮــﮔ 16 ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻞــﺑﺎﻘﻣ رد .( Ng ) نارﺎــﮑﻤﻫ و 2005 ،(
توﺎﻔﺗ ﯽﻨﻌﻣ راد ﻪـﺑ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ و نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ ﻦﺳ ﻦﯿﺑ ي ) ﺪـﻣﺎﯿﻧ ﺖـﺳد 10 .( Kleinpell & Ferrans ) 2002 رد ﺰـﯿﻧ ( ﺎﻄﻣ ،ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﻦﺳ و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﻪﻌﻟ طﺎﺒﺗرا ﯽﻨﻌﻣ راد ) دراﺪﻧ دﻮﺟو ي 17 .( Bowling ) نارﺎــﮑﻤﻫ و 2002 طﺎــﺒﺗرا دﻮــﺧ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺰــﯿﻧ ( ﯽﻨﻌﻣ راد شراﺰـﮔ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ رد ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ و ﻦـﺳ ﻦﯿـﺑ ار ي ) ﺪﻧدﺮﮑﻧ 18 ﻪﺘﻓﺎﯾ زا ﺮﻈﻨﻓﺮﺻ .( ﺎﻫ ﺖـﯿﻔﯿﮐ طﺎﺒﺗرا درﻮﻣ رد توﺎﻔﺘﻣ ي ز ﺶﯾاﺰـﻓا ﻪـﮐ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ نﺎﻘﻘﺤﻣ ،ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﻦﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﮔﺪﻧ هاﺮـﻤﻫ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ رد يدﺪـﻌﺘﻣ ﯽﻤـﺴﺟ و ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ﻦﺳ ﺮﺗ ﺺﺨﺸﻣ و ﺮﺗﺪﯾﺪﺷ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا ﻦﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺳا ﯽﻣ ﺎـﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺰﯿﻧ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﺳ ﯽﻣ ) دﺮﯿﮔ 14 .( طﺎﺒﺗرا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻨﻌﻣ راد ار ي ﺖـﯿﻔﯿﮐ و ﻞﻫﺄﺗ ﺖﯿﻌﺿو ﻦﯿﺑ ﻪﻄﯿﺣ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي داﺪﻧ نﺎﺸﻧ ﻪـﮐ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎـﺑ Zissi و ) نارﺎﮑﻤﻫ 1998 ﺰﯿﻧ و ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ Lee ) نارﺎﮑﻤﻫ و 2006 ﺎﺘـﺳاﺮﻤﻫ ( طﺎﺒﺗرا ﻦﯾا ﺰﯿﻧ هﺪﺷ ﺮﮐذ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﻨﻌﻣ راد ) ﺪـﻧا هدﻮﺒﻧ 8 و 19 .( ﻦﯿﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يا ﻪﻄﯿﺣ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﺪـﻣآرد ناﺰـﯿﻣ و ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ طﺎـﺒﺗرا زاﻮـﻫا و ﺮﻬـﺸﻣﺮﺧ ﺮﻬﺷ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ياﺮﺳ رد ﻦﮐﺎﺳ ﺮـﻈﻧ زا يرﺎﻣآ ﯽﻨﻌﻣ راد توﺎﻔﺗ مﺪﻋ .ﺪﺸﻧ ﯽﻨﻌﻣ راد ار ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا رد يرﺎﻣآ ﯽﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) ﺪﻣآرد ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ 210 ﮏـﯾدﺰﻧ (هﺎﻣ رد نﺎﻣﻮﺗ راﺰﻫ ﺟﻮﺗ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ داﺮﻓا تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰـﯿﻧ ﻪـﻄﺑار ﻦـﯾا رد .دﺮـﮐ ﻪﯿ و يدﺎﺠـﺳ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد .ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ار ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ) نﺎﯾﺮﻠﮕﯿﺑ 1385 سﻮﮑﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﺪﻣآرد ناﺰﯿﻣ و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ ( داﺮـﻓا ﺪـﻣآرد ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ ﺖﺷاد دﻮﺟو ﯽﻔﯿﻌﺿ ﺮﺗﺪﺑ ﺎﻬﻧآ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽـﻣ ﺪـﺷ ) 15 .( Wilder ) 1995 ( يور ﺮـﺑ دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 96 ﺶـﻘﻧ ﺪـﻣآرد ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ) دراﺪﻧ داﺮﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ رد ﯽﻧاﺪﻨﭼ 20 .( Raphael و نارﺎـﮑﻤﻫ ) 1997 طﺎﺒﺗرا دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺰﯿﻧ ( ﯽﻨﻌﻣ راد و ﺪـﻣآرد ناﺰـﯿﻣ ﻦﯿـﺑ ي ) ﺪـﻧدﺮﮑﻧ هﺪﻫﺎـﺸﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ 26 .( Bowling و ) نارﺎﮑﻤﻫ 2002 ﺰـﯿﻧ و ( Kleinpell و Ferrans ) 2002 رد ،( طﺎﺒﺗرا دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻨﻌﻣ راد و ﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ داﺮـﻓا ﺪـﻣآرد ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ ي ) ﺪـﻧدﺮﮑﻧ شراﺰـﮔ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ 17 و 18 ﺎـﻣا .( Sarvimaki و Stenbock-Hult ) 1998 داﺮﻓا ﺪﻣآرد ناﺰﯿﻣ يور ﺪﯿﮐﺄﺗ ﻦﻤﺿ ،( رد ،ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻣ يﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺪﻣآرد ناﺰﯿﻣ زا ﻪﮐ ﯽﻧاﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄ ) ﺪـﻧراد ﺰﯿﻧ يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ 21 .( ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد Howell نارﺎﮑﻤﻫ و ) 2007 ( داد نﺎﺸﻧ ﺪﺷ ه ﺪـﻣآرد ﻪﮐ و ﯽﻓﺎﮐ هﺎﻓر ﻂﺒﺗﺮﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ) ﺖﺳا 22 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .( Law ) 2005 و ﯽﻟﺎـﻣ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ( و ﺖـﺒﺜﻣ طﺎـﺒﺗرا ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﺪﻣآرد ناﺰﯿﻣ ﯽـﻨﻌﻣ راد ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﺎـﺑ ي ) دراد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﯽﮔﺪﻧز 23 .( طﺎﺒﺗرا درﻮﻣ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ ﯽـﻠﮐ و ﺮﻬــﺷ ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳ ياﺮــﺳ رد ﻦﮐﺎــﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳ تﻼﯿــﺼﺤﺗ ﺢﻄــﺳ زاﻮﻫا و ﺮﻬﺸﻣﺮﺧ يرﺎـﻣآ ﺮـﻈﻧ زا ﺰﯿﻧ طﺎﺒﺗرا ﯽـﻨﻌﻣ راد ﺪـﺸﻧ رد ﯽـﻟو يرﺎـﻣآ ﻪـﻄﺑار ﯽﻣﻮـﻤﻋ ﺖﻣﻼـﺳ ﻪﻄﯿﺣ ﯽـﻨﻌﻣ راد .دﻮـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ) نارﺎــﮑﻤﻫ و يﺮــﮕﻨﻫآ 1386 ﺖــﯿﻔﯿﮐ و تﻼﯿــﺼﺤﺗ ناﺰــﯿﻣ ﻦﯿــﺑ ( طﺎـﺒﺗرا ،داﺮﻓا ﯽﮔﺪﻧز ﯽـﻨﻌﻣ راد ) ﺖـﺷاد دﻮـﺟو ﯽـﺘﺒﺜﻣ و ي 15 رد .( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ Sarvimaki و Stenbock-Hult ) 1998 ﻦـﯾا ﺰـﯿﻧ ،( ﺗرا يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا طﺎﺒ ﯽﻨﻌﻣ راد ﺮﺗﻻﺎـﺑ تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺎﺑ داﺮﻓا و دﻮﺑ ) ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺑﻮﻠﻄﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ زا 24 ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد .( Lee ) نارﺎﮑﻤﻫ و 2006 طﺎﺒﺗرا ،( ﯽﻨﻌﻣ راد ﺢﻄـﺳ و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ ي
ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ﺮﺗﻻﺎﺑ تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺎﺑ داﺮﻓا و ﺪﯾدﺮﮔ شراﺰﮔ تﻼﯿﺼﺤﺗ ) ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﻬﺑ ﯽﮔﺪﻧز 8 .( ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،ﻞـﺑﺎﻘﻣ رد Ng نرﺎـﮑﻤﻫ و ) 2005 طﺎﺒﺗرا ،( ﯽﻨﻌﻣ راد ﻔﯿﮐ و تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﻦﯿﺑ ي ﯿ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖ ) ﺪـﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ 10 ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد .( Bowling ) نارﺎـﮑﻤﻫ و 2002 ( طﺎـﺒﺗرا ﺰﯿﻧ ﯽـﻨﻌﻣ راد ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ و تﻼﯿـﺼﺤﺗ ﺢﻄـﺳ ﻦﯿـﺑ ي ) ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ 18 .( طﺎﺒﺗرا ﻣ) ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻣﺎﻗا تﺪﻣ و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿ 23 / 12 ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ياﺮﺳ رد (هﺎﻣ ﯽـﻨﻌﻣ راد ﻪـﻄﺑار ﻦـﯾا رد .ﺪـﺸﻧ seng و Wang ) 2001 ( ياﺮﺳ رد ﻢﯿﻘﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ يور ﺮﺑ دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد رد ﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ داﺮـﻓا ﺖـﻣﺎﻗا تﺪـﻣ لﻮـﻃ ﻪـﮐ ﺪـﻧداد نﺎﺸﻧ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﻧﺎﺧ ﺎﻫ طﺎﺒﺗرا ﺎﻬﻧآ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ي ﯽﻨﻌﻣ راد دراد ﯽﻔﻨﻣ ﻮﻃ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻨﻌﯾ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ياﺮﺳ رد ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﺖﻣﺎﻗا تﺪﻣ ل ﺮﺗﺪﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻬﻧآ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﻣ ) ﺪﺷ 25 .( طﺎﺒﺗرا ﻦﯿﺑ ﻪـﻄﯿﺣ ﺎـﻫ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ي ﻪﻘﺑﺎـﺳ و ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﯽﻨﻌﻣ راد دﻮـﺑ ؛ يﺎـﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ ﺎـﺑ داﺮـﻓا ﻦﻣﺰﻣ نﺎـﻘﻘﺤﻣ هﺪـﯿﻘﻋ ﻪـﺑ .ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ زا ﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ ﻪـﻄﯿﺣ زا ﯽـﮑﯾ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ﯽ ﺎـﻫ ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﻪـﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ي هوﻼـﻋ ﻪـﺑ دراد داﺮـﻓا ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﺮـﺑ ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﯽﮔﺪﻧز ﻪـﻄﯿﺣ ﺮﯾﺎـﺳ ﺮﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺎﺑ داﺮﻓا ﯽﻤﺴﺟ ﺖﯿﻌﺿو و ﺖﻣﻼﺳ ﺎـﻫ دﺎـﻌﺑا و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ يراﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﺐﺒﺳ ،ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﻣ .ددﺮﮔ ا ﻪﻄﺑار ﻦﯾا رد ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺘﺳار ﻦﯿﻤﻫ رد ﻦـﯾا و ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧ طﺎﺒﺗرا تاﺮﮐ ﻪﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻨﻌﻣ راد دﻮـﺟو و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯿﺑ ار ي ) ﺪﻧا هدﺮﮐ شراﺰﮔ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ 8 و 10 و 25 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد .( Lee ) نارﺎﮑﻤﻫ و 2006 ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ﺰﯿﻧ ( يرﻮـﻃ ﻪﺑ ﺪﯾدﺮﮔ شراﺰﮔ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ دﺪﻌﺗ و دﻮﺟو ،ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ يداﺮﻓا ﻪﮐ ﺖﯿﻔﯿﮐ زا ،ﺪﻧدﻮﺑ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ داﺪﻌﺗ ياراد ﻪﮐ ﻦﯿﯾﺎــﭘ ﯽﮔﺪــﻧز ) ﺪــﻧدﻮﺑ رادرﻮــﺧﺮﺑ ﺰــﯿﻧ يﺮــﺗ 8 ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد .( Ng و ) نارﺎﮑﻤﻫ 2005 طﺎﺒﺗرا ﻦﯾا ﺰﯿﻧ ( ﯽﻨﻌﻣ راد ) دﻮﺑ 10 ﯽـﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ و .( دﻮﺟو ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﻠﻏا ﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ﯽﻤﺴﺟ يﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ ﻢﻬﻣ راﺬﮔ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻞ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا رد ﯽﻣ ) ﺪﺷﺎﺑ 24 و 19 .( ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا درﻮﻣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﯿﺴﻨﺟ و ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮـﮐذ ﻞـﺑﺎﻗ نز ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا رد نﺎﮔﺪـﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮـﺷ ﻪﻤﻫ ﻪﮑﯿﺋﺎﺠﻧآ زا ؛ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﺎـﺑ رﻮﺘﮐﺎـﻓ ﻦـﯾا طﺎـﺒﺗرا ﯽﺳرﺮﺑ و ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ نﺎﮑﻣا اﺬﻟ ﺪﻧدﻮﺑ ﺒﻧ ﺮﯾﺬﭘ نﺎﮑﻣا ﯽﮔﺪﻧز ار رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ دﻮ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﻧا هداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ رد ﯽﮔﺪـﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺜﮐا ﺎﻣا ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ و ﺖـﺳا ﺮﺘﻨﯿﯾﺎﭘ دﺮﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ نز ادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺑﻮﻠﻄﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ زا دﺮﻣ ر ﯽﻣ ) ﺪﻨﺷﺎﺑ 14 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد .( ) نارﺎـﮑﻤﻫ و ﺎـﯿﻧ ﯽﻧاﺪﺣو 1384 يرﺎـﻣآ ﺮـﻈﻧ زا طﺎـﺒﺗرا ﻦـﯾا ﺰـﯿﻧ ( ﯽﻨﻌﻣ راد ) ﺪﻨﺘـﺷاد ﺮـﺘﻬﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ نادﺮﻣ و دﻮﺑ 11 رد .( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ Lee ) نارﺎـﮑﻤﻫ و 2006 ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ و ﺲﻨـﺟ ﻦﯿـﺑ ( طﺎﺒﺗرا ﯽﻨﻌﻣ راد ﻪـﺑ دﺮـﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺖﺷاد دﻮﺟو ي رﻮﻃ ﻣ ﯽﻨﻌ راد شراﺰـﮔ نز ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ رد ﯽﮔﺪـﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ي ) ﺪﯾدﺮﮔ 8 .( Zissi ) نرﺎﮑﻤﻫ و 1998 طﺎـﺒﺗرا دﻮـﺧ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺰﯿﻧ ( ﯽﻨﻌﻣ راد ﺪـﻧدﺮﮑﻧ هﺪﻫﺎـﺸﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺲﻨﺟ ﻦﯿﺑ ي ) 19 رد ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ رد توﺎـﻔﺗ ﻦﯿـﻘﻘﺤﻣ زا ﯽـﺧﺮﺑ هﺪﯿﻘﻋ ﻪﺑ .( نز و دﺮﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ ﻨ ﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﯽـﺴﻨﺟ تﺎﻀﯿﻌﺒ ﺖﺒﺴﻧ دﺎﯾز ﯽﺣور يﺎﻫرﺎﺸﻓ و ﻦﯿﮕﻨﺳ يﺎﻬﺘﯿﻟﺎﻌﻓ مﺎﺠﻧا و ﺎﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺴﺟ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ زا نﺎﻧز رد ،ﺎﻬﻧآ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑ ﯽﻤ ﻦﯿﻨـﺳ رد ﺎـﻬﻧآ ﯽﺣور و ﻪﺘﺳﺎﮐ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﯽﻣ ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ تﺎﺒﺟﻮﻣ ﺰﯿﻧ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ ﻪﮐ دﻮﺷ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﺎﻬﻧآ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻣ ) ﺪﻨﮐ 15 .(
ﻪﻟﻮﻘﻣ زا ﯽﮑﯾ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﻫ ﯾ رﺎﯿـﺴﺑ ﺮﯿﺧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ، ﺶﯿﭘ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ اﺮﯾز ﺖﯿﻌـﺿو ﺰـﯿﻧ و نﺎﻣرد ﯽﻬﮔآ ﺶﯿﭘ و ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺖﯿﻌﺿو هﺪﻨﻨﮐ ﯽﯾﻮﮔ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ،ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ داﺮﻓا صﻮﺼﺧ ﻪﺑ داﺮﻓا يدﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺗ اﺬﻟ ﺪﺷﺎﺑ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺖﯿﻤﻫا زا نآ ﻪﺑ داد نﺎـﺸﻧ ﻪ رد ) هدﻮـﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا هوﺮﮔ ﻦﯾا ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺖﯿﻌﺿو ﻪﮐ دﺮـﮑﻠﻤﻋ يور ﺮﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ (ﺮﻬﺷ ود ﺮﻫ ﻪـﺑ زﺎﯿﻧ و هدﻮﺒﻧ لآ هﺪﯾا ،ﺖﯿﻌﺿو ﻦﯾا ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺖﯿﻌﺿو و داﺮﻓا ﯽﻠﮐ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻣ ﯽﮔﺪـﻧز ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﻪﮐ ﺪﺳر ﻟﺎﺳ ياﺮﺳ ﻦﯿﻨﮐﺎﺳ زا ﻪـﻌﻣﺎﺟ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ناﺪﻨﻤ ﺮــﻈﻧ ﻪــﺑ اﺬــﻟ ﺖــﺳا رادرﻮــﺧﺮﺑ يﺮﺘﺑﻮﻠﻄﻣﺎــﻧ ﺖﯿﻌــﺿو ﯽــﻣ ﺪــﺳر رد يﺮﮕﻧزﺎـﺑ درﻮـﻣ رد هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﺑ شزﻮﻣآ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﯽﯾﺎﻫدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﻪﻧﺎﺧ ﻪﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ندﺮﭙﺳ ﺎـﻫ و ﺖـﯿﻔﯿﮐ دﻮـﺒﻬﺑ ﺰـﯿﻧ و يﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ي ﻪـﻧﺎﺧ ﯽﻫﺎـﻓر و ﯽﻄﯿﺤﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا ﺶﯾاﺰﻓا ﺎـﻫ ﻣ ،ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ي ﻪﺑﺎـﺸ ﻪﻧﺎﺧ ﻂﯿﺤﻣ ندﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﺪـﺣ ﺎـﺗ داﺮـﻓا هداﻮﻧﺎـﺧ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ي هداﻮﻧﺎﺧ ﺐﯿﻏﺮﺗ ﺰﯿﻧ و نﺎﮑﻣا ﺎﻫ ﯽـﺸﮐﺮﺳ ﻪـﺑ ﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ دﺮﻓ نﺎﺘﺳود و ،دﺮﻓ ﻪﺑ ﻢﻈﻨﻣ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﺪﻧاﻮﺗ ﺖﯾدوﺪـﺤﻣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد . ﻪـﮐ ﺖـﺷاد دﻮﺟو ﺶﻫوﮋﭘ ﻂﯿﺤﻣ رد ﯽﺴﻨﺟ ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫ ﻣ ﺎﺑ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﯽﻫد ﻢﯿﻤﻌﺗ .ﺖﺧﺎﺳ ﻪﺟاﻮﻣ ﻞﮑﺸ ﺮﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺪﻘﺗ مزﻻ دﻮـﺧ ﺮـﺑ نﺎﯾﺎﭘ رد ﯽـﻣ هﺪﮑـﺸﻧاد ﯽـﺸﻫوﮋﭘ يارﻮـﺷ زا ﻢﯿـﻧاد زا و حﺮـﻃ ﺐﯾﻮﺼﺗ و حﻼﺻا ياﺮﺑ تﺎﻤﺣز ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ نادﺎﺑآ يرﺎﺘﺳﺮﭘ زاﻮـﻫا رﻮﭘﺎﺷ يﺪﻨﺟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺸﻫوﮋﭘ مﺮﺘﺤﻣ ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻞﺒﻘﺗ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﺎﻫ .ﻢﯾروآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﺮﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺪﻘﺗ حﺮﻃ ي
References
1- Abedi H, Alavi M, Aseman rafat N, Yazdani M. Nurse–elderly patients relationship experiences in hospital wards- a qualitative study. IJNMR 2005; 10 (Persian).
2- Hekmati pour N, Taheri N, Hojjati H, Rabiee SH. Evaluation of the relationship between social support and Quality of Life in Elderly patient with Diabetes. ZBMUS 2015; 10: 43-50(Persian).
3- Fuller BG1, Stewart Williams JA, Byles JE. Active living--the perception of older people with chronic conditions. Chronic Illn. 2010;6: 294- 305
4- Tajour M, editor. Elderly Hygiene. 1sted. Tehran: Nasle Farda Pub; 2005 (Persian).
5- Bowling A, Banister D, Sutton S, Evans O, Windsor J. A multidimensional model of quality of life in older age. Aging and Mental Health 2002; 6: 355–371.
6- Osborne RH, Hawthorne G, Lew EA, Gray L C. Quality of life assessment in the community-dwelling elderly: validation of the assessment of quality of life instrument and comparison with SF 36. Journal of Clinical Epidemiology 2003; 56: 138–147.
7- Nilsson J, Rana M, Luong D.H, Winblad B, Kabir Z. N. Health-Related Quality of Life in Old Age: A Comparison Between Rural Areas in Bangladesh and Vietnam. Asia Pac J Public Health 2012; 24: 610-19
8- Lee TW, Ko S, Lee KJ. Health promotion behaviors and quality of life among community-dwelling elderly in Korea: A cross-sectional survey. Int J Nurs Stud 2006; 43: 293–300. 9- Tu Y-C, Wang RH, Yeh S-H. Relationship between perceived empowerment care and quality
of life among elderly residents within nursing homes in Taiwan: A questionnaire survey. Int J Nurs Stud 2006; 43: 673-80.
10- Ng SH, Kama PK, Pongb W MR. People living in ageing buildings: Their quality of life and sense of belonging. J Environ Psychol 2005; 25: 347–360
11- Vahdani nia M, Goshtasbi A, Maftoun F. Quality of Life Related to health in the elderly. Payesh Journal 2005; 4(3): 113- 20(Persian).
12- Albockordi M, Ramezani MA, Qraizi FS. evaluate the quality of life (QoL) among elderly persons aged above 60 years living in Shahinshahr of Isfahan province in the year 2004; AJMUS 2007; 5: 701-7 (Persian).
13- Lassey, WR & Lassey, ML, editors. Quality of life for older people: An international perspective. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall 2001.
14- Kelley- Gillespie N. Perception of Quality of life of the elderly [dissertation]. College of Social Work, the University of Utah, 2003.
15- Ahaangari M, Arjmand Hesabi M, Kamali M. Quality of life in elderly Member of Cultural centers in Tehran. Iranian journal Ageing 2005; 2: 182- 9(Persian).
16- Hellström Y, Hallberg RI. Perspectives of elderly people receiving home help on health, care and quality of life. Health Soc Care Community 2001; 9 (2): 61- 71.
17- Kalispell RM & Ferrans CE. Quality of life of elderly patients after treatment in ICU. Research in Nursing & Health 2002; 25: 212-21.
18- Bowling A, Banister D, Evans O, Windsor J. A multidimensional model of qol in old age. Aging Ment Health 2002; 6: 355- 71.
19- Zissi A, Barry MM, Cochrane R. A meditational model of Quality of life for individual with sever mental health problems. Psychol Med 1998; 28: 1221-320.
20- Wilder BW. The relationship of selected demographic characteristics, healthy condition, and personality hardiness with quality of life in older adults [dissertation]. Birmingham: University of Alabama, 1995.
21- Raphael D, Brown I, Renwick R, Root man I. Quality of life: What are the implications for health promotion? American Journal of health and behavior 1997; 21 (2): 118-28.
22- Howell R, Margaret L. Kern & Sonja Lyubomirsky. Health benefits: Meta-analytically determining the impact of well-being on objective health outcomes. Health Psychology Review2007; 1: 83- 136
23- Low, Gail. Quality of life among older adults: a proposed conceptual model. Diss. 2005. 24- Sarvimaki A, Stenbock-Hult B. Quality of life in old age described as a sense of well-being,
meaning and value. J Adv Pract Oncol 2000; 32: 1025-033.
25- Tseng S, Wang R. Quality of life and related factors among elderly nursing home residents in southern Taiwan. Public Health Nursing 2001; 18: 304-11
