การศ กษาผลกระทบทางด านส งคม-เศรษฐก จจาก การต งครรภ ของว ยร นในประเทศไทย กมลร ตน ส งขร ตน ศ นย อนาม ยท 8 นครสวรรค

(1)

การศึกษาผลกระทบทางด้านสังคม-เศรษฐกิจจาก

การตั้งครรภ์ของวัยรุ่นในประเทศไทย

กมลรัตน์ สังขรัตน์

(2)

ความส าคัญของปัญหา

ปี 2545 ประเทศไทยมีอัตราการคลอดบุตร ร้อยละ 49 ต่อสตรี 1,000

ราย

ปี 2550 เพิ่มเป็นร้อยละ 90-100 ต่อสตรี 1,000 ราย

ปี 2551 มีการคลอดของวัยรุ่นวันละ 140 คน หรือชั่วโมงละ 6 คน

ปัจจุบันอันดับ 1 ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ผลกระทบจากการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร ได้แก่ จิตใจ สังคม และ

เศรษฐกิจ

(3)

วัตถุประสงค์

เพื่อศึกษาผลกระทบทางด้านสังคม เศรษฐกิจ จากการตั้งครรภ์ของ

วัยรุ่นในประเทศไทย

(4)

การศึกษาผลกระทบทางสังคม –_{เศรษฐกิจ จากการตั้งครรภ์ของวัยรุ่นในประเทศไทย} ผลกระทบทางสังคม ผลกระทบต่อตนเองและครอบครัว - ด้านสุขภาพของมารดาวัยรุ่น - ความพร้อมในการเลี ้ยงดูบุตร -ภาระการพึ่งพิง -สัมพันธภาพในครอบครัว ภาระทางสังคม (Social Burden) - การช่วยเหลือจากสังคม - การยอมรับของสังคม การสูญเสียโอกาส - การสูญเสียโอกาสในการศึกษา - การสูญเสียโอกาสในการท างาน ผลกระทบทางเศรษฐกิจ ต้นทุนทางตรง - ค่าใช้จ่ายในการดูแล สุขภาพของมารดา - ค่าใช้จ่ายในการดูแล สุขภาพของทารก ต้นทุนทางอ้อม : ต้นทุน ด้านการศึกษา - การสูญเสียรายได้จาก การเสียโอกาสทางการ ศึกษา

กรอบแนวคิดการวิจัย

(5)

รูปแบบการวิจัย

เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Method Approach)

ขอบเขตการวิจัย

ประชากร

: กลุ่มแม่วัยรุ่นหลังคลอดอายุ < 20 ปี ในประเทศไทย

กลุ่มตัวอย่าง

: แม่วัยรุ่นในเขตรับผิดชอบศอ. 2,3,4,6,8,9 และ 12

ขนาดของกลุ่มตัวอย่าง :

ค านวณโดยของ Tora, Yamane ได้จ านวน

2,900 ตัวอย่าง

(6)

รูปแบบการวิจัย

วิธีการคัดเลือกกลุ่มตัวอย่าง (ต่อ)

เลือกจังหวัดที่มีอัตราการตั้งครรภ์สูงสุดเขตละ 2 จังหวัด

ค านวณขนาดตัวอย่างตามสัดส่วน

คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างกระจายทุกอ าเภอ โดยให้มีสัดส่วนของเขตเมืองและ

ชนบทใกล้เคียงกัน

(7)

ขอบเขตการวิจัย

ขอบเขตเชิงพื้นที่

จังหวัด 2 จังหวัดในเขตรับผิดชอบศอ. 2,3,4,6,8,9 และ 12

ขอบเขตเชิงเนื้อหา

ศึกษาผลกระทบด้านเศรษฐกิจและสังคม

เครื่องมือที่ใช้

แบบสอบถาม

แบบเก็บข้อมูลจากโรงพยาบาลชุมชนและโรงพยาบาลศูนย์ฯ

(8)

วิธีการวิจัย

ผู้วิจัยแต่ละศูนย์เขตประสานผู้รับผิดชอบงานในแต่ละจังหวัด

ด าเนินการเก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามและแบบเก็บข้อมูลจาก

โรงพยาบาลชุมชนระหว่างวันที่ 1 ต.ค. 54 ถึง 30 กันยายน 2555

ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล

วิเคราะห์ข้อมูล

สรุปผลการศึกษาและจัดท ารายงาน

(9)

การวิเคราะห์ข้อมูล

ผลกระทบทางเศรษฐกิจ

ต้นทุนทางตรง (ค่าใช้จ่ายในการดูแลสุขภาพของมารดาและทารก)

เก็บรวบรวมข้อมูลทุติยภูมิจากโรงพยาบาลชุมชนและโรงพยาบาลศูนย์

ทุกแห่งในพื้นที่จังหวัดที่ท าการศึกษาจ านวน 14 จังหวัด

ต้นทุนทางอ้อม : ต้นทุนด้านการศึกษา (การสูญเสียรายได้จากการเสีย

โอกาสทางการศึกษา

เก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างโดยใช้แบบสอบถาม

(10)

การวิเคราะห์ข้อมูล

ศึกษาความสัมพันธ์ของภาวะสุขภาพระหว่างแม่วัยรุ่นและแม่วัย

ผู้ใหญ่ โดยใช้สถิติไคว์สแควร์

ศึกษาความสัมพันธ์ของภาวะสุขภาพของทารกที่เกิดจากแม่วัยรุ่น

และแม่วัยผู้ใหญ่โดยใช้สถิติไคว์สแควร์

ค านวณค่าใช้จ่ายด้านเศรษฐศาสตร์จากการตั้งครรภ์ของวัยรุ่น

(11)

(12)

ตารางที่ 1 ความสัมพันธ์การเกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างแม่วัยรุ่น

กับแม่วัยผู้ใหญ่

ข้อมูลทั่วไป

แม่วัยรุ่น

คน (ร้อยละ)

แม่วัยผู้ใหญ่

Sig.

ชีด

1,676 (19.51)

3,228 (11.77)

<0.001

*

ติดเชื้อ HIV

56 (0.65)

250 (0.91)

0.022

*

ความดันโลหิตสูง

90 (1.05)

371 (1.35)

0.028

*

มีภาวะน ้าเดินก่อน

ก าหนด

184 (2.14)

482 (1.76)

0.021

*

คลอดก่อนก าหนด

488 (5.68)

1,060 (3.86)

<0.001

* หมายเหตุ * _{แม่วัยรุ่นและแม่วัยผู้ใหญ่มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะแทรกซ้อน}

(13)

ข้อมูลทั่วไป แม่วัยรุ่น คน (ร้อยละ) แม่วัยรุ่น คน (ร้อยละ) Sig รกรอกตัวก่อนก าหนด _{127 (1.48)} _{403 (1.47)} 0.951 การคลอด - คลอดทางช่องคลอด _{6,248 (72.73)} _{16,971 (61.87)} _<0.001* - ผ่าตัดคลอด _{1,053 (12.26)} _{5,415 (19.74)} _<0.001* - ตกเลิอด _{80 (0.93)} _{267 (0.97)} 0.727 - มดลูกแตก _{1 (0.01)} _{4 (0.01)} 0.839 หมายเหตุ * _{แม่วัยรุ่นและแม่วัยผู้ใหญ่มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะแทรกซ้อน}

(14)

Sig.

แผลคลอดติดเชื้อ

18 (0.21)

59 (0.22)

0.923

มดลูกอักเสบ

13 (0.15)

21 (0.08)

0.049

*

เต้านมอักเสบ

12 (0.14)

40 (0.15)

0.896

ทางเดินปัสสาวะ

อักเสบ

48 (0.56)

285 (1.04)

<0.001

* หมายเหตุ * _{แม่วัยรุ่นและแม่วัยผู้ใหญ่มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะแทรกซ้อน}

(15)

ตารางที่ 2 ความสัมพันธ์ของการเกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างทารกที่เกิด

จากแม่วัยรุ่นและแม่วัยผู้ใหญ่

ข้อมูลทั่วไป ทารกที่เกิดจากแม่ วัยรุ่น คน (ร้อยละ) ทารกที่เกิดจากแม่วัย ผู้ใหญ่ คน (ร้อยละ) Sig. จ านวนเด็กแรกเกิด _{7,335 (100.00)} _{23,452 (100.00)} น ้าหนักน้อยกว่า 2,500 gm (LBW) Low birth weight 865 (11.79) 1,932 (8.24) <0.001* Apgar’s Score ที่ 1 นาที ≤ 7 Asphyxia 138 (1.88) 382 (1.63) 0.164 เด็กเกิดมีชีพรูปร่างพิการ abnormaly baby 23 (0.31) 52 (0.22) 0.173 หมายเหตุ *_{ทารกที่เกิดจากแม่วัยรุ่นและแม่วัยผู้ใหญ่มีความสัมพันธ์กับการเกิด} ภาวะแทรกซ้อนของทารก

(16)

ข้อมูลทั่วไป ทารกที่เกิดจากแม่ วัยรุ่น จ านวนคน (ร้อยละ) ทารกที่เกิดจากแม่วัย ผู้ใหญ่ จ านวนคน (ร้อยละ) Sig. เด็กเกิดไร้ชีพ Still birth 25 (0.34) 108 (0.46) <0.001* ตัวเหลือง Joundice 801 (10.92) 1,782 (7.60) <0.001* คลอดก่อนก าหนด (คลอดเมื่ออายุครรภ์ น้อยกว่า 37 สัปดาห์) Premature baby 554 (7.55) 1,015 (4.33) <0.001* หมายเหตุ * ทารกที่เกิดจากแม่วัยรุ่นและแม่วัยผู้ใหญ่มีความสัมพันธ์กับการเกิด ภาวะแทรกซ้อนของทารก

ตารางที่ 2 ความสัมพันธ์ของการเกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างทารกที่เกิด

จากแม่วัยรุ่นและแม่วัยผู้ใหญ่

(17)

ตารางที่ 3 ค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาหญิงตั้งครรภ์จาก

ภาวะแทรกซ้อน

ร้อยละแม่

วัยรุ่น

วัยผู้ใหญ่

% ที่

แตกต่าง

ค่าใช้จ่าย

เฉลี่ย

(บาท)

ที่เกิดขึ้น

ต่อคน

(บาท)

ชีด

19.51

11.77

7.44

3,059.64 236.82

ติดเชื้อ HIV

0.65

0.91

-0.26

4,977.11 16.38

ความดันโลหิตสูง

1.05

1.35

-0.30

7,690.10 24.69

มีภาวะน ้าเดินก่อน

ก าหนด

2.14

1.76

0.38

7,523.84 28.59

5.68

3.86

1.82

2,937.68 53.47

(18)

ตารางที่ 3 ค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาหญิงตั้งครรภ์จาก

ภาวะแทรกซ้อน

วัยรุ่น

วัยผู้ใหญ่

% ที่

เฉลี่ย

(บาท)

ต่อคน

(บาท)

ผ่าตัดคลอด

12.26

19.74

7.48 11,172.07 835.16

มดลูกอักเสบ

0.65

0.91

0.07

4,482.33

3.14

(19)

ตารางที่ 4 ค่าใช้จ่ายในการดูแลทารกที่เกิดจากภาวะแทรกซ้อน

ทารกที่เกิด

จากม่วัยรุ่น

(ร้อยละ)

ทารกที่

เกิดจาก

แม่วัย

ผู้ใหญ่

(ร้อยละ)

% ที่

เฉลี่ย

(บาท)

ต่อคน

(บาท)

น ้าหนักน้อยกว่า

2,500 gm (LBW)

11.79

8.24

3.55 38,780.25 1,376.70

เด็กเกิดไร้ชีพ

0.34

0.46

0.12

5,611.60

6.73

ตัวเหลือง

10.92

7.60

3.32

7.55

4.33

3.22 38,780.25 1,248.72

(20)

สรุปและข้อเสนอแนะ

หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีแผนงานหรือโครงการเพื่อป้องการ

ตั้งครรภ์ในวัยรุ่น

ส่งเสริมค่านิยมที่ถูกต้องแก่เยาวชนและสาธารณะและมี

เพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย