هلجم زكرم تاعلاطم و هعسوت شزومآ يكشزپ هرود ،مهد هرامش مراهچ ، ص 394 -384 ، 2491
شيپ
ينيب
يبايشزرا
تفرشيپ
يليصحت
رب
ساسا
هبرجت
هرود
يليصحت
رد
نايوجشناد
هاگشناد
مولع
يكشزپ
ناجنسفر
تفع
يدابآرهش
1،
نسحم
نايئاضر
2 *،
يلع
ربكا
تسودقح
3 1 . ،يکشزپ شزومآ دشرا سانشراك هدکشناد شزومآ مولع ،يکشزپ هاگشناد مولع يکشزپ ديهش ،يتشهب نارهت ، ناريا 2 . يارتكد يژولويمديپا ، ،داتسا تاقيقحتزكرم طيحم ،راك هدکشناد ،يکشزپ هاگشناد مولع يکشزپ ،ناجنسفر ناجنسفر ، ناريا 3 . پا داتسا ي مد ي ژولو ي ، قحت زكرم ي تاق زاسلدم ي آ هدکشهوژپ ،تملاس رد ي هدن هوژپ ي ،تملاس رد هاگشناد مولع يکشزپ ،نامرك ،نامرك ناريا تفايرد :هلاقم 03 / 0 / 29 نيرخآ حلاصا هلاقم : 92 / 2 / 29 شريذپ هلاقم : 0 / 8 / 29 * هدنسيون سم ؤ :لو قحتزکرم ی تاق حم ی ط کشزپ هدکشناد ،راک ی ، ناريا ،ناجنسفر ،ناجنسفر یکشزپ مولع هاگشناد نفلت : 3904330 -3020 :ربامن 3993932 -3020 Email: moeygmr2@yahoo.co.uk هنيمز و :فده یبایشزرا تفرشیپ ،یلیصحت يارب هسياقم جياتن ب ه تسد هدمآ زا شجنس درکلمع ناگدنریگداي اب فده ياه یشزومآ اي فده ياه يریگداي ماجنا یم .دوش رد نيا هعلاطم ،فده نییعت شیپ ینیب یبایشزرا تفرشیپ یلیصحت رب ساسا هبرجت هرود یلیصحت رد نايوجشناد هاگشناد مولع یکشزپ ناجنسفر دوب . شور :راك نيا هعلاطم یعطقم رد لاس یلیصحت 0020 ماجنا .دش هنومن ، هب تروص یفداصت هیمهس يا رب ساسا هتشر ،یکكشزپ( ،یکكشزپنادند يراتكسرپ -یيامام و )یکشزپاریپ و تیسنج زا نايوجشناد هاگشناد مولع یکشزپ ناجنسفر باختنا ديدرگ ( 023 = n .) رازبا عمج يروآ ،تاعلاطا شسرپ همان درادناتسا هبرجت هرود یلیصحت (Experience course questionnaire
) .دوب شسرپ همان لماش هطیح ياه سيردت ،بوخ فادها نكشور و ،درادناتكسا یباكيزرا ،بسانم مجح ،يراک تراهم ياه یمومع و كي هيوگ رد هطبار اب تياضر زا هرود یلیصحت دوب . نینچمه لدعم لک مرت ياكه لكبق ،نايوجكشناد هكب ناوكنع تفرشیپ یلیصحت ( Academic achievement ) دروم یسررب رارق .تفرگ هتفاي :اه زا نايوجشناد دروم ،یسررب 003 رفن ( 8 / 00 دصرد ) رسپ و 942 رفن ( 9 / 88 دصرد ) رتخد .دندوب توافت نعم ی يراد نیب لدعم نارسپ و نارتخد دوجو اد تش ( 330 / 3 = P .) هدکشناد يراتسرپ -یيامام نيرتشیب زایتما ( 03 / 0 ± 90 / 03 ) ار رد ياهریغتم جنپ هناگ هبرجت هرود یلیصحت و هدکشناد یکشزپ نيرتمک زایتما ( 03 / 4 ± 38 / 04 ) ار اراد دندوب ( 330 / 3 = P .) نیب ریغتم هبرجت هرود یلیصحت و تفرشیپ ،یلیصحت یگتسبمه تبثم و ینعم راد دوجو تشاد ( 084 / 3 = r ، 334 / 3 = P .) نینچمه زا نیب ياهریغتم دروم هعلاطم رب ساسا نویسرگر یطخ ،هناگدنچ فادها نشور و درادناتسا و یبايزرا ،بسانم شیپ ینیب هدننک تفرشیپ یلیصحت نايوجشناد لدعم( )لک .دوب هجيتن :يريگ زا ياهریغتم جنپ هناگ هبرجت هرود ،یلیصحت ترورض هجوت سا نادات هب هویش یبايزرا بسانم ت( أ دیک صخا رب مهف بلاطم ات )تاظوفحم و ارا ي ه فادها نشور و درادناتسا تهج اقترا ي یبایشزرا تفرشیپ یلیصحت و درکلمع نايوجشناد ، زا تیمها هژيو يا رادروخرب دندوب . سا نادات طوبرم یتسياب دنناوتب اب تلاخادم یشزومآ مزلا ، هنیمز اقترا و تفرشیپ نايوجشناد ار مهارف دنيامن . هژاو ديلك اه : ،یبایشزرا تفرشیپ ،یلیصحت هبرجت هرود ،یلیصحت شیپ ،ینیب نايوجشناد
همدقم
یبایشزرا تفرشیپ ،یلیصحت شجنس درکلمع ناریگارف و هسياقم جياتن لصاح ، اب فده ياه یشزومآ زا شیپ نییعت هدش .تسا نيا عون یبایشزرا هب روظنم میمصت يریگ رد هراب تیلاعف ياه یشزومآ سا نادات و ششوک ياه يریگداي ناریگارف ماجنا یم دوش ات ياتن هب یبایتسد نازیم ج دوش نییعت بولطم ( 9 ، 0 .) ینابعش یبایشزرا تفرشیپ یلیصحت ار یکي زا لحارم مهم رف ا دني سيردت یم .دناد وا نایب یم دنک رگا یبایشزرا تروص ،دریگن یمن ناوت رد دنور تیلاعف ياه يدعب سيردت ، حلاصا و میمصت يریگ تشاد ( 0 .) يو نینچمه یبایشزرا ار هلیسو صیخشت یم دناد ؛ ینعي ب ه هلیسو یبایشزرا ، دياب زا نازیم تیلاعف ناریگارف رد لوط يریگداي و زا نازیم هتخومآ ياه نآ اه تاعلاطا يربتعم ب ه تسد .دروآ زا یفرط ، دياب یهاگآ ياه مزلا رد دروم تردق اي فعض سيردت داي هدنهد و حيرص ندوب فده ياه یشزومآ و رابتعا اوتحم ار زین ب ه تسد دروآ ( 0 .) نايروفغ ندرجورب یا و ناراکمه رد یشهوژپ نایب دندومن هک یبایشزرا رد ماظن شزومآ ،یکشزپ هب لیلد موزل تیبرت يورین یناسنا هدومزآراک يارب ارا ي ه تامدخ یتشادهب -ینامرد اب تیفیک ،بولطم زا تیمها هژيو يا رادروخرب .تسا نآ اه ملاعا دندومن هک یبایشزرا ، رد عقاو دروخزاب لحارم ماجنا كي رف ا دني یم دشاب هک رب ساسا نآ ، نازیم لوصح اي مدع لوصح هب فادها ار یم ناوت دروم شواک رارق داد ( 4 .) نینچمه دننآ رب نارگشهوژپ هک یبایشزرا هن اهنت هب ناونع هویش يا يارب نییعت حوطس تفرشیپ یلیصحت دروم شجنس رارق یم ،دریگ هکلب هب ناونع یشخب زا رف ا دني شزومآ یقلت یم ددرگ هک هب تيوقت يریگداي رجنم یم دوش ( 3 ) . یبایشزرا تفرشیپ یلیصحت ، تحت ت أ ریث یلماوع رارق یم .دریگ یکي زا نيا لماوع ، كاردا نايوجشناد زا طیحم یهدداي -يریگداي تسا ( 8 .) تاقیقحت نوگانوگ ناشن هداد تسا هک كاردا زا هرود یلیصحت اي هبرجت یلیصحت ( Course experience ) لماش صخاش یياه دننام سيردت ،بوخ فادها نشور و ،درادناتسا یبايزرا ،بسانم مجح يراک و تراهم ياه یمومع ( Generic skills ) یم دشاب ( 2 -8 .) Kember و Leung نایب دندومن هک كاردا هرود یلیصحت ، یگتسبمه یيلااب اب ياهدمایپ يریگداي .دراد هب یترابع ، طیحم یهدداي -يریگداي ، ت أ ریث یفرگش رب تفرشیپ جياتن يریگداي نايوجشناد .دراد نینچمه نآ اه نایب دندومن هک طیحم یهدداي -يریگداي ، هب ناونع یصخاش تهج درکلمع شخبرثا شزومآ یم دشاب ( 8 .) Price و ناراکمه زین نایب دندومن هک كاردا زا شزومآ بوخ لماش( سيردت ،بوخ یبايزرا ،بسانم ت أ دیک رب يور للاقتسا يدرف و فادها راکشآ و )درادناتسا اب تفرشیپ یلیصحت هطبار تبثم دراد ( 8 .) هعلاطم يرگيد نایب تسا نآ رگ هک كرد تبثم نايوجشناد زا سيردت و یبايزرا سا نادات ، رد بلغا دراوم درکيور یقمع يریگداي اد و در ب ه لابند نآ ، نايوجشناد زا جياتن يریگداي يرتهب رادروخرب دنتسه ( 2 .) تاعلاطم ینوگانوگ رد هنیمز یبایشزرا تفرشیپ ياه یلیصحت اب صخاش ياه نوگانوگ ماجنا هدش ؛تسا زا هلمج م ی ناوت هب هعلاطم بارطضا ناحتما و تفرشیپ یلیصحت ( 03 ،) ياهدرکيور يریگداي و تفرشیپ یلیصحت ( 00 ،) شقن تافص تیصخش و ياهدرکيور يریگداي رد تفرشیپ یلیصحت ( 09 ،) هسياقم ياهدرکيور هعلاطم و يریگداي نايوجشناد عطقم هياپ و ینیلاب هتشر یکشزپ و طابترا نآ اب تفرشیپ یلیصحت ( 00 و ) نی ز ،تیصخش شوه و ياهدرکيور يریگداي هب ناونع شیپ یيوگ هدننک ياه درکلمع كیمداکآ ( 04 ) هراشا دومن . یتاعلاطم زین رد صوصخ طابترا كاردا زا هرود ،یلیصحت ياهدرکيور يریگداي و تفرشیپ یلیصحت ماجنا هدش تسا ( 03 .) اما رد لخاد روشک ، هب صوصخ رد هاگشناد ياه مولع ،یکشزپ هعلاطم يا رد هنیمز تفرشیپ یلیصحت و هبرجت هرود یلیصحت سيردت( ،بوخ یبايزرا بسانم و فادها نشور و درادناتسا ترهم و يراک مجح ، یمومع ياه ) و یبایشزرا تفرشیپ یلیصحت ماجنا هدشن ؛تسا رد یلاح هک جياتن یبایشزرا ، یم دناوت نازیم تفرشیپ ،یلیصحت ،درکلمع تیفیکشلات ناریگارف و شور سيردت و نازیم تراهم سا نادات ار یبايزرا .ديامن هيزجت و لیلحت جياتن ،یبایشزرا هب سردم تصرف یم دهد هک هراومه رد ددص حلاصا و اقترا ي تیفیک شور سيردت دوخ .ديآرب یهاگ تاقوا ، شور سيردت سردم بوخ و شلات ناریگارف ریگمشچ و لباق نیسحت ،تسا اما انب هب یليلاد زا هلمج حضاو و نشور ندوبن فده ياه یشزومآ و بسانمان ندوب هویش هزادنا ،يریگ جياتن یبایشزرا نادنچ تياضر شخب تسین . رد نيا تروص ، نیسردم یم دنناوت اب هيزجت و لیلحت ،جياتن طاقن فعض ار یياسانش و نآ اه ار فرطرب دنيامن و اب باختنا هار ياه رتهب عمج يروآ ،تاعلاطا شور ياه یبایشزرا ار حلاصا دننک ( 0 .) نینچمه جياتن یبایشزرا ، یم دناوت ثعاب یتاحلاصا رد همانرب یشزومآ ددرگ ( 3 .) اب هجوت هب بلاطم شیپ ،هتفگ زا نآ یياج هک رد هاگشناد ياه مولع ،یکشزپ دمایپ يراک دارفا رب يور ناسنا اه تروص یم ،دریگ تفرشیپ یلیصحت و درکلمع نايوجشناد رد نارود لیصحت و رد نارود لاغتشا هفرح يا ، زا تیمها هژيو يا رادروخرب .تسا زا یفرط ، اب هجوت هب مدع قیقحت رد نيا هنیمز رد هاگشناد ياه مولع ،یکشزپ نيا هعلاطم اب فده شیپ ینیب یبایشزرا تفرشیپ یلیصحت رب ساسا هبرجت هرود یلیصحت رد نايوجشناد هاگشناد مولع یکشزپ ناجنسفر ماجنا .تفرگ اب ب ه تسد ندروآ طاقن توق و فعض هعلاطم ، رد صوصخ درکلمع نايوجشناد یم ناوت طاقن توق ار تيوقت و رد تهج فرطرب ندومن طاقن فعض اب تلاخادم مزلا رد هطیح ياه فلتخم هرود ،یلیصحت شلات ياه مزلا ار ماجنا .داد هب یترابع ، سم ؤ نیلو یم دنناوت رد هطیح ياه فلتخم هرود یلیصحت تلاخادم مزلا ار ماجنا ،دنهد رد تهج اقترا ي هویش ياه سيردت ،نيون یبايزرا ياه بسانم و نایب فادها نشور و درادناتسا رد يادتبا عورش مرت یلیصحت ، اشوک دنشاب و نینچمه تهج تفرشیپ یلیصحت ،نايوجشناد ماگ ياه یساسا ار .دنرادرب
شور
راك
نيا هعلاطم یعطقم ( Cross-sectional ) رد لاس 0020 ماجنا دش ،هعلاطم نيا رد . نايوجشناد هاگشناد مولع یکشزپ ناجنسفر لماش هتشر ياه ،یکشزپ ،یکشزپنادند يراتسرپ -یيامام و یکشزپاریپ قاتا( ،لمع ،يژولويدار مولع یهاگشيامزآ و )يربشوه هک رد عطقم ارتکد و یسانشراک لوغشم هب لیصحت دوب دن ، دروم هعلاطم رارق .دنتفرگ دادعت هنومن رب ساسا لومرف Cochran هبساحم .ديدرگ سپس هنومن اه هب هویش هیمهس يا یفداصت هداس ، زا ره هتشر یلیصحت و تیسنج ، زا نیب نايوجشناد باختنا دش دن . هب روط یلک رد نيا قیقحت ، 023 رفن دروم یسررب رارق تفرگ دن . رازبا عمج يروآ تاعلاطا طوبرم هب هبرجت هرود ،یلیصحت شسرپ همان « هبرجت هرود یلیصحت » ( Course experience questionnaire ) .دوب رد نيا هعلاطم ، زا شسرپ همان لیلحت كي یلماع هدافتسا ديدرگ ( 08 ، 2 ). تمسق لوا شسرپ همان ، تاعلاطا كیفارگومد دارفا لماش ،تیسنج ،نس هتشر ،یلیصحت لدعم لک سورد هدنارذگ هدش رد هاگشناد و عطقم یلیصحت دوب . تمسق مود لماش هطیح ياه سيردت ،بوخ فادها نشور و ،درادناتسا یبايزرا ،بسانم مجح يراک و تراهم ياه یمومع دوب . هطیح ياه سيردت بوخ رد 8 هيوگ ( 0 ، 9 ، 0 ، 4 ، 8 و 8 ) ، فادها نشور رد 4 هيوگ ( 2 ، 2 ، 00 و 04 ،) یبايزرا بسانم رد 0 هيوگ ( 00 ، 09 و 3 ) ، مجح يراک رد 4 هيوگ ( 02 ، 08 ، 03 و 03 ) و تراهم ياه یمومع رد 8 هيوگ ( 90 -08 ) دروم شجنس رارق تفرگ . كي هيوگ ( 94 ) زین تياضر زا هرود ار یسررب ومن .د س ؤ تلاا ، رب ساسا سایقم 3 هجرد يا ترکیل هرمن يراذگ .دندش زایتما ره هيوگ نیب 0 ات 3 ریغتم :دوب لاماک فلاخم ( 0 ،)زایتما فلاخم ( 9 ،)زایتما يرظن مرادن ( 0 ،)زایتما قفاوم ( 4 )زایتما و لاماک قفاوم ( 3 .)زایتما نمضرد ، رد صوصخ هيوگ ياه هرامش 3 ، 09 ، 00 و 04 زایتما سوکعم .تسا هب نيا تروص هک زا لاماک م قفاو ( 0 )زایتما ات لاماک فلاخم ( 3 )زایتما نییعت دش ( 02 ، 08 .)يارب یسررب یياياپ شسرپ همان ، اسراپ و تکاس ی ، Cronbach's alpha ار زا 93 / 3 ات 22 / 3 و ارب ي لک شسرپ ،همان 28 / 3 شرازگ هدومن دنا ( 2 .) رد هعلاطم ،رضاح هب لیلد مدع یسررب ا ي ن شسرپ همان رد هاگشناد ياه مولع یکشزپ روشک و نینچمه شياريو یخرب زا ،تلااؤس Cronbach's alpha د راب ي رگ هبساحم ديدرگ . سيردت بوخ 22 / 3 ، یبايزرا بسانم 80 / 3 ، فادها نشور و درادناتسا 32 / 3 ، مجح يراک 83 / 3 ، تراهم ياه یمومع 89 / 3 و لک شسرپ همان 89 / 3 هب تسد دمآ . زا ظاحل یياوتحم و ،يروص اب رظن بحاص ،نارظن تاحلاصا مزلا هب لمع دمآ . رازبا شجنس تفرشیپ یلیصحت نايوجشناد و لدعم لک سورد هدنارذگ هدش مرت ياه ،لبق رد تمسق تاعلاطا كیفارگومد شسرپ همان هبرجت هرود ،یلیصحت طسوت نايوجشناد لیمکت دش . عيزوت شسرپ همان اه طسوت یياهرگشسرپ هک شزومآ ياه مزلا هب نآ اه هداد ،دش قبط همانرب ینامز زا لبق نییعت هدش رد هدکشناد ياه یکشزپ ،یکشزپنادند يراتسرپ -یيامام و یکشزپاریپ ماجنا دش . نيا ،دارفا سپ زا یفرعم دوخ و ارا ي ه یتاحیضوت رصتخم رد دروم فادها شهوژپ و بسک تقفاوم نايوجشناد يارب تکرش رد هعلاطم رد نامز و یناکم بسانم طیحم( ياه بسانم زا هلمج سلاک ،سرد هدکشناد ،اه هاگباوخ اه و لحم هناخباتک ) شسرپ همان اه ار رد رایتخا هنومن اه رارق دنداد . سپس شسرپ همان اه عمج يروآ ديدرگ و اب دک هژيو يا دراو مرن رازفا SPSS هخسن 08 ( version 16, SPSS Inc., Chicago, IL ) ديدرگ . هعلاطم نيا رد ،نارگشهوژپ لوصا یقلاخا شهوژپ ار هب روط لماک تياعر ؛دندومن هب يروط هک تکرش اي مدع تکرش یمامت نايوجشناد رد هعلاطم دازآ دوب . رد چیه اجک یمان زا نايوجشناد تبث اي رکذ ديدرگن . رد ،نمض هب نآ اه نانیمطا هداد دش هک تاعلاطا یباستکا اهنت تهج هعلاطم و قیقحت دروم هدافتسا رارق دهاوخ .تفرگ تهج هيزجت و لیلحت هداد اه زا رامآ یفیصوت ،یناوارف( دصرد ،یناوارف نیگنایم و فارحنا )رایعم و رامآ یطابنتسا بيرض( یگتسبمه و نویسرگر یطخ )هناگدنچ هدافتسا .ديدرگ رد هیلک نومزآ ،اه 33 / 3 ≥ P ینعم راد رد رظن هتفرگ .دش مزلا هب حیضوت تسا هک رد نيا ،یسررب نايوجشناد مرت لوا هیلک هتشر اه زا طیحم هعلاطم فذح .دندش اريز نايوجشناد هزات ،دراو دقاف لدعم یهاگشناد دنتسه و نینچمه هبرجت هرود یلیصحت رد هاگشناد ار .دنرادن
هتفاي
اه
زا نیب 023 شسرپ همان عمج يروآ ،هدش دادعت 8 رفن هب تلع لیمکت صقان و مدع یيوگخساپ قیقد هب س ؤ تلاا زا هعلاطم جراخ .دندش نینچمه دادعت 33 رفن ( 03 دصرد ) لدعم لک یهاگشناد دوخ ار نایب دندومنن هک رد هيزجت و لیلحت يرامآ رد هطبار اب ،لدعم نيا دادعت زین زا هعلاطم فذح .دنديدرگ هب روط ،یلک زا دادعت لک هنومن ياه دروم ،یسررب 003 رفن ( 8 / 00 دصرد ) رسپ و 942 رفن ( 9 / 88 دصرد ) رتخد .دندوب عيزوت یناوارف دادعت نايوجشناد هدکشناد یکشزپ 038 رفن ( 03 دصرد ،) یکشزپنادند 38 رفن ( 08 دصرد ،) يراتسرپ -یيامام 20 رفن ( 93 دصرد ) و یکشزپاریپ 093 رفن ( 04 دصرد ) .دوب هنماد ینس نايوجشناد 08 ات 03 لاس .دوب نيرتلااب لدعم لک یهاگشناد نايوجشناد ، 02 و نیياپ نيرت نآ 33 / 09 دوب . 022 رفن ( 4 / 34 دصرد ) رد عطقم یسانشراک و 083 رفن ( 8 / 43 دصرد ) رد عطقم ارتکد لوغشم هب لیصحت .دندوب ( اهرتخد لدعم 93 / 0 ± 38 / 08 ( اهرسپ زا رتشیب ) 28 / 3 ± 40 / 03 ینعم توافت نيا .تسا ) ( راد 330 / 3 = P .تسا ) ( اهرتخد یلیصحت هرود هبرجت نیب 24 / 0 ± 23 / 04 و ) ( اهرسپ 30 / 4 ± 24 / 04 صخاش اما .درادن دوجو یتوافت ) ( اهرتخد رد بسانم یبايزرا 80 / 3 ± 99 / 0 اهرسپ زا رتشیب ) ( 24 / 3 ± 23 / 9 ( اهرسپ هاگديد زا بسانم يراک مجح و ) 89 / 3± 33 / 0 ( اهرتخد زا رتشیب ) 22 / 3 ± 82 / 9 یم ) نيا .دشاب توافت ینعم اه یم راد ( دنشاب 33 / 3 ≥ P .) هدکشناد ،هدمآ تسد هب جياتن هب هجوت اب ریخا هعلاطم رد يراتسرپ -( یيامام 03 / 0 ± 90 / 03 رد ار زایتما نيرتشیب ) جنپ ياهریغتم یکشزپ هدکشناد و یلیصحت هرود هبرجت هناگ ( 03 / 4 ± 38 / 04 یم اراد ار زایتما نيرتمک ) هدکشناد .دنشاب ( یکشزپاریپ 82 / 0 ± 30 / 03 ( یکشزپنادند و ) 82 / 0 ± 30 / 03 ) تيولوا رد توافت نيا .دنراد رارق يدعب ياه ینعم اه راد ( 330 / 3 = P یم ) لودج( دنشاب 0 .) توافت نعم ی يراد نیب تياضر زا هرود ،لیصحت رب بسح سنج و هدکشناد اه دوجو ن دراد . نیب فادها نشور و درادناتسا ( 333 / 3 = P ، 032 / 3 = r ،) یبايزرا بسانم ( 398 / 3 = P ، 092 / 3 = r ) و مجح يراک ( 343 / 3 = P ، 003 / 3 = r ) اب تفرشیپ یلیصحت ،)لدعم( هطبار تبثم و ینعم راد دوجو تشاد لودج( 9 .) لودج 9 . بيرض یگتسبمه Spearman نیب هبرجت هرود یلیصحت و لدعم هطیح نازیم یگتسبمه P-value سيردت بوخ 383 / 3 922 / 3 فادها نشور 032 / 3 333 / 3 * یبايزرا بسانم 092 / 3 398 / 3 * مجح يراک 003 / 3 343 / 3 * تراهم ياه یمومع 339 / 3 089 / 3 هبرجت هرود یلیصحت )یلک( 084 / 3 334 / 3 * رد لیلحت نویسرگر یطخ هناگدنچ صخشم دش هک مهم نيرت صخاش شیپ ینیب هدننک لدعم لک ،یهاگشناد فادها نشور و یبايزرا بسانم دوب ؛ نيدب ینعم هک هب يازا ره كي دحاو شيازفا رد ریغتم فادها ،نشور نیگنایم لدعم لک یهاگشناد 928 / 3 و هب يازا ره كي دحاو شيازفا رد ریغتم ،یبايزرا نیگنایم لدعم لک یهاگشناد 089 / 3 شيازفا یم .دباي ره ود بيارض زا رظن يرامآ ینعم راد .دندوب يوق نيرت شیپ ینیب هدننک رد نيا هنیمز فادها نشور دوب لودج( 0 .) لودج 0 . هدکشناد بسحرب لیصحت هرود هبرجت تازایتما رایعم فارحنا و نیگنایم هسياقم لودج 0 . هسياقم می گنا ی ن و فارحنا عم ی را تما ی تازا هبرجت هرود لیصحت رب بسح هدکشناد هطیح هدکشناد سيردت بوخ فادها نشور یبايزرا بسانم مجح يراک تراهم ياه یمومع عمج لک یکشزپ 80 / 3 ± 34 / 9 22 / 3 ± 28 / 9 39 / 0 ± 88 / 9 88 / 3 ± 380 / 9 82 / 3 ± 83 / 9 03 / 4 ± 38 / 04 یکشزپنادند 88 / 3 ± 88 / 9 89 / 3 ± 28 / 9 29 / 3 ± 90 / 0 29 / 3 ± 34 / 0 20 / 3 ± 82 / 9 42 / 0 ± 83 / 04 يراتسرپ -یيامام 33 / 3 ± 23 / 9 89 / 3 ± 99 / 0 82 / 3 ± 02 / 0 20 / 3 ± 80 / 9 20 / 3 ± 00 / 0 03 / 0 ± 90 / 03 یکشزپاریپ 29 / 3 ± 23 / 9 84 / 3 ± 38 / 0 82 / 3 ± 09 / 0 28 / 3 ± 00 / 0 88 / 3 ± 28 / 9 82 / 0 ± 39 / 03 عمج لک 28 / 9 ± 82 / 03 83 / 9 ± 98 / 09 0 / 0 ± 8 / 09 32 / 0 ± 32 / 00 22 / 9 ± 80 / 00 22 / 04 ± 00 / 32 P-value 330 / 3 * 048 / 3 334 / 3 * 330 / 3 * 388 / 3 ± 330 / 3 *
لودج 0 . صخاش ياه شیپ ینیب هدننک تفرشیپ یلیصحت )لدعم( رب ساسا نویسرگر یطخ هناگدنچ ياهریغتم شیپ نیب ی هدننک لدعم لک B Beta t P-value فادها نشور 928 / 3 038 / 3 288 / 9 338 / 3 * یبايزرا بسانم 089 / 3 000 / 3 024 / 9 308 / 3 * سيردت بوخ ---330 / 3 339 / 3 232 / 3 مجح يراک ----382 / 3 032 / 0 948 / 3 تراهم ياه یمومع ----348 / 3 -280 / 3 -442 / 3
ثحب
و
هجيتن
يريگ
رد هعلاطم ریخا ، نيرتهب شیپ ینیب هدننک لدعم لک یهاگشناد تفرشیپ( ،)یلیصحت فادها نشور و درادناتسا و یبايزرا بسانم .دوب نيا هعلاطم اب یضعب زا تاعلاطم یناوخمه اد و در اب یخرب رگيد وسمه تسین . زا هلمج Diseth دقتعم تسا هک نيرتلااب یگتسبمه نیب تفرشیپ یلیصحت هرمن( ناحتما سرد )یسانشناور و هبرجت هرود ،یلیصحت تیفیک سيردت و مجح يراک بسانم تسا ( 02 .) یسررب ياه يرگيد زین نایب دندومن هک تیفیک شزومآ بوخ لماش( سيردت ،بوخ فادها نشور و ،درادناتسا یبايزرا بسانم و مجح )يراک هب روط نعم ی يراد لدعم نايوجشناد نيدنچ هدکشناد هک هنومن قیقحت زا نآ اه باختنا هديدرگ ،تسا ار شیپ ینیب یم دنک ( 04 .) Richardson ن زی )ناراکمه و ینیمي زا لقن هب( طابترا هب تبسن يوق نیب هبرجت هرود یلیصحت و تفرشیپ یلیصحت ار نایب هدومن تسا ( 02 ) . یضعب عبانم نایب هدومن دنا هک مدع تیقفوم ناریگارف ، یم دناوت هب دنچ لماع زا لیبق سيردت بولطمان ،سردم نشور و حيرص ندوبن فده ياه یشزومآ و بسانمان ندوب هویش هزادنا يریگ طوبرم دشاب ( 08 ) . رد هعلاطم رضاح ، يوق نيرت شیپ ینیب هدننک لدعم لک ،یهاگشناد فادها نشور و درادناتسا .دوب یجنگ زین نایب دومن هک ره داي هدنهد رد طیحم یشزومآ هاگشناد ، دياب دنادب هک یبایشزرا دياب رب ساسا فده اه و رب ساسا هویش سيردت ماجنا .دریگ رگا یبایشزرا بسانم دشابن و رب فده ياه زا شیپ نییعت هدش راوتسا ددرگن ، نيرتمک ررض نآ نيا دهاوخ دوب هک ریسم هعلاطم ناریگارف ار ضوع دهاوخ درک ( 02 .) ،ور نيا زا یبایشزرا یتسياب رب ساسا فادها همانرب یسرد ماجنا دریگ ( 3 .) رد نيا ،هعلاطم طابترا اهریغتم فادها( ،نشور یبايزرا بسانم و مجح )يراک اب تفرشیپ یلیصحت فیعض .دوب اما یم ناوت نینچ للادتسا دومن هک دياش اب هجوت هب نيا هک صخاش یبايزرا بسانم رد شهوژپ ریخا ، تأ دیک سا نادات رب مهف بلاطم هدوب ،تسا اذل صخشم یم دوش هک بلغا هنومن ياه دروم یسررب ، ینايوجشناد دنتسه هک بلاطم ار هب تروص یموهفم و يدربراک داي یم .دنریگ ،نياربانب راظتنا دنراد هک بلاطم یبايزرا زین رب هبنج ياه یموهفم بلاطم ت أ دیک .ديامن نینچمه صخاش مجح يراک بسانم ، ینعي تقو یفاک يارب مهف ،بلاطم مدع لامعا فیلاکت رایسب نیگنس و هتسخ ،هدننک مدع راشف یسرد دايز ؛ و صخاش فادها نشور و درادناتسا ، ینعي یهاگآ نايوجشناد زا نيا هک یم دنناد هچ یتاراظتنا زا نآ اه دوجو دراد صخاش نيا . اه ثعاب هديدرگ ا دن هک هطیح فادها نشور و حيرص هب هارمه یبايزرا و مجح يراک بسانم رد یشخبرثا لدعم ،لک ت أ ریث هتشاد .دشاب هتبلا نيا بلطم ار يابن د هديدان تفرگ هک رد نيا هعلاطم ، اب دوجو شلات ماجنا هدش طسوت نارگشسرپ رد هطبار اب لیمکت ندومن لدعم لک ،یهاگشناد دودح 03 دصرد زا نايوجشناد لدعم دوخ ار شرازگ هدومنن دنا و زا هعلاطم فذح .دنديدرگ هب رظن یم دسر يدارفا هک لدعم دوخ ار شرازگ هدومنن دنا ، لدعم ياه ینیياپ هتشاد دنا و دراوم رکذ هدش ، رد نيا طابترا اه یب ت أ ریث یمن .دنشاب رد نيا شهوژپ ، هدکشناد يراتسرپ -،یيامام یکشزپاریپ و یکشزپنادند نیگنایم( 0 هب لااب زا 3 ،) هبرجت هرود یلیصحتیناسکي .دنراد رد یلاح هک هبرجت هرود لیصحت ی نايوجشناد هدکشناد یکشزپ اب هیقب هدکشناد اه توافتم تسا ( 28 / 9 زا 3 .) اب هجوت هب نيا هک هعلاطم ریخا زا دودحم یتاقیقحت تسا هک رد هاگشناد ياه مولع یکشزپ ماجنا هتفرگ ،تسا ناکما هسياقم دوجو .تشادن هب رظن یم دسر نايوجشناد یکشزپ زا رظن هبرجت هرود یلیصحت هک لماش سيردت ،بوخ فادها نشور و ،درادناتسا یبايزرا ،بسانم مجح يراک و تراهم ياه یمومع یم ،دشاب تبسن هب هیقب هدکشناد اه هب هطیح ياه شیپ هتفگ زایتما يرتمک ار اق ي ل هدش .دنا زا یفرط ، هتفاي ياه نيا هعلاطم ناشن داد هک هبرجت هرود یلیصحت اهرتخد و اهرسپ یتوافت .درادن اما سایقم یبايزرا بسانم زا ديد اهرتخد رتشیب زا اهرسپ یم دشاب و مجح يراک زا هاگديد اهرسپ رتشیب زا اهرتخد .تسا اسراپ و یتکاس رد هعلاطم يا هک رد هتشر ياه فلتخم هرود یسانشراک هاگشناد زاریش ماجنا ،دنداد نایب دندومن هک اهرتخد و اهرسپ رد چیه مادک زا ياهریغتم جنپ هناگ هبرجت هرود یلیصحت ، توافت نعم ی يراد دنرادن ( 2 .) دياش نيا توافت هب لیلد هباشم ندوبن هتشر ياه ،یلیصحت نینچمه توافت شرگن هنومن اه تبسن هب هرود یلیصحت و توافت يارجا لماوع جنپ هناگ رد ود هاگشناد فلتخم ترازو( تشادهب ، نامرد و شزومآ یکشزپ و ترازو ،مولع تاقیقحت و نف آ )يرو .دشاب رب قبط هتفاي اه ، لدعم نارتخد رتشیب زا نارسپ ب ه تسد هدمآ .تسا نيا هعلاطم اب شهوژپ ینیسح یيابطابط و دق ي م ی مدقم وسمه یم دشاب . نآ اه ملاعا دندرک هک لیلد رتلااب ندوب تفرشیپ یلیصحت نارتخد تبسن هب نارسپ نيا تسا هک هزیگنا لیصحت رد نارتخد رتشیب و شرگن نانآ تبسن هب لیصحت تبثم رت تسا ( 93 .) یلاحرد هک يدبا و ناراکمه هب لقن زا Ergul نایب دندومن هک هطبار نعم ی يراد نیب تفرشیپ یلیصحت و تیسنج دوجو .درادن هب رظن یم دسر طیحم ياه توافتم یشهوژپ و لماوع یعامتجا زا لیبق ،لاغتشا بسک كرادم یهاگشناد و ... رب تفرشیپ یلیصحت و تیسنج ت أ راذگریث یم دشاب ( 90 .) اب هجوت هب نيا ،هک نيا هعلاطم زا دودحم یتاقیقحت تسا هک رد هاگشناد ياه مولع یکشزپ ماجنا هدش ،تسا نياربانب هیصوت یم ددرگ موادت نيا تاعلاطم رد هاگشناد ياه مولع یکشزپ فلتخم روشک ماجنا دریگ ات جياتن قیقد رت و يدربراک رت هب ديآ تسد . ه م نینچ هیصوت یم ددرگ هاگشناد اه اب یبايزرا ياه بسانم و تأ دیک رب مهف بلاطم ياج هب( ظفح ندرک بلاطم ) طسوت نايوجشناد و نینچمه اب صخشم ندومن فادها نشور و راکشآ رد يادتبا مرت یلیصحت ، هنیمز تفرشیپ و اقترا ي درکلمع نايوجشناد ار مهارف .دنيامن رد نيا ،هعلاطم ود صخاش فادها نشور و درادناتسا و یبايزرا بسانم رد نايوجشناد هاگشناد مولع یکشزپ ناجنسفر هب ناونع یبایشزرا تفرشیپ یلیصحت زا تیمها هژيو يا رادروخرب .دندوب رد نيا ،هنیمز فادها نشور و درادناتسا هب ناونع يوق نيرت شیپ ینیب هدننک تفرشیپ یلیصحت نایب .ديدرگ یبايزرا بسانم هک رب مهف بلاطم ياج هب( ظفح )ندرک ت أ دیک دراد و نینچمه یهاگآ نايوجشناد هک زا ادتبا یم دنناد هچ یتاراظتنا زا نآ اه دوجو ،دراد تیمها نيا صخاش اه ار رد درکلمع بولطم نايوجشناد و اقترا ي تفرشیپ یلیصحت نآ اه ناشن یم .دهد :اهداهنشیپ -یبایشزرا دياب هلیسو شیپ ینیب دشاب ات ناشن دهد هک داي هدنریگ رد هچ هنیمز يا رداق تسا تیقفوم يرتشیب بسک دنک و رد هچ هبنج یياه ناوت تفرشیپ درادن . ،ور نيا زا داهنشیپ یم ددرگ دحاو هعسوت تاعلاطم شزومآ یکشزپ هاگشناد ،اه اب هیهت مرن یياهرازفا رد صوصخ نازیم تیقفوم و مدع تیقفوم ره مادک زا ناریگارف رب ساسا یبایشزرا ياه ماجنا ،هدش لحارم اقترا و تفرشیپ نايوجشناد ار دروم شجنس رارق د و دنه هنیمز تفرشیپ نايوجشناد ار مهارف .دنيامن -رد ياتسار ياقترا تیفیک ،یشزومآ ارا ي ه دروخزاب درکلمع هب سا نادات و نايوجشناد ، یم دناوت رایسب دیفم عقاو دوش ؛ ارچ هک یهاگآ تبسن هب ،درکلمع همدقم يا يارب رییغت راتفر دهاوخ
.دوب نياربانب هاگشناد اه یتسياب ره زا دنچ یهاگ ياهدروخزاب يرورض ار هب دارفا ارا ي ه .دنهد -هاگشناد اه رد لوط هرود یلیصحت اب یبايزرا ياه ینيوکت ( Formative assessment ) زا كي وس هنیمز تفرشیپ نايوجشناد و زا يوس رگيد ، رد تروص بولطمان ندوب شور سيردت ، ناکما حلاصا سيردت بسانم ار يارب سا نادات يرازگرب( هاگراک ياه شور نيون )سيردت مهارف .دنيامن -هاگشناد اه رد يادتبا عورش مرت ،یلیصحت حرط سرد سا نادات ار رب يور تياس هاگشناد رارق دنهد و رد ناياپ هرود ، نازیم تیقفوم ناریگارف رد تهج فادها حرط هدش ار دروم شجنس رارق .دنهد
يرازگساپس
زا هیلک نیلوؤسم مرتحم و نايوجشناد یمارگ هاگشناد مولع یکشزپ ناجنسفر و هیلک يدارفا هک هب ره قيرط ،نکمم رد نيا هعلاطم يراکمه ،دندومن رکشت و نادردق ی یم ددرگ . نيا ،هلاقم هتفرگرب زا ناياپ همان بوصم هدکشناد شزومآ یکشزپ هاگشناد مولع یکشزپ دیهش یتشهب م ی دشاب . References: 1. Hamidzadeh B. Introduction to Measurement and Evaluation of Academic Achievement. Morabian 2002;4: 146-64. [In Persian]Saif A. Modern educational psychology: learning and teaching psychology. Tehran, Iran: Dorna Publication; 2010. [In Persian].2. Shabani H. Teaching skills: teaching methods and techniques. Tehran, Iran: Samt Publication; 2007. [In Persian]. 3. Ghafourian Boroujerdnia M, Shakurnia
AH, Elhampour H. The opinions of academic members of Ahvaz University of Medical Sciences about the effective factors on their evaluation score variations. Strides in Development of Medical Education 2006; 3(1): 19-25. [In Persian]. 4. Heideri F, Mohammadshahi M,
Saiahbargerd M. Implementation of performance evaluation an innovative approach, using computer simulation study of real and virtual. Proceeding of the 6th Shahid Motahari Festival; 2013 Apr 7-9; Tehran, Iran; 2013. [In Persian].
5. Kember D, Leung DYP. Development of a questionnaire for assessing students' perceptions of the teaching and learning environment and its use in quality assurance. Learning Environments Research 2009; 12(1): 15-29.
6. Dill DD, Beerkens M. Public policy for academic quality: analyses of innovative
policy instruments. London, UK: Springer; 2010.
7. Price L, Richardson J, Robinson B, Ding X, Sun X, Han C. Approaches to studying and perceptions of the academic environment among university students in China. Pacific Journal of Education 2011; 31(2): 159-75.
8. Parsa A, Saketi P. Learning approaches, learning outcomes and student perceptions of academic courses curriculum implemented. Journal of Social Sciences and Humanities of Shiraz University 2006; 26(3): 1-24. [In Persian].
9. Shaeeri MR. A study of examination anxiety and academic achievement of high school students with regard to their sex and field of study. Training and Learning Researches 2004; 1(6): 55-62. [In Persian]. 10.Saif AA, Fathabadi J. Different approaches
to lesson study and the relationship of study skills with academic achievement, gender and educational experience of university students. Daneshvar Raftar 2008; 15(33): 29-40. [In Persian].
11.Shokri O, Kadivar P, Farzad V, Sangari AK. Role of personality traits and learning approaches on academic achievement of university students. Psychological Research 2007; 9(3-4): 65-85. [In Persian]. 12.Shakornia A, Elhampoor H, Ghaforian
Broogerdnia M, Saedian SR. Nursing and medical students' studying and learning
approaches. Jentashapir 2012; 2(4): 201-12. [In Persian].
13.Chamorro-Premuzic T, Furnham A. Personality, intelligence and approaches to learning as predictors of academic performance. Personality and Individual Differences 2008; 44(7): 1596-603.
14.Lizzio A, Wilson K, Simons R. University Students' Perceptions of the Learning Environment and Academic Outcomes: Implications for theory and practice. Studies in Higher Education 2002; 27(1): 27-52.
15.Wilson KL, Lizzio A, Ramsden P. The development, validation and application of the Course Experience Questionnaire. Studies in Higher Education 1997; 22(1): 33-53.
16.Diseth A. Approaches to learning, course experience and examination grade among undergraduate psychology students: testing of mediator effects and construct validity. Studies in Higher Education 2007; 32(3): 373-88.
17.Yamini M, Kadivar P, Farzad V, Moradi AR. The relationship between perception or social constructive learning environments and thinking styles with deep approach to learning and learning outcomes. Journal of Psychology 2008; 3(12): 114-46. [In Persian].
18.Ganji H. Evaluation of students academic achievement in elementary schools. Tehran, Iran: Besat Publication; 2013. [In Persian].
19.Hosseini Tabatabaie F, Ghadimi Moghadam MM. Survey of factors of girls compared to boys' achievement in Khorasan Razavi, North and South. Curriculum Planning 2006; 15: 119-47. [In Persian].
21. Abadi B, Zamani GH. Factors affecting agricultural students' academic achievement: a case of college of agriculture, Shiraz University. Iranian Agricultural Extension and Education Journal 2009; 5(2): 31-43.
Strides in Development of Medical Education
Journal of Medical Education Development Center
2014; 10(4):485 -493
Prediction of Academic Achievement Evaluation in University of Medical
Sciences, Based on the Students' Course Experience
Effat Shahrabadi1, Mohsen Rezaeian2*, Aliakbar Haghdoost3
1.MSC Medical Education, School of Medical Sciences Education, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
2.Professor, PhD of Epidemiology, Occupational Environment Research Center, School of Medicine, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran
3.Professor of Epidemiology, Research Center for Modeling in Health, Institute for Futures Studies in Health, Kerman University of Medical Sciences, Iran
Received: 20 Jun, 2013 Received Corrected Version: 19 Oct, 2013 Accepted: 25 Oct, 2013
٭Correspondence: Occupational Environment Research Center,School of Medicine, Rafsanjan University of Medical Sciences,
Rafsanjan, Iran
Tel: (+98) 391 523 4003 Fax: (+98) 391 522 5209 Email:moeygmr2@yahoo.co.uk
Background & Objective: Evaluation of academic progress is done by comparing the results of measuring the performance of learners with educational goals and learning objectives. The aim of this study was to survey the predictions of academic achievement evaluation of Rafsanjan University of Medical Sciences, Iran, based on the students' course experience.
Methods: This cross-sectional study was performed in 2012-2013. Medicine, dentistry, nursing and paramedical students were selected based on their filed of study and gender by stratified random sampling from the Rafsanjan University of Medical Sciences (n = 370). Data gathering tool was a Course Experience Questionnaire (CEQ). The questionnaire fields included good teaching, clear and standards goals, appropriate assessment, workload, and general skills; one question about satisfaction of course was used to measure their course experience. Students’ grade point average (GPA) in previous semesters was used as an index for academic achievement.
Results: 31.8% of participants were boys and the rest (68.2%) were girls. Statically significant difference existed between GPA of boys and girls (P = 0.001). Nursing-midwifery students had the highest score (15.23 ± 3.30) infive course experiencevariablesandmedicalstudents thelowest(14.06 ± 4.35) (P = 0.001). CEQ and GPA had significant and positive correlation (P = 0.004, r = 0.164). Predictor factors of GPA were clear and standard goals and appropriate assessment.
Conclusion: This study represents the importance of appropriate assessment (particular emphasis on understanding until know something from memory) and of clear and standards
goals at the beginning of the semester by teachers to promote academic achievement and performance of students. Thus, teachers should can promote and provide student's progress with teaching appropriate intervention.
